Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/1190 E. 2019/524 K. 18.06.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/1190 Esas
KARAR NO : 2019/524

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Vekâlet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
ASIL DAVA TARİHİ: 05/12/2016
KARŞI DAVALI TARİHİ : 16/02/2017
KARAR TARİHİ: 18/06/2019

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Vekâlet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı tarafın iddiasının ve dayanaklarının özetle;taraflar arasında 29/01/2016 tarihli Değerleme Ekspertiz Hizmet Sözleşmesi imzalandığını, söz konusu sözleşme gereği … de yer alan arsalar için mevcut imar durumuna göre inşa edilebilecek fonksiyonlara ilişkin pazar araştırması yapılarak en yüksek verimliliği sağlayan projenin net bugünkü değerinin tespit edilmesi ve UDS ‘ye göre raporlanması hizmeti karşılığında davalı tarafından 24.000 TL + KDV ödenmesi kabul ve beyan edildiğini, ödenmesi gereken 12000 TL lik kısmını peşin ödendiğini, kalan kısmın davalı tarafından iade faturası gönderilerek ödenmediğini, kalan alacak için İstanbul …İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını davalının takibe itiraz ettiğini belirterek İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyasına vaki itirazın iptali ile takibin devamına, davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalılar vekili savunma ve karşı dava dilekçesinde özetle; davacının müvekkiline sözleşmeye uygun sözleşmede belirlenen kapsam ve içeriği ihtiva eder doğru eksiksiz bir raporu süresinde hazırlayıp sunmadığını, tam aksine süresinden sonra ve eksik hatalı ve çelişkili bir rapor sunduğunu, kendi edimini ifa edemeyen tarafın diğer taraftan edimin ifası talebinde bulunamayacağını, davacı karşı davalının iş bu davasına konu taleplerde bulunamayacağını bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep ettiğini, ayrıca karşı davalarının da ikame edilmek üzere davacı karşı davalının gereği gibi ifa etmediği borç ve yükümlülüklerini ihlal ettiği sözleşmeye istinaden müvekkilinin peşinen tahsil etmiş olduğu 12.000 TL nın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile müvekkiline iadesine karar verilmesini talep etmiştir.

GEREKÇE:
Dava, asıl davada sözleşmeden kaynaklanan bakiye hizmet bedelinin tahsiline, karşı davadaki uyuşmazlığın ise aynı sözleşme gereğince ödenen bedelin iadesi talebine ilişkindir.
Tarafların bildirdiği delil ve belgeler icra dosyası getirtilerek dosya içerisine alınmış tarafların bildirdiği tanıklar dinlenmiş, taraflar arasındaki sözleşme gereği davacı tarafından düzenlenen gayrimenkul değerleme raporları dijital ortamda dosyaya sunulmuş ayrıca dava dışı gayrimenkul değerleme şirketi tarafından hazırlanan ve davalının delil olarak dayandığı gayrimenkul değermele raporunun aslı temin edilerek mahkeme kasasına alınmış, tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Alınan bilirkişi kök raporunda özetle;
1-Davacı şirkete ait 2016 yılı ticari defterlerden envanter defteri açılış noter tasdikinin zamanında ve usule uygun yaptırılmış olduğu, yevmiye defteri ve defteri kebir e-defter beratlarının mevcut olduğu,
2-Davalı şirkete ait 2016 yılı ticari defterlerden envanter defteri açılış noter tasdikinin 2015 yılı Aralık ayı içerisinde yaptırılmamış olması sebebiyle 2016 yılı envanter defteri açılış noter tasdikinin zamanında yapılmamış olduğu, yevmiye defteri ve defteri kebir e-defter beratlarının mevcut olduğu,
3-Taraflar arasında akdedilen 29/01/2016 tarihli Değerlendirme/Ekspertiz Hizmet Sözleşmesi’nin davacının hizmet veren şirket ve davalının hizmet verilen şirket sıfatı ile imzalanmış olduğu,
4-Davacı şirketin ticari defterlerinde davalıdan takip tarihi itibariyle 16.320,00-TL alacaklı durumda olduğu,
5-Davalı şirketin ticari defterlerinde takip tarihi itibariyle davacı şirketin cari hesap bakiyesi bulunmadığı,
6-Takibe konu 31/03/2016 tarihi 28.320,00-TL tutarlı e-faturanın elektronik ortamda davalı şirkete iletilmiş olduğu, yasal süre içerisinde bu faturaya davalı tarafından yapılan herhangi bir itiraza dosya kapsamında rastlanılmadığı,
7-Davacı şirket tarafından keşide edilen … Noterliğinin 29/04/2016 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davalı tarafından tanzim edilmiş olan 21/04/2016 tarihli 16.320,00-TL tutarlı e-faturaya itiraz edilerek, ihtarname ekinde davalı şirkete e-faturanın iade edilmiş olduğu,
8-Dava konusu değerleme raporunun, genel olarak Uluslararası Değerleme Standartlarına uygun hazırladığı kanaatindeyiz. Raporda şekil içerik yönünden eksik veya ayıplı ifa kabul edilelebilecek bir husus, hizmet kusuru tespit edilememiştir. Hizmet sözleşmesinde belirtilen açıklamalarla karşılaştırıldığında ilk raporda eksiklikler bulunmakla beraber bu eksikliklerin revize edilen raporda tamamlandığı görülmektedir. Raporun zamanında teslim edilmediği görülmekle beraber bu durumun hizmet veren ve alan arasında raporun düzenlenmesi sırasında yeterli iletişim kurulamamasından kaynaklandığı, bunun raporu yazım sürecini etkilediği, ancak davacı hizmet veren bakımından bir kusur ve borca aykırılık kabul edilemeyeceği kanaatindeyiz. Raporun ıslak imzalı olarak teslim edilmediği görülmekle beraber görüş ve değerlendirme içeren borç içermeyen bir rapor bakımından böyle bir eksiklik esaslı bir sorun, hizmet kusuru kabul edilemeyecektir.
9-Netice olarak, davacı şirket ticari defter kayıtlarına göre 31/03/2016 tarihli e-fatura bakiyesi olan 16.320,00-TL tutarının takip tarihi itibariyle davalıdan talep edebileceği rapor edilmiştir.
Alınan bilirkişi ek raporunda özetle;
Taraflarca imzalanan 29/01/2016 tarihli değerleme ekspertiz hizmet sözleşmesi esas rapor, revize rapor, sunum örneği ve … A.Ş tarafından hazırlanna şubat 2016 tarihli rapor içeriği, ticari defter ve belgeler incelenmş olup KÖK raporda belirtildiğini,
… A.Ş tarafından hazırlanan rapor “Sadece bilirkişi tarafından incelenmek üzere kasa evrakı olup ticari sır içermesi nedeniyle görülmeyecektir.” kaydıyla dosyasına iletilmiş olup değerleme içeriği açısından işbu rapor ile ilgili sınırlı bilgiler KÖK raporda belirtilmiştir.
Sözleşme içeriğinde “En etkin ve Verimli Kullanım Analizi”başlığı ile …’de yer alan arsalar için mevcut imar durumuna göre inşa edilebilecek fonksiyonlara ilişkin pazar araştırmasının yapılarak, en yüksek verimliliği sağlayan projenin net bugünkü değeri’nin tespit edilmesi ve Uluslararası Değerleme Standartlarına (UDS) göre raporlanması çalışması olduğu, rapor kapsamında mimari projeye yön vermek amacıyla daire büyüklükleri ve dağılımları konusunda pazar araştırması sonuçları doğrultusunda öngörüler sunulması şeklinde tanımlandığı, yapılan çalışmaların raporun “Proje Alanında Üretilecek Konutların Mimarı Konseptine İlişkin Çıkarımlar” başlığı altında incelendiği KÖK raporda belirtilmiştir.
Sözleşme kapsamında; yer ziyareti ve gerekli yasal araştırmaların yapılarak gayrimenkullerin incelenmesi, piyasa etütleri yapılarak değere konu altyapının oluşturulması, Uluslararası kabul görmüş yöntemlerin kullanılarak herhangi bir kısıtlayıcı etki ve baskı olmaksızın değerleme konusu varlıkların satılabileceği pazardaki peşin satış bedeli “Pazar Değeri” takdirinin yapılması ve projenin “Net bugünkü değeri”nin tespit edilesi, yapılan çalışmaların rapor olarak sunulması şeklinde tanımlanmış olup, emsal karşılaştırma yaklaşımı, gelir indirgeme yaklaşımı, (Direkt şeklinde tanımlanmış olup) Emsal Karşılaştırma Yaklaşımı, Gelir İndirgeme Yaklaşımı (Direkt kapitalizasyon, Getiri Kapitalizasyonu) Maliyet Yaklaşımı, Geliştirme Yaklaşımı modellerinin tanımlamaları yapıldığı ve raporda 5.4 başlığı altında incelendiği görülmüş olup, KÖK raporda belirtilmiştir.
En Etkin ve Verimli Kullanım Analizi ile ilgili olarak;Değerlemenin tanımı ve içeriği şirket ve müşteri bilgileri değer tanımları, gayrimenkul ile ilgili bilgiler (Genel piyasa değerlendirmesi, gayrimenkulün özellikleri) Pazar araştırması (Bölge genel durumu bilgileri, mevcut imar durumuna istinaden ilgili sektörlerin piyasa araştırması bahsedilen sektörler açısından bölgenin gelişimi, çevredeki benzer mevcut inşaatı devam eden projelerin incelenmesi, mülkün değer takdirine konu diğer araştırmalar mülkün fiyatını etkileyen pozitif ve negatif özellikler mülkün SWOT analizi, mülk üzerinde yapılması öngörülen alternatif projelerin modelleme ve analiz çalışması) olarak belirtildiği, gayrimenkulün en verimli kullanımına yönelik takdir edilen “proje değeri ve eklerinin raporda bulunduğu ancak benzer projelerin analiz çalışmasının yatırımcı bilgilendirme açısından detaylandırılabileceği, KÖK raporda belirtilmiştir.
Müşterinin Yükümlülükleri Kapsamında; Resmi kurum araştırmaları ile ilgili olarak davalı/karşı davacının isteği üzerine yapılmadığına ilişkin belirtme değerleme raporunda bulunduğu KÖK raporda belirtilmiştir.
Verilen Hizmetin Teslim Şekli ile ilgili olarak; raporların Türkçe ve ikişer nüsha basılı olarak teslim edildiği, arzu edilmesi durumunda raporları pdf olarak bilgisayar ortamında tesliminin… Mümkün olduğu belirtilmiş ancak raporun ikişer nüsha olarak teslim edilmediği KÖK raporda belirtilmiştir.
Verilen Hizmetin Süre Koşulu ile ilgili olarak; avans bedelinin ödenmesi ve sözleşmede belirtilen listelerin ve belgelerin tesliminin yapılmasının ardından 15 şubat 2016 tarihi itibariyle başlanacak olup 20 işgünü içinde raporun teslimi yapılacaktır.
Raporun zamanında teslim edilmediği anlaşılmakla birlikte madde-7 de, ücretin ödenmemesi halinde süre geçerli olmayacağı hususunun sayın mahkemenin takdirine bırakıldığı KÖK raporda belirtilmiştir.
Verilen Hizmetin Ücretler ve Ödeme Koşulu ile ilgili olarak; Ücretler ödenmediği sürece madde 6 daki hizmetin süresi ile ilgili madde geçerli olmadığı, ücretin kalan bakiyesinin ödenmediği hususu sayın mahkemenin takdirine bırakılmıştır.
Davalı tarafından tanzim edilen 21/04/2016 tarih… nolu 16.320,00-TL tutarlı e-fatura muhatabının davacı olduğu, …Noterliğinin 29/04/2016 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile söz konusu e-faturanın davalı şirkete iade edilmiş olduğu, ihtarnamenin davalı şirkete 03/05/2016 tarihinde tebliğ edilmiş olduğu kök raporda belirtilmiştir.
Davacı tarafından incelemeye ibraz edilen ticari defterler kök raporda incelenmiş olup, davacı şirketin kendi ticari defterlerinde takip tarihi itibariyle davalı şirketten 16.320,00TL alacaklı durumda olduğu, davalı şirketin ticari defterlerinde, takip tarihi itibariyle davacı şirketin cari hesap bakiyesi bulunmadığı kök raporda belirtilmiştir.
Davacı şirkete ait 2016 yılı ticari defterlerden, envanter defteri açılış noter tasdikinin zamanında ve usulüne uygun yaptırılmış olduğu, yevmiye defteri ve defteri kebir e-defter beratlarının mevcut olduğu davalı şirkete ait 2016 yılı ticari defterlerden envanter defteri açılış noter tasdikinin 2015 yılı Aralık ayı içerisinde yaptırılmamış olması sebebiyle 2016 yılı envanter defteri açılış noter tasdikinin zamanında yapılmamış olduğu, yevmiye defteri ve defteri kebir e-defter beratlarının mevcut olduğu, kök raporda belirtilmiştir.
Taraflar arasında akdedilen sözleşme uyarınca davalı şirket tarafından davacıya 08/02/2016 tarihinde 12.000,00TL ödeme yapıldığı, akdedilen sözleşme hizmet berdeline istinaden davacı şirket tarafından 31/03/2016 tarihli 28.320,00TL tutarlı e-fatura tanzim edildiği ve davalı şirketin ticari defterlerinde kayıtlı olduğu tespit edilmiş olup davacının alacak bakiyesi olan 16.320,00TL’nin davalı şirket tarafından 21/04/2016 tarihli fiyat farkı olarak e-fatura tanzim edildiği yasal süresi içerisinde 31/03/2016 tarihli e-faturaya davalı tarafından yapılan herhangi bir itiraza dosya kapsamında rastlanılmadığı kök raporda belirtilmiştir.
Davalı şirket davcının sözleşmeye uygun şekilde borç ve yükümlülüklerini ifa etmediğini, bu sebeple 21/04/2016 tarihli 16.320,00TL tutarlı iade faturası tanzim edildiğini beyan etmekte olup kök raporda buna göre davacı şirketin ticari defter kayıtlarına göre 31/03/2016 tarihli e-fatura bakiyesi olan 16.320,00TL tutarını takip tarihi itibariyle davalıdan talep edebileceği kök raporta belirtilmiştir.
Dava konusu değerleme raporunun Uluslararası Değerleme Standartları 2013 yayını açısından incelenmesi kök raporda yapılmış olup genel olarak uygunluk görüşümüzü koruduğumuzu raporun zamanında ve ıslak imzalı olarak teslim edilmediği parsellerin ayrı ayrı değerlendirmesinin yapılmış olduğu, özet tabloda toplu halde değerlendirilmediği pazar analizlerinin yapıldığı ancak yeterince detaylandırılmadığı, profesyonel uzman görüşünün özet tablo olarak sunulmasının ardından yorumlanmasının daha detaylı yapılabileceği sosyal alan değerlendirmesinin yapılmış olduğu ancak çelişki ierdiği hususlarının raporun amacı ve esası açısından engel teşkil etmediği, değerleme raporunun uzman tarafından farklı yorumlanabileceği değer sonucunu etkilemeyceği raporun içerik açısından sözleşemeye uygun olduğu rapor edilmiştir.
Tarafların bildirdiği delil ve belgeler dinlenen tanık beyanları temin edilen gayrimenkul değerleme raporları bir bütün olarak değerlendirildiğinde davacının dava ve takip konusu alacağın mevcut olduğu yasal ve yeterli delillerle kanıtlandığı… ilçesi zekeriyaköyde bulunan arsalar için Ulusal ve Uluslararası standartlara uygun rapor düzenlenerek davalı tarafa taşınmazın raporuna ilişkin özet bildirimde bulunulduğu gerekli çalışmaların bizzat saha yerinde yapıldığı, davacının usulüne uygun olarak düzenleyip davalıya tebliğ ettiği faturaya ilişkin yasal süre içerisinde herhangi bir itirazda bulunmadığı daha sonra davalı tarafından tanzim edilen faturanın davacı tarafından itiraz edilerek iade edildiği, davacının hizmet kusuru bulunmadığı davacının gecikmesi iddiasına ilişkin somut delil ve belge bulunmadığı gibi temerrüd koşullarının oluştuğuna ilişkin bir ihbar veya ihtarın kanıtlanamadığı raporun teslim süresinin sözleşme koşulları içerisinde makur ve süresinde olduğunu benimsenen bilirkişi raporundan da tespit edildiği anlaşılmakla asıl davanın kabulüne karar vermek gerekmiş, karşı davadaki ödenen peşinatın iadesi isteminin yerinde olmadığına kanaat getirilerek karşı davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
Alacağın sözleşme ile kararlaştırılmış faturaya dayalı likit nitelikte alacak olduğu gözetilerek yasal koşulları bulunan icra inkar tazminatı talebinin de kabulüne karar verilmiştir.

HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
ASIL DAVA YÖNÜNDEN
1-Davanın KABULÜ ile, Davacının davalı hakkında başlatmış olduğu İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosya kapsamında davalı borçlunun yapmış olduğu İTİRAZIN İPTALİNE, takibin devamına,
2-Davacının icra inkar tazminatının kabulü ile, alacağın (16.320,00-TL) %20’si tutarında olmak üzere 3.264,00-TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gereken harç 1.114,81-TL olup, peşin alınan 197,11-TL’nin mahsubu ile bakiye 917,70-TL karar ve ilâm harcının davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafça yapılan ilk dava açma gideri 230,61-TL, posta ve tebligat masrafı 255,20-TL, bilirkişi ücreti 3.600,00 TL olmak üzere toplam 4.085,81-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince taktir olunan 2.725,00-TL maktu vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına, lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
7-Davacı tarafından yatırılan gider avansından yargılama sırasında yapılan masraflar ile karar tebliğ giderlerinden geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
8- Davalı tarafından yatırılan delil avansından yargılama sırasında yapılan masraflardan geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davalıya iadesine,

KARŞI DAVA YÖNÜNDEN
1-Davanın reddine,
2-Davalı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 2.725,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-Taraflarca yatırılan avansın kullanılmayan kısmının, karar kesinleştiğinde, istek halinde ilgili tarafa iadesine,
6-Alınması gerekli 44,40-TL başvuru harcı ve 44,40 TL karar harcının peşin alınan 204,93-TL harçtan mahsubu ile fazla alınan 116,13-TL’nin karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine
Dair, taraf vekillerini yüzüne karşı, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 HAFTA içerisinde mahkememize ve bulunulan yer Asliye Ticaret mahkemesine dilekçe ile başvurmak koşuluyla istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır