Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/1076 Esas
KARAR NO : 2018/219

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/10/2016
KARAR TARİHİ : 28/02/2018

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı Vekili Dava Dilekçesinde Özetle; Müvekkilinin ciro yoluyla …’ten almış olduğu … Bankası … şubesine ait … Tic. Ltd. Şti tarafından keşide edilerek – … Pazarlama Ltd. Şti. lehtar olarak verilmiş olan 3135295 numaralı 10/05/2016 vadeli 35.000.00 TL çeki 10 günlük ibraz süresi içinde bankaya ibraz etmediğinden; … 27. İcra müdürlüğü … esas sayılı dosyası ile adi takip yapılarak icraya konduğunu, borçluların itirazı üzerine takibin durduğunu, borçlunun söz konusu takipte, hem borcun aslına ve hem de takip dayanağı senetteki imzaya itiraz ettiğini, Davalılardan … Pazarlama Ltd. Şirketinin … Cumhuriyet Savcılığına … hazırlık numarası ile yapmış olduğu şikayette söz konusu çeki arkadaşı olan …’e paraya çevirmesi için verdirdiğini onunda çeki müvekkiline, çeki ciro eden …’e verdiğini açıkça ifade ettiğini, bu durumda müvekkilinin meşru iyi niyetli hamil olduğunu, çekin bankaya ibraz edilmemiş olması çekin kambiyo senedi vasfını kaldırsa da müvekkilinin davalılardan alacağını ortadan kaldırmadığını, söz konusu cirolar için alacağın temlikinin var sayılacağını, davalılar borca itiraz etmiş olduklarından itirazın iptalini istemek zaruretinde kalındığını, yukarıda izah edilen sebeplerle borçlunun haksız olan itirazının iptaline, takibin devamına, % 20 icra inkar tazminatına hükmedilmesine, bu mümkün görülmediği takdirde alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesi ile yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalı … Vekili Cevap Dilekçesinde Özetle; Davacı tarafın dava dilekçesinde de açıkca belirttiği gibi takip konusu çek, süresinde bankaya ibraz edilmediğinden kambiyo senedi vasfını kaybettiğini, davacı taraf da işbu durumdan ötürü … 27. İcra Müdürlüğü’nün … E. Dosyasıyla adi takibe girişmiş olup, müvekkilinin icra dosyasına yaptığı itirazın iptali için işbu davanın ikame edildiğini, davacının dava dilekçesinde dile getirdiği iddiaların hukuksuz olup, işbu davanın reddi gerektiğini, HMK’nın genel yetki kuralı gereğince davalının yerleşim yeri mahkemesi genel yetkili mahkeme olduğunu, müvekkili şirketin merkezi dosyada da sabit olduğu üzere Sultangazi/İstanbul olduğunu, Diğer davalınin de adresi …’ olup icra takibine itiraz dilekçemizde de belirttiğimiz üzere yetkili mahkeme Bakırköy mahkemeleri olup dosyanın yetkili mahkemeye gönderilmesini talep ettiklerini, müvekkili firma, takibe konu çekin vadesinde bankaya ibraz edilmemesinden dolayı ve çek vasfının ortadan kalkmasından sonra sürekli olarak ticari ilişki içerisinde olduğu ve çekin bedelinin ödenmemesinden dolayı ticari defterlerinde alacaklı olarak görünen … Pazarlama Ltd. Şti. Firmasına çeke konu borcu ödediğini, nitekim bu husus müvekkiline gönderilen ödeme emrinden sonra icra dosyasına yapılan itiraz dilekçesinde de belirtildiğini, davacı tarafın bu yöndeki iddiaları gerçeği yansıtmadığını, Mahkemece istenmesi halinde işbu iddiamızı ispatlayıcı ticari defterlerini sunabileceğini, davacının iyiniyetli meşru hamil olduğuna ve bu nedenle bahse konu çek bedelini müvekkilden tahsil etmek amacıyla yasal yollara başvurabileceğine ilişkin iddiaları, müvekkili firmanın çeke dayalı borcunu ödediğini gösterir evraklar karşısında hiçbir değeri bulunmadığını, müvekkili firma çeke dayanak olan borcunu asıl ticari ilişki içerisinde bulunduğu firmaya ödendiğini, bu hususun davacı tarafın müvekkil firmaya başvuru hakkını ortadan kaldırdığını, izah edilen nedenlerle; haksız olarak ikame edilen işbu davanın reddine, müvekkil hakkında başlatılan icra takibinin iptaline, kötüniyetli olarak icra takibi başlatan davacı aleyhine %20’den aşğı olmamak üzere icra-inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Vekili Cevap Dilekçesinde Özetle; Davacı yanın huzurda açmış olduğu iş bu dava dilekçesi gerçeği yansıtmamakta ve hukuki mesnetten uzak olup davanın reddini gerektiğini, HMK’nın genel yetki kuralı gereğince davalının yerleşim yeri mahkemesi genel yetkili mahkemedir. Müvekkil şirketin merkezi dosyada da sabit olduğu üzere …’dur. Diğer davalı … Ltd. Şti’nin de adresi … olup icra takibine itiraz dilekçelerinde de belirttikleri üzere yetkili mahkeme Bakırköy veya Gaziosmanpaşa mahkemeleri olup dosyanın yetkili mahkemeye gönderilmesini talep ettiklerini, takibe konu çek, çek vasfını yitirmiş olup alacaklı yanca herhangi bir temel ilişkiyede dayanılmadığını, müvekkilinin alacaklı yana herhangi bir borcu bulunmadığını, davacı yan, süresinde ibraz edilmeyen çek açısından kambiyo senedine dayalı ilamsız takip yapılamadığından adi takip yaparak icra takibi başlattığını ve çekin kambiyo vasfının kalkmasının müvekkilin alacağını ortadan kaldırmayacağını belirterek itirazın iptalini talep ettiğini, gerek kanunun açık hükümleri gerek de yerleşik içtihatlara göre çek kanunda belirlenen süre içinde muhatap bankaya ibraz edilmez ise, bu çekle artık müracaat hakkı kullanılamayacağını, böyle bir çekin adi senede dahi dönüşmeyeceğini, bu durumdaki çekin ancak, HMK anlamında yazılı delil başlangıcı niteliğinde bir belge olup, davada temel ilişkiye dayanılmış ise, alacağın diğer yan delillerle kanıtlanması gerektiğini, gerek zamanaşımına uğramış ve gerekse süresinde bankaya ibraz edilmemiş çek açısından, çek hamilinin hakkına kavuşabilmesi için iki seçeneğinin mevcut olduğunu, ya akdi ilişkiye dayalı olarak tahsil davası ya da sebepsiz iktisap davası olduğunu, ancak, her iki halde de çekin kanuni unsurlarını taşıması zorunlu olduğunu, yukarıda da açıkça anlatıldığı üzere çek hamilinin elinde iki imkan bulunmakta olup davada temel ilişkiye dayanmış olması durumunda alacağın diğer yan delillerle kanıtlanması gerektiğini, müvekkil çekte ciranta konumunda olup davacı yanla arasında herhangi bir ticari ilişki olmadığı gibi davacı yana herhangi bir borcu da bulunmadığını, davalı yanın elindeki diğer imkan da sebepsiz iktisap davası açmak olup iş bu davanın cirantalara karşı açılmayacağı da kanun hükmü gereğince sabit olduğunu, itiraz dilekçemizde de belirttiğimiz üzere takibe konu çekler müvekkilin elinden rızası dışında çıkmış olup bu hususta … Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma numarası ile dolandırıcılık suçundan dolayı şikayet yapılmış olup tahkikat halen devam ettiğini, işbu çekler sebebiyle müvekkil ile davacı arasında herhangi bir ilişki olmayıp davacı yan temel ilişkiye dayandığı iddiasında ise işbu ilişkiyi kanıtlamak durumunda olduğunu, Yargıtay 19. HD 2011/5211 Esas sayılı dosyasında da “Mahkemece, icra takibine konu çekin vasfını kaybedip adi havale niteliğinde olduğunu, buna dayanarak yapılan takibin haklı olabilmesi için aradaki ilişkinin açıklanıp geçerli delillerle kanıtlanması gerektiğini, davacının taraflar arasındaki temel ilişkiyi ve alacağı açıklayıcı beyanda bulunmadığını ve delil de göstermediğini, yapılan takibin de haksız olduğu gerekçesiyle davanın reddine ve %40 tazminatın davacıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edildiğini, dava konusu çek on günlük yasal süre içinde bankaya ibraz edilmediğinden …nun 720.maddesi gereğince davacı hamilin kambiyo hukukuna dayalı müracaat hakkını kaybettiği anlaşılmadığını, kambiyo hukukuna dayalı müracaat hakkını yitirmiş olan hamilin, alacağına kavuşabilmesi için aralarında temel ilişki bulunan keşideciye karşı, çeke yazılı delil başlangıcı olarak dayanıp, tanık dahil diğer delillerle alacağını kanıtlaması, ya da …nun 730/14.maddesi yollamasıyla çeklerde uygulanması gereken aynı yasanın 644.maddesi uyarınca sebepsiz zenginleşme hükümleri çerçevesinde alacağını talep etmesi gerekmektedir.” diyerek işbu hususa değindiğini, oysa davacı yan dilekçesinde müvekkilinin meşru iyi niyetli hamil olduğunu beyanla yetindiğini, YARGITAY 19. HUKUK DAİRESİ 2004/4226 E. 2005/827K. Sayılı kararında “Davaya konu çek süresinde bankaya ibraz edilmediği için hamil kambiyo senedine dayalı müracaat hakkını yitirdiğini, bu durumda alacaklı hamil, …nun 644 ncü maddesi gereğince sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre keşideciye ve aralarındaki temel ilişkiye dayalı olarak çeki kendisine ciro edene başvurabileceğini, dava konusu çekin keşidecisi dava dışı … Ltd.Şti. birinci … A.Ş., ikinci … A.Ş., üçüncü … Ltd.Şti. ve hamili … A.Ş.dir. bu durumda yukarıda açıklanan kurala göre davacı ile davalılar … Ltd.Şti. ve … A.Ş. arasında temel ilişki bulunmadığından davacı adı geçen şirketlerden temel ilişkiye dayalı olarak bir talepte bulunamayacağı gibi, sebepsiz iktisap hükümlerine göre de bir talepte bulunamayacağını, Mahkemece …nun 644/son, 720 ve 730/14. maddesi hükümleri gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmediğini” denilerek nasıl davranılması gerektiğini göstermediğini, iş bu sebeple davacı ile müvekkil arasında herhangi bir temel ilişki olmadığından ve davacının sebepsiz iktisap hükmüne dayandığı kabul edildiğinde de ciranta olan müvekkile bu istemin yöneltilemeyeceğinden davanın reddi gerektiğini, davacı yanın müvekkili aleyhine açmış olduğu iş bu dava yersiz ve hukuk dışı olduğundan alacağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesi gerektiğini, izah edilen nedenler ile yetki itirazlarının kabulü ile dava dilekçesinin yetki yönünden reddine, davanın esastan reddine, alacağın %20sinden aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
… Cumhuriyet Başsavcılığının … sayılı soruşturma dosyası ile … 27. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyaları dosyamız arasına celp edilmiştir.
Tüm Dosya Kapsamı Birlikte Değerlendirildiğinde;
Dava, süresinde bankaya ibraz edilmeyen çek bedelinin tahsili amacıyla başlatılan takibe davalı keşideci ve lehtar tarafından yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
Davacı, dava konusu çeke ciro yoluyla hamil olmuştur, davalı … Ltd. Şti. Çekin keşidecesi davalı … Ltd. Şti. İse lehtar ciranta konumunda olup davacıdan önceki ciranta dava dışı … isimli kişidir. Çek süresinde bankaya ibraz edilmediğinden TTK 808 ve devamı maddeleri gereği hamil, ciranta ve keşideciye karşı kambiyo hukukuna dayalı müracaat hakkını yitirmiştir. Bu durumda çeke dayalı müracaat hakkı düşmüş olan hamilin alacağına kavuşabilmesi için önünde iki seçenek bulunmaktadır. Hamil ya aralarındaki temel ilişkiye dayanarak çeki kendisine ciro eden kişiye başvurup süresinde ibraz edilmeyen çeke yazılı delil başlangıcı olarak dayanıp alacağını her türlü delil ile kanıtlayabilir. Ya da TTK 818 yollamasıyla TKK 732. Maddesi kapsamında sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayalı olarak keşideciye başvurabilir. İkinci halde ispat külfeti keşidecide olup keşideci sebepsiz zenginleşmediğini kanıtlamakla yükümlüdür.
Somut olayda davalılardan … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından keşide edilen ve … Şirketi tarafından keşide edildiği konusunda uyuşmazlık bulunmayan çek nedeniyle taraflar arasında temel ilişki bulunduğu iddia edilmemektedir. Davacının süresinde ibraz edilmeyen çek nedeni ile lehtar ciranta olan davalı … Ltd. Şti.’ne müracaat hakkı bulunmadığından bu davalıya yönelik davasının reddine, keşideci … Ltd. Şti. Kendisinin sebepsiz zenginleşmediğini ispat edemediği anlaşılmakla bu davalıya yönelik davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
Davanın kısmen KABÜLÜ ile;
Davalı … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’nin … 27. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasına vaki itirazlarının 35.000,00 TL asıl alacak için iptali ile takibin bu miktar üzerinden devamına,
2-Alacak likit ve itiraz haksız olduğundan %20’si oranından 7.000,00 TL inkar tazminatının davalı … Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.’nden tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Davacının … Ltd. Şti.’ne yönelik davasının reddine,
4-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesine göre tahsili gereken 2.390,85 TL harcın davalı … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’nden tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5-Davacı tarafından yatırılan 59,78 TL peşin harç ile 420,85 TL tamamlama harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
6-Davacı tarafından yapılan posta ve tebligat ücreti 100,50 TL davalı … ve Ticaret Ltd. Şti.’nden tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinden yürürlükte bulunan AAÜT’ne göre hesap ve takdir edilen 4.200,00,00 TL vekalet ücretinin davalı … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’nden tahsili ile davacıya verilmesine,
8-Davalı … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinden yürürlükte bulunan AAÜT’ne göre hesap ve takdir edilen 4.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile bu davalıya verilmesine,
9-Gider avansının kalan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf yolu açıkolmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 28/02/2018

Katip …
¸(e-imzalıdır)

Hakim …
¸(e-imzalıdır)