Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/527 E. 2018/1270 K. 06.12.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/527
KARAR NO : 2018/1270

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 18/05/2015
KARAR TARİHİ : 06/12/2018

DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, … İlçesinde bulunan taşınmaz üzerindeki akaryakıt istasyon işletmeciliğinin davalıya tevdii edildiğini, davalıya 16 yıllık süre için 1.256.000,00 USD + KDV ödeme yapıldığını, protokol gereğince davalının belirli miktarlarda akaryakıt, LPG ve madeni yağ almayı, eksik alım halinde cezai şart ödemeyi kabul ettiğini, sözleşmenin 24/05/2013 tarihinde sona erdiğini, davalının 16 yıl için tahsis edilen bedelin kullanılmayan kısmının ( 814.766,60 USD + KDV) iadesinin gerektiğini, eksik alım sebebi ile 545.818,29 USD cezai şart ile protokolün icrasından vazgeçilmesi sebebi ile 25.000,00 USD tutarında cezai şart ödenmesi gerektiğini, ticari ilişki sebebi ile 163.097,97 TL muaccel borç bulunduğunu, ihtara rağmen ödenmediğini belirterek sözü edilen alacak tutarlarının davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı davaya cevap vermemiş ancak daha sonra sunmuş olduğu dilekçelerde taleplerin haksız olduğunu, ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE : Dava, Bayilik Sözleşmesi nedeniyle sözleşmenin uygulanmayan süresine karşılık gelen intifa bedelinin, alım taahhüdünden kaynaklanan cezai şartın, protokolün icrasından vazgeçilmesi sebebiyle ödenmesi gereken cezai şartın ve cari hesaptan kaynaklanan alacağın tahsiline karar verilmesi talebine ilişkindir.
Tarafların kayıt ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemeleri yapılmış, yapılan inceleme sonunda düzenlenen bilirkişi raporuna göre; davacının talep ettiği, intifa bedeline ilişkin olarak, 16 yıl süre için ödenen intifa bedelinin sözleşmenin ön görülen sürenin dolmasından önce sona ermesi nedeniyle, kalan süre için ödenmesi gereken kısmının 814.655,56 USD olduğu, davacının cari hesaptan kaynaklanan alacağının 163.097,97 TL olduğu, eksik alım sebebiyle tahsil edilebilecek tutarın 121.918,00 USD olduğu, davacı tarafın talep ettiği 25.000 USD cezai şartın, sözleşmenin davalının kusuru olmaksızın sona ermesi sebebiyle talep edilemeyeceği, bildirilmiştir.
Düzenlenen ek raporda; davacı tarafından gönderilen ihtarda, 153.148,30 TL cari alacak talebinde bulunulduğu, daha sonra dava dilekçesinde 163.097,97 TL cari hesabın talep edildiği, ihtar sonrasında 5 kalem işlem kaydının yapıldığı, faturaların mal teslimine ilişkin olmadığı, hizmet ifasına ilişkin olduğu, faturaların tebliğine ilişkin belgelerin sunulmadığı, bu nedenle davacının talep edebileceği cari hesap alacağının 153.148,30 TL olabileceği, bildirilmiştir.
İntifa Bedeli Talebi Yönünden; Davacı vekili dava dilekçesinde, protokol 2. maddesi gereğince ödenen 1.256.000,00 USD+ KDV tutarının sözleşmenin yürürlükte kalmayan kısmına karşılık gelen tutarın iadesini talep etmiştir. Dava dilekçesinde bu tutarın intifa hakkı tesisi için ödendiği açıkça ifade edilmemiş ise de sözü geçen 1.256.000,00 USD+KDV’nin ödenmesi, “İNTİFA HAKKI” başlıklı 2. maddede düzenlenmiş olup 2/b maddesinde, intifa hakkının tescil edilmesi halinde bu tutarın ödenmesi öngörülmüş, aynı maddenin (d) bendinde de hangi sebeple olursa olsun intifa hakkının kullanılmayan süreye tekabül eden kısmının iadesinin gerekeceği düzenlenmiştir. Başka bir ifadeyle davacının, dava dilekçesinde yer alan 814.766,60 USD + KDV tutarındaki alacak talebi intifa hakkına ilişkin olup, bu tutarın ödenmesi intifa hakkının terkinine bağlıdır. İlgili Tapu Müdürlüğünden gelen kayıtlarda davaya konu intifa hakkının halen devam etmekte olduğu, son duruşma tarihi itibariyle güncel TAKBİS kayıtlarının çıkartıldığı, burada da intifa hakkının halen mevcut olduğu görülmüştür. Bu nedenle davacının intifa bedeline ilişkin talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Sözleşme Gereğince Yıllık Asgari Alım Taahhüdünü Yerine Getirmemesi Sebebiyle Oluşan Alacak Talebiyle İlgili Olarak; Sözleşme ile kararlaştırılan asgari alımın, eksik kalan kısmı bakımından belirlenen tutarın davacıya cezai şart olarak ödenmesi kararlaştırılmıştır. Ancak Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin benzer uyuşmazlıklardaki yerleşik uygulamalarına göre, her yıl sonunda bir önceki yıla ait cezai şartın istenebilmesi, takip eden yılda henüz ifaya başlanmadan önce, ihtirazi kayıt bildirilmesi veya ihtar çekilmesine bağlı olduğu, aksi halde önceki yıllara ait cezai şartın istenemeyeceği kabul edilmiştir. Bilirkişi heyeti tarafından bu ilke esas alınarak hesaplama yapılmış ve eksik alımdan kaynaklanan tazminatın 121.918,00 USD olduğu belirlenmiş, mahkememizce bu tutarın tahsiline karar vermek gerekmiştir.
Protokolün Uygulanmamasından Kaynaklanan Cezai Şart Talebi Yönünden: Protokolün 11. Maddesine göre, talep edilen cezai şart protokolün icrasından haklı bir sebep olmaksızın vazgeçilmesi halinde tahakkuk edebilecek bir cezai şarttır. Oysa sözleşmenin sona ermesi Rekabet Kurulu kararından kaynaklandığına göre, davalının kusurundan söz etmek mümkün değildir. Bu nedenle belirtilen cezai şart yönünden talebin reddine karar vermek gerekmiştir.
Cari Hesap Alacağı Yönünden: Davacının cari hesap alacağı konusunda bilirkişi incelemesi yapılmış, davacının ticari kayıt ve belgelerine göre, 163.097,97.-TL alacak kaydı görülmekte ise de bizzat davacı tarafından gönderilen ihtarname de alacağın 153.148,30 TL olduğunun bildirildiği ve bu tutarın tahsilinin istendiği oysa dava dilekçesiyle 163.097,97.-TL’nin talep edildiği, bilirkişi ek raporunda da belirtildiği üzere, aradaki farkı oluşturan alacak kayıtlarının mal satımına ilişkin değil hizmet verilmesine ilişkin faturalarla ilgili olduğu, davacı tarafça bu hizmetlerin verildiğinin kanıtlanamamış olduğu, bunlara ilişkin somut delil ve belge sunulmadığı sonucuna ulaşılmış, bu tutarların mahsubu ile kalan 153.148,30 TL yönünden cari hesap alacağının mevcut olduğu kabul edilmiş ve bu tutar üzerinden davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda yazılı nedenlerle;
1-Davanın kısmen kabulüyle 153.148,30 TL cari hesap alacağı ve 121.918,00 USD eksik taahhüt alacağının 18/05/2015 tarihinden itibaren USD cinsi alacak için devlet bankalarının 1 yıl vadeli mevduata USD bazında uyguladığı en yüksek faiz, TL cinsi alacak için ise aynı tarihten itibaren değişen oranda avans faiziyle birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine, fazla talebin reddine,
2-Davacı vekille temsil edildiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 32.734,43.-TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacı tarafa verilmesine,
3-Davalı vekille temsil edildiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 101.907,30.-TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalı tarafa verilmesine,
4-Davacı tarafından peşin harç olarak yatırılan 70.706,67-TL’sinin davalıdan alınıp davacı tarafa verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 32,40-TL açılış gideri, 3.620,00-TL bilirkişi ücreti, 242,80-TL tebligat, posta vs. gideri olmak üzere toplam 3.895,20-TL yargılama giderinin kabul ve ret oranına göre takdir edilen 440,15.-TL’sinin davalıdan alınıp davacı tarafa verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Bu dava sebebiyle 32.079,11.-TL Karar harcı alınması gerektiğinden peşin alınan 70.706,67.-TL’den mahsubu ile kalan 38.627,56.-TL’nin davacıya verilmesine,
7-Karar kesinleştiğinde taraflardan alınan gider ve delil avansının harcanmayan kısmının iadesine,
Davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar, açıkça okunup anlatıldı.06/12/2018

Başkan …
¸E-İmza
Üye …
¸E-İmza
Üye …
¸E-İmza
Katip …
¸E-İmza