Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/505
KARAR NO : 2018/327

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 20/06/2013
KARAR TARİHİ: 22/03/2018

DAVA:Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle, davacı ile davalılardan … arasında bayilik sözleşmesi imzalandığını, 15 yıl 6 ay süreli intifa hakkı tesisi konusunda anlaşmaya varıldığını, 15 yıl süre için adı geçen davalıya 1.300.000,00.-USD+KDV ödeme yükümlülüğü altına girdiğini, diğer davalılar adına …’da bulunan taşınmaz üzerine 15 yıl 6 ay süreli intifa hakkı tesisi edildiğini, davalının 25.12.2012 tarihi itibariyle Rekabet Kurulu kararları gereğince sözleşmeyi tek taraflı olarak feshettiğini, bunun üzerine vekili tarafından intifa hakkının kullanılmayan kısmı, yatırım tutarı, işletme yardım bedelleri ve diğer ödemelerin kullanılmayan bakiyesinin toplamı olan KDV hariç 1.729.767,42.-TL ödenmediği takdirde intifa hakkına dayalı olarak müdahalenin önlenmesi davası açılacağının bildirdiğini, bu konuda … Asliye Hukuk Mahkemesi’nde dava açıldığını, müdahalenin önlenmesi, teslim ve çekişmenin giderilmesi konulu bu davada intifa hakkının terkin edildiğini ve davanın konusuz kaldığını, intifa bedeli olarak 80.000,00.-USD ödenmesinin kararlaştırıldığını, bu kapsamda davalılardan …’ye 50.000,00.-TL …’ye 50.000,00.-TL olmak üzere ödemeler yapıldığını, 5 yıllık işletme yatırım desteği olarak 700.000,00.-USD ve akaryakıt istasyonu İnşaat yatırım Bedeli olarak 600.000,00.-USD olmak üzere toplam 1.300.000,00.-USD + KDV ödeneceğinin belirlendiğini, buna göre muhtelif tarihlerde 658.789.-TL, 291.825.-TL, 293.050.-TL ve 311.350.-TL ödemeler yapıldığını, sözleşmenin 5.i bendine göre bayilik sözleşmesinin bayinin bir kusuruyla yahut mücbir sebep veya beklenmedik bir hal yüzünden akaryakıt istasyonunun faaliyetinin durması veya … bayii olarak faaliyet göstermesi imkanın kalmaması halinde, bu ihtimallerden herhangi birinin gerçekleştiği tarihten bayilik sözleşmesinin suresinin sonuna kadarki zaman dilimine yani 4 B maddesine göre … tarafından 280 ay içinde verilen işletme yatırım desteğinin kullanılamayacağı sözleşme süresine tekabül eden kısmının kıstelyevm esasına göre hesaplanarak …’in herhangi bir ihbara gerek kalmaksızın derhal muaccel olacağı ve bayi tarafından …’e derhal nakden ve defaten geri ödeneceği, aksi halde söz konusu desteğinin bakiyesinin muaccel olduğu tarihten ödeme tarihine kadar USD bazında aylık %1,5 Faizin tahakkuk edeceğinin belirlendiğini, sözleşmenin feshi sebebiyle davalıların haksız zenginleşmiş olduklarını, sebepsiz zenginleşme ile iktisap edilen semerelerin de zenginleşme kapsamına dahil olduğunu, denkleştirici adalet ilkesi gereğince iadeye karar verilirken verilen paranın alım gücünün ilk ödeme tarihindeki alım gücüne ulaştırılması ve bu şekilde iadeye karar verilmesi gerektiğini, davalı … ‘ın işletmecilik taahhüdünü ihlali sebebiyle peşin ödenen yatırım destek bedeli ile akaryakıt istasyonu inşaat yatırım bedelini geçersiz ve davacı şirket tarafından kullanılmayan süresine karşılık gelen 1.104.596,15.-TL kısmının KDV’si ile birlikte ödeme tarihlerinden itibaren TCMB’nin kısa vadeli avans mevduata devletin uyguladığı faiz oranında faiz ile faizin KDV’si ile birlikte davalı …’dan tahsiline, toplam alacağın şimdilik 20.000,00.-TL’sinin davalılar … ve …’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile ayrıca söz konusu bedelin fesih tarihine kadar davalı … yedinde kaldığı sürede bu iktisap sayesinde davalının elde ettiği tüm semereleri davacı şirketin bu bedelden yoksun kalması sebebiyle uğradığı ekonomik kayıpların karşılığı 494.390,76.-TL’nin KDV’si ile birlikte sözleşmenin feshedildiği tarih olan 25.12.2012 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalı …’dan tahsiline, toplam alacağın Şimdilik 10.000.-TL’sinin davalılar … ve …’den müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesi istenmiştir
CEVAP: Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle, taraflar arasında müdahalenin önlenmesi davası bulunduğunu, derdestlik nedeniyle davanın reddi gerektiğini, davalılar … ve … ile ilgili olarak kısmi dava açıldığını, yürürlükteki usul hükümleri gereğince bu kişiler hakkında kısmi dava açılması imkanının bulunmadığını, davalılar … ve …’nin protokolde taraf olmadığı dikkate alınarak husumet yönünden davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, davanın 1 yıllık zamanaşımı süresinin dolmasından sonra açıldığını, yapılan ödemeler 5 yıllık bayilik sözleşmesi için verildiğinden iadesi gereken bir tutar bulunmadığını, kalıcı teknik yatırımların işletme sözleşmesinin bir gereği olarak yapıldığından iadesinin mümkün olmadığını, bu konuda çok sayıda emsal Yargıtay kararı bulunduğunu, dava tarihinden önceki dönem için faiz talep edilemeyeceğini, kira şerhinin tapudan 18.06.2013 tarihinde terkin edildiğini, terkin tarihinden önceki dönem bakımından iade talep edilmesinin mümkün bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
BİRLEŞEN DAVA:Birleşen … 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … esas sayılı davasında ise davacı … AŞ, davalılar … ve … hakkında açtıkları davada, aynı bayilik ilişkisi sebebiyle intifa bedeli’nin geçersiz sayılan kısmına karşılık gelen 88.793,10.-TL ve KDV’si ile sebepsiz zenginleşmenin semereleri kapsamında 41.133,41.-TL nin KDV’si ile birlikte 25.12.2012 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini ayrıca davacı şirketin bayilik sözleşmesinin süresini öngörerek akaryakıt istasyonuna yapmış olduğu duran varlık, inşaat bedeli’nin geçersiz ve vekili şirketin kullanamadığı süresine karşılık gelen 601,80.-TL Ana paranın KDV’si ile birlikte ve yine yapılan ödemenin semereleri ile ilgili olarak 252,20.-TL’nin KDV’si ile birlikte 25.12.2012 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir.
BİRLEŞEN DAVAYA CEVAP: Davalı vekili birleşen dava ile ilgili olarak vermiş olduğu cevap dilekçesinde, asıl dava kapsamında yaptığı savunmalara benzer mahiyette savunma yapmıştır.
DELİLLER ve GEREKÇE: Asıl ve birleşen davalar akaryakıt bayilik sözleşmesinden kaynaklanan alacak talebine ilişkindir.
Davacının alacak iddiaları, sözleşmenin süresinden önce sona ermesi sebebiyle intifa hakkının feshi nedeni ile kullanılmayan kısmının iadesi, yapılan yatırım bedellerinin iadesi ve iadesi gereken tutarların güncellenmiş değerinin tahsili talebine ilişkindir.
Akaryakıt istasyonunun kurulu bulunduğu …’da talimat yoluyla yapılan bilirkişi incelemesi sonrasında düzenlenene raporda; 29.11.2007 tarihinden sonra davacı tarafından yapılan ödemeler dikkate alarak akaryakıt istasyonu olarak kullanılan yerde yapılan sabit yatırımların toplam değerinin 631.615,97.-TL tutarında olduğu, sabit yatırımların keşif tarihinde taşınmaz üzerinde mevcut, faal ve kullanılmakta olduğu belirlenmiştir.
Mahkememizce akaryakıt sektörü uzmanı, Finans uzmanı ve Mali Müşavir bilirkişiden oluşturulan bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen raporda; “…davalılar … ve … intifa bedeli ile ilgili olarak verilen 100.000,00.-TL’nin sözleşmenin yürürlükte kaldığı dönem dikkate alındığında faaliyet dışı dönem için kalan kısmının 67.455,18.-TL olduğu, bu tutarın güncellenmiş değerinin ise 96.150.-TL olduğu, davalılardan bayi …’a yapılan ödemeler toplamının 1.555.015,25.-TL olduğu, faaliyet dışında kalan tutarın 1.061.482,18.-TL olduğu, bunun güncellenmiş diğerinin ise 1.462.333,42.-TL olduğu…” ifade edilmiştir.
İntifa hakkının terkini ile ilgili akit tablosu getirilmiş, incelenmesinde intifa lehtarı davacının “…intifa hakkının tamamından bedelini aldığımdan..terkinini talep ediyorum..” beyanı nedeniyle terkin işleminin gerçekleştiği görülmüştür. Bu durumda intifa hakkının kullanılmayan dönemine ilişkin taleplerin reddine karar vermek gerekmiştir.
Yatırım bedelleri yönünden ise, 07.09.2007 tarihli bayilik sözleşmesinin 15/i maddesinde “yatırım desteğinin 180 ay için verildiği, herhangi bir sebeple sözleşmenin süresinden önce sona ermesi durumunda yatırım desteğinin kullanılmadığı süreye tekabül eden kısmı kıstelyevm usulüne göre …’e iade edileceği…” hususunun açıkça kabul edildiği, tarafların iradelerinin birleştiği sözleşmede iadenin çerçevesinin sınırlarının çizildiği anlaşıldığından, sadece iade edecek tutarın muacceliyet tarihinden itibaren USD bazında aylık %1,5 oranında faizin uygulanacağı belirlenmiştir. Bu nedenle protokol hükümleri, ödenen tutar, sözleşmenin yürürlükte kaldığı süre ve yapılan bilirkişi incelemesine göre kıstelyevm usulüyle tespit edilen 1.061.482,18.-TL bedelin davalı …’dan tahsiline karar vermek gerekmiş, yatırım bedellerinin davalı …’a ödendiği, protokolde diğer davalıların taraf olmadıkları nazara alınarak davalılar … ve … hakkındaki talebin reddine karar vermek gerekmiştir.
Sonuç olarak; asıl davada yatırım bedelleri yönünden tespit edilen 1.061.482,18.-TL’nin davalı …’dan tahsiline, davalılar … ve … hakkındaki talebin reddine, birleşen davadaki intifa hakkına ilişkin kısmın sübut bulmadığından, diğer taleplerin de feragat nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda yazılı nedenlerle;
1.1-Asıl davanın; kısmen kabulü ile, 1.061.482,18.-TL alacağın 20/06/2013 tarihinden itibaren değişen oranda avans faizi ile birlikte davalı …’dan tahsili ile davacıya verilmesine, fazla talebin reddine,
1.2-Davalılar … ve … hakkında açılan davanın reddine,
1.3-Davacı vekille temsil edildiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 55.794,47.-TL vekalet ücretinin davalı …’dan alınarak davacıya verilmesine,
1.4-Davalılar … ve … vekille temsil edildiklerinden AAÜT gereğince hesaplanan 3.600,00.-TL avukatlık ücretinin davacıdan alınıp adı geçen davalılara verilmesine,
1.5-Davalı … vekille temsil edildiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 35.450,19.-TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalı …’a verilmesine,
1.6-Davacı tarafından peşin harç olarak yatırılan 27.306,70-TL’sinin davalı …’dan alınıp davacı tarafa verilmesine,
1.7-Davacı tarafından yapılan 28,65-TL açılış gideri, 4.500,00-TL bilirkişi ücreti, 798,80-TL tebligat, posta vs. gideri olmak üzere toplam 5.327,45TL yargılama giderinin kabul ve ret oranına göre takdir edilen 3.536,61TL’sinin davalı …’dan alınıp davacı tarafa verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
1.8-Davalılar tarafından yapılan 16,00-TL tebligat ve posta giderinin, kabul ve ret oranına göre takdir edilen 5,40-TL’sinin davacıdan alınıp davalılara verilmesine,
1.9-Bu dava sebebiyle 72.509,84-TL Karar harcı alınması gerektiğinden peşin alınan 27.306,70-TL’nin mahsubu ile kalan 45.203,14-TL’nin davalı …’dan alınmasına,
1.10-Karar kesinleştiğinde taraflardan alınan gider ve delil avansının harcanmayan kısmının iadesine,
2.1-Birleşen … 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … E. Sayılı davasında;
A) İntifa hakkına ilişkin subut bulmayan davanın reddine,
B) Duran varlık ve inşaat bedelleri ile ilgili talebin reddine,
2.2-Davalılar vekille temsil edildiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 13.212,44.-TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalılara verilmesine,
2.3-Bu dava sebebiyle 35,90-TL Karar harcı alınması gerektiğinden peşin alınan 2.233,45TL’den mahsubu ile kalan 2.197,55-TL’nin davacıya iadesine,
2.4-Karar kesinleştiğinde taraflardan alınan gider ve delil avansının harcanmayan kısmının iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.22/03/2018

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır