Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2013/182 E. 2018/873 K. 12.09.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2013/182 Esas
KARAR NO : 2018/873

DAVA : Alacak (Bayilik Sözleşmesinden Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 19/06/2013
KARAR TARİHİ : 12/09/2018

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Bayilik Sözleşmesinden Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı Vekili Dava Dilekçesinde Özetle; Davalı şirketin, müvekkili şirket ile 05.09.2011 tarihinde akdettiği Bayilik Sözleşmesi ile beş yıl süreyle, müvekkili şirketin Otogaz bayiliğini yürütmeyi taahhüt ettiğini, ancak davalı şirketin keşide ettiği, … 27.nci Noterliğinin … tarih ve … yevmiye no’lu İhtarnamesi ile tek yanlı olarak bayilik sözleşmesini feshettiğini ihbar ettiğini, Bayilik Sözleşmesi beş yıl süreyle akdedildiği için davalının fesih ihbarının haksız ve mesnetsiz olduğunu, davalı şirketin bayilik sözleşmesi uyarınca 04.09.2016 tarihine kadar müvekkili şirket bayiliğini sürdürmeyi taahhüt ettiğini, sözleşmenin davalı tarafından haksız feshi nedeniyle müvekkili şirket sözleşmenin normal olarak hitam bulacağı 04.09.2016 tarihine kadar Otogaz satışlarından elde edeceği kardan mahrum kaldığını, 14.09.2011 ‘de yapılan ilk ikmal ile 13.05.2013 tarihinde yapılan son ikmalarasında geçen 20 aylık dönemde davalının toplam satışlarının 2.497,87 Kg.ve aylık satış ortalamasının 124,89 Ton olduğunu, sözleşmenin normal hitam süresine 40 aykaldığını, bu sürede satılacak … miktarının 4.995.72 Ton olacağını, Fesih tarihinde Otogaz’ın … alış fiyatının 3.443,46.-TL. ve davalıya beher ton satış fiyatının 3.620,94.-TL. Olduğunu, beher tonda elden edilen kazanç 177,48 TL. ve buna göre, 4.995,72 Ton X 177,48 TL = 886.640,38 TL olduğunu, müvekkili şirketin, davalı şirketin haksız feshi nedeniyle, 886.640,38 TL tutarında kar mahrumiyeti tazminatı talebine hak kazandığını, davalı şirketin, 16.05.2013 tarihi itibariyle, faiz hariç müvekkili şirkete 111.705,51 TL borçlu bulunduğunu, davalı’ ya cari hesap borcu ve kar mahrumiyeti alacağının tediyesi için keşide olunan, .. lO.ncu Noterliğinin … Tarih ve … yevmiye no.lu İhtarnamesinin semeresiz kaldığını, açıklanan sebeplerle, 121.705,51 TL’nin 23.05.2013 tarihinden itibaren, davalıdan avans faiziyle tahsiline karar verilmesini, Yukarıda arz olunan nedenlerle, fazlaya ilişkin hak ve talepleri saklı olmak üzere 10.000.-TL. kar mahrumiyeti ve 111.705,51 TL cari hesap alacağı olmak üzere toplam 121.705,51 TL. Alacağın 23.05.2013 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsiline, muhakeme giderleri ile avukatlık ücretinin de davalıya yüklenmesine karar verilmesini, talep ve dava etmiştir.
Davalı Vekili Cevap Dilekçesinde Özetle; Taraflar arasında 05.09.2011 tarihli, 5 yıl süreli Bayilik sözleşmesi olduğunu, bu sözleşmenin süresinden önce müvekkil tarafından haksız şekilde fesih edildiğini iddia ederek, söz konusu sözleşmeye dayalı olarak Kar Mahrumiyeti adı altında taleplerde bulunulduğunu, Oysa ki delil listesi ekinde sunduğu bayilik sözleşmesinde de sabit olduğu üzere taraflar arasında 02.08.2011 tarihli Bayilik sözleşmesi ve devamında imzalanan bu bayilik sözleşmesine ek protokol dışında başkaca bir sözleşme bulunmadığını, hal böyle olmakla davacı yanın dilekçesinde talep ve iddialarını dayandırdığı 05.09.2011 tarihli sözleşmeyi kabul etmediklerini, davacı yan kar mahrumiyeti talebini taraflar arasındaki 5 yıl süreli sözleşmenin müvekkil/davalı tarafından süresinden önce haksız şekilde fesih edildiğini dayandırmış olup, bu nedenle de sözleşme süresi sonuna kadar mahrum kalacakları karı talep ettiklerini, oysa ki, taraflar arasında kurulu bulunan bayilik sözleşmesi müvekkil şirket tarafından haklı nedenlerle fesih edildiğini, Şöyle ki; Müvekkil, bayilik sözleşmesi içerisinde tüm edimlerini yerine getirmekte iken, 22.02.2013 tarihinde, davacı yanca davalı müvekkiline … plakalı araçtan …-… İrsaliye no ile ikmal edilen 9200 KG …’nin sulu olduğunu, bu …’nin satışının yapıldığı …, …, … plakalı araçlarda arızalar meydana geldiğini ve tutanak altına alındığını, Söz konusu araçlarda yaşanan arızaların müvekkil şirket tarafından araç sahiplerine ödendiğini, Esasen daha öncede ufak çaplı böyle hadiseler yaşanmış olsa da bu hadiselerin kaynağının davacı yandan ikmal edilen …’nin standart dışı olduğu müvekkilce bilirkişi raporuna kadar bilinemediğini, bunun üzerine müvekkili şirketin pompalarda bir arıza olduğunu düşünüp pompaların yetkili servisini çağırdığını, Yetkili servisin yapmış olduğu incelemede pompaların içindeki filtrelerde buz kütlelerinin olduğunu, Keza bu olayın devamında müşteri kaybı yaşanmaya başlandığını, Hal böyle olması üzerine, müvekkil tarafından davacı yandan ikmal edilen söz konusu …’nin standart dışı olup olmadığı hususunda, … 4.ncü Asliye Hukuk Mahkemesinin … D. İş sayılı dosyası ile tespit yaptırıldığını, söz konusu tespitte davacı yandan ikmal edilen…’nin içinde su mevcut olduğunu, bir başka ifade ile davacı yandan tedarik edilen …’nin standartlara aykırı olduğunun tespit edildiğini, bu tespite dair bilirkişi raporu davacı yana da tebliğ edildiğini, davacı yanın müvekkilinin ticari hayatına maddi ve manevi olarak zarar veren kusurlu davranışları nedeni ile müvekkil şirketin taraflar arasında kurulu bulunan bayilik sözleşmesini, … 27. Noterliğinin … tarih, … Yevmiye sayılı ihtarı ile haklı nedenlerle fesih ettiğini, keza zaten yukarıda da ifade ettiğimiz üzere taraflar arasında 02.08.2011 tarihli, … İLE ÇALIŞAN KARAYOLUTAŞITLARI İÇİN İKMAL İSTASYONU Bayilik Sözleşmesi imzalanmasına müteakip, bu sözleşmeye ek olarak Ek Protokol düzenlendiğini, Bu protokolün Bayilik Süresi Başlıklı 3. Maddesinde” İş bu sözleşme toplam 5 yıl yapılmış olmakla birlikte, taraflar 1 yıl sonunda uzatma veya fesih etme hakkına sahiptir” hükmü içermekte olduğunu, Bu protokol hükmü uyarınca müvekkil davalının kurulduktan 1.nci yılın sonundan itibaren sözleşmeyi fesih yetki ve hakkının zaten bulunduğunu,Tüm bu hususlar davacı yana … 54.ncü Noterliğinin … tarih, … Yevmiye sayılı cevap ihtarı ile de izah edildiğini, hal böyle olmakla da, taraflar arasında kurulu bulunan bayilik sözleşmesi müvekkil davalı tarafından haklı nedenle fesih edildiği için, davacı yanın kar mahrumiyeti talebi haksız ve mesnetsiz olduğunu, bir başka açıdan ise, hiçbir şekilde kabul anlamı taşımamakla birlikte davacı yanın Kar Mahrumiyeti talebi müspet zarar kalemi olup davacı yanın kar mahrumiyeti hesap tarzı menfi zarar hesabı olduğunu, davacı yanın kar mahrumiyeti talebi bir nevi Cezai Şart mahiyetinde olup, esasen fahiş ve müvekkilin ekonomik olarak mahvına sebep olabilecek düzeyde olduğunu, Bir an için davacı yanın kar mahrumiyeti talebi kabul edildiği düşünülse dahi fahiş talebin tenkisini talep ettiklerini, davacı yanın dilekçesinde; müvekkili şirketin 16.05.2013 tarihi itibari ile faiz hariç olmak üzere davacı yana 111.705,51 TL. Borcu olduğunu, bu borcun ödenmesi hususunda müvekkiline ihtar çekmelerine rağmen semeresiz kaldığını iddia ettiklerini, Müvekkilinin davacı yanın iddiasının aksine belirtilen miktarda muaccel olmuş hiçbir borcu bulunmadığını, Taraflar 10.01.2013 tarihli mutabakat ve ekindeki cari hesap özeti faksı ile 31.12.2012 tarihi itibari ile müvekkili şirketin davacı yandan 68.479,28 TL alacağı olduğunu kat edildiğini, ekte sunulan müvekkil şirkete ait Muavin defterinde de görüleceğe üzere müvekkili şirketin 15.05.2013 tarihi itibari ile davacı yana3.711,73 TL borcu bulunduğunu, esasen taraflar arasında ticari ilişki bayilik sözleşmesinden önce başladığını, Şöyle ki; Bayilik sözleşmesinden önce müvekkil şirkete ait … plakalı … Marka … tankerinin ve tankere ilave … Tankı-Pompası, Tüm Tesisat Pano Elektrik ve sistemleri ile birlikte davacı yana satışı konusunda ARAÇ KATİ SATIŞ PROTOKOLÜ yapılmış olduğunu, Söz konusu protokolde aracın ve araca monte edilen … Tankı-Pompası, Tüm Tesisat Pano Elektrik ve sistemleri gibi ilavelerin bedelinin ödenmesi, taraflar arasındaki bayilik ilişkisinin kurulmasına müteakip bilahare anlaşılacak bir değer üzerinden alıcı (… Petrol) tarafından satıcıya (Hizmet Petrol) … oto-gaz vererek yapılacağı kararlaştırılmış olduğunu, Bu protokol gereği de söz konusu … tankeri 28.07.2011 tarihinde davacı yana teslim edildiğini, daha sonra taraflar arasında bayilik sözleşmesi kurulmuş olup, müvekkili davalının söz konu aracın ve araca ilave Tank, pompa gibi ilavelerin bedelini davacı yandan, bir kısmını fatura karşılığı nakit olarak bir kısmını da davacı yandan almış olduğu … bedelinden mahsup ederek tahsil etmiş olduğunu ve bunu ticari defterlerine işlediğini, Hal böyle olmakla davacı yan iddiasını ispat külfeti altında olduğunu, davacı yanın tüm iddia ve taleplerini kabul etmediklerini, davanın reddine, yargılama harç ve masrafları ile yasal ücreti vekaletin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Tüm Dosya Kapsamı Birlikte Değerlendirildiğinde;
Dava, bayilik sözleşmesinin süresinden önce feshedildiği gerekçesi ile yoksun kalınan kar ve cari hesaptan kaynaklı alacak istemine ilişkindir.
Taraflar arasında 05/09/2011 tarihli Bayilik sözleşmesi akdedildiği, sözleşmenin davalı tarafından … 27. Noterliğinin … tarih … yevmiye sayılı ihtarnamesi ile tek taraflı olarak feshedildiği konusunda ihtilaf bulunmamaktadır.
Uyuşmazlık, davalının sözleşmede ve ek protokolde yer alan fesih hakkına dayanarak sözleşmeyi dilediği tarihte feshedip feshedemeyeceği, davacının cari hesaptan kaynaklanan alacak miktarı, davalının mahsup talep edebileceği alacağı bulunup bulunmadığı hususlarında toplanmıştır.
Taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 12.maddesinde, sözleşme süresinin yürürlük tarihinden itibaren 5 yıl olarak belirlendiği, yine taraflar arasında akdedilen tarihsiz ek protokolün 3.maddesi ile sözleşme süresinin 5 yıl olarak belirlendiği ayrıca tarafların 1 yıl sonunda uzatma veya fesih etme hakkına sahip olduğunun kararlaştırıldğı, davalının sözleşmeyi 14/05/2013 tarihinde tek taraflı olarak feshettiği, ancak ek protokolün 3.maddesinin, tarafların sözleşmeyi dilediği an feshedilebileceği yetkisinin verildiği şeklinde yorumlanamayacağı, sözleşmenin her yıl sonunda yenilenebileceği gibi taraflardan birinin istemi üzerine yıl sonunda feshedilebileceği şeklinde kararlaştırıldığının anlaşıldığı, davacıdan temin edilen ürünlerin ayıplı olduğu hususunun davalı tarafından ispat edilememesi ve sözleşmenin 05/09/2013 tarihinden önce feshedilmesi karşısında davacının makul süre için kar muhrumiyeti talep edebileceği kanaatine varılmıştır.
Uyuşmazlık konusu olan cari hesap alacağı ve miktarı konusunda taraf defterleri üzerinde yaptırılan inceleme neticesinde davacının davalıdan 111.704,00 TL alacaklı olduğu, davalının bu miktardan mahsubu gereken bir bedel bulunduğu hususunu ispat edemediği, mahsubunu istediği tutarların mahsup edilemeyeceği davalı tarafından sunulan cevap dilekçesi ve dosya kapsımandan anlaşılmakla kar mahrumiyeti nedeniyle oluşan 10.000,00 TL’lik zarar ve 111.704,00 TL alacak olmak üzere toplam 121.704,00 TL’nin davalıdan tahsiline dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın KABULÜ ile;
121.704,00 TL’nin 23/05/2013 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Hüküm tarihinde yürürlükte bulanan harçlar tarifesine göre tahsil edilmesi gereken harç 8.313,60 TL olduğundan peşin alınan 2.078,45 TL’nin mahsubu ile bakiye 6.235,15 TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5-Davacı tarafından yapılan posta ve tebligat masrafı 358,20 TL bilirkişi masrafı 3,350,00 TL, mahsup edilen harç 2.078,45 TL olmak üzere toplam 5.786,65 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinden yürürlükte bulunan AAÜT’ne göre hesap ve takdir edilen 12.486,32 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Gider avansının kalan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 12/09/2018

Katip …
¸(e-imzalıdır)

Hakim …
¸(e-imzalıdır)