Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2022/73 E. 2022/208 K. 13.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/73 Esas
KARAR NO : 2022/208

DAVA : Kişilik haklarına dayalı Tazminat
DAVA TARİHİ : 18/03/2022
KARAR TARİHİ : 13/12/2022

Mahkememize tevzii edilen dava dilekçesi , cevap dilekçesi incelendiğinde mahkememizin görevli olmadığı anlaşılmakla ön inceleme oturumunda yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacıya ait görüntünün davacının söz konusu kullanıma ilişkin herhangi bir onayı ya da rızası olmaksızın ticarete konu edilerek, “…”, “…” gibi ibareler ile kar elde edilmesi amacıyla kullanıldığını, eylem nedeniyle davacının hem 5846 sayılı yasanın 86. maddesi hemde TMK m. 24.’de düzenlenen kişilik haklarının ihlal edildiğini, davacının şöhreti ve isminden haksız surette ticari olarak faydalanılması sebebiyle kişilik haklarının ihlal edildiğini,, müvekkilin itibarının yanı sıra mevcut ve olası reklam/sponsorluk anlaşmalarının sekteye uğradığını ve olası kazançlarına da mâni olunduğunu, davacının görüntülerinin, sesinin kullanılması nedeniyle başkaca bir şart aramaksızın kusurun gerçekleştiğini, maddi ve manevi tazminat taleplerinin kabulünün gerektiğini, Maddi tazminatın böyle bir reklam, tanıtım filminde kendi rızası ile rol alsa idi ödenmesi gereken bedelin tespiti ile şimdilik 2.000 maddi, 30.000 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesi istemine ilişkindir.
SAVUNMA:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Görev, yetki, itirazında bulundukları, ayrıca husumet ve zamanaşımı itirazında da bulunarak usul yönünden ayrıca davacının ortağı olduğu şirket ile müvekkili arasında ürün tanıtım faaliyetleri kapsamında sponsorluk sözleşmesi bulunduğunu, davacının iyiniyetli olmadığını, esas yönünden de davanın reddi ile yargılama giderinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava konusu uyuşmalık; Davacıya ait görüntünün davalı yanca reklamlarda izinsiz kullanıldığı iddiasıyla tecavüzün tespiti, önlenmesi,kişilik haklarına saldırı kapsamında davalının haksız rekabet yaratan eylemleri nedeniyle FSEK 86 , TTK 56. Ya göre şimdilik 2.000 maddi, 30.000 TL manevi tazminat istemine ilişkindir.
Görev hususu HMK 114 1-c maddesi uyarınca dava şartlarından olduğundan mahkemece davanın her aşamasında re’sen göz önünde bulundurulması gereken hususlardandır.
Bu davada 6769 sayılı SMK ve 5846 sayılı FSEK’dan kaynaklanan bir uyuşmazlık söz konusu olmadığından fikrî sınai haklar hukuk mahkemesinin görevli olduğundan söz edilemeyecektir.
Davacıya ait olduğu ancak izinsiz olarak reklamlarda kullanıldığı iddia edilen ve dava dilekçesine eklenen davacının görüntüsü sıradan , sanatsal hiçbir özelliği olmayan alelade görüntüler olup, dolayısıyla salt dava dilekçesinde davacının FSEK e ilişkin yasa maddelerini dilekçesinde yazması mahkememizi görevli hale getirmemektedir. Hakim dayanılan yasa maddelerine göre değil, dilekçede açıklanan iddialara göre yargılama yapacağından, somut talep içeriğinde mahkememizce fikri hakka yönelik bir husus tartışılmayacaktır.
Davacı dilekçesinde açıkça davacıya ait programdaki görüntülerin davalı yanca ürün satış reklamlarında izinsiz kullanılarak davacının itibarının zedelendiğini kişilik haklarının zarar gördüğünü ayrıca davalının kar elde ettiğini ve bu eylemin haksız rekabete neden olduğunu ileri sürerek tazminat talep etmiştir.
Dolayısıyla huzurdaki davada uyuşmazlık fikri bir ürünün korunmasından ziyade davacının kişilik haklarına saldırı kapsamında talep edilen maddi ve manevi tazminat yönünden FSEK m.86/son ve Türk Medeni Kanununun 24 vd. maddelerine göre incelenecek olup, öte yandan Kişilik hakkının Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda da düzenlenmesinin sebebi, fotoğrafta, resimde görüntüsü yer alan kimsenin şahsiyet haklarının, eser sahibi tarafından yaratılan resim ve fotoğraf üzerindeki haklarını belli bir ölçüde de olsa sınırlandırmasından kaynaklandığı, somut olayda davacının eser sahipliğini doğuracak bir yaratımına dayalı bir uyuşmazlık söz konusu olmadığından davada FSEK 68 ve FSEK 70 maddelerinin uygulanmayacağı zaten davacının da maddi tazminat istemini haksız rekabet hükümlerine göre talep ettiği, öte yandan FSEK 86 hükmü gereğince kişilik hakkının ihlali kapsamında manevi tazminatın ise dayanağı Türk Medeni Kanununun 24 vd. maddeleri olduğundan, huzurdaki tazminat istemleri yönünden mahkememizin görevli olmadığı hususu açıktır.
Yargıtay 11.HD’nin 2016/852 E. 2017/3865 K. ve 19.06.2017 tarihli , Yargıtay 11.HD.’nin 2012/9232 E. -12240 K. ve 11.07.2012 tarihli, Yargıtay 11.HD’nin 2016/3378 E. 2017/2139 K. ve 13/04/2017 tarihli, İstanbul BAM 16.HD’nin 2017/1173 E. – 3520 K. ve 22.11.2017 tarihli , İstanbul BAM 37.HD’in 2017/1569 E. -1640 K. ve 21.9.2017 tarihli , İstanbul BAM 37.HD’nin 2017/1859 E. -1964 K. ve 26.10.2017 tarihli, İstanbul BAM 4. H.D’nin 2021/1480 E. – 1379 K. ve 30/06/2021 tarihli ilamları gözetildiğinde Mahkemelerin görevi kanunla düzenlenmiş olup, görev kuralları kamu düzenine ilişkin olduğundan yargılamanın her aşamasında re’sen dikkate alınır. 5846 sayılı Yasa’nın 76. maddesinde bu kanunun düzenlediği hukuki ilişkilerden kaynaklı uyuşmazlıklara ihtisas mahkemesi niteliğindeki fikri ve sınai haklar hukuk mahkemelerince bakılacağı belirtilmiştir. Taraflar arasındaki davada 5846 Sayılı Yasadan kaynaklanan bir hakkın varlığı, yokluğu veya tecavüze ilişkin bir uyuşmazlık olmayıp, davacının eser niteliğinde olmadığı çok açık olan ve dilekçesinde de açıkça eser sahipliğine dayalı bir talep olmaksızın davacıya ait görüntünün izinsiz kullanılması nedeniyle kişilik hakları kapsamında haksız rekabete dayalı maddi-manevi tazminat talebinde bulunulduğundan uyuşmazlığın genel hükümler çerçevesinde Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle Mahkememizin görevsizliğine karar verilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarda açıklanan gerekçe kapsamına göre
1-Görev husususun res’en mahkemece dikkate alınacak olması hususu gözetilerek MAHKEMEMİZİN GÖREVSİZLİĞİNE, dava dilekçesinin USULDEN REDDİNE,
2-Dosyanın yetkili ve görevli istanbul NÖBETÇİ ASLİYE HUKUK Mahkemesine gönderilmesine,( 7521 sayılı yasa ile değişik HMK 20. madde uyarınca taraflardan birinin süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak karar kesinleşmiş ise kararın kesinleştiği tarihten: kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliği tarihinde itibaren 2 hafta içinde dava dosyasının görevli ve yetkili mahkemeye gönderilmesinin talep edebileceğine, bu takdirde dosyanın yetkili ve görevli mahkemeye gönderilmesine, belirtilen süre içinde talep de bulunulmadığı takdirde HMK 20. Madde hükmü gözetilerek davanın açılmamış sayılmasına mahkememizce res’en karar verilebileceğine)
3-Davalı vekilinin e duruşma ile duruşmaya katıldığı gözetilerek duruşma zaptını elektronik ortamda imzalayarak mahkememize sunmasına,
Dair karar davalı vekilinin yüzüne karşı ( e duruşma ) davacı vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 HAFTA içerisinde İSTİNAF YASA yolu açık olmak üzere karar verilip tefhim kılındı, hazır olanlara duruşma zaptından örnek verildi. 13/12/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır