Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2022/44 E. 2023/172 K. 21.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/44 Esas
KARAR NO : 2023/172

DAVA : Markanın hükümsüzlüğü, marka hakkına tecavüzün tespiti
DAVA TARİHİ : 25/02/2022
KARAR TARİHİ : 21/11/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan Markanın hükümsüzlüğü, marka hakkına tecavüzün tespiti davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin, 1993 yılından itibaren iştigal konusu olan yastık, yorgan, uyku pedi ve aksesuarları ile uyku ürünleri üretimi yaptığını ve Türk ev tekstiline ilk yastık ve yorgan markası kazandırdığını, müvekkili şirketçe yaratılan ‘’…’’ markasını uzun yıllardır müvekkili şirket bünyesinde kullanıldığını, üretim yapıldığını ve son kullanıcı bayilere satıldığını, mağazalarında yine bu marka ve sloganlar ile ürün tanıtımları yapıldığı, anılan marka ile üretilen ürünlerin iç ve dış pazarda ev tekstili sektöründe ciddi bir tüketici kitlesi tarafından beğeniyle kullanıldığını; Davalı tarafın hiçbir katkısı bulunmadan sırf boşta görünüyor diyerek haksız şekilde markanın tescilini istediğini ve firmanın durumdan haberdar olmamasından dolayı tescile hak kazandığını ancak marka ile ilgili hiçbir yatırım ve kullanımlarının olmadığını; Davalı yanın müvekkili şirketten iltibas ederek tescil ettirdiği markasının müvekkili şirket tarafından yıllarca kullanılan markanın aynısı olmakla birlikte, bu marka davalı tarafça hiç kullanılmadığını, davalı tarafın müvekkili şirket tarafından kullanılan birçok işarete de aynı tarihte toplu şekilde tescil talebinde bulunduğunu, davalının kötüniyetli olduğunu,Davalı tarafın kullanmayacağı halde haksız olarak bu markaları almak ve şirketi zora sokarak çıkar sağlamak amacı kendisinin mimar olup müvekkili firmanın bazı işlerini yaptığını sonrasında kendisi ile çalışılmadığı için öç almak ve hukuku dolanmak suretiyle bu yollara başvurduğunu, kendisinin üretici olmadığını, tekstil işi yapmadığını, bu isim ürün grubu ve markalarla hiçbir ilgisinin bulunmadığını, Müvekkilinin davalı tarafından tescil edilen marka için eskiye dayalı “…” söz konusu olup bu husus markanın esas sahibini ortaya koyar nitelikte olduğunu, bu sebeple davalının yapmış olduğu tescilin hükümsüzlüğüne karar verilmesi gerektiğini; Davalının TPE nezdinde 14.05.2021 tarih ve … no ve de … sınıflara ilişkin tescilli bulunan “…” markasının hükümsüzlüğüne ve sicilden terkin edilmesine, yargılama devam ederken üçüncü kişilere devretmesinin önlenmesi konusunda ihtiyati tedbir kararı verilmesini, davacı markasına yönelik tecavüzün tespiti, durdurulması , önlenmesini, markanın hükümsüzlüğü ile birlikte davalının söz konusu markayı ürün veya hizmetler üzerinde kullanmasının, bu markalı ürünlerin depolanmasını, satışa arzını, ithal ve ihracının önlenmesini, markanın davalı tarafından reklam ve tanıtım malzemelerinde, antetli kağıtlarda, irsaliyelerde, fiyat listelerinde, faturalarda ve sair basılı evraklarda kullanmasının da önlenmesini, markayı taşıyan her ürünün toplatılmasını ve imha edilmesini talep ve dava etmiştir.
İDDİA: Birleşen Mahkememizin 2022/45 esas sayılı dosyasında davacı vekili dava dilekçesi ile, Müvekkilinin her türlü maddi, manevi tazminat ve sair hakları saklı kalmak üzere davalının 27.04.2021 başvuru tarihli … nolu … kodlu sınıflara ilişkin olan ”… tescil ettirdiği markasının, müvekkilin “…” markasına yönelik gerçekleştirdiği tecavüzün tespiti, önlenmesi ve davalının markasının hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İDDİA: Birleşen Mahkememizin 2022/46 esas sayılı dosyasında davacı vekili dava dilekçesi ile, Müvekkilinin her türlü maddi, manevi tazminat ve sair hakları saklı kalmak üzere davalının 06.05.2021 başvuru tarihli … nolu” … Sınıfa ait …” tescil ettirdiği markasının, müvekkilin “…” markasına yönelik gerçekleştirdiği tecavüzün tespiti, önlenmesi ve davalının markasının hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İDDİA: Birleşen Mahkememizin 2022/47 esas sayılı dosyasında davacı vekili dava dilekçesi ile, Müvekkilinin her türlü maddi, manevi tazminat ve sair hakları saklı kalmak üzere davalının 29.04.2021 başvuru tarihli … nolu … Sınıfa ait ”…” tescil ettirdiği markasının, müvekkilin “…” tescil ettirdiği markasına yönelik gerçekleştirdiği tecavüzün tespiti, önlenmesi ve davalının markasının hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İDDİA: Birleşen Mahkememizin 2022/48 esas sayılı dosyasında davacı vekili dava dilekçesi ile, Müvekkilinin her türlü maddi, manevi tazminat ve sair hakları saklı kalmak üzere davalının 29.04.2021 başvuru tarihli … nolu …. Sınıfa ait ”…” tescil ettirdiği markasının, müvekkilin “…” markasına yönelik gerçekleştirdiği tecavüzün tespiti, önlenmesi ve davalının markasının hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen Mahkememizin 2022/49 esas sayılı dosyasında davacı vekili dava dilekçesi ile; Müvekkilinin her türlü maddi, manevi tazminat ve sair hakları saklı kalmak üzere davalının 05.05.2021 başvuru tarihli … nolu … Sınıfa ait ”…” tescil ettirdiği markasının, müvekkilinin “…” markasına yönelik gerçekleştirdiği tecavüzün tespiti, önlenmesi ve davalının markasının hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Davacının ‘’…’’, ’…’’, “…’’,‘…’ ve “…’’ markalarını gerekçe göstererek Sınai Mülkiyet Kanununun 6/3 maddesi uyarınca hükümsüzlük isteminde bulunmuş ise de , hükümsüzlük talep edilen işaret üzerinde başvuru tarihinden önce yoğun ve markasal kullanımlar ile hak sahipliği elde etmesi gerektiğini; Davacı taraf ‘’…’’, “…”, “…”, “…” ve “…” ibarelerini tam tarih vermeksizin uzun yıllar kullana geldiğini ifade etmişse de ispata elverişli delil sunmadığını,
Davacının SMK 6/6. maddesi kapsamında değerlendirmeye alınabilecek herhangi bir fikri mülkiyet hakkının bulunmadığını; taraf markaları arasında ayrıca karıştırılma ihtimali bulunmadığını, kendi oluşturduğu markaların özgün olduğunu , Davacı tarafından kötü niyet iddialarının da gerçekdışı olduğunu, birleşen 2022/45 E., 2022/46 E., 2022/47 E., 2022/48 E., 2022/49 E. sayılı dosyalar yönünden de açılan davaların haksız ve mesnetsiz olduğundan reddine karar verilmesini ve her bir dava için yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı yana yükletilmesini talep ettikleri anlaşılmıştır.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava konusu uyuşmazlık; Mahkememizin 2022/44 esas sayılı dosyasında davalı adına … tescil nolu “…” ibareli markanın davacının “…” markasına tecavüzün tespiti, durdurulması , önlenmesi, markanın hükümsüzlüğü ,Birleşen mahkememizin 2022/45 esas sayılı dosyasında davalı adına … tescil nolu “… ibareli markanın davacının “…” markasına tecavüzün tespiti, durdurulması , önlenmesi, markanın hükümsüzlüğü ,Birleşen mahkememizin 2022/46 esas sayılı dosyasında davalı adına … tescil nolu …” ibareli markanın davacının “…” markasına tecavüzün tespiti, durdurulması , önlenmesi, markanın hükümsüzlüğü,Birleşen mahkememizin 2022/47 esas sayılı dosyasında davalı adına … tescil nolu “…” ibareli markanın davacının “…” markasına tecavüzün tespiti, durdurulması , önlenmesi, markanın hükümsüzlüğü,Birleşen mahkememizin 2022/48 esas sayılı dosyasında davalı adına … tescil nolu “…” ibareli markanın davacının “…” markasına tecavüzün tespiti, durdurulması , önlenmesi, markanın hükümsüzlüğü,Birleşen mahkememizin 2022/49 esas sayılı dosyasında davalı adına … tescil nolu “…” ibareli markanın davacının “…” markasına tecavüzün tespiti, durdurulması , önlenmesi, markanın hükümsüzlüğüne taleplerini ilişkin olarak açılmıştır.
Davanın açılmasını müteakip davacının dava, davalının cevap dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, duruşmada hazır olanlar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, arabuluculuk kurumundan faydalanmak istenilmediğinden tahkikat duruşmasına devam olunmuş, her ne kadar zamanaşımı ve dava şartı itirazında bulunulmuş ise de bu itirazlar yerinde görülmemiş, tarafların beyanlarında geçen deliller toplanmış, bilirkişi incelemesi yaptırılmış, HMK 184.madde kapsamında hazır olanlardan tahkikat ile ilgili beyanları sorulmuş, HMK 186. madde kapsamında ise karar duruşmasında hazır olanlardan esas ile ilgili son diyecekleri sorulmuştur.
HMK 266. Madde kapsamında bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişiler …, …, … tarafından düzenlenen 27/01/2023 tarihli bilirkişi raporlarında özetle ; esas dava ve birleşen davalarda hükümsüzlüğü talep edilen … tescil no.lu …”, …tescil no.lu “…”, … tescil no.lu “…”, … tescil no.lu “…”, … tescil no.lu “…” markalarının davalı adına tescil edilmiş olduğu ve … başvuru no.lu “…” ibaresi için davalı adına tescil başvurusu yapılmış olduğunu, (yargılama sırasında tescili bağlanmıştır) fatura içerikleri ile davacının dilekçe ekinde sunduğu … ibaresi …, …, … unsurlu ibareleri ile 05.07.2017 tarihinden itibaren …sınıf mal/hizmet sınıfı eşyalar yönünden, dosya ekine sunulu davalı delil dilekçesi sayfa … (…) içeriğinde “…, …” ibaresi ile … sınıf mal/hizmet yönünden kullanıldığı, fatura içerikleri ile davacının dilekçe ekinde sunduğu … ibaresi …, … unsurlu ibareler ile 01.12.2017 tarihinden itibaren …sınıf mal/hizmet sınıfı eşyalar yönünden, dosya ekine sunulu davalı delil dilekçesi sayfa … (…) içeriğinde “…, …” ibaresi ile …sınıf mal/hizmet yönünden kullanıldığı, fatura içerikleri ile davacının dilekçe ekinde sunduğu … ibaresi …, …, …, …, … unsurlu ibareler ile 26.07.2017 tarihinden itibaren …sınıf mal/hizmet sınıfı eşyalar yönünden, kullanıldığı, fatura içerikleri ve davacının dilekçe ekinde sunduğu delil dilekçesi eki … ibaresi …, …, unsurlu ibareler ile 05.07.2017 tarihinden itibaren …sınıf mal/hizmet sınıfı eşyalar yönünden, dosya ekine sunulu davalı delil dilekçesi sayfa… (…) içeriğinde “…, …” ibaresi ile …sınıf mal/hizmet yönünden kullanıldığı, Fatura içerikleri ve davacının dilekçe ekinde sunduğu delil dilekçesi eki … ibaresi …, …, … unsurlu ibareler ile 05.07.2017 tarihinden itibaren …sınıf mal/hizmet sınıfı eşyalar yönünden, dosya ekine sunulu davalı delil dilekçesi sayfa … (…) içeriğinde “…, …, …, …” ibaresi ile … sınıf mal/hizmet yönünden kullanıldığı, Esas davada hükümsüzlüğü talep edilen… tescil no.lu “…” markasının … sınıflarda davalı adına tescil edilmiş olduğu; markanın esas unsurunun “…” ibaresi olduğu; … ibaresinin 05.07.2017 tarihinden itibaren … sınıf mallarda davacı tarafından kullanıldığı tespit edilmiş olmakla, … tescil no.lu “…” markası … sınıf yönünden SMK m. 6/3 uyarınca hükümsüzlük koşullarının olduğu, Birleşen 2022/45 E. sayılı davada hükümsüzlüğü talep edilen … tescil no.lu “…” markasının … sınıflarda davalı adına tescil edilmiş olduğu; markanın esas unsurunun “…” ibaresi olduğu; … ibaresinin 05.07.2017 tarihinden itibaren …. sınıf mallarda davacı tarafından kullanıldığı tespit edilmiş olmakla, … tescil no.lu “…” markasının …. sınıf yönünden SMK m. 6/3 uyarınca hükümsüzlük koşullarının olduğu, Birleşen 2022/46 E. sayılı davada hükümsüzlüğü talep edilen … tescil no.lu “…” markasının … sınıfta davalı adına tescil edilmiş olduğu; slogan markasındaki esas unsurlardan birinin “…” ibaresi olduğu; … ibaresinin 01.12.2017 tarihinden itibaren …. sınıf hizmetlerde davacı tarafından kullanıldığı tespit edilmiş olmakla,… tescil no.lu “…” markası … sınıf yönünden SMK m. 6/3 uyarınca hükümsüzlük koşullarının olduğu, Birleşen 2022/47 E. sayılı davada hükümsüzlüğü talep edilen … tescil no.lu “…” markasının … sınıfta davalı adına tescil edilmiş olduğu; markanın esas unsurunun “…” ibaresi olduğu; … ibaresinin 26.07.2017 tarihinden itibaren … sınıf hizmetlerde davacı tarafından kullanıldığı tespit edilmiş olmakla, … tescil no.lu “…” markası … ssınıf yönünden SMK m. 6/3 uyarınca hükümsüzlük koşullarının olduğu, Birleşen 2022/48 E. sayılı davada hükümsüzlüğü talep edilen … tescil no.lu “…” markasının …. sınıfta davalı adına tescil edilmiş olduğu; markanın esas unsurunun “…” ve “..” ibaresi olduğu; … ibaresinin 05.07.2017 tarihinden itibaren … sınıf hizmetlerde davacı tarafından kullanıldığı tespit edilmiş olmakla, …tescil no.lu … tescil no.lu “…” markası … sınıf yönünden SMK m. 6/3 uyarınca hükümsüzlük koşullarının olduğu, Birleşen 2022/49 E. sayılı davada hükümsüzlüğü talep edilen … başvuru no.lu “…” ibaresi için … sınıfta davalı adına tescil başvurusu yapıldığı; markadaki esas unsurlardan birinin “…” ibaresi olduğu; başvurunun halihazırda tescil sürecinin devam ettiği; … ibaresinin 05.07.2017 tarihinden itibaren … sınıf hizmetlerde davacı tarafından kullanıldığı tespit edilmiş ise de, dava konusu … başvuru no.lu “…” ibaresinin henüz tesciline karar verilmemiş olduğundan SMK m. 6/9’a dayalı tescilli markanın hükümsüzlüğü koşullarının bu aşamada oluşmadığı, Davacı taraf, esas dava ve birleşen davalarda SMK m. 6/6’ya dayalı hükümsüzlük talep etmişse de bu maddeye dayanak yapılan fikri mülkiyet hakkının ne olduğu somut olarak açıklamamış olmakla, esas dava ve birleşen davalarda SMK m. 6/6’ya dayalı hükümsüzlük nedeni tespit edilemediğini, Davacının, taraflar arasında geçmişte bir iş ilişkisi olduğundan davalının davacının markasal kullanımlarından haberdar olduğu iddiasıyla SMK m. 6/9’a dayalı hükümsüzlük talebi olduğu; davalı tarafın bu iddiayı kabul veya inkar şeklinde herhangi bir beyanı olmayıp, sessiz kalmayı seçtiğini; Ancak davacının marka başvurusu yaptığı altı markanın başvuru tarihleri incelendiğinde, davalının, davacının kullandığı markaların esas unsurlarına yer vermek suretiyle peşi sıra altı marka başvurularında bulunmuş olmasını hayatın ve ticaretin olağan akışı içerisinde açıklamanın mümkün olmadığını, somut olayda davalının gerek esas dava ve gerekse birleşen beş davaya konu marka başvurularında iyiniyetli olmadığını, Esas davada … tescil no.lu “…” markasının, Birleşen 2022/45 E. sayılı davada … tescil no.lu “…” markasının, Birleşen 2022/46 E. sayılı davada …tescil no.lu “…” markasının, Birleşen 2022/47 E. sayılı davada … tescil no.lu “…” markasının, Birleşen 2022/48 E. sayılı davada… tescil no.lu “…” markasının, SMK m. 6/9 uyarınca hükümsüzlük koşulları olduğunun kabul edilebileceği; Birleşen 2022/49 E. sayılı davada … başvuru no.lu “…” ibaresinin henüz tesciline karar verilmemiş olduğundan SMK m. 6/9’a dayalı tescilli markanın hükümsüzlüğü koşulları bu aşamada oluşmadığını, davacının dilekçesinde hükümsüzlük taleplerinin yanı sıra, davalının markasal kullanımlarının önlenmesi vs. taleplerinde bulunulmuşsa da aynı dilekçelerde davalının bu markaları hiçbir surette kullanılmadığının beyan edilmiş olduğu ve davalının markasal kullanımını gösterir herhangi bir delil de sunulmamış olmakla, esas dava ve birleşen dava dosyalarında marka hakkına tecavüz yönünden herhangi bir tespit yapılamadığını nihai takdirin mahkemeye ait olduğunu bildirmişlerdir.
Hükümsüzlüğü talep edilen markalara ait tescil kayıtları ile davacı yana ait marka tescil belgeleri celp edilmiştir.
DAVALI ADINA TESCİLLİ OLUP HÜKÜMSÜZLÜĞÜ İSTENEN MARKALAR *davalı adına … tescil nolu “…” şekil ibareli markanın… sınıflar için 14.5.2021 tarihinde tescil edildiği anlaşılmıştır.
*davalı adına … tescil nolu “…” ibareli markanın …sınıflar için 27.4.2021 tarihinde tescil edildiği anlaşılmıştır.
*davalı adına … tescil nolu …” ibareli markanın …sınıflar için 6.5.2021tarihinde tescil edildiği anlaşılmıştır.
*davalı adına … tescil nolu “…” ibareli
markanın …sınıflar için 29.4.2021 tarihinde tescil edildiği anlaşılmıştır.
* davalı adına … tescil nolu “…” ibareli
markanın …sınıflar için 29.4.2021 tarihinde tescil edildiği anlaşılmıştır.
*davalı adına … tescil nolu “…” ibareli markanın …sınıflar için 5.5.2021 tarihinde tescil edildiği anlaşılmıştır.(B marka yargılama sırasında tescile bağlanmış olup, TMMK’nun 13.4.2023 tarihli evrakları ekinde tescil belgesi gönderilmiştir.
DAVACI ADINA TESCİLLİ MARKALAR
*davacı adına … tescil nolu “…” şekil ibareli markanın …sınıflar için 23.11.2021 tarihinde tescil edildiği anlaşılmıştır.
*davacı adına … tescil nolu “…” ibareli markanın … sınıflar için 19.11.2021 tarihinde tescil edildiği anlaşılmıştır.
*davacı adına … tescil nolu “…” ibareli markanın … sınıflar için 19.11.2021 tarihinde tescil edildiği anlaşılmıştır.
*davacı adına … başvuru nolu “… ” ibareli markanın … sınıflar için marka başvurusunun bulunduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekilince 3.3.2022 tarihi dilekçe ekinde dayanak markaların faturalar üzerinde keza katoloğlarda kullanımına ilişkin deliller sunulmuştur.
HMK 266 madde kapsamında bilirkişi incelemesi yaptırılmış ve düzenlenen raporun denetim ve hüküm kurmaya elverişli bulunduğu anlaşılmıştır.
Davacı yanca sunulu kataloğlar, mali bilirkişi tarafından düzenlenen davacı adresinde incelenen ticari defter ve kayıtlar, e defter beratları, ticaret odası kayıtları, faturalar kapsamına göre; davacının üzerinde gerçek hak sahibi markaları yoğun olarak 2017 yılından beri yastık, yorgan, alez, yatak takımları, uyku ürünleri ve mağazacılık kapsamında yoğun olarak kullandığı , davalının ise ticari bir faaliyet içinde tescile bağlanan markaları kullanmadığına dair delil sunamadığı, tescil ettirdiği markaları yedekleme amacıyla tescil ettirdiği hususu mahkememizce sabit görülmüştür.
GERÇEK HAK SAHİPLİĞİ YÖNÜNDEN İNCELEME:
Marka hukukundaki genel ilkeye göre bir markayı ihdas eden kimse o markanın gerçek sahibidir .Dolayısıyla açıklayıcı etkiye sahip tescile karşı üstün ve öncelikli hak sahibidir. Eskiye dayalı kullanım yoluyla gerçek hak sahipliği söz konusu olabilmesi için bu kullanımın markasal nitelikte olması gerekli değildir. Ticaret sırasında, tanıtımda kullanılmış olsa bile bu yeterlidir. Gerçek hak sahipliği hem hükümsüzlük sebebi hem de şeklen hak sahibinin tescile güvenerek açacağı davalarda bir def’i sebebidir. Bizim hukukumuzda kural olarak tescil ile marka hakkı doğar; ancak söz konusu işaret ilk tescilden önce kullanılmak suretiyle piyasada maruf hale getirilmişse, marka hakkı sahibi, işareti tescilden önce kullanarak piyasada maruf hale getirendir. Bu kişiye “gerçek hak sahibi” denilir. Bu bakımdan, SMK”’nın 7/1 maddesinde yer alan “Bu kanunla sağlanan marka koruması tescil ile elde edilir” biçimindeki hüküm açıkça tescil ilkesinin kabul edildiğini gösterirken, buna karşılık SMK’nın 6/3 maddesinde tescile rağmen başkasının hak sahibi olabileceği, markayı ilk kez ihdas eden, kullanan kişinin de korunacağı düzenlenmiştir. Eskiye dayalı kullanım yoluyla tescilsiz bir markanın gerçek hak sahibi olan kimse, üzerinde gerçek hak sahibi olduğu markanın tescil edilmesi halinde SMK’nın 25. Maddesinde yapılan atıfla işbu markanın hükümsüz kılınmasını talep edebilmektedir. Hükümsüzlük hallerinin düzenlendiği SMK’nın 25. Maddesinde atıf yapılan SMK’nın 6. Maddesinin 3. Fıkrasında yer alan düzenleme başvuru tarihinden veya rüçhan tarihinden önce tescilsiz bir marka veya ticaret sırasında kullanılan bir başka işaret için hak elde edilmişse, bu işaret sahibinin itirazı üzerine, marka başvurusu reddedilir.” Hükmünü ihtiva etmektedir.
6769 sayılı SMK’nun 7/1 maddesine rağmen, SMK’nun 6/3 maddesi gereğince bir markanın eskiye dayalı, öncelikli kullanıcısı o markanın gerçek hak sahibidir. (…) her ne kadar marka koruması tescil ile elde edilmekte ise de, tescil başvurusundan önce o markayı ihdas eden, kullanan, piyasada maruf hale getiren ve o marka üzerinde hak elde eden kimsenin itirazı üzerine Türk Patent tarafından tescil başvurusunun reddi gerekir. Türk Patent’in tescil belgesi vermesi durumunda ise SMK’nun 25. Maddesine dayalı olarak gerçek hak sahibinin açacağı hükümsüzlük davası üzerine, tescil sahibinin bu markasının hükümsüzlüğüne karar verilmesi mümkündür. Bu durumda sonuçta tescil sahibinin tescili şeklen ve geçici olarak kendisine koruma sağlamakta, hükümsüzlük kararı ile birlikte ise bu koruma ortadan kalkmaktadır. ” (Uğur ÇOLAK, Türk Marka Hukuku, İstanbul, 4. Baskı, Sf. 420.) Gerçek hak sahipliği ilkesinin hangi şartlarda uygulanabileceği gerek öğretide gerekse içtihat hukukunda ayrıntılı bir şekilde ortaya konulmuştur: İlk olarak, gerçek hak sahibinin markasıyla, kişiye ait başvuru ya da tescile konu Marka arasında ayniyet ya da benzerlik ve iltibas tehlikesi bulunmalıdır. İkinci olarak, gerçek hak sahibi markayı, üçüncü kişinin başvurusu veya varsa rüçhan tarihinden önce kullanmaya başlamış olmalıdır. Kullanımın Türkiye’de gerçekleşmesinin gerekip gerekmediği hususunda ülkesellik ilkesine atıfta bulunmakta ve marka üzerinde gerçek hak sahipliği iddiasında bulunulabilmesi için o markanın Türkiye’de kullanılmasını aramaktadır. Üçüncü olarak, gerçek hak sahibinin kullanımı “marksal kullanım” olmalıdır. Yine Yargıtay kararlarında, tescilsiz işaretin ticaret sırasında marka hukukuna özgü bir şekilde kullanılması gerektiğini ifade etmektedir. Dördüncü olarak, Yargıtay kararlarında, “marka üzerindeki öncelik hakkı, o markayı yaratan, kullanan ve piyasada maruf hale getiren kişiye aittir.” denilerek marufiyet şartı aramaktadır. Huzurdaki dosya kapsamında davacı yanca sunulu delillere SMK 6/3 maddesi kapsamında yapılan incelemeye göre: esas dava ve birleşen davalarda hükümsüzlüğü talep edilen … tescil no.lu …”, … tescil no.lu “…”, … tescil no.lu “…”, … tescil no.lu “…”, … tescil no.lu “…” ve … no.lu “…”tescil nolu (yargılama sırasında tescili bağlanmıştır) fatura içerikleri ile davacının dilekçe ekinde sunduğu… ibaresi …, …, … unsurlu ibareleri ile 05.07.2017 tarihinden itibaren …sınıf mal/hizmet sınıfı eşyalar yönünden, dosya ekine sunulu delil dilekçesi sayfa … (…) içeriğinde “…, …” ibaresi ile … sınıf mal/hizmet yönünden kullanıldığı, fatura içerikleri ile davacının dilekçe ekinde sunduğu … ibaresi …, … unsurlu ibareler ile 01.12.2017 tarihinden itibaren …sınıf mal/hizmet sınıfı eşyalar yönünden, dosya ekine sunulu delil dilekçesi sayfa … (…) içeriğinde “…, …” ibaresi ile …sınıf mal/hizmet yönünden kullanıldığı, fatura içerikleri ile davacının dilekçe ekinde sunduğu … ibaresi …, …, …, …, … unsurlu ibareler ile 26.07.2017 tarihinden itibaren …sınıf mal/hizmet sınıfı eşyalar yönünden, kullanıldığı, fatura içerikleri ve davacının dilekçe ekinde sunduğu delil dilekçesi eki … ibaresi …, …, unsurlu ibareler ile 05.07.2017 tarihinden itibaren …sınıf mal/hizmet sınıfı eşyalar yönünden, dosya ekine sunulu delil dilekçesi sayfa … (…) içeriğinde “…, …” ibaresi ile ….sınıf mal/hizmet yönünden kullanıldığı, Fatura içerikleri ve davacının dilekçe ekinde sunduğu delil dilekçesi eki … ibaresi …, …, … unsurlu ibareler ile 05.07.2017 tarihinden itibaren …sınıf mal/hizmet sınıfı eşyalar yönünden, dosya ekine sunulu delil dilekçesi sayfa …(…) içeriğinde “…, …, …, …, …” ibaresi ile … sınıf mal/hizmet yönünden kullanıldığı, Esas davada hükümsüzlüğü talep edilen … tescil no.lu “…” markasının … sınıflarda davalı adına tescil edilmiş olduğu; markanın esas unsurunun “…” ibaresi olduğu; … ibaresinin 05.07.2017 tarihinden itibaren … sınıf mallarda davacı tarafından kullanıldığı tespit edilmiş olmakla, … tescil no.lu “…” markası … sınıf yönünden SMK m. 6/3 uyarınca hükümsüzlük koşullarının olduğu, Birleşen 2022/45 E. sayılı davada hükümsüzlüğü talep edilen … tescil no.lu “…” markasının … sınıflarda davalı adına tescil edilmiş olduğu; markanın esas unsurunun “…” ibaresi olduğu; … ibaresinin 05.07.2017 tarihinden itibaren 24. sınıf mallarda davacı tarafından kullanıldığı tespit edilmiş olmakla,…tescil no.lu “…” markasının … sınıf yönünden SMK m. 6/3 uyarınca hükümsüzlük koşullarının olduğu, Birleşen 2022/46 E. sayılı davada hükümsüzlüğü talep edilen … tescil no.lu “…” markasının… sınıfta davalı adına tescil edilmiş olduğu; slogan markasındaki esas unsurlardan birinin “…” ibaresi olduğu; … ibaresinin 01.12.2017 tarihinden itibaren …. sınıf hizmetlerde davacı tarafından kullanıldığı tespit edilmiş olmakla, … tescil no.lu “…” markası … sınıf yönünden SMK m. 6/3 uyarınca hükümsüzlük koşullarının olduğu, Birleşen 2022/47 E. sayılı davada hükümsüzlüğü talep edilen … tescil no.lu “…” markasının … sınıfta davalı adına tescil edilmiş olduğu; markanın esas unsurunun “…” ibaresi olduğu; … ibaresinin 26.07.2017 tarihinden itibaren … sınıf hizmetlerde davacı tarafından kullanıldığı tespit edilmiş olmakla, … tescil no.lu “…” markası … ssınıf yönünden SMK m. 6/3 uyarınca hükümsüzlük koşullarının olduğu, Birleşen 2022/48 E. sayılı davada hükümsüzlüğü talep edilen … tescil no.lu “…” markasının … sınıfta davalı adına tescil edilmiş olduğu; markanın esas unsurunun “…” ve “…” ibaresi olduğu; … ibaresinin 05.07.2017 tarihinden itibaren … sınıf hizmetlerde davacı tarafından kullanıldığı tespit edilmiş olmakla, … tescil no.lu … tescil no.lu “…” markası … sınıf yönünden SMK m. 6/3 uyarınca hükümsüzlük koşullarının olduğu, Birleşen 2022/49 E. sayılı davada hükümsüzlüğü talep edilen … başvuru no.lu “…” ibaresi için … sınıfta davalı adına tescil edildiği, markadaki esas unsurlardan birinin “…” ibaresi olduğu; … ibaresinin 05.07.2017 tarihinden itibaren 35. sınıf hizmetlerde davacı tarafından kullanıldığı SMK m. 6/3 uyarınca hükümsüzlük koşullarının olduğu anlaşılmıştır.
Davacı yan SMK 6/6 madde kapsamında da hükümsüzlük isteminde bulunmuş ise de bu hükümsüzlük istemi yönünden koşulların oluşmadığı anlaşılmıştır.
Davacı yan aynı zamanda kötüniyetli tescile dayalı olarak da hükümsüzlük isteminde bulunduğundan bu istemin incelenmesi gereklidir.
KÖTÜNİYETLİ TESCİLE DAYALI HÜKÜMSÜZLÜK İSTEMİNİN İNCELENMESİ
HGK’nın 29.06.2022 tarih, 2020/11-699 E., 2022/1093 K. sayılı ilamında da belirtildiği üzere, gerek 556 sayılı KHK’da gerekse de 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nda hangi hâllerde kötü niyetli marka başvurusunun söz konusu olduğu belirtilmemiştir. Ancak genel olarak kötü niyetli marka başvurusu; hak sahibi olmadığını bilmesine rağmen dürüstlük kuralına aykırı şekilde tescil için başvuruda bulunulması veya başvurunun tescil ettirilmesi olarak tanımlanabilir. Bu kapsamda başvuru sahibinin markanın aynısının veya benzerinin bir başkası tarafından kullanıldığını bilmesi veya bilmesi gerekmesi hâli, kötü niyetin varlığında önem kazanmaktadır. Örneğin, gerçek hak sahibi olmamakla birlikte başkasının ticaretinde kullandığı tescilsiz bir işareti, kendisinin hak sahibi olmadığını bile bile tescili için başvuruda bulunan kimse kötü niyetli sayılacaktır. Yine başkası tarafından kullanılan bir markanın aynısını veya benzerini bilerek ve haklı bir neden olmaksızın sırf rakibini engellemek amacı taşıyan engelleme markaları kötü niyetli marka başvurusu olarak değerlendirmelidir. Ayrıca başkasının markasından haksız olarak yararlanmak veya gerçekte kullanılmayıp yedekleme ve marka ticareti yapmak ya da şantaja yönelik başvuruda bulunmak ve tescil ettirmek de kötü niyetli olarak kabul edilmelidir. Görüldüğü üzere kötü niyetli marka başvurusu hâli her somut olay kapsamında ayrıca değerlendirilmesi gereken bir husustur. Bu kapsamda marka hükümsüzlüğü davalarında kötü niyet iddiası ileri sürülmüş ise 4721 sayılı Kanun’un 2 nci maddesi gereğince kötü niyetin korunması söz konusu olamayacağından her somut olayın özellikleri göz önüne alınarak açıkça kötü niyetle gerçekleştirildiği belirlenen marka tescilinin hükümsüzlüğüne karar verilmelidir.
Marka tescilinin kötüniyetli olup olmadığı incelenirken, kötüniyetli olarak tescil ettirildiği iddia edilen markanın, kötüniyet iddiasında bulunan tarafa ait marka ile birebir aynı olup olmadığı, markanın ne derece yaratıcı ve ayırd edici olduğu, diğer markadan habersiz olarak tesadüfen tescil ettirilmiş olmasının hayatın olağan akışına uygun olup olmadığı (…)gibi hususlar yanında asıl markanın asli ve tali unsurlarının birebir tescil ettirilip ettirilmediği gibi hususlar da dikkate alınacaktır” (Çolak, s. 907).
Somut olayda da davacı ve davalı bir dönem iş yapmış olup, davalı davanın markalarından haberdardır. Davacının, taraflar arasında geçmişte bir iş ilişkisi olduğundan davalının davacının markasal kullanımlarından haberdar olduğu iddiasıyla SMK m. 6/9’a dayalı hükümsüzlük talebinden bulunmuş olup, davalı yan ise bu iddiayı kabul veya inkar şeklinde herhangi bir beyanda bulunmamış, davacının beyanlarının aksini ispat eden delil sunmamıştır. Somut delillere ve kurum kayıtlarına göre davacının marka başvurusu yaptığı altı markanın başvuru tarihleri incelendiğinde, davalının, davacının kullandığı markaların esas unsurlarına yer vermek suretiyle peşi sıra altı marka başvurusunda bulunduğu hususu sabittir. Bu husus tipik marka yedekleme eyleminin tezahürüdür ve bilirkişilerinde isabet ile ifade ettiği üzere davalı eyleminin hayatın ve ticaretin olağan akışı içerisinde açıklanmasının mümkün olmadığı anlaşılmıştır. Somut olayda ise davalı tescil başvurusunda bulunduğu markalar üzerinde hak sahibi olmadığını bilmesine rağmen dürüstlük kuralına aykırı şekilde tescil için yanlarına tali ekler eklemek suretiyle başvuruda bulunmuş olup, başvuruda bulunduğu markaların esas unsurlarında yer alan ana unsurların aynısının davacıya ait olduğunu ve ticari hayatta davacı yanca kullanıldığını bildiğinden hareket ile başvuru anında kötüniyetli olduğu anlaşıldığından SMK 6/9 maddesine dayalı hükümsüzlük şartlarının oluştuğu anlaşılmıştır. Uygulamada da , gerçek hak sahibi olmamakla birlikte başkasının ticaretinde kullandığı tescilsiz bir işareti, kendisinin hak sahibi olmadığını bile bile tescili için başvuruda bulunan kimse kötü niyetli addedilmektedir.
Kötüniyet karşısında davalının tescil aldığı tüm emtia grubunun hükümsüz kılınması gerekmedir. Zira davalı tescil anında bir kısım emtilar yönünden iyiniyetli bir kısım emtialar tescili yönünden kötüniyetli olarak kabul edilemez( aynı yönde Yargıtay11. Hukuk Dairesi’nin 2021/2382 esas, 2022/6790 karar ve 10.10.2022 tarihli ilamları.)
Toplanan deliller, marka tescil belgeleri, Davacı yanca sunulu kataloğlar, mali bilirkişi tarafından düzenlenen davacı adresinde incelenen ticari defter ve kayıtlar, e defter beratları, ticaret odası kayıtları, faturalar kapsamına göre; davacının üzerinde gerçek hak sahibi markaları yoğun olarak 2017 yılından beri yastık, yorgan, alez, yatak takımları, uyku ürünleri ve mağazacılık kapsamında yoğun olarak kullandığı , davalının ise ticari bir faaliyet içinde tescile bağlanan markaları kullanmadığına dair delil sunamadığı, tescil ettirdiği markaları yedekleme amacıyla tescil ettirdiği ,davalının tescil anında kötüniyetli olduğu ve SMK 6/9 maddesine dayalı olarak asıl ve birleşen davaların kötüniyetli tescile dayalı olarak hükümsüzlüklerine karar verilmesi gerekmiştir.
Davacı yan davalının eyleminin marka hakkına tecavüz de oluşturduğu ve eyleminin tespiti ile önlenmesine de karar verilmesini talep etmişse de davalının dava konusu markaları yedeklemek amaçlı olarak ve kötüniyetle tescil ettirdiği ancak ticari olarak yani davacı ile iltibas yaratacak şekilde kullandığı yönünde delil bulunmadığından marka hakkına tecavüzün tespiti istemlerin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarda açıklanan gerekçe kapsamına göre;
DAVANIN KISMEN KABUL KISMEN REDDİNE;
I-ASIL DAVADA: ( Mahkememizin 2022/44 esas sayılı dosyasında)
A- Davalı adına … tescil nolu “…”ŞEKİL ibareli markanın SMK 6/9 maddesi kapsamında kötüniyetli tescili de gözetilerek HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE,
B- Marka hakkına tecavüzün tespiti, durdurulması , önlenmesi yönündeki istemin reddine,
C-269,85 TL ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile eksik kalan 189,15 TL harcın davalıdan tahsiline,
D-Davanın kısmen kabulü nedeniyle, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 25.500 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
E-Davanın kısmen reddi nedeniyle, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 25.500 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
F-Davacı tarafından yatırılan 80,70 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
II-Birleşen mahkememizin 2022/45 esas sayılı dosyasında;
A- davalı adına … tescil nolu “…”ibareli markanın SMK 6/9 maddesi kapsamında kötüniyetli tescili de gözetilerek HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE,
B-Marka hakkına tecavüzün tespiti, durdurulması , önlenmesi yönündeki istemin reddine,
C-269,85 TL ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile eksik kalan 189,15 TL harcın davalıdan tahsiline,
D-Davanın kısmen kabulü nedeniyle, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 25.500 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
E-Davanın kısmen reddi nedeniyle, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 25.500 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
F-Davacı tarafından yatırılan 80,70 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
III- Birleşen mahkememizin 2022/46 esas sayılı dosyasında:
A- davalı adına … tescil nolu “…” ibareli markanın SMK 6/9 maddesi kapsamında kötüniyetli tescili de gözetilerek HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE,
B-Marka hakkına tecavüzün tespiti, durdurulması , önlenmesi yönündeki istemin reddine,
C-269,85 TL ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile eksik kalan 189,15 TL harcın davalıdan tahsiline,
D-Davanın kısmen kabulü nedeniyle, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 25.500 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
E-Davanın kısmen reddi nedeniyle, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 25.500 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
F-Davacı tarafından yatırılan 80,70 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
IV-Birleşen mahkememizin 2022/47 esas sayılı dosyasında :
A-Davalı adına … tescil nolu “…” ibareli markanın SMK 6/9 maddesi kapsamında kötüniyetli tescili de gözetilerek HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE,
B-Marka hakkına tecavüzün tespiti, durdurulması , önlenmesi yönündeki istemin reddine,
C-269,85 TL ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile eksik kalan 189,15 TL harcın davalıdan tahsiline,
D-Davanın kısmen kabulü nedeniyle, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 25.500 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
E-Davanın kısmen reddi nedeniyle, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 25.500 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
F-Davacı tarafından yatırılan 80,70 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
V-Birleşen mahkememizin 2022/48 esas sayılı dosyasında:
A-Davalı adına … tescil nolu “…” ibareli markanın SMK 6/9 maddesi kapsamında kötüniyetli tescili de gözetilerek HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE,
B-Marka hakkına tecavüzün tespiti, durdurulması , önlenmesi yönündeki istemin reddine,
C-269,85 TL ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile eksik kalan 189,15 TL harcın davalıdan tahsiline,
D-Davanın kısmen kabulü nedeniyle, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 25.500 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
E-Davanın kısmen reddi nedeniyle, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 25.500 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
F-Davacı tarafından yatırılan 80,70 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
VI-Birleşen mahkememizin 2022/49 esas sayılı dosyasında
A-davalı adına … tescil nolu “…” ibareli markanın
SMK 6/9 maddesi kapsamında kötüniyetli tescili de gözetilerek HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE,
B-marka hakkına tecavüzün tespiti, durdurulması , önlenmesi yönündeki istemin reddine,
C-269,85 TL ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile eksik kalan 189,15 TL harcın davalıdan tahsiline,
D-Davanın kısmen kabulü nedeniyle, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 25.500 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
E-Davanın kısmen reddi nedeniyle, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 25.500 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
F-Davacı tarafından yatırılan 80,70 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
VII- Kararın kesinleşmesini mütakip kesinleşmiş karar örneğinin ilgili sicile işlenmek üzere Türk Patent ve Marka Kurumuna gönderilmesine, ( 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 51/4.maddesi uyarınca )
VIII-Devrin önlenmesine yönelik verilen tedbirin karar kesinleşene kadar devamına,
IV-Asıl ve birleşen davalarda davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinden olan toplam 484,20 TL başvuru harçları, 10.702 TL bilirkişi ve tebligat ücretleri olmak üzere toplam 11.186,20 TL’nin taktiren yargılama giderinin taktiren 2/3 sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Dair karar davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı , gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 HAFTA içerisinde İstanbul bölge adliye mahkemesi nezdinde İSTİNAF YASA yolu açık olmak üzere karar verilip tefhim kılındı, hazır olanlara duruşma zaptından örnek verildi. 21/11/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır