Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2022/25 E. 2023/259 K. 20.12.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/25 Esas
KARAR NO : 2023/259

DAVA : Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli)
DAVA TARİHİ : 04/10/2016
KARAR TARİHİ : 20/12/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı; kendisinin astronomi alanında çalışmaları bulunduğunu, teleskop ile gökyüzünü incelediği sırada çektiği fotoğraflarından bir tanesinin davalı tarafından yazarının … olan “… ” isimli kitabın …sayfasında kullanıldığını, bu kitabın … tarafından 5 yıl süre ile ders kitabı olarak kabul edildiğini, kullanılan fotoğrafın eser niteliğinde olup kendisinden izin alınmadığı gibi eser sahibi olarak da adının belirtilmediğini, FSEK den kaynaklanan haklarının ihlal edildiğini belirterek FSEK 68.maddesi uyarınca şimdilik 5.000 TL maddi tazminatın ve FSEK 70/1 maddesi uyarınca 15.000 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, davacı vekili sunmuş olduğu 21.06.2018 tarihli dilekçesi ile dava dilekçesinde yer alan iddialarının yanı sıra netice-i talep kısmının ayrıca FSEK 86 ve diğer ilgili maddeler ile TBK’nın 49 ve TMK’nın 24 ve devamı maddeleri uyarınca 15.000 TL manevi tazminat istediklerini bildirmiştir.
Davalı vekili; müvekkiline husumet düşmeyeceğini, sorumluluğun yazara ait olduğunu, ayrıca söz konusu fotoğrafın eser niteliğinde bulunmadığını bildirerek davanın reddini istemiştir.
Mahkememizce toplanan delillere ve bilirkişi raporlarına göre; “…somut olayda alınan her iki heyet raporu kapsamı dikkate alındığında gerek FSEK 68 ve 84.madde kapsamında gerekse BK kapsamında maddi ve manevi tazminat ödenmesi şartlarının oluşmadığı” gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, karar istinaf incelemesi neticesinde kaldırılmıştır.
Kaldırma ilamı ışığında mahkememizce gerekli inceleme yapılmış ve sonrasında ek rapor aldırılmıştır.
GEREKÇE:
Dava, fotoğrafın izinsiz kullanılması nedeniyle maddi ve manevi tazminat talebine ilişkindir. Davacı taraf dava dilekçesinde FSEK’in 68. Maddesi uyarınca maddi tazminat ve FSEK’in 70/1 maddesi gereğince manevi tazminat istemiş ise de, yargılama sırasında sunduğu 21/06/2018 tarihli dilekçesinde TMK, TBK ve FSEK uyarınca mali hakları zedelenen müvekkili yararına maddi tazminata ve FSEK 86 TBK 49 ve TMK 24 ve devamı maddeleri uyarınca manevi tazminata karar verilmesini istemiştir.
Somut olayda; davacının fotoğrafını davalı tarafından basımı yapılan … isimli ders kitabının … Sayfasında yer aldığı anlaşılmaktadır. Davacı taraf bu fotoğrafın izinsiz kullanıldığını iddia etmiştir. Davalı taraf bu konuda herhangi bir izin belgesi sunmamıştır. Her ne kadar davacıya ait fotoğrafın eser niteliği bulunmamakta ise de söz konusu fotoğrafın dava konusu kitapta yer alması FSEK’in 86/2 maddesi kapsamında sayılan istisnalar kapsamında değerlendirilemez. Bu açıdan davacının izinsiz yayınlanan fotoğrafı nedeniyle hakları ihlal edilmiş durumdadır. Davacı taraf bu açıdan maddi ve manevi tazminat isteyebilecektir.
Bam kaldırma ilamı gereği ve yukarıda yapılan tespitler ışığında işbu haksız ve izinsiz kullanım neticesinde davacının sosyal durumu, hayat görüşü ve iştigal ettiği faaliyetle alakalı olmayan kitapta kendisi haberdar edilmeyerek davalıya ait Türkiye çapında dağıtımı yapılan yayında kullanılmasının kişilik haklarına saldırı oluşturması nedeniyle davacının FSEK md.86 ve diğer ilgili maddeler, TBK md.49 vd. ile TMK md.24 vd. ve fiilin aykırılık teşkil ettiği sair hükümler muvacehesinde somut olay ve yukarıda bahsi geçen kriterler ışığında mahkememizce uygun görülen 5.000-TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine dair aşağıdaki hali ile hüküm tesis edilmiştir.
Bam kaldırma ilamı ışığında mahkememizce gerekli inceleme yapılmış, ve ek rapor aldırılmış olup, yapılan tetkik ve incelemede: somut uyuşmazlıkta davacının talep edebileceği talep vekaletsiz iş görmeye göre değil maddi tazminat talebine ilişkin olabileceği kanaati hasıl olmuş olup; – Kişilik hakkına saldırı sebebiyle maddi zararın tazmini için, hukuka aykırı saldırı, maddi zarar, saldırı ile zarar arasında uygun illiyet bağının bulunması ve ayrıca failin kusuru veya bir kusursuz sorumluluk halinin bulunması aranır. Dosya kapsamı incelendiğinde tazminat hesabına ilişkin yapılan araştırma neticesinde elde edilen tek emsal bedel yazısı Türkiye Basım Yayın Meslek Birliğinin 29.6.2022 tarihli yazısı olup bu yazıda “yayıncılık sektöründe İlgili benzer görselleri yine … adlı siteden münhasır olmayan paketlerden 11 adet için 272,92 TL ye temin etmek ve kullanmak mümkündür” denmektedir. Davaya konu kullanım söz konusu olduğunda kazancın tespiti mümkün olamamakla maddi tazminatın TBK 50 ve 51 hükümleri doğrultusunda değerlendirilmesi gerekeceği bu çerçevede kaldırma ilamı sonrası alınan ek bilirkişi raporunda da isabetle ” vaki kullanımın şekli, görüntünün kullanıldığı yer, kullanım amacının eğitim amaçlı olması, fotoğrafın niteliği, davacının tanınırlığı ve kullanımın gerçekleştiği tarih te dikkate alındığında TBK 50 ve 51 dikkate alınarak 2.000 TL olabileceği” değerlendirmesi mahkememizce yerinde bulunmuş, anılı sebeplerle davalı tarafından davacıya ait fotoğrafın haksız ve izinsiz kullanımı nedeniyle takdiren 2.000,00-TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine dair aşağıdaki hali ile karar verilmiştir.
HÜKÜM:
1-Açılan davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile;
-Davalı tarafından davacıya ait fotoğrafın haksız ve izinsiz kullanımı nedeniyle takdiren 2.000,00-TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
-İşbu haksız ve izinsiz kullanım neticesinde davacının sosyal durumu, hayat görüşü ve iştigal ettiği faaliyetle alakalı olmayan kitapta kendisi haberdar edilmeyerek davalıya ait Türkiye çapında dağıtımı yapılan yayında kullanılmasının kişilik haklarına saldırı oluşturması nedeniyle davacının FSEK md.86 ve diğer ilgili maddeler, TBK md.49 vd. ile TMK md.24 vd. ve fiilin aykırılık teşkil ettiği sair hükümler muvacehesinde 5.000-TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
-fazlaya dair istemlerin REDDİNE,
2-Davanın kabulüne konu değer üzerinden davalı yandan alınması gereken 478,17 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 341,55 TL harcın mahsubu ile bakiye kalan 136,62 TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına, davalı yandan alınması gerekip davacı yandan karşılanan peşin harç tutarı olan 341,55 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
3-Davacı tarafça yapılan başvurma harcı, posta ve bilirkişi masraflarından teşekkül eden 6.626,25 TL yargılama giderinden kabul ve ret oranları nazara alınarak; 2.319,18 TL olan kısmının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Maddi tazminat istemli dava yönünden davanın kabulüne konu kısım üzerinden hesaplanan 2.000 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
5-Maddi tazminat istemli dava yönünden davanın reddine konu kısım üzerinden hesaplanan(AAÜT 13/3 maddesi nazara alınarak) 2.000 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
6-Manevi tazminat istemli dava yönünden davanın kabulüne konu kısım üzerinden hesaplanan 5.000 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
7-Manevi tazminat istemli dava yönünden davanın reddine konu kısım üzerinden hesaplanan(AAÜT 10/2 ve 10/4 maddeleri nazara alınarak) 5..000 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
8-Arta kalan gider ve delil avansının kararın kesinleşmesi ile birlikte yatıran tarafa iadesine,
Dair karar taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde İSTİNAF YASA YOLU AÇIK olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı. 20/12/2023

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır