Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2022/152 E. 2022/177 K. 23.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/152 Esas
KARAR NO : 2022/177

DAVA : Alacak (Fikir Ve Sanat Eseri İle İlgili Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/01/2013
KARAR TARİHİ : 23/11/2022

İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 04.02.2020 tarih ve 2019/250- 2020/55 karar sayılı ilamı , Yargıtay 11.HD’nin 2020/2132 esas, 2021/3408 karar ve 7.4.2021 tarihli ilamı ile bozulmuş olmakla, taraflara bozma ilamı tebliği edilerek usul ve yasaya uygun bozma ilamına uyularak yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin sahibi olduğu … isimli derginin 15.06.2007 tarihli sayısında okurlara promosyon olarak dağıtılacak olan plaj terliklerinin temini için dava dışı… akdedildiğini, davalının terliklerin faydalı model belgesinin kendisine ait olduğunu ileri sürmesi sonucu … Şubesinde yapılan arama neticesinde müvekkiline ait dergiler ile terliklere el konulduğunu, sonrasında … tarafından müvekkiline ait dergilerin satışının yapılmadığını, bundan ötürü müvekkilinin 6.786,01 TL satış kaybına uğradığını, terliklerin temin edildiği …Ltd. Şti. tarafından … 1.Fikri Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinde davalı aleyhine faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü davasının açıldığı, davalının faydalı modelinin hükümsüzlüğüne karar verildiğini, dava dışı … tarafından müvekkili aleyhine yaptığı icra takibinden sonra itirazın iptali davası açtığını, 19.500,00 TL ödenmeyen bedelin faizi ile birlikte 31.000,00 TL olarak ödendiğini, müvekkilinin 11.500,00 TL fazla ödemede bulunduğunu ileri sürerek toplam zarar olan 18.286,01 TL’nin ödeme tarihinden itibaren reeskont faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin faydalı model belgesi sahibi olduğunu, verilen toplatma kararından sonra yapılan inceleme neticesinde promosyon olan 1 adet, promosyon olmayan 5 adet olmak üzere 6 adet dergiye el konulduğunu, tüm dergilerin toplanmadığını, …’un davacıya ait dergilerin satışını kaldırmasının müvekkili ile ilgisinin bulunmadığını, faydalı modelin hükümsüzlüğüne karar verilinceye kadar doğan hakların müvekkiline ait olacağını, … Üretim Pazarlama firmasına yapılan ödemenin davacı ile dava dışı olan firma arasında olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava konusu uyuşmazlık; Davacı şirkete ait dergi ekinde promosyon olarak dağıtılan terliklerin davalı tarafından dergi ile birlikte toplatıldığından ve derginin dağıtımının kaldırıldığından bahisle tazminat talebine ilişkindir.
Bozma öncesinde … 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 04.02.2020 tarih ve … sayılı karar kapsamına göre; Derginin … tarafından satıştan kaldırılması nedeniyle toplamda 754 adet dergi satış kaybına neden olunduğu, 754 adet dergi maliyetinin 7.283,95 TL olup, davacı tarafından satılamayan dergi bedeli olarak 6.786,01 TL olarak fatura düzenlendiği, bu bedelin tahsil edilemediği, davacı tarafından terliklerin satın alındığı … firmasına borçlu olduğu 19.500,00 TL’nin tahsili için yapılan icra takibine karşılık ödenmeyen borç için açılan itirazın iptali davası sırasında davacı tarafından 31.000,00 TL ödeme yapıldığı, 11.500,00 TL fazla ödeme yapıldığı gerekçesiyle 6.786,01 TL satış kaybından, 11.500,00 TL fazla ödenen bedel olmak üzere toplam 18.286,01 TL’nin dava tarihiden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verildiği ve kararın temyiz edilmesi üzerine ; Yargıtay 11.HD’nin 2020/2132 esas, 2021/3408 karar ve 7.4.2021 tarihli bozma ilamı kapsamına göre”..1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki sair temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Dava, tescilli faydalı model belgesinden doğan hakların korunması amacıyla yapılan suç duyurusuna bağlı olarak uygulanan arama ve el koyma nedeniyle uğranılan zararın tazmini istemine ilişkindir. Mahkemece, yukarıda yazılı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmiştir. Ancak davalının sonradan hükümsüz kılınan faydalı model belgesine istinaden hak arama sınırlarını aşar nitelikteki şikayeti nedeniyle davacının bir kısım zararının oluştuğu sabit ise de davalı faydalı model belgesine tecavüz teşkil ettiği iddia edilen promosyon olarak davacı dergisi yanında dağıtımı yapılan dava dışı …’dan satın alınan terliklerin bedelinin ortaya çıkan durum nedeniyle davacı tarafından ödenmemesi ve sonrasında daha yüksek bir bedel ile ödenmiş olması nedeniyle her iki bedel arasındaki maliyet farkından kaynaklı davacı zararı ile davalı şikayeti arasında bir illiyet bağı bulunmamaktadır. Bu durumda davacının 11.500,00 TL’lik isteminin reddine karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün davalı yararına bozulmazına karar vermek gerekmiştir. SONUÇ:Yukarıdaki (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı yararına BOZULMASINA, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davalıya iadesine, 07.04.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. “ şeklindeki bozma ilamı usul ve yasaya uygun görülmüş, mahkememizce bozma ilamına uyularak yargılamaya devam olunmuştur.
BOZMA SONRASI YARGILAMA:
Bozma öncesinde alınan bilirkişi raporunda bilirkişiler …, Mali Müşavir …ve … tarafından sunulan 21/05/2014 havale tarihli bilirkişi raporunda özetle; “ticari defterlerin birbirini teyit ettiğini, TTK hükümlerine göre usulüne uygun tutulmuş kendi lehine delil olma özelliğine sahip olduğunu, davacıya ait kayıtlardan dava konusu olan terlikleri … dan 05/06/2007 tarihinde 1350 nolu fatura ile toplam 55.650,00 TL ödenmek suretiyle satın alındığı, yevmiye defterinde 05/06/2007 tarihinde … nolu maddesinde fatura kaydının dava dışı olan … firması hesabına borç kayıt edildiği, davacı tarafından yayınlanan … isimli dergi ekinde promosyon olmak üzere satın alınan terliklerin dağıtılmış olduğunu, Satın alınan dergi adedi 21.000 olup,. Haziran ayında yayını yapılan dergi adedi ise 20.000 adet olup. Baskısı yapılan 20.000 adet dergi maliyeti, kağıt bedeli = 25.519,65 TL , baskı, poşet, ambalaj =33.552,37 TL , editörlük, yazı işleri =78.486,40 TL , terlik bedeli = 55.650,00 TL toplam 137.558,42 TL olup, bu maliyet üzerinden bir dergi maliyeti 137.558,42 : 20.000 =6.88 TL / adet olarak belirlendiğini, Davacı tarafından satışı yapılan bu dergilerin bir adeti ibraz edilen satış faturasına göre 7.06 TL ye satılmakta olduğunu, … Satış verilerine göre 36 gün süre ile davacıya ait derginin satılmamış olmasında ötürü 754 adet davacı dergisinin satılmadığı, dolayısıyla satılamayan bu dergilerden ötürü davacının satış kaybı ( 754 adet X 7.06= 5.323, 24 TL ) – ( 754 adet X 6.88 = 5.187.52 TL ) = 135.72 TL olarak belirlenmekte olduğunu, Davacı tarafından terliklerin satın alındığı firma olan … firmasına borçlu olduğu 19.500 TL nin tahsili için yapılan icra takibine karşılık ödenmeyen borç için açılmış bulunan itirazın iptali davası neticesinde 04/12/2012 tarihinde yapılan protokol ile davacı tarafından… 31.000,00 TL ödeme yapıldığını, davacı tarafından yapılan fazla ödeme bedeli 31.000,00 – 19.500,00 = 11.500,00 TL olarak belirlendiğini,bu durum karşısında dergilerin toplanması ile oluşan davacının zararının : … tarafından satılmayan dergiler için satış kaybından 135.72 TL, yapılan icra takibine istinaden yapılan fazla ödeme 11.500,00 TL olmak üzere toplam, 11.635,72 TL olduğu…” yönünde görüş bildirilmiştir.
Bilirkişiler ek raporlarında özetle; Bir derginin maliyeti 193.208,42 : 20.000 = 9,66 TL olmaktadır. Buna göre 754 adet derginin maliyeti 754 X9.66 = 7.283, 95 TL olarak belirlenmektedir. Davacı bu tutarı satamadığı dergi bedeli olarak 6.786,01 TL olmak üzere … satış kaybı olarak fatura düzenlemiş, ancak bedelini tahsil edememiştir. Bu durum karşısında davacının talep edebileceği davada ki tutar 11.500,00 TL fazla ödemesinden kaynaklanan bedel ile satamadığı dergi bedeli 6.786,01 TL olmak üzere 18.286,01 TL olarak belirlenmiştir. Raporda toplama hatası nedeniyle bir dergi maliyetinin düşük hesaplandığı, bundan ötürü davacının … adına düzenlemiş olduğu tahsil edemediği, 6.786,01 TL tutarında ki fatura bedelinden ötürü davalıdan alacaklı olacağı, ayrıca icra takibi neticesinde davacı tarafından … borçlu olduğu 19.500 TL yi 31.000,00 TL olarak ödemesi neticesinde borcuna karşılık 11.500,00 TL fazla ödemiş olduğu, dolayısıyla davacının toplam talebinin 18.286,01 TL olacağı….” yönünde görüş bildirilmiştir.
… 8. Asliye Ticaret Mahkemesinin … E…. K. Sayılı dosyası, … 1. Fikri ve Sinai Haklar Hukuk Mahkemesinin …E, sayılı ve o dosya ile birleştirilen … E sayılı dosyasına ilişkin, …K. Sayılı 22/06/2010 tarihli karar örneği, … 2. Sulh Ceza Mahkemesinin … Müteferrik sayılı 25/07/2007 tarihli karar örneği, usul ve yasaya, dosyada ki belge ve delillere uygun, usul ekonomisi gereğince görevsizlik kararı veren mahkemece yaptırılan bilirkişi incelemesi ve uyulan Bozma ilamı kapsamına göre; davacıya ait … isimli derginin 15/06/2007 tarihli sayısında okurlara promosyon olarak plaj terliklerinin dağıtılmasına karar verildiği ve bu plaj terliklerinin temini için dava dışı … ile sözleşme düzenlendiği, ancak … 2. Sulh ceza mahkemesinin… Müteferrik sayılı 25/07/2007 tarihli kararına istinaden, arama yapılarak … şubesindeki dergilerin ve terliklerin toplatıldığı, … 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin… E. Sayılı dosyasında dava dışı … Ltd. Şti. Vekili tarafından bu dosyada ki davalı …Tic. Ltd. Şti. Aleyhine açılan davada ” davalı adına tescilli … nolu faydalı modelin hükümsüzlüğüne diğer taleplerin reddine ” dair karar verildiği, bilindiği üzere hükümsüz kılınan belge ile sağlanan hakların hükümsüzlük kararı ile birlikte o hakkın hiç doğmamış olması sonucunu doğurduğu, dolayısıyla davalının arama kararı almasında haksız olduğu, dolayısıyla o dosya ile birleştirilen … E. Sayılı dosyada ise, bu dosyada ki davalı … Şti. Vekili tarafından bu dosyada ki davacı …A.Ş. ve … T.A.Ş. Aleyhine açılan “davanın reddine” dair karar verildiği, bilirkişilerin ek raporunda bir dergi maliyetinin 9.66 TL olarak hesaplandığı ve derginin … tarafından satıştan kaldırılması nedeniyle toplamda 754 adet dergi satış kaybına neden olunduğu, 754 adet dergi maliyeti 754 X 9.66=7.283,95 TL olup, davacı tarafından satılamayan dergi bedeli olarak 6.786,01 TL olmak üzere … adına … satış kaybı olarak fatura düzenlendiği, ancak bu bedelin tahsil edilemediği dolayısıyla -6.786,01 TL satış kaybından kaynaklı zararın dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont faiziyle ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, davalının sonradan hükümsüz kılınan faydalı model belgesine istinaden hak arama sınırlarını aşar nitelikteki şikayeti nedeniyle davacının bir kısım zararının oluştuğu sabit ise de davalı faydalı model belgesine tecavüz teşkil ettiği iddia edilen promosyon olarak davacı dergisi yanında dağıtımı yapılan dava dışı …’dan satın alınan terliklerin bedelinin ortaya çıkan durum nedeniyle davacı tarafından ödenmemesi ve sonrasında daha yüksek bir bedel ile ödenmiş olması nedeniyle her iki bedel arasındaki maliyet farkından kaynaklı davacı zararı ile davalı şikayeti arasında bir illiyet bağı bulunmadığından davacının 11.500,00 TL’lik isteminin reddine karar verilmesi gerektiği gözetilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KISMEN KABULÜNE, KİSMEN REDDİNE,
2-6.786,01 TL satış kaybından kaynaklı zararın dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont faiziyle ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,fazlaya ilişkin istemin reddine,
3- 463,55 TL ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile eksik kalan 151,55 TL harcın davalıdan tahsiline,
4-Davanın kısmen kabulü nedeniyle, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 6.786,01 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davanın kısmen reddi nedeniyle, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 6.786,01 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafın yargılama giderlerinden olan 24,30 TL başvuru harcı 312,00 TL peşin harç , bozma öncesi ve sonrasına ait 2,980,70 TL bilirkişi ve tebligat ücreti olmak üzere toplam 3,317 TL yargılama giderinin taktiren 1/2 sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı tarafın yargılama giderlerinden olan toplam 101,80 TL’nin taktiren 1/2 sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Taraflarca fazla yatırılan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talebi halinde iadesine,
Dair karar davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 HAFTA içerisinde YARGITAY NEZDİNDE TEMYİZ YASA yolu açık olmak üzere karar verilip tefhim kılındı, hazır olanlara duruşma zaptından örnek verildi. 23/11/2022

Katip …
¸

Hakim …
¸