Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/94 E. 2022/144 K. 28.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/94 Esas
KARAR NO : 2022/144

DAVA : Faydalı modelin hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ : 22/05/2015
KARAR TARİHİ : 28/09/2022

İSTANBUL(KAPATILAN) 3.FSHHM’nin 20/04/2017 tarih ve 2015/109 E. – 2017/74 K sayılı ilamı istinaf edilmiş olup, dava dosyası yüksek mahkeme denetimindeyken HSK’nun 02/08/2017 tarihli ve 1071 sayılı kararı uyarınca İstanbul 3 ve 4. FSH Hukuk Mahkemelerinin 08/08/2017 tarihi itibarıyla faaliyetlerinin durdurulmasına, 3. FSH Hukuk Mahkemesinde görülmekte olan dava, iş ve arşiv dosyalarının 1. FSH Hukuk Mahkemesine devrine karar verilmiş ve BAM 16.HD’nin 2018/1240 Esas, 2021/441 Karar ve 5.3.2021 tarihli kaldırma kararı sonrasında dava dosyası uyap tevzii bürosunca mahkememizin 2021/94 esas numarasına kayıtlanarak, taraflara kaldırma kararı tebliğ edilmiş ve kaldırma kararı uyarınca yargılamaya mahkememizde devam edilmiştir.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA. Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin kart sistemleri üzerine çalışan ve sektöründe öncü bir firma olduğunu ve 2008 yılı başında diğer müvekkili … Bankasının iştirakleri arasına dahil olduğunu, müvekkilinin … ile yaptığı anlaşma sonucunda … markası altında stadyumlara giriş için gerekli kart sistemini kurduğunu ve elektronik kart sistemini faaliyete geçirdiğini, davalılarında bu türden bir elektronik bilet ürettiğini, TPE nezdinde başvuru yaparak tescil işlemini yaptırdıklarını, TPE nezdinde faydalı model tesciline ilişkin esastan inceleme yapılmadığından bir şekilde tescil işleminin gerçekleştirildiğini, davalı tarafa ait faydalı modelin yenilik vasfı bulunmadığını, davalanın elektronik kart sisteminin … uygulaması tarifinden öteye geçmediğini, … teknolojisinin yıllardan beri kullanıldığını iddia ederek, davalı yana ait … tescil numaralı 19/03/2012 tarihli faydalı model tescilinin hükümsüzlüğünü ve TPE faydalı müodel sicilinden terkinini, verilecek karar tarihinden itibaren davalı yanın faydalı modeli kullanmasının önlenmesini, bu faydalı modeli taşıyan ürünlerin davalı tarafından ya da ücüncü kişilerce kullanmasının, depolanmasının, satışa arzının, ithal ve ihracının, faydalı modelin reklam ve tanıtım malzemelerinde kullanılmasının önlenmesini, karar tarihinden itibaren davalı yanca faydalı modelin kullanımı halinde, faydalı modeli taşıyan ürünleri içeren her türlü materyal ve ürünlerin toplanarak imha edilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA; … vekili cevap dilekçesi ile, davacı yanın dava dilekçesine yenilik unsurunu öldüren herhangi bir belge eklemediğinden davanın reddi gerektiğini, müvekkili … hakkında ki davanın husumet yokluğundan reddi gerektiğini, müvekkili …’ın tescil talebinde bulunmaya hakkı olduğunu, müvekkillerinin kötü niyetli olmadığını, davacının müvekkilerine ait faydalı model belgesinin yeni olmadığını ispatlaması gerektiğini, … 4 FSHHM nin …değişik iş sayılı dosyasında müvekkillerinin davacının, faydalı modelini ihlal edip etmediğinin tespitinin istendiğini, düzenlenen bilirkişi raporunda somut delil ve döküman gösterilmeden kişisel görüşlerine göre … tescil no lu faydalı model belgesinin yeni olmadığını beyan edildiğini, bu nedenle bu raporun yeterli ve inandırıcı bir delil olarak kabul edilemeyeceğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Birleşen … 1 FSHHM nin … esas sayılı dosyasında
İDDİA: Davacı … vekili dava dilekçesinde, müvekkilinin … danışmanlığında e-bilet projesini geliştirdiğini, müvekkili TFF tarafından 2 aşamalı ihale düzenlendiğini, ilk aşamada 15/07/2013 tarihinde 100.000,00 TL bedelle … ile anlaşma sağlandığını, ikinci aşamada sponsorluk için teklifler alındığın ve gene Aktifbank ile anlaşma sağlandığını ve elektronik biletin markasının …. olarak belirlendiğini, davalı tarafından bir elektronik bilte modeli üretilerek faydalı model olarak tescil ettirildiğini, davalının kötü niyetli olduğunu, davalının faydalı modelini TPE nezdinde tescil ettirdiğini, davalıya ait faydalı modelin yenilik vasfı bulunmadığını, elektronik bilet tanımının genel … uygulamasından öteye geçmediğini iddia ile davalılara ait yenilik unsuru içermeyen … tescil no lu faydalı modelin hükümsüzlüğünü ve sicilden terkinini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA; Birleşen dosya davalıları … ve … vekili cevap dilekçesinde, müvekkillerinin faydalı model belgesi tescil talebinde bulunmaya haklarının oluduğunu, kötü niyetli olmadıklarını, … 4 FSHHM nin … değişik iş sayılı dosyasında sunulan bilirkişi raporunun davaya konu … tescil no lu faydalı model belgesinin yeniliğini tek başına öldürebilecek nitelikte olmadığından delil ya da döküman olarak kabul edilemeyeceğini bu nedenle davanın reddini istemiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE
Asıl davadaki uyuşmazlık konusu, … sayılı faydalı model belgesinin yeni olmadığı iddiasıyla hükümsüzlüğü ve sicilden terkini, birleşen … 2 FSHHM nin …esas sayılı dosyasındaki uyuşmazlığın ise, davalılar adına tescilli … sayılı faydalı model belgesinin aynı sebeplerle hükümsüzlüğüne karar verilmesi taleplidir.
Kaldırma kararı öncesinde Kapatılan … 3. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 20/04/2017 tarihli …Esas-…Karar sayılı kararıyla; Asıl Davada; “Asıl davanın kabulü ile, davalılar adına tescilli …sayılı faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine” Birleşen Davada; “Birleşen … 2 FSHHM’nin … esas sayılı dosyasında asıl dosyada hükümsüzlüğüne karar verilen faydalı model belgesinin aynı sebepler ile hükümsüzlüğü talep edilmiş olmakla ve asıl dosyada ilgili faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne karar verildiğinden, bu dosyadaki talebin konusunun kalmadığı anlaşıldığından, yeniden karar oluşturulmasına yer olmadığına” karar verilmiştir.
Kararın İSTİNAF edildiği ve İstanbul BAM 16.HD’nin 2018/1240 Esas, 2021/441 Karar ve 5.3.2021 tarihli ilamında özetle;..” davalı …’ın birleşen davada istinaf talebinin kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, dosyanın davacı vekiline HMK 125/1-2 maddeleri gereğince taraf değişikliği konusunda tercih hakkı hatırlatılarak hasıl olacak sonuca göre taraf teşkili sağlandıktan sonra karar verilmek üzere mahkemesine gönderilmesine ve asıl davada, davanın esasına ilişkin istinaf sebepleri yönünden ise … ve … dokümanları yönünden itirazlarının bulunduğu, ancak dosya kapsamında bu dokümanların tercümelerinin bulunmadığı anlaşılmakla, , atıf yapılan … dokümanının istemleri ve tarifnamesinin ve … belgesinin denetlenebilmesi yönünden bu belgelerin yeminli tercüman tarafından tercüme edilmiş nüshalarının da dosya kapsamına alınması ,tercümelerin temini ile, D2 belgesinin internet sitesine yüklenme tarihinin bilişim uzmanı bir bilirkişi tarafından denetlendikten sonra, mahkemece gerekirse bilirkişi heyetinden ek rapor alındıktan sonra karar verilmesi hususları gözetilerek Mahkememiz kararın kaldırılmış olup, kaldırma kararı uyarınca mahkememizce yargılamaya devam olunmuştur.
KALDIRMA KARARI SONRASINDA DELİLERİN TARTIŞILMASI
TPMK’nun 06/05/2016 tarihli yazısı ile; …’ın … 32. Noterliğinin …tarihli ve … yevmiye numaralı devir sözleşmesi ile … sayılı faydalı model tescili bulunan %50 hissesini …’a devrettiği, devir sözleşmesinin 12/02/2015 tarihinde Kurum’a bildirildiği, eksik evrakların bulunması nedeniyle devir işleminin 05/06/2015 tarihinde tamamlandığı, sicile 5.6.2015 tarihinde işlendiğini, Mahkemeye hitaben kurum tarafından tescil sahibi olarak …’ın sehven bildirildiğini, söz konusu tarihten itibaren hak sahipliğinin bulunmadığını bildirilmiştir.
Dolayasıyla kurum kayıtlarına ancak 5.6.2015 tarihinde işlenen süreç dikkate alındığında asıl dava 22.5.2015 ve birleşen dava 26.5. 2015 tarihinde doğru kişilere yöneltilmiş olup, ileri sürülen husumet itirazının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Kaldırma kararı sonrasında ise Asıl ve birleşen davacı vekillerince sunulan 16.11.2022 tarihli dilekçe ile HMK 125 kapsamında davanın faydalı modeli devralmış olan kişilere karşı devam etmesini talep ettiklerini, bu kapsamda Bölge Adliye Mahkemesi kararında devralan şahıs olarak görünen … ile birlikte diğer hisse sahibi …’a karşı devanın devamına karar verilmesini talep etmişlerdir.
TPMK kaydından, 19/03/2012 başvuru tarihli … sayılı “…’li, hologramlı ve drop etiketli elektronik bilet başlıklı” Faydalı Model belgesinin buluş özeti; “Sunulan buluş, içerisinde …” Radyo Frekanslı Tanımlama çipi bulunan elektronik bir bilet ile ilgilidir. Söz konusu elektronik bilet , kola bir bileklik gibi takılabildiği gibi, boyuna bir kolye gibi asılabilme imkanı da bulunmaktadır. Bu bilet aynı zamanda bir cüzdan içerisinde kredi kartı gibi saklanabilme özelliğine sahip olacaktır.” şeklindedir.
Bam kaldırma kararı öncesinde alınan 16/11/2016 tarihli raporda; hükümsüzlüğü istenilen faydalı model belgesinin tarifnamesi ile isteminin incelendiği, elektronik biletlerin çok çeşitli versiyonlarının yıllardır sanayide üretildiği, ilgili olduğu teknik alandaki bir uzmanın onu uygulamaya koyabilmesinin mümkün kılacak yeterlilikte açık ve tam olarak tanımlandığı, faydalı model belgesine konu buluşun içerisinde RFID radyo frekansı tanımlama çipi bulunan elektronik bir bilet olduğu, boyuna kolye gibi asılabildiği, yenilik kriteri ile yapılan değerlendirmede de, … ile … sayılı ABD patent dokümanındaki bilgiler ile karşılaştırıldığında, faydalı modelin bir numara altındaki tüm istemlerinin yenilik niteliğini taşımadığı beyan edilmiştir.
Rapora itiraz üzerine bilirkişi heyetinden alınan 13/02/2017 tarihli ek raporda; 2011 başlıklı internet haberine konu …ve … firmasınca kullanıldığı görünen görsellerin rapora eklenen bileklik şeklindeki elektronik bilet dokümanına ait görseller ile karşılaştırma yapıldığı, davaya konu faydalı model belgesindeki buluşun 2011 internet haberine konu ve bileklik şeklindeki elektronik bilete konu ürünlerden farklı olmadığı, kağıt, deri, kauçuk, pvc, bez hologram veya drop içermesi sebebiyle bu malzemelerden herhangi birini içeren tekniğin bilinen durumundaki herhangi ürün ya da dokümanın buluşun yeniliğini ortadan kaldıracağı, davaya konu buluşun bu özellikleri taşıdığı, ancak bu haberdeki … çipin de davaya konu faydalı model belgesinin tarifnamesinde belirtildiği şekilde olduğu, çalışma şekli itibariyle harcıalem bir bilgiye sahip olduğu, tarifnamede belirtilen hususların biletin niteliğini tanımladığı, ancak ürünü bileklik yada kolye olarak kullanılamamasına sebep olduğu, istemlerin bu haliyle buluş kapsamını net bir şekilde ifade ile ortaya koymaktan uzak olduğu, kök raporda belirtildiği üzere ayrıca faydalı model belgesinin isteminin yenilik özelliğini taşımadığını beyan etmişlerdir.
Kaldırma kararı sonrasında yabancı dildeki materyallerin Türkçe tercümesi 16.11.2021 tarihli dilekçe ekinde sunulmuş olup, yeniden alınan 12.1.2022 tarihli bilirkişi raporunda bilirkişiler …, … ve … raporlarında özetle; raporlarındaki tablolardan görüleceği üzere … ve … dokümanları ayrı ayrı istem 1 ile karşılaştırıldığında faydalı modelin istem 1’inin tüm unsurlarını karşıladığının görülmekte olduğunu, tekniğin bilinen durumunda raporda bildirdikleri dokümanlar göz önüne alındığında, dava konusu faydalı modelin 1 nolu tüm istemlerinin yenilik niteliğini taşımadığı konusundaki kök ve ek raporlardaki kanaatlerine değiştirecek bir durum bulunmadığını dolayısıyla « Davalıya ait …sayılı faydalı model belgesinin 1 nolu tüm istemleri itibariyle yeni olmadığı ve bu nedenle hükümsüzlük koşullarının sağlandığını bildirmişlerdir.
Davanın açıldığı tarihte yürürlükte olan 551 sayılı KHK 154. maddesinde belirtildiği üzere, 156. maddesi hükmüne göre, yeni olan ve 10. madde anlamında sanayiye uygulanabilen buluşlar faydalı model belgesi verilerek korunurlar. 156. maddede faydalı model belgesi başvurusuna konu olan buluşun, başvuru tarihinden önce Türkiye içinde veya dünyada herkesin ulaşabileceği şekilde yazılı olarak veya bir başka yolla açıklanmış veya yöresel veya ülke çapında kullanılmış ise yeni kabul edilemeyeceği belirtildiği gibi, 165. maddede ise faydalı model belgesinin hükümsüzlük halleri madde madde açıklanmış olup, 1-a bendinde, faydalı model belgesi konusunun KHK 154, 155 ve 156. maddelerinde belirtilen hükümlere aykırılığı ispat edildiği takdirde faydalı model belgesinin hükümsüz sayılmasına yetkili mahkeme tarafından karar verileceği belirtilmiştir.
Toplanan deliller, faydalı model tescil ve devir belgeleri, taraf iddia ve savunmaları, sunulu dökümanlar, HMK 266 madde kapsamında denetim ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişilerin kök ve ek raporları gözetildiğinde; dosyadaki Amerikan patenti ile elektronik bilet sistemi ile ilgili verilen belgeler ,hükümsüzlük davalarında bilirkişilerin res’en araştırma yapacaklarına dair yerleşik içtihat içerikleri, bu kapsamda bilirkişilerce internet sitelerinde yapılan inceleme, faydalı model belgesindeki tarifnamede açıklanan istem dikkate alındığında; 1 nolu istemde belirtilen hususların harcıalem nitelikli olduğu, daha önce uygulanan sistem olduğu ve Amerikan patenti ile aynı özellikleri taşıdığı, dolayısıyla dava tarihinde yürürlükte olan 551 Sayılı KHK’nın 154 ve 156. Maddelerinde belirtilen yenilik unsurunu taşımadığı anlaşılmakla ve her ne kadar davada ayrıca davalı yanın faydalı modele ilişkin tescil talebinde bulunma yetkisi olmadığı iddia edilmiş ve bu sebeple Türkiye Futbol Federasyonunun kullandığı elektronik kartlarla aynı özellikleri içermesi sebebiyle fiilin haksız rekabet oluşturduğu da belirtilerek hükümsüzlük talebine gerekçe gösterilmiş ise de, KHK’nın 11. Maddesinde belirtildiği surette yapılan başvuru üzerine faydalı model belgesi tescil edilmiş olup, bu yöndeki iddialar yerinde görülmemiş, hükümsüzlüğü istenilen faydalı model belgesinin yenilik unsurunu taşımaması sebebiyle, asıl davanın kabulüne, faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, birleştirilen dosyada aynı faydalı modelin hükümsüzlüğü talep edilmiş olup, asıl dosyada bu belge hükümsüz kılındığından birleşen dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
I-ASIL DAVANIN KABULÜNE,
1-… nolu faydalı model belgesinin HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE, Karar kesinleştiğinde sicile işlenmek üzere ilamın TPMK’na bildirilmesine,
2-Asıl davada 80,70 TL ilam harcının, peşin harçtan mahsubu ile eksik kalan 53 TL harcın davalılardan tahsiline,
3-Asıl davada, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 15.000 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacılara verilmesine,
4-Asıl davada, Davacı tarafın yargılama giderlerinden olan 27,70 TL başvuru harcı 27,70 TL peşin harç kaldırma öncesi ve sonrası yapmış olduğu 2.640 TL tebligat, müzekkere masrafı, bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.695,40 TL yargılama giderinin asıl dava davalılarından alınarak davacılara verilmesine,
6-Taraflarca fazla yatırılan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talebi halinde iadesine,
II-BİRLEŞEN DAVADA;
1-Faydalı model belgesinin asıl davada hükümsüzlüğüne karar verildiğinden talep konusuz kaldığından esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 31,40 TL ilam harcından, 27,70 TL peşin harcın mahsubu ile, 3,70 TL bakiye karar harcının davacılardan tahsiline,
3-Dosyada hükümsüzlüğü talep edilen faydalı model belgesinin, asıl davada hükümsüzlüğüne karar verildiği ve bu dosyadaki talebin konusunun kalmadığı ve bu nedenle esas ile ilgili bir karar verilmediğinden, taraflar lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, aynı sebeple yargılama giderlerinin taraflar üzerinde bırakılmasına,
Dair davacı … vekili ile Davalı … ve … vekilinin yüzüne karşı, diğer taraf/vekillerinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMELERİ NEZDİNDE İSTİNAF YASA YOLU AÇIK olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı. 28/09/2022

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır