Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/36 Esas
KARAR NO : 2022/87

DAVA : Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarım Hakkına Tecavüzden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 02/02/2021
KARAR TARİHİ : 24/05/2022

Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarım Hakkına Tecavüz ve haksız rekabetin tespiti ve önlenmesi davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA; Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacıya ait … tescil nolu tasarımın , Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescil edildiğini, davalının tescilli tasarımı kopyalamak suretiyle elde ettiği taklit ürünü ticari amaçlarla piyasaya sunduğunu, taklit tasarımın (…) ve “…”, “…” kullanıcı adlı instagram sosyal medya hesabı dahil olmak üzere …, ….com, … gibi yoğun olarak kullanılan e-ticaret mecraları üzerinden tüm ülkede ticari amaçla satışa sunulmaya devam edildiğini, davacı adına tescilli tasarıma tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, durdurulması, önlenmesine, tedbire hükmedilmesine, hükmün ilanına karar verilmesini talep ve dava edilmiştir.
SAVUNMA; Davalı açılan davaya cevap vermemiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava konusu uyuşmazlık ; davacı adına tescilli … nolu tasarıma tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, durdurulması, önlenmesi, tedbir, hükmün ilanı, ürünlerin imhası iddiası kapsamında açılan bir davadır.
Davanın açılmasını müteakip davacının dava dilekçesi davalı yana tebliğ olunmuş, Mahkememizce dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, ön inceleme duruşmasında hazır olan davalı vekili sulhe teşvik olunmuş, uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, arabuluculuk kurumundan faydalanmak istenilmediğinden tahkikat duruşmasına devam olunmuş, bilirkişi incelemesi yaptırılmış, HMK 184.madde kapsamında hazır olanlardan tahkikat ile ilgili beyanları sorulmuş, HMK 186. madde kapsamında ise karar duruşmasında hazır olanlardan esas ile ilgili son diyecekleri sorulmuştur.
HMK 266. Madde kapsamında ön inceleme oturumu öncesinde bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişiler …ve …’ın 08/04/2021 tarihli bilirkişi raporlarında; Davacı tarafın incelenmek üzere iletmiş olduğu davalı şirketin web sitesi … adresinde teknik inceleme yapıldığını ve dava konusu ürünlerin ekran görüntüsü kayıt altına alındığını, … adresli alan adının kim adına kayıtlı olduğu hususunda bilgilerin gizli tutulmasından dolayı yayınlanmadığı için tespit edilemediğini, davacı tarafa ait … tescil no’lu çoklu endüstriyel tasarım belgesindeki 1 no’lu tasarım ile davalı tarafa ait … sitesindeki tasarımların karşılaştırıldığını , … no’lu tasarım ile davalı tarafa ait “…” kodlu tasarımın birbirlerinden farklı olduklarını, … no’lu tasarım ile davalı tarafa ait “…” kodlu tasarımın birbirlerinden farklı olduklarını bildirdikleri anlaşılmıştır.
Bilirkişiler …ve …’ın 02/02/2022 tarihli ek bilirkişi raporlarında; kök raporda vardıkları kanaatlerine değiştirecek bir husus görülmediğini bildirmişlerdir.
Davacı yan davasını tedbir talepli açmış, davacının tasarım tesciline davalının satışa sunduğu ürünler yoluyla tecavüzde bulunduğunu ileri sürmüş, dava dilekçesi ekinde tüm delillerini bildirmiş, keza karşı yana tebliğat yapılmadan tensip zaptının 8 nolu ara kararı uyarınca bilirkişi incelemesi yaptırılmış, davacı yan tarafından 27.4.2021 tarihinde rapora itiraz edilmiş ve mahkememizce itirazların değerlendirilmesi için ek rapor alınmış, bu raporda taraflara tebliğe çıkarılmış olup, 19.4.2022 tarihinde ön inceleme duruşması yapılmış, ön incelemeye davacı vekili mazeret vererek katılmamış, davalı vekili katılmış olup, esasen ön inceleme oturumu öncesinde tüm deliller toplanmış olduğundan , keza ön inceleme oturumuna kadar davacının yeni bir inceleme de talep etmediği gözetilerek dosyada başkaca eksik bulunmadığı görülerek mahkememizce 19.4.2022 tarihli ön inceleme oturumunda tahkikatın sonlandırılması için ve huzurda olmayan davacı vekiline sözlü yargılama davetiyesi tebliğine karar verilmiş ve 24.5.2022 tarihli oturumda davacı vekilinin HMK 186. Madde kapsamında beyanları alınmış olup, davacı vekili sunulu raporların hüküm kurmaya elverişli olmadığını ileri sürdüğü ve yokluklarında ön inceleme yapılarak tahkikatın sonlandırılmasının usule aykırı olduğunu ileri sürdüğü anlaşılmış ise de; HMK 140. Madde düzenlemesinde usul ekonomisi gereğince ön incelemenin tek duruşmada tamamlanması amaçlanmış olup, tarafların 2 haftalık sürede delil bildirebilecekleri hususu düzenlenmiştir, ancak davacı dava açarken tedbir istemli dava açtığından delilerini sunmuş olup, başkaca getirtilecek delil bulunmadığı gibi, sözlü yargılama ile ilgili tebligat sonrasında sözlü yargılama ile ilgili ara kararından dönülmesi talebinde bulunulmadığı gibi, alınan son ek raporunda davacı vekiline usülünce tebliğ edildiği, dolayısıyla yeni bir inceleme yapılması isteminde bulunmadıkları gibi, sunacakları delil de bulunmadığı dolayısıyla , mazeret sunan vekilin mazeret sunmasının ön inceleme duruşması yapılmasına engel olmadığı gibi, somut dava dosyasında ön inceleme oturumu öncesinde de delillerin toplanıp rapor dahi alınmış olduğu keza HMK 140,147. Maddelerin amir düzenlemesi amaçları dahi gözetildiğinde Mahkemece yapılan işlemlerin usule ve yasaya uygun yürütüldüğü sabittir.
Davacı vekili huzurdaki davada davacı adına tescilli … nolu tasarıma davalı yanca gerçekleştiği iddia edilen tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, durdurulması, önlenmesini talep etmiş ve davalıya … 4. Noterliği’nden keşide edilen … tarihli ve … yevmiye sayılı ihtarname ,ihtarnamenin tebliğinden itibaren on beş gün içerisinde tasarım hakkına tecavüzün durdurularak korunan tasarımla ilgili ihlal oluşturan tüm ürünlerin piyasadan toplatılması, ilgili tasarımın bir daha kullanılmaması, aksi takdirde yasal yollara başvurulacağı ihtar edildiği, davalı şirketinde cevabi ihtarnamesinde davacı şirkete ait tescilli tasarımın uygulandığı ürün ile davalı Şirkete ait ürün arasında bariz farklılıklar olduğunu bildirdiği anlaşılmıştır.
Bilirkişilerce ürünün satışının yapıldığı … internet sitesi üzerinde davacı tasarımıyla iltibas,tecavüz oluşturan tasarımların bulunup bulunmadığı hususunda inceleme yaptırılmış olup, yapılan incelemenin denetim ve hüküm kurmaya elverişli tasarım hukuku ilkelerine göre hazırlandığı anlaşılmış olduğundan sunulu rapor ve ek rapor mahkememizce de kabul edilmiştir. Bilirkişilerce davacı tasarımın koruma kapsamı belirlenirken buna, o tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimle bariz bir benzerlik gösterip göstermediği yönünde davalı tasarımına esas ürünler birebir incelenmiş, Koruma kapsamı belirlenirken raporda kıyaslanan tasarımların farklılıkları ile ortak özelliklerine de ağırlık verilerek denetime uygun rapor tanzim edilmiştir.
Dava konusu birbiri ile benzerlik ve ayırt edicilik yönünden değerlendirilen tasarımlar erkek kol saati tasarımlarıdır. Her iki tasarımın da dairesel formda kasa ve kadran alanlarının bulunduğu, kadran alanında jant görünümlü bir parçanın kullanıldığı, metal bir kayışının olduğu, saati gösteren rakamların kadranda yer almadığı görülmektedir.
Her iki tasarımda da benzer form ve ebatlarda siyah renk, metal kordon kullanılmıştır. Davacı tarafa ait kordonun ortası mat siyah, kenarları parlak siyah renktedir. Davalı tarafa ait tasarımda kordonun tamamı parlak siyah renktedir.. Her iki tasarımda da kordonun bağlandığı kulaklar benzer form ve oranlarda, kulak açıklıkları aynıdır.. Davacı tarafa ait tasarımda kordon kulakların arasını doldurarak, kordon ve kadran boşluksuz birbirine bağlanmışken, davalı tarafa ait tasarımda kulakların uç kısımlarına bağlanan kordon ile kadran arasında boşluk bulunmaktadır. Her iki tasarımda da saat camını tutan çember (bezel), saat camı hizasından aşağı doğru eğik bir çizgi, bu eğik çizgiyi takip eden düz bir çizgiyle aynı kesit çizgisine sahip olup benzer form ve oranlardadır. Davacı tarafa ait tasarımda bezel, mat siyah, davalı tarafa ait tasarımda bezel parlak siyahtır.. Her iki tasarımda da saat camı (kristal) daire formunda ve düz bir yüzeye sahiptir. Davacı tarafa ait tasarımda, mavi renk bir halka ile saat camının dış konturunun belirginleştirildiği ve saat camının yüzeyinde saat 3, 6, 9, 12 yönünde yaklaşık 3mm uzunluğunda, 1mm kalınlığında siyah renk çizgilerin yer aldığı görülmekte iken davalı tarafa ait tasarımda bu tasarım unsurları bulunmamaktadır.Her iki tasarımda da kurma kolu (taç) benzer şekil ve oranlardadır.
Davacı tarafa ait tasarımda kurma kolu mat dokulu olup saatin kasasından dışarıda konumlanırken, davalı tarafa ait tasarımda kurma kolunun saat kasasının bir miktar içerisine gömülü olarak yerleştirildiği ve parlak dokuda olduğu görülmektedir.Her iki tasarımda da saat camı ile otomobil jantı görünümlü parça arasında kalan alanın ortasına akrep, yelkovan ve saniye çubuklarının konumlandırıldığı görülmektedir. Her iki tasarımda da akrep ve yelkovan aynı renkte ve parlaklıkta, saniye çubuğu ise farklı renkte kullanılmıştır. Her iki tasarımda da akrep, yelkovan ve saniye çubuğu benzer form ve oranlardadır. Her iki tasarımda da akrep, yelkovan ve saniye çubuklarının altında otomobil jantı görünümünde bir parça kullanılmıştır. Her iki tasarımda da jant görünümlü parçanın bulunduğu konum aynıdır. Davacı tarafa ait tasarımda mat siyah, jant görünümünün, orta halkaya bağlı “…” formunda parçanın merkez etrafında dairesel olarak dokuz adet kopyalanmasıyla oluşturulduğu görülmektedir.Dokuz adet “…” formundaki parçanın …’yi oluşturan iki uç kolu kadranı oluşturan dairenin dış çepherinde yer alan tek basamaklı parçanın içine oturmakta iken …”nin alt ucunun ortadaki halkaya bağlandığı görülmektedir.Dokuz adet “…” formundaki parçanın, saat 5 yönünde,…’yi oluşturan iki uç kolunun arasında, basamak yüzeyi üzerinde, parlak, metal bir levhada “…” marka isminin yer aldığı görülmektedir. Davalı tarafa ait tasarımda parlak siyah jant görünümünün, orta daireye bağlı dışarı doğru incelen “…” formunda, parlak siyah parçanın merkez etrafında dairesel olarak on iki adet kopyalanmasıyla oluşturulduğu görülmektedir. Dışarı doğru incelen “…” formunun kadran çapından daha küçük bir halkaya bağlandığı, daha sonra da kasa yüzeyine tutturulduğu görülmektedir.. Davacı tarafa ait tasarımda jant görünümünü oluşturan parçanın orta kısmında, yaklaşık 1,5-2mm eninde bir halka bulunmaktadır. Akrep, yelkovan ve saniye çubuğunun bu halkanın orta boşluğundan bir alttaki iç içe geçen halkalardan oluşan bir katmana bağlandığı görülmektedir. Davalı tarafa ait tasarımda jant görünümünü oluşturan parçanın orta kısmında yaklaşık 12mm çapında daire formunda düz bir alan , bu alanın içinde merkez etrafında dairesel olarak yerleştirilmiş beş adet, metalik renkli daireler bulunduğu görülmektedir. Davacı tarafa ait tasarımda jant görünümlü parçanın altında fren diski görünümlü, metalik daire formunda, daire çapı kadran yüzeyinden daha küçük, ortası delik bir parça kullanılmıştır. Bu parça belli bir düzende sıralanmış, dairesel formda küçük deliklere sahiptir. Bu metalik parçanın sağ yanından bir parça kesilip atılmış, parça bu kesilmiş haliyle kullanılmıştır. Bu delikli, metalik parçanın alt katmanında, delikli parçanın daire formunu tamamlayan, kaliper örünümünde, sağ yanda mavi renkli bir alan bulunmaktadır. Bu mavi renkli alanın yüzeyinde çok hafif bir kabartma olduğu ve üzerinde de davacı tarafa ait firmanın “…” markasının siyah renkte yer aldığı görülmektedir. Davalı tarafa ait tasarımda jant görünümlü parçanın hemen altında, kaliper görünümünde, sağ yanda mavi renk amorf formlu bir parçanın eğik bir biçimde yerleştirildiği görülmektedir, yüzeyinde kabartılar olan bu parçanın üzerinde davalı tarafa ait firmanın “…” markasının siyah renkte yer aldığı görülmektedir. Davalı tarafa ait tasarımda, mavi renk, kaliper görünümünde, amorf parçanın altında, fren diski görünümünde, metalik daire formunda, kadran yüzeyini tamamen kaplayan bir parça kullanılmıştır ve parçanın üzerinde belli bir düzende sıralanmış, dairesel formda küçük delikler vardır. Bu deliklerin, davacı tarafa ait olan tasarımdakinden daha büyük olduğu ve farklı bir düzende sıralandığı görülmektedir. Dava dosyasında yer alan numuneler de bilirkişilerce incelenerek ürünlerin yan ve arka kısımlarıda raporda denetime uygun olarak karşılaştırılmıştır.
6769 sayılı SMK’nun 59.maddesi göre “Tasarımdan doğan haklar münhasıran tasarım sahibine aittir. Üçüncü kişiler, tasarım sahibinin izni olmadan koruma kapsamındaki tasarım veya tasarımın uygulandığı ürünü üretemez, piyasaya sunamaz, satamaz, ithal edemez, ticari amaçlı kullanamaz veya bu amaçlarla elde bulunduramaz ya da bu tasarım veya tasarımın uygulandığı ürünle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunamaz” hükmü amirdir. Bir tasarımın koruma kapsamı belirlenirken buna, o tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimle bariz bir benzerlik gösteren bütün tasarımlar dikkate alınır. Koruma kapsamının belirlenmesinde, kıyaslanan tasarımların farklılıklarından çok ortak özelliklerine ağırlık verilir ve tasarımcının tasarlama açısından seçenek özgürlüğüne sahip olduğu dikkate alınır.
Somut olayda ise inceleme konusu saat olup, bilirkişilerce çok ayrıntılı şekilde ve ürünler kıyaslanmak suretiyle inceleme yapılmış ve yapılan inceleme sonucunda davacı tarafa ait … (1) numaralı endüstriyel tasarım tesciline konu tasarım ile aleyhine tespit istenene ait ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde birbirlerinden farklı olarak algılandıkları sonucuna varıldığından davacıya ait tescilli tasarım hakkına tecavüzün ve haksız rekabet eyleminin gerçekleşmediği hususu tespit edildiğinden sübut bulmayan davanın reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarda açıklanan gerekçe kapsamına göre;
1-Davanın REDDİNE,
2-80,70 TL ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile eksik kalan 21,4 TL harcın davacıdan tahsiline,
3-Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 7.375 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Taraflarca fazla yatırılan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talebi halinde iadesine,
Dair karar taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde İSTİNAF YASA YOLU AÇIK olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı. 24/05/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır