Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/256 Esas
KARAR NO : 2022/190

DAVA : TASARIMA TECAVÜZÜN TESPİTİ, ÖNLENMESİ,TAZMİNAT
DAVA TARİHİ : 06/08/2021
KARAR TARİHİ : 06/12/2022

Mahkememizde görülmekte bulunan asıl davada tasarıma tecavüzün tespiti, önlenmesi,tazminat karşı davada tasarımın hükümsüzlüğü davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin … numaralı tasarımın ve … başvuru numaralı markanın sahibi olduğunu, davalı şirketin adresinde yapılan araştırmalarda müvekkiline ait tescilli tasarımların üretildiğinin tespit edildiğini, davacının …tescil nolu ETB sine davalılarca gerçekleştirilen tecavüzün tespiti, durdurulması, önlenmesi, şimdilik 1000 TL maddi tazminata hükmedilmesi, ihtiyati tedbir kararı verilmesi ve hükmün ilanına karar verilmesini, asıl davanın kabulüne ,karşı davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
SAVUNMA:Davalı vekili cevap dilekçesinde ve karşı dava dilekçesinde özetle; Müvekkili …Şirketi adı altında yıllardır davaya konu alanda gerek ülke içinde gerek ülke dışında faaliyet göstermekte ve üretim yaptığını, Bununla beraber müvekkilin dava konusu üretimlerinde kullandığı detayların yıllardan beri bu alanda yapılan üretimlerde kullanılan detaylar olduğunu, dolayısıyla kullanımı bu denli yaygın olan bir şekil tüketiciler tarafından sadece dekoratif bir unsur olarak algılanacak olması nedeniyle ilgili mallar için ayırt edici niteliği haiz olmayacağını, İnternette arama motoruna “…” yazarak basit bir arama yapıldığında bile birçok üreticinin aynı figürü kullandığını, Ayrıca “…” figürü ile çınar yaprağı arasında benzerlik kurmak mümkün olmadığını ve davacı şirketin bu ikisi arasında bağlantı olduğunu iddia etmesi ve davacının tescilinden önce de yıllardır piyasada kullanılan bu şekli kendilerine mal etmesinin hukuka aykırı olduğunu, asıl davanın reddi ile Karşı davanın kabul edilerek davacı/ karşı davalı tarafından tescil edilen …tescil numaralı -tasarımların hükümsüz kılınarak sicilden terkinine karar verilmesini talep ettikleri anlaşılmıştır.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava konusu uyuşmazlık; Asıl davada, davacının … tescil nolu Endüstriyel tasarım belgesine davalılarca gerçekleştirilen tecavüzün tespiti, durdurulması, önlenmesi, şimdilik 1000 TL maddi tazminat, tedbir ve ilam kapsamında yönelik olup, karşı dava konusunun …nolu ETB nin hükümsüzlüğüne ilişkin olarak açıldığı anlaşılmıştır.
Davanın açılmasını müteakip davacı ve karşı davacının dava ve davalı-karşı davacının cevap dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, duruşmada hazır olanlar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, arabuluculuk kurumundan faydalanmak istenilmediğinden tahkikat duruşmasına devam olunmuş, tarafların beyanlarında geçen deliller toplanmış, HMK 266 madde kapsamında bilirkişi incelemesi yaptırılmış, HMK 184.madde kapsamında hazır olanlardan tahkikat ile ilgili beyanları sorulmuş, HMK 186. madde kapsamında ise karar duruşmasında hazır olanlardan esas ile ilgili son diyecekleri sorulmuştur.
Bilirkişi …, 09/09/2021 tarihli raporunda özetle; Davacı tarafa ait … dosya numaralı çoklu tasarım dosyasındaki… numaralı desen tasarımlarının tescilli olduğunu, Davacı tarafa ait …tescil numaralı ibareli markanın davaya konu ve … Sınıfta yer alan “kap-kacak” emtiasında tescilli olduğunu, davalıya ait “işyerinde yapılan incelemelerde görülen ürünler üzerindeki tasarımların, davacı tarafın … dosya numaralı çoklu tasarım dosyasındaki … Locarno sınıflandırmasındaki … numaralı desen tasarımlarından farklı olduklarını, bilgilenmiş tüketici nezdinde farklı şekilde algılanacakları, Davacı tarafın dava dilekçesinde belirttiği ve davalı adresinde çekildiğini beyan ettiği ürünlerin üzerinde, davacının … dosya numaralı çoklu tasarım dosyasındaki … ve .. nolu desen tasarımlarının kullanıldığı, bu kullanımlarının bilinçli tüketiciler nezdinde aynı tasarımlarmış gibi algılanacağını, Davacı tarafın dava dilekçesinde belirttiği ve davalı adresinde çekildiğini beyan ettiği ürünlerin üzerinde, davacı tarafa ait …tescil numaralı ibareli markasının davaya konu ve … Sınıfta yer alan “kap-kacak” emtiasında kullanıldığı bildirilmiştir.
Bilirkişiler …, …, … 10/02/2022 tarihli bilirkişi raporlarında özetle : Davacı/karşı davalının … nolu tasarım belgesi içeriği tasarımlarının başvuru tarihi olan 20.10.2020 tarihinden önce başka kişilerce kamuya arz edildiği dikkate alındığında yenilik niteliğinin olmaması nedeniyle hükümsüzlük koşulunun oluştuğu, Davalı/karşı davacı ürünleri ile davacı/karşı davalı ürünleri arasında benzerlik arz eden tek tasarımının … nolu tasarım olduğu değerlendirilmekle birlikte raporda da belirtildiği üzere davacı/karşı davalı tasarımlarının yenilik unsurunun olmaması nedeniyle hükümsüzlük koşullarının bulunması dikkate alındığında asıl davadaki talepler konusundaki Takdirin Mahkemeye ait olacağını bildirmişlerdir.
Bilirkişiler …, …, …, … 11/10/2022 tarihli EK bilirkişi raporlarında: Davacı/karşı davalının… nolu tasarım belgesi içeriği tasarımlarının başvuru tarihi olan 20.10.2020 tarihinden önce başka firmalarca kamuya arz edildiği dikkate alındığında yenilik niteliğinin olmaması nedeniyle hükümsüzlük koşulunun oluştuğu, Davalı/karşı davacı ürünleri ile davacı/karşı davalı ürünleri arasında benzerlik arz eden tek tasarımının … nolu tasarım olduğu değerlendirilmekle birlikte davacı/karşı davalı tasarımlarının yenilik unsurunun olmaması nedeniyle hükümsüzlük koşullarının bulunması dikkate alındığında asıl davadaki talepler konusundaki takdirin Mahkemeye ait olacağını bildirmişlerdir.
Türk Patent ve marka kurumundan tasarım ve marka tescil belgeleri celp edilmiştir.
… tescil numaralı çoklu tasarımın … adına 20.10.2020 tarihinde tescil edilmiş olduğu anlaşılmıştır.
… tescil numaralı “ … “ ibareli markanın … Sınıf için … adına 13.8.2020 tarihinde tescil edilmiş olduğu anlaşılmıştır.
6769 sayılı SMK hükümlerine göre yeni ve ayırd edici tasarımlar belge verilerek korunur. Bir tasarımın aynısı başvuru ve ya rüçhan tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir. Tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılıklar gösteriyorlarsa aynı kabul edilir. Bir tasarımın ayırd edici niteliğe sahip olması, bu tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenim ile karşılaştırılacak diğer tasarımın bıraktığı genel izlenim arasında belirgin bir farklılık olması anlamındadır. Ayırd edicilik değerlendirilmesinde ise kıyaslanan tasarımların farklılıklarından çok ortak özelliklerine ağırlık verilir ve tasarımcının tasarımı geliştirme açısından ne kadar seçenek özgürlüğüne sahip olduğu dikkate alınır.
Hükümsüzlük sebepleri;
A) Tasarımın yeni ve ayırt edici nitelikte olmaması,
B) Teknik fonksiyonun tasarım şekillendirmesi,
C) Tasarımın kamu düzenine ve genel ahlaka aykırı olması,
D) Tasarımın gerçek hak sahibinin başkası olması,
E) Aynı veya benzer başka bir tasarımın sonradan kamuya açıklanmakla birlikte başvuru tarihinin hükümsüzlüğe konu tasarımdan daha önce olması olarak sayılmıştır.
Bilindiği üzere bir tasarımın yenilik özelliği taşıyıp taşımadığını tespitinde, bu tasarımın aynısının, başvuru veya rüçhan tarihinden önce dünyanın her hangi bir yerinde kamuya sunulmamış olmasına, yani objektif yenilik özelliğine sahip olup olmadığına bakılır. Yasal düzenleme uyarınca küçük ayrıntılarda farklılık varsa tasarımlar aynı kabul edilir. Bir tasarımın kamuya sunulması ile kastedilen şey, tasarım konusu ürünün her hangi bir fuarda sergilenmesi, ticaret mevkiine konulması, kullanılması, yayınlanması, kamuya duyurulması vb. yöntemlerle kamunun bilgi erişimine sunulması faaliyetlerdir.
Ek bilirkişi raporundaki Aralık 2016 Tarihinde paylaşılan ürün görselinde (… Inst uzantılı sosyal medya hesabında ) “…” isimli hesapda hükümsüzlüğe konu edilen tasarımın aynısınına ait görselin kamuya sunulmuş olduğu anlaşılmıştır. Yine … adresi “…” isimli hesapta “23 Mart 2016“ tarihinde “…”açıklamasıyla kamuya sunulmuş olduğu anlaşılmıştır.
Keza … sitesinde bulunan dava konusu tescilli görselle yüksek oranda benzerlik gösteren “…“adı ile hem kova şekli hem de üzerindeki görsellerin grafik düzenleme programları ile düzenlenebilir şekli ile 16.50 dolar fiat ile “12.10.2018 ‘den bu yana satılabilir durumda olduğu …, web sitesi … kullanıcısı tarafından satıldığı tespit edilmiştir.
Dolayısıyla davacı/karşı davalının … nolu tasarım belgesi içeriği tasarımlarının başvuru tarihi olan 20.10.2020 tarihinden önce başka kişilerce kamuya arz edildiği hususu son rapor ve ek rapor kapsamı ile çok net şekilde ve denetlenebilir şekilde bilirkişi heyetince incelenmiş olup, hükümsüzlük koşullarının bulunduğu hususu mahkememizce de sübuta ermiştir. Bir tasarımın yeni sayılması için, başvuru tarihinden geriye doğru 12 aylık süre içerisinde kamuya sunulmamış olması gerekir. Bu anlamda yenilik unsuru, hukuki değil fiili bir duruma ilişkindir. Yenilik unsuru bulunmayan bir tasarımın ayırt edici olup olmadığına bakılmaz (11 HD’nin 17.02.2005 T.ve 2003/318 E., 2005/91 K.).
Dosyaya ibraz edilen deliller, celp edilen TPE kayıtları, yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporlar ( Bilirkişiler …, …, …, … tarafından düzenlenen kök ve ek raporların HMK 266 madde kapsamında denetim ve hüküm kurmaya elverişli olduğu, yenilik unsurunu ortadan kaldıran kayıtların denetime uygun şekilde raporda incelendiği ve tasarım hukuku ilkelerine göre hazırlandığından mahkememizce hükme dayanak olarak alınmıştır) , taraf iddia ve savunmaları dikkate alındığında ; Somut olayda karşı davalı yana ait tasarımın dosya içerisindeki sunulan bilirkişi raporlarında da izah edildiği üzere tasarımın koruma şartı olan yenilik özelliğine sahip olmadığından karşı davanın kabulü ile davalı tarafa ait tasarımın hükümsüzlüğüne karar verilmesi gerekmiş olup, Bilindiği üzere tasarımın hükümsüzlüğüne karar verilmesi halinde, kararın sonuçları geçmişe etkili olacağından ,tasarım tesciline hukuki bakımdan bu kanunla sağlanan koruma, hükümsüzlük kapsamında doğmamış sayılacağından asıl davada tecavüz ve tazminat şartları oluşmadığından asıl davanın reddine karar verilerek yukarda açıklanan gerekçe kapsamına göre aşağıdaki şekilde hüküm oluşturmak gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarda açıklanan gerekçe kapsamına göre;
I-ASIL DAVANIN REDDİNE,
1-Asıl davada, 80,70 TL ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile eksik kalan 21,40 TL harcın davacı-karşı davalıdan tahsiline,
2-Asıl davada reddedilen tecavüzün durdurulması talepleri yönünden, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 15.000 TL vekalet ücretinin davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya verilmesine,
3-Asıl davada reddedilen maddi tazminat talebi yönünden, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 1.000 TL vekalet ücretinin davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya verilmesine,
4-Asıl davada davacı-karşı davalının yapmış olduğu yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
II-KARŞI DAVANIN KABÜLÜNE,
1-Davalı adına … NOLU endüstriyel tasarımın HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE, Kararın kesinleşmesini mütakip kesinleşmiş karar örneğinin ilgili sicile işlenmek üzere Türk Patent ve Marka Kurumuna gönderilmesine,
2-Karşı davada 80,70 TL ilam harcının davacı-karşı davalıdan tahsiline,
3-Karşı davada davanın kabulü nedeniyle, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 15.000 TL vekalet ücretinin davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya verilmesine,
4-Davalı-karşı davacının yapmış olduğu bir yargılama gideri bulunmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
5-Taraflarca fazla yatırılan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talebi halinde iadesine,
Dair karar davalı karşı davacı vekilinin yüzüne karşı, davacı karşı davalı vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 HAFTA içerisinde İstanbul bölge adliye mahkemesi nezdinde İSTİNAF YASA yolu açık olmak üzere karar verilip tefhim kılındı, hazır olanlara duruşma zaptından örnek verildi. 06/12/2022

Katip
¸

Hakim …
¸