Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2020/314 E. 2023/122 K. 04.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/314 Esas
KARAR NO : 2023/122
DAVA : Alacak (Fikir Ve Sanat Eseri İle İlgili Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/10/2020
KARAR TARİHİ : 04/05/2023

BİRLEŞEN ….FSHHM 2021/… ESAS SAYILI DOSYASI
DAVA : FSEK-Maddi ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 01/04/2021
KARAR TARİHİ : 04/05/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan Alacak (Fikir Ve Sanat Eseri İle İlgili Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalının izinsiz ve hukuka aykırı şekilde davacıya ait mali hakları ihlal ettiğini, asıl davada mali hakları davacıya ait olan “…” , “…” , “…” isimli eserlerin izinsiz olarak davalılarca yayınlanması nedeniyle FSEK 68’e göre 3 kat taktir edilmek üzere şimdilik 5.000 TL maddi ve 123.000 TL manevi tazminatın davalılardan tahsilini, birleşen davada; … isimli eser için şimdilik 1.000 TL maddi 1000 TL manevi tazminatın davalılardan tahsilini talep etmiştir.
SAVUNMA: Davalı … – … ….A.Ş ve … A.Ş’nin cevap dilekçesinde; Davanın konusu istemlerin zamanaşımına uğradığı, dava konusu yarışma programlarında, yarışmacılar performans sergilemekte ve oylama neticelerine göre elenmekte veya yarışmaya devam ettikeri bu nedenle, dava konusu yayınlar yarışma programları olduğu için kısa sürede güncelliğini yitirmekte ve gerek TV’de gerekse başka mecralarda defalarca yayınlanmadığını, davacı tarafından istenen telif bedellerinin tamamen rekabet bozucu nitelikte olduğunu, Bu sebeplerle davanın öncelikle zamanaşımından ve ayrıca esastan reddini talep etmişlerdir.
… vekilinin 12.11.2020 Tarihli Cevap Dilekçesinde; 112 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun’un 19. maddesi uyarınca, “yayın lisansı münhasıran radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmeti sunmak amacıyla Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş anonim şirketlere verilir hükmü uyarınca müvekkil Şirket’in … (“…”) nezdinde herhangi bir yayın lisansı bulunmadığı, dolayısıyla, herhangi bir yayın lisansı olmayan müvekkilinin şirketin Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun ilgili maddeleri kapsamında bir eserin aslının ya da çoğaltılmış nüshalarının umuma iletilmesini sağlamaya vasıta olan, dava dilekçesinde adı geçen “…” logolu televizyon kanalı da dahil olmak üzere, herhangi bir televizyon kanalı bulunmadığını, Müvekkili şirket herhangi bir yayın kuruluşunun medya hizmet sağlayıcısı olmamakla birlikte; yine dava dilekçesinde yer alan “com” ve “com.tr” uzantılı alan adları da müvekkili şirkete ait olmadığını, Öte yandan müvekkil şirket ile diğer davalılar arasında dava konusu programlar nedeniyle akdedilmiş herhangi bir sözleşme de bulunmadığını, Dava konusu yayınlar sebebiyle müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğinden dolayı, müvekkili şirket aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen … FSHHM’nin 2021/108 esas sayılı dosyasında Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, davalı aleyhine açılan … Fikrî ve Sınaî Haklar hukuk Mahkemesinin 2020/… esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine, FSEK 68.maddesi uyarınca talep edilen mali hak bedelinin şimdilik 1.000 TL maddi ve 1.000 TL manevi tazminatın ihlal tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava konusu uyuşmazlık; Asıl davada dava konusu uyuşmazlık mali hakları davacıya ait olan “…” , “…” , “…” isimli eserlerin izinsiz olarak davalılarca yayınlanması nedeniyle FSEK 68’e göre 3 kat taktir edilmek üzere şimdilik 5.000 TL ve 123.000 TL manevi tazminatın davalılardan tahsili kapsamında açıldığı, birleşen davada; … isimli eser için şimdilik 1.000 TL maddi 1000 TL manevi tazminatın tahsili ve birleştirme istemlidir.
Davacı vekili 11.2.2023 tarihli ıslah dilekçesiyle maddi tazminat istemine 60.000 TL (20.000X3=60.000) olarak talep etmiştir.
Davanın açılmasını müteakip davacının dava, davalıların cevap dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, duruşmada hazır olanlar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, arabuluculuk kurumundan faydalanmak istenilmediğinden tahkikat duruşmasına devam olunmuş, her ne kadar zamanaşımı itirazında bulunulmuş ise de bu itirazlar yerinde görülmemiş, tarafların beyanlarında geçen deliller toplanmış, bilirkişi incelemesi yaptırılmış, HMK 184.madde kapsamında hazır olanlardan tahkikat ile ilgili beyanları sorulmuş, HMK 186. madde kapsamında ise karar duruşmasında hazır olanlardan esas ile ilgili son diyecekleri sorulmuştur.
HMK 266. Madde kapsamında bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişiler …, 02/01/2022 tarihli bilirkişi raporlarında; Davacı tarafından dava dilekçesi içerisinde 41 adet farklı link sunulduğu görülmüş olup ilgili linkler hakkında yapılan incelemeler neticesinde “36 adet linkin – www…. com”, “2 adet linkin – www…..com.tr”, “1 adet linkin – www…..com.tr” ve “2 adet linkin – www…..com” sitesine ait linklerden oluştuğu, linklerin güncel olarak sadece 2 adet (“1 adet linkin – www…. .com.tr” ve “1 adet linkin – www…. com”) yayında olduğu, diğer 38 adet (“36 adet linkin – www…..com” ve “2 adet linkin – www…..com.tr”,) güncel olarak yayında olmadığı/kaldırılmış olunduğu, Davacı tarafından dosyaya sunulan ancak güncel olarak yayında olmadığı tespit edilen eserlerin kullanımı ile ilgili dosyada bulunan Delil Tespiti konulu 2021/… D.İş dosyası kapsamında alınan bilirkişi raporu içerisinde bulunan www…..com.tr isimli internet sitesine bağlı olduğu görülen 27 adet linkin ekran görüntüleri detaylı incelendiğinde … …’a ait olduğu belirtilen “…“ isimli şarkıya ait “11 adet” videonun olduğu, “…“ isimli şarkıya ait “6 adet” videonun olduğu ve “…“ isimli şarkıya ait “4 adet” videonun olduğu, “6 adet” ekran görüntüsünde ise şarkı adı yazmadığı “… düellosu“ / “… eşleşmesi“ / “… bölüm“ vb. şeklinde belirtildiğinden hangi şarkılara ait olduğu anlaşılamadığı, görüntülerin “…” isimli … de yayınlanmış ses yarışma kayıtlarına ait olduğu, Dava konusu …, …, … isimli şarkıların FSEK m.3 kapsamında musiki eseri kapsamında olduğu, Bu eserleri söz yazarı ve bestecisinin … … olduğu, ancak davacı edisyon şirketi tarafından sunulan belgelerde eser sahibi ile yapılan mali hakların devrine dair sözleşmenin dosyada yer almadığı, dolayısıyla davacının bu eserler üzerinde hak sahipliği sıfatının tespit edilemediği, Bu eserleri eser sahiplerinden izinsiz olarak yayınlanmasının eser sahibinin mali haklarından temsil hakkının ihlali niteliğinde olduğu, Bu ihlal sebebiyle davacının (hak sahipliği sıfatını ispat etmesi durumunda) talep edebileceği tazminatın 20.000-TL olduğu, davacının bu bedelin 3 katını talep haklarının bulunduğu, Eser sahibinin manevi hak ve yetkilerinin ihlaline ilişkin bir eyleme rastlanmadığı, dolayısıyla manevi tazminat hususundaki takdirinin Mahkemeye ait olduğunu bildirmişlerdir.
Bilirkişiler … 12/12/2022 tarihli bilirkişi raporlarında; İlk rapordaki görüşe aynen iştirakle Davacı tarafından dava dilekçesi içerisinde 41 adet farklı link sunulduğu görülmüş olup ilgili linkler hakkında yapılan incelemeler neticesinde “36 adet linkin – www…..com”, “2 adet linkin – www…..com.tr”, “1 adet linkin – www….com.tr” ve “2 adet linkin – www…. com” sitesine ait linklerden oluştuğu, linklerin güncel olarak sadece 2 adet (“1 adet linkin – www … .com.tr” ve “1 adet linkin – www…. com”) yayında olduğu, diğer 38 adet (“36 adet linkin – www…..com” ve “2 adet linkin – www…..com.tr”,) güncel olarak yayında olmadığı/kaldırılmış olunduğu, Davacı tarafından dosyaya sunulan ancak güncel olarak yayında olmadığı tespit edilen eserlerin kullanımı ile ilgili dosyada bulunan Delil Tespiti konulu 2021/… D.İş dosyası kapsamında alınan bilirkişi raporu içerisinde bulunan www…..com.tr isimli internet sitesine bağlı olduğu görülen 27 adet linkin ekran görüntüleri detaylı incelendiğinde … …’a ait olduğu belirtilen “…“ isimli şarkıya ait “11 adet” videonun olduğu, “…“ isimli şarkıya ait “6 adet” videonun olduğu ve “…“ isimli şarkıya ait “4 adet” videonun olduğu, “6 adet” ekran görüntüsünde ise şarkı adı yazmadığı “… düellosu“ / “… eşleşmesi“ / “… bölüm“ vb. şeklinde belirtildiğinden hangi şarkılara ait olduğu anlaşılamadığı, görüntülerin “… ” isimli … de yayınlanmış ses yarışma kayıtlarına ait olduğu, Dava konusu …, …, … isimli şarkıların FSEK m.3 kapsamında musiki eseri kapsamında olduğu, İlk rapordaki bilirkişi görüşüne ilaveten bu eserlerin söz yazarı ve bestecisinin … … olduğu, ancak … …la imzaladığı 06.08.2019 tarihli Edisyon sözleşmenin 2. Maddesinde sanatçının sözleşme öncesi ve sonrası eserlerine mali hakları takip tahsil vs. yetkileri … Şirketine devrettiği anlaşılmakla … Şirketinin bu yönden bu tazminat talebinde bulunabileceği, Bu eserleri eser sahiplerinden izinsiz olarak yayınlanmasının eser sahibinin mali haklarından temsil hakkının ihlali niteliğinde olduğu, Bu ihlal sebebiyle davacının (hak sahipliği sıfatını ispat etmesi durumunda) talep edebileceği tazminatın 20.000-TL olduğu, davacının bu bedelin 3 katını (20000×3=60000-TL) talep hakkının bulunduğu, Eser sahibinin manevi hak ve yetkilerinin ihlaline ilişkin bir eyleme rastlanmadığı, dolayısıyla manevi tazminat hususundaki takdirin Mahkemeye ait olduğu, sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Her ne kadar davalı yanca zamanaşımı itirazı ileri sürümüş ise de bu itirazın yerinde olmadığı, davacının FSEK 68.Madde kapsamında talepde bulunduğu dolayısıyla ihlalin öğrenilmesinden itibaren 10 yıllık zamanaşımı süresi içinde davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Davalılardan … A.Ş. aleyhine açılan davanın, pasif husumet ehliyet yokluğu sebebiyle DAVA ŞARTI YOKLUĞUNDAN USULDEN REDDİNE karar verilmesini talep etmiştir.
RTÜK tarafından gönderilen 27.10.2021 tarihli yazıda … A.Ş nin medya hizmet bağlayıcı kurumuşlar içinde yer almadığı bildirilmiştir. (Aynı yönde İstanbul BAM 44. HD’nin 2020/509 esas, 2021/765 karar ve 1.7.2021 tarihli ilamları) keza acunn.com ibareli sitenin de … ANONİM ŞİRKETİ adına kayıtlı olduğu anlaşılmıştır. … İzin ve Tahsisler Dairesi Başkanlığınca verilen cevabi yazı da dikkate alındığında … hakkında açılan davanın pasif husumet yokluğu sebebiyle dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmesi gerekmiştir.
Birleşen dava yönünden ise son raporda yayın yapılmış olan /kaldırılan siteler de incelenmiş olup, birleşen dava yönünden eserin yayınlandığına dair davacı iddiası dışında delil bulunmadığı dava konusu … isimli esere yönelik asıl davada da davacının talepde bulunduğu ve yapılan bilirkişi incelemesinde 11 kez yayınlandığı, birleşen davada 22.11.2019 tarihinde yayınlandığı iddia edilen eser yönünden dava dilekçesi ekinde ekran görseli vb bulunmadığı, son raporda ise 2019 yılında yayınlanan eserin raporun 11. Sayfasında … isimli eser olduğu(3.11.2019 … ) bunun dışında 2019 yılında … İSİMLİ eserin yayınlanmadığı sadece asıl davada 11 kez ihlal tarihi tespit edildiği dolayısıyla birleşen dava yönünden davacının davasını ıspat edemediği, öte yandan ıslah dilekçesini de son düzenlenen rapor kapsamına göre yani 20 ihlal kapsamında 20.000×3=60.000 TL olarak talep ettiğinden BİRLEŞEN DAVANIN DAVALILAR …. A.Ş. ve … … . AŞ( eski unvanı … VE … AŞ) yönünden ispat edilemediğinden esastan Reddine, Davacı tarafından davalı … A.Ş. aleyhine açılan davanın, işbu davalının pasif husumet ehliyet yokluğu sebebiyle DAVA ŞARTI YOKLUĞUNDAN USULDEN REDDİNE karar verilmesi gerekmiştir.
Asıl dava yönünden ise ; HMK 266. madde kapsamında düzenlenen her iki heyet raporlarının denetim ve hüküm kurmaya elverişli, sektör uygulamalarının denetlenebildiği, dosyaya sunulan deliller ile uyumlu olduğu anlaşıldığından mahkememizce hükme esas alınmıştır.
Bilirkişi raporuna itiraz edilmiş ise de benzer kullanımlar için farklı dava dosyalarında farklı sanatçıların ve eserlerinin izinsiz kullanılması halinde mahkememize başka dava dosyalarında sunulan raporlar sunulmuşsa da her eser ve kullanılan mecranın farklı olması nedeniyle huzurdaki uyuşmazlık için emsal alınamayacağı anlaşılmıştır. Bilirkişi heyetlerince belirlenen rayiç kullanım süresine, eserin niteliğine göre belirlendiğinden mahkememizce hükme esas alınmıştır.
Fsek 66/son maddesinde “tecavüzün şümulü, kusurun olup olmadığı ve ağırlığının takdir edileceği” öngörülmüş, Borçlar kanununun 51/1 maddesinde “Hakimin tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını gözönüne alarak belirleyeceği” , Türk Medeni Kanun’un 4. maddesinde de “Kanun’un takdir yetkisi tanıdığı veya durumun gereklerini yada haklı sebepleri gözönünde tutmayı emrettiği konularda hakimin hukuka ve hakkaniyete göre karar vereceği” belirtilmiş, Dolayısıyla taraflar arasında davalının kullanımlarına dayanak oluşturacak bir sözleşme yapılmış olsaydı, somut olaydaki kullanımlar karşılığı hangi miktarda bir bedel ödenecekti ise bunun belirlenmesi ve somut olayda, ihlalin niteliği, süresi ve kastın ağırlığına göre, FSEK m 66/4 hükmü koşulları da dikkate alınarak varsayımsal bedelin ne alabileceği yönünde mahkememizce BİLİRKİŞİ incelemesi yapılmıştır. Bilirkişilerce düzenlenen rapor denetime uygun bulunmuş ve rayiç bedel ise somut olaya göre doğru takdir edildiğinden , FSEK 68. maddesi kapsamında eserin kullanıldığı mecra, ihlalin gerçekleşme biçimi ve boyutu gözetilerek 3 kat talebinin takdiren yerinde olduğu kanaatine varılmıştır. Ancak eserin kullanımı nedeniyle davacıların manevi haklarının ihlal edildiği yönünde delil sunulmadığından, eserlerin seslendirilmesi sırasında eser sahiplerinin adı belirtildiğinden manevi tazminatın şartlarının oluşmadığı gözetilerek bu yöndeki istemin reddine karar verilmesi gerekmiştir.
Toplanan deliller, birleşen dava dosyası, … FSHHM’nin 2021/… dişsayılı dosyası, meslek birliklerinden gelen yazı içerikleri, yayın tarihlerine gösterir kayıtları, eser işletme belgesi, … yazısı, alan adı sahiplik belgesi, ticari sicil kayıtları, mali hak devrine ilişkin edisyon sözleşmesi ve HMK 266 madde kapsamında denetim ve hukum kurmaya elverişli bilirkişilerin raporları gözetildiğinde asıl davada davanın kısmen kabul kısmen reddine, … İSİMLİ ESERİN 11 kez, … isimli eserin 4 kez, … isimli eserin 5 kez yayınlandığı ve davacının mali haklarının ihlal edildiği toplamda gerçekleşen 20 ihlal kapsamında her bir ihlal kapsamında emsal rayicin 1000 TL olarak hesaplandığı, bu bedelin ise kullanılan süre ve mecraya göre denetime uygun bulunduğu, FSEK 68. maddeye göre hesaplanan 20.000 TL nin 3 katı olan 60.000 TL nin son yayın tarihi olarak kabul edilen 12.1.2020 tarihinden itibaren hesaplanacak reeskont faiziyle birlikte davalılardan …. A.Ş. ve … … . AŞ( eski unvanı … VE … AŞ) müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, davacı tarafından davalı … A.Ş. aleyhine açılan davanın, işbu davalının pasif husumet ehliyet yokluğu sebebiyle DAVA ŞARTI YOKLUĞUNDAN USULDEN REDDİNE, Manevi tazminatın şartları oluşmadığından manevi tazminat isteminin reddine, BİRLEŞEN DAVADA ise DAVANIN DAVALILAR …. A.Ş. ve … … . AŞ( eski unvanı … VE … AŞ) yönünden esastan Reddine,Davacı tarafından davalı … A.Ş. aleyhine açılan davanın, işbu davalının pasif husumet ehliyet yokluğu sebebiyle DAVA ŞARTI YOKLUĞUNDAN USULDEN REDDİNE karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM:
I-ASIL DAVADA:DAVANIN KISMEN KABUL KISMEN REDDİNE,
1-… İSİMLİ ESERİN 11 kez, … isimli eserin 4 kez, … isimli eserin 5 kez yayınlandığı ve davacının mali haklarının ihlal edildiği toplamda gerçekleşen 20 ihlal kapsamında her bir ihlal 1000 TL olarak hesaplandığında FSEK 68. maddeye göre hesaplanan 20.000 TL nin 3 katı olan 60.000 TL nin son yayın tarihi olarak kabul edilen 12.1.2020 tarihinden itibaren hesaplanacak reeskont faiziyle birlikte davalılardan …. A.Ş. ve … … . AŞ( eski unvanı … VE … AŞ) müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
2- Davacı tarafından davalı … A.Ş. aleyhine açılan davanın, işbu davalının pasif husumet ehliyet yokluğu sebebiyle DAVA ŞARTI YOKLUĞUNDAN USULDEN REDDİNE,
3- Manevi tazminatın şartları oluşmadığından manevi tazminat isteminin reddine,
4-Asıl davada 4.098,60 TL ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile eksik kalan 1.912,98 TL harcın davalılardan …. A.Ş. ve … … . AŞ’den tahsiline,
5-Avukatlık ücret tarifesi uyarınca kabul edilen maddi tazminat nedeniyle 15.000 TL vekalet ücretinin davalılardan …. A.Ş. ve … … . AŞ’den alınarak davacıya verilmesine,
6-Reddedilen manevi tazminat talebi yönünden Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 15.000 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
7- Davalı … A.Ş. aleyhine açılan davanın, pasif husumet ehliyet yokluğu sebebiyle reddine karar verildiğinden ,Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 15.000 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak Davalı … A.Ş.’ye verilmesine,
8-Asıl davada davacı tarafın yargılama giderlerinden olan 2.185,92 TL peşin harç, 54,40 TL başvuru harcı, 6.000 TL bilirkişi ücreti 440 TL tebligat gideri olmak üzere toplam 8.680,32 TL yargılama giderinin taktiren 2/3 sinin davalılardan …. A.Ş. ve … … . AŞ( eski unvanı … VE … AŞ) müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
9-Davalı …..’nın yapmış olduğu 100 TL yargılama giderinin taktiren 1/3 inin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
10- Davalı … Yayın…’nın yapmış olduğu 100 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
11-Taraflarca fazla yatırılan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talebi halinde iadesine,
II- BİRLEŞEN DAVADA:
1-BİRLEŞEN DAVANIN DAVALILAR …. A.Ş. ve … … . AŞ( eski unvanı … VE … AŞ) yönünden esastan Reddine,
2-Davacı tarafından davalı … A.Ş. aleyhine açılan davanın, işbu davalının pasif husumet ehliyet yokluğu sebebiyle DAVA ŞARTI YOKLUĞUNDAN USULDEN REDDİNE,
3-Birleşen davada 179,90 TL ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile eksik kalan 120,60 TL harcın davacıdan tahsiline,
4-Birleşen davada maddi tazminat isteminin reddi nedeniyle Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 1000- TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
5-Birleşen davada manevi tazminat isteminin reddi nedeniyle Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 1000- TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
-6-Davacı tarafın yapmış olduğu yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
7-Taraflarca fazla yatırılan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talebi halinde iadesine,
Dair verilen karar davacı vekili ile davalı vekilllerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İSTİNAF YASA yolu açık olmak üzere karar verilip tefhim kılındı, hazır olanlara duruşma zaptından örnek verildi.04/05/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır