Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2020/174 E. 2022/126 K. 20.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/174 Esas
KARAR NO : 2022/126

DAVA : Patent (Patent Hakkına Tecavüzden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/06/2020
KARAR TARİHİ : 20/09/2022

Mahkememizde görülmekte bulunan Patent (Patent Hakkına Tecavüzden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle ; …’nin Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde … (…) numaralı incelemeli patentin tescilli hak sahibi olduğunu, davalılardan … A.Ş.’nin, müvekkilleri adına tescilli patentlerin koruma kapsamına giren “…”nı üreterek ticaret mevkiine sunduğunu, dağıtıcı firmalar kanalı ile satışa sunduğunu, … üzerinden gerçekleştirilen araştırmada müvekkiline ait patenti ihlal eder nitelikteki ürün bilgilerinin yer aldığını müvekkiline ait … numaralı ürünün, davalı … kodu ile isimlendirildiğini ve satışa sunulduğunu, davalılardan …TİC. LTD. ŞTİ.’den … kodlu ürünün fatura karşılığı temin edildiğini, ürünün üzerinde “…” ibaresinin yer aldığını, davalıların müvekkillerine ait patentli buluşun taklit edilmek suretiyle üretilip faturalandırılarak müvekkiline ait patentlere tecavüz edilerek haksız menfaat temin edildiğini, davalının tecavüze ve haksız rekabete sebebiyet veren eylemlerini sürdürdüğünü, davalının ürün için hiçbir ar-ge çalışması yapmayarak taklit etmesi nedeniyle daha ucuza mal ettiğini, müvekkiline ait araçlara uyumlu olduğunu belirterek müvekkilinin piyasadaki tanınırlığından faydalandığını, haksız bir kazanç elde ettiğini ve davalıların devam eden haksız fiil ve eylemleri nedeniyle müvekkilinin here geçen gün zararlarının artmakta olduğunu beyan ederek, SMK 149. Maddesi uyarınca, davalıların müvekkiline ait patentten doğan haklarına tecavüz teşkil eden fiillerinin ve haksız rekabet teşkil eden fiillerin durdurulmasını, tecavüzün giderilmesini, tedbir kararı verilmesini, hükmün ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle ; patent hakkına tecavüzün doğması için ana istemde bahsedilen unsurların tamamının veya olmayanının eşdeğerinin tecavüz niteliği iddiasında bulunulan üründe bulunması gerektiğini ancak bilirkişilerce böyle bit ayrım yapılmadığını, patent konusunun “diskli fren”e ilişkin olduğunu metal levhaya ilişkin yapılmadığını, davacının istemlerine bakıldığında 16. ve 17. İstemlerin 1 numaralı ana isteme bağlı olarak yazıldığını, her ne kadar müvekkili tarafından ihlale konu olayın üretilmediği belirtilmiş olsa da ürünün satışına da son verildiğini, parçanın müvekkiline ait ürünler için zorunlu bir parça olmadığını ve müvekkilinin söz konusu parça için bedel talep etmediğini, balata kutusunda yedek parça olarak sunulan bir parça olduğunu ve müvekkilinin maddi bir çıkar sağlamadığını ve müvekkiline ait ürünlerin kutusundan çıkartıldığını beyan ederek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava konusu uyuşmazlık; Davalıların davacıya ait … sayılı inceleme patente tecavüz ve haksız rekabet eylemlerinin tespiti, durdurulması, önlemesi, ihtiyati tedbire karar verilmesi ve hükmün ilanı kapsamında açılmıştır.
Davanın açılmasını müteakip davacının dava dilekçesi davalının cevap dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, duruşmada hazır olanlar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, arabuluculuk kurumundan faydalanmak istenilmediğinden tahkikat duruşmasına devam olunmuş, tarafların beyanlarında geçen deliller toplanmış, bilirkişi incelemesi yaptırılmış, HMK 184.madde kapsamında hazır olanlardan tahkikat ile ilgili beyanları sorulmuş, HMK 186. madde kapsamında ise karar duruşmasında hazır olanlardan esas ile ilgili son diyecekleri sorulmuştur.
HMK 266. Madde kapsamında bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
… FSHH Mahkemesinin … talimat sayılı dosyasında alınan 02/10/2020 havale tarihli bilirkişi raporunda; Davacı tarafın … patent tescil numaralı patent belgesinde belirtilen koruma kapsamındaki buluşun, istem 16 ve istem 17’de belirtilen aşınmaya karşı metal levhanın, davalı tarafa ait ürünlerde kullanılan kızak sacı ile örtüştüğü, Mütecaviz kızak sacının, patentli üründeki aşınmaya karşı metal levhanın yarattığı sonucu Aynı yolla, Aynı işlevi görecek şekilde, ve sonucu doğuracak şekilde dizayn edilmesi sebebiyle tescil belgesindeki istem 16 ve istem 17’nin davalı tarafından tecavüze uğradığı, Tecavüz şeklinin 16. Ve 17. istemler dikkate alındığında tüm unsurlarıyla meydana geldiği için AŞINMAYA KARŞI METAL LEVHANIN AYNEN KULLANIM YOLUYLA TECAVÜZE UĞRADIĞI, Tecavüz teşkil eden ürünün davalı … AŞ tarafından üretilmediği davalı firma tarafından beyan edildiği ancak, Davalı … AŞ Mütecaviz parçaları, “her ne kadar kendi üretimi olmadığını iddia etse dahi” kendi üretmiş olduğu ürünün satış kolileri içerisinde ÜRETİCİ SIFATIYLA satışa sunması ve ticari hayata dahil etmesi sebebiyle 6769 Sayılı Kanunun 141.maddesinin “4” bendine aykırı davrandığı, ancak kendi üretimi olmadığını hususunun ispatı halinde aynı kanunun “b” bendine aykırılık olarak da değerlendirilebileceği hususunun Mahkemenin takdirinde olduğunu, Diğer davalı …TİC. LTD.ŞTİ açısından değerlendirildiğinde ise patent hakkına tecavüz eden ürünleri, … firmasına ait kutular ve koliler içerisinde sadece SATICI SIFATIYLA ticaret hayatına sokarak 6769 Sayılı Kanunun 141.maddesinin “b” bendine aykırılıktan dolayı tecavüz fiili işlemiş olduğunu belirtmişlerdir.
Bilirkişiler …, …, … 30/08/2021 tarihli bilirkişi raporlarında; Dava dosyasında yer alan …Talimat raporu ve deliller incelendiğinde … ibareli fren balatasının, .. nolu “…” buluş başlıklı patent belgesinin koruma kapsamında olduğu, sonuç ve kanaatine varmışlardır.
Bilirkişiler …, …, … 31/03/2022 tarihli EK bilirkişi raporlarında; kök rapordaki görüşlerini tekrar etmişlerdir.
… ve … sayılı “Diskli Fren” buluş başlıklı patent başvurusunun 21.11.2014 tarihinde tescil edildiği, tescilin rüçhan belgesine sahip olduğu, rüçhanın Almanya’da 18.01.2006 yılında yapılmış başvuruya ilişkin olduğu, patent hakkının davacı yana ait olduğu ve … “taşıt disk freni” no.lu buluş başlıklı …’ye ait patent başvurusunun 23.03.2009 tarihinde tescil edildiği, tescilin rüçhan belgesine sahip olduğu, rüçhanın Almanya’da 02.09.2006 yılında yapılmış başvuruya ilişkin olduğu, patent hakkının davacı yana ait olduğu patent tescil belgesi kapsamından anlaşılmıştır.
Buluşun asıl teknik özelliklerinin ana istemde tanımlandığı dikkate alınırsa, koruma kapsamı en geniş olarak ana istemde belirlenmekte, buluşun asıl teknik özelliklerine ek olarak diğer alt teknik özellikleri ise bağımlı istemlerde verilmektedir. Dolayısıyla, patent ile korunan bir hakka tecavüz eyleminin gerçekleşmesi için çoğu zaman ana isteme tecavüz yeterli bulunmaktadır. Bilirkişi heyetlerince denetime uygun olarak davalının ürünlerinin ve fiillerinin, davacının patentlerindeki ana istemlerin kapsamına girip girmediğinin değerlendirmesi ,hangi istemlerin ana, hangi istemlerin bağımlı istem olduğu hususundaki inceleme görevlendirilen bilirkişilerce yapılmış olup, patente konu belgenin ana istemleri ve bağımlı istemleri raporda teknik açıklamalar ile açıklanmıştır.
6769 Nolu SMK ve Sınai Mülkiyet Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik’te açıklandığı üzere patent belgesinin koruma kapsamı istemler ile belirlenmektedir. Dava dosyasında yer alan ilk bilirkişi heyetince hazırlanan rapor ve rapor sonrası itiraz dilekçeleri incelendiğinde, taraflar arasındaki uyuşmazlığın bilirkişi raporunun 24. Sayfasında sonuç kısmında yer alan; “Davacı tarafın … patent tescil numaralı patent belgesinde belirtilen koruma kapsamındaki buluşun, istem 16 ve istem 17’de belirtilen aşınmaya karşı metal levhanın, davalı tarafa ait ürünlerde kullanılan kızak sacı ile örtüştüğü” ve “Tecavüz şeklinin 16. Ve 17. İstemler dikkate alındığında tüm unsurlarıyla meydana geldiği için aşınmaya karşı metal levhanın aynen kullanım yoluyla tecavüze uğradığı” kanaatine nedeniyle oluştuğu anlaşılmıştır.
Patent belgesinin koruma kapsamı ile davalı ürününün karşılaştırılmasından önce patent belgelerinin koruma kapsamını belirleyen istemlerin bağımlı — bağımsız istem olarak ayrılması ve bağımlı istemlerin koruma kapsamlarının belirlenmesi bilirkişi heyetince denetime uygun şekilde yapılmıştır.
6769 sayılı SMK 89 (5) uyarınca, patent başvurusunun veya patentin sağladığı koruma kapsamının belirlenmesinde, tecavüzün varlığının ileri sürüldüğü tarihte istemlerde belirtilmiş unsurlara eşdeğer nitelikte olan unsurlar da dikkate alınır. Bir unsur, esas itibarıyla istemlerde talep edilen unsur ile aynı işlevi görüyor, bu işlevi aynı şekilde gerçekleştiriyor ve aynı sonucu ortaya çıkarıyorsa, genel olarak istemlerde talep edilen unsurun eşdeğeri olarak kabul edilir. SMK 89 (6) uyarınca, istemlerin kapsamını belirlemek için patentin verilmesi ile ilgili işlemler sırasında veya patentin geçerliliği süresince, koruma kapsamının belirlenmesinde patent başvurusu veya patent sahibinin beyanları da dikkate alınmaktadır.
Bilirkişi heyetince … nolu patent belgesinin istemleri incelendiğinde bağımsız (1 nolu istem) 19 bağımlı olmak üzere toplam 20 adet isteme sahip olduğu anlaşılmaktadır. … nolu “Diskli fren” buluş başlıklı patent belgesinin istemleri incelendiğinde 1 nolu bağımsız istemin koruma kapsamı oluşturan unsurları incelendiğinde; fren taşıyıcısının (3) bir düz plaka olarak, tercihen bir düz çelik plaka olarak oluşturulması,- balata çukurunun – (10) üzerine yerleştirilen kılavuz – yüzeylerinin (11, 12) değiştirilebilirlikleri için iç tarafta balata çukurunun (10) üzerine yerleştirilen, üzerinde fren yastığı radyal (11) veya teğet geçen (12) kılavuz yüzeyinin oluşturulduğu en azından bir aşınmaya karşı metal levhanın (40, 40a) olarak tanımlandığı anlaşılmıştır. Bilirkişiler …, …, … 30/08/2021 tarihli bilirkişi raporlarında …Talimat raporunda incelenen ürün görsellerini de raporlarında incelemişler ve … nolu “Diskli fren” bulüş başlıklı – patent belgesinin 1 nolu bağımsız istemini oluşturan ve koruma kapsamı oluşturan unsurların teknik incelemesi yapılan ürün üzerinde mevcut olduğunu , davacı patentinin koruma kapsamında bulunduğunu bildirmişlerdir.
Davalılar vekilinin yeniden bir inceleme yapılması yönündeki istemi dosya kapsamında biri talimat yoluyla olmak üzere 2 kez rapor ve bir kezde ek rapor olmak üzere 3 kez rapor alınmış olması, heyetin HMK 266. Madde kapsamında denetim ve hüküm kurmaya elverişli rapor tanzim etmiş olması gözetilerek ; Davalının davacıya ait patente tecavüzün ve haksız rekabetin tespitine, durdurulmasına, önlenmesine, hükmün ilanında davacının hukuki yararı gözetilerek karar kesinleştiğinde hüküm özetinin Türkiye’de tirajı yüksek bir gazetede bir kez ilanına masrafın davalıdan tahsiline, Mahkememizce 26.1.2021 tarihinde verilen tedbir kararı istinaf edildiğinden ve Bam 16.HD’nin 2021/681 esas-2021-1165 karar sayılı ilamı ile uzman bilirkişilerden rapor alınarak değerlendirme yapılması gerektiğinden bahisle tedbir kararı kaldırılmış olduğundan ve davacı yanca 27.4.2022 tarihli dilekçe ile tedbir kararının yeniden tesis edilmesi talep edildiğinden karar celsesinde HMK 389 ,. SMK 149 vd maddeleri gözetilerek alınan bilirkişi raporları davacı lehine olup yaklaşık ispat şartı gözetildiğinde … ( …) numaralı incelemeli patent belgesinden doğan haklara tecavüzün ihtiyat-i tedbir yoluyla önlenmesine, bu patent konusuyla sınırlı olmak üzere ürünlerin üretim, satış ve pazarlamasını tedbiren önlenmesine karar verilerek yukarda açıklanan gerekçe kapsamına göre aşğıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
DAVANIN KABULÜNE,
1-Davalının davacıya ait patente tecavüzün ve haksız rekabetin tespitine, durdurulmasına, önlenmesine,
2-Karar kesinleştiğinde hüküm özetinin Türkiye’de tirajı yüksek bir gazetede bir kez ilanına masrafın davalıdan tahsiline,
3-Mahkememizce yaklaşık ispat şartı gözetildiğinde …( …) numaralı incelemeli patent belgesinden doğan haklara tecavüzün ihtiyat-i tedbir yoluyla önlenmesine, bu patent konusuyla sınırlı olmak üzere ürünlerin üretim, satış ve pazarlamasını tedbiren önlenmesine,
4-80,70 TL ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile eksik kalan 26,30 TL harcın davalılardan tahsiline,
5-Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 15.000 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafın yargılama giderlerinden olan 54,40 TL başvuru harcı 54,40 TL peşin harç 296,5 TL tebligat ve müzekkere masrafı, 4.000 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 4.405,30 TL yargılama giderinin taktiren davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı tarafın yapmış olduğu yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
8-Taraflarca fazla yatırılan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talebi halinde iadesine,
Dair verilen karar davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İSTİNAF YASA yolu açık olmak üzere karar verilip tefhim kılındı, hazır olanlara duruşma zaptından örnek verildi.20/09/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır