Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/242 Esas
KARAR NO : 2020/271

DAVA : FSEK’ten kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemli
DAVA TARİHİ : 19/12/2012
KARAR TARİHİ : 13/10/2020

Mahkememizde görülen FSEK’ten kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemli davasında bozmaya uyularak verilen 06/04/2017 tarih ve 2015/87-2017/105 sayılı kararın temyiz edilmesi üzerine yüksek Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 2017/3781 esas- 2019/2541 karar sayılı bozma ilamı ile hükmün bozulması üzerine dava dosyası mahkememizin 2019/242 esas numarasına kayıtlanmış, tarafların bozmaya karşı beyanları alınıp, bozma ilamı doğrultusunda ek rapor alınarak tahkikat sonlandırılmıştır.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
İDDİA:Davacı vekili, davalılardan … tarafından hazırlanarak diğer davalı şirkete ait kanalda yayınlanan … isimli belgeselde müvekkilinin … Kazıları ile ilgili olarak hazırladığı animasyon çalışması ile … adlı sergide yer alan posterlerinin müvekkilinden izin alınmaksızın kullanıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik FSEK’nın 68. maddesine göre 60.000,00 TL maddi ve 5.000,00 TL manevi tazminatın faiziyle birlikte davalılardan tahsilini talep etmiş, ıslahla maddi tazminat talebini 89.328,66 TL’ye çıkarmıştır.
SAVUNMA; Davalılar vekili, programda yer alan çalışmaların haklarının … Kanalı ile yapımcı diğer şirketlere ait olduğunu, müvekkillerinin kullanımın Bern Konvansiyonu 10/1 maddesi ve Avrupa Birliği Direktifleri uyarınca hukuka uygun kısa bir kullanım olduğunu, tazminatın fahiş olduğunu savunmuştur.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE
Dava FSEK kapsamında maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir
Mahkememizce bozma öncesinde bozma ilamına uyularak yapılan yargılamada; FSEK anlamında tüm mali hakları davacıya ait olan eserin … ile posterlerin davalılar tarafından izinsiz kullanıldığı, davacının sözleşme ile eserleri üzerindeki tüm mali hakları devretmeyip sadece eserlerin Fransız şirketinin hazırladığı filmde kullanımı için izin verdiği, bunun dışındaki çoğaltma, yayma, işleme, kamuya iletme hakları davacıya ait olduğu, davalılara ait belgesel eğitim amaçlı olmayıp kültürel ve ticari amaçlı bir yayın olduğundan davalıların kullanımının Bern Konvansiyonu 10/1-2 ve FSEK’nın 34.maddesi kapsamında kullanım sayılamayacağı, … Kanalında yayınlanan programda 6 dakikalık görüntünün davalılara ait belgeselde 2,5 dakikalık kısmının kullanıldığı, davacıya 6 dakikalık görüntü için 25.000 Euro ödendiği, davacının Fransız Şirketi ile yapmış olduğu sözleşme baz alınarak kullanılan görüntü miktarı ile orantılı hesaplama yapılarak dava tarihi itibarıyla 28.685 TL talep edilebileceği, ek raporda da belirlenen bu bedelin somut olaydaki uyuşmazlık ve kulllanım süresine göre denetime uygun olduğu, davalının usuli kazanılmış müktesep hakkı bulunduğu gözetilerek FSEK m.68 kapsamında belirlenen bedelin bir misli arttırılarak 57.370 TL maddi tazminat ile eserde değişiklik yapılarak manevi haklar ihlal edildiğinden takdiren 5.000 TL manevi tazminata hükmedilmesinin uygun olduğu gerekçesiyle 5.000 TL manevi tazminat ile 28.685 TL maddi tazminatın FSEK’nın 68.maddesi gereğince takdiren iki katı karşılığı 57.370 TL maddi tazminatın faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, maddi tazminattan fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş ve mahkememizin 6.4.2017 tarih, 2015/87 esas-2017/105 karar sayılı ilamının taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine; Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 2017/3781 esas- 2019/2541 karar sayılı bozma ilamıne göre”
1- Mahkemece verilen hüküm davacı vekili tarafından süresinde ve usulüne uygun olarak temyiz edilmiş ise de; Dairemizce bozulan mahkemenin 05.11.2013 tarihli ilk kararında FSEK 68. maddesi gereğince 2 katı olmak üzere 57.370TLnin davalılardan tahsiline karar verilmiş, bu karar, davacı tarafından temyiz edilmemiş olup bu suretle davalılar lehine usuli kazanılmış hak oluştuğundan bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonrasında verilen karara yönelik davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiş olup, davacı vekilinin temyiz itirazının reddi gerekmiştir.
2- Mahkemece her ne kadar Dairemiz bozma ilamına uyulduğu ifade edilerek yargılamaya devam olunmuş ve yeniden bilirkişi raporu alınmış ise de neticede bozma öncesinde bilirkişi heyetinden alınan 21.08.2013 tarihli rapora itibar edilerek hüküm kurulmuştur. Oysa ki Dairemiz bozma ilamında “…davalılar vekilinin bilirkişi raporuna karşı ileri sürdüğü itirazlar doğrultusunda rayiç değer araştırması yapıldıktan sonra davalılar vekilinin rayiç bedel konusundaki ciddi itirazlarını da karşılayacak şekilde ek rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi…” gerektiği vurgulanmış olup mahkemece bozma ilamının gereği yerine getirilmeksizin yazılı gerekçelerle karar verilmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddine; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalılar yararına BOZULMASINA 02/04/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.”şeklindeki bozma ilamı gerekçesine göre bilirkişi heyetinden ek rapor alınmıştır.
Bozma sonrasında alınan 21.2.2010 tarihli Bilirkişiler …, …, … ve … tarafından düzenlenen raporun denetim ve hüküm kurmaya elverişli bulunduğu anlaşıldığından mahkememizce kabul edilmiş olup, rapor kapsamına göre; Taktir Mahkemeye ait olmakla 3 adet görselin belgesel filmde kullanımının telif bedelinin 4.500 TL, belgeselde davacı animasyon çalışmasının 2.30 dakikalık kısmının kullanılmasına ilişkin telif bedelinin 25.000 TL olabileceğini, FSEK 68 çerçevesinde değerlendirmenin mahkemenin taktirinde olduğunu belirtmişlerdir.
Davacı FSEK.68.madde gereğince tazminatın 3 katını talep etmektedir. . Eserin kullanım şekli, niteliği, eserin cinsi de dikkate alınarak takdiren bunun bir misli arttırılarak 57.370 TL maddi tazminatın hüküm altına alınması ilk hükümde uygun görüldüğünden bozma öncesi bu bedele hükmedilmiş ve hükmü sadece davalı temyiz ettiğinden belirlenen bedel Yargıtay bozma ilamında da işaret edildiği üzere davalı lehine usuli müktesep hak oluşturmuştur.
FSEK anlamında tüm mali hakları davacıya ait olan eserin… ile posterlerin davalılar tarafından izinsiz kullanıldığı tarihteki bedelinin, bilirkişi raporları, müze yazıları, Bozma ilamının kapsamı ve hükme dayanak alınan son rapor ile birlikte değerlendirildiğinde;
Bozma sonrasında alınan ve hükme dayanak yapılan son raporda 3 adet görselin belgesel filmde kullanımının telif bedelinin 4.500 TL, belgeselde davacı animasyon çalışmasının 2.30 dakikalık kısmının kullanılmasına ilişkin telif bedelinin 25.000 TL olabileceği dolayısıyla toplamda 29.500 TL tazminata davacının hak kazandığı bu bedelin 3 katını talep etme hakkı olduğu, bu bedelin mahkemenin olayın oluş şekline göre takdiren 2 katına hükmetmesinin fsek 68 göre somut olaya uygun bulunduğu, dolayısıyla davacının talep edebileceği toplam maddi tazminat 59.000 TL olarak tespit edilmişse de; daha önceki hükmün davalının temyizi üzerine bozulmuş olması, davalılar lehine usuli kazanılmış hak bulunması hususu gözetilerek maddi tazminatta 57.370. TL’nin ve 5000 TL manevi tazminatın 20.9.2012 tarihinden itibaren hesaplanacak avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, maddi tazminatta fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmesi gerekmiştir.
Fsek 66/son maddesinde “tecavüzün şümulü, kusurun olup olmadığı ve ağırlığının takdir edileceği” öngörülmüş, Borçlar kanununun 51/1 maddesinde “Hakimin tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını gözönüne alarak belirleyeceği”, Türk Medeni Kanun’un 4. maddesinde de “Kanun’un takdir yetkisi tanıdığı veya durumun gereklerini yada haklı sebepleri gözönünde tutmayı emrettiği konularda hakimin hukuka ve hakkaniyete göre karar vereceği” belirtilmiş, Dolayısıyla taraflar arasında davalının kullanımlarına dayanak oluşturacak bir sözleşme yapılmış olsaydı, somut olaydaki kullanımlar karşılığı hangi miktarda bir bedel ödenecekti ise bunun belirlenmesi ve somut olayda, ihlalin niteliği, süresi ve kullanılan mecraya göre, FSEK m 66/4 hükmü koşulları da dikkate alınarak varsayımsal bedelin ne alabileceği yönünde mahkememizce araştırmalar yapılmış ve son raporun somut olayın özelliğine uygun olduğu , 3 adet görsel ile animasyon çalışmasının 2.30 dk kısmına göre yâni kullanıman süre ,yer ve mecraya göre denetim ve hüküm kurmaya elverişli olarak rapor tanzim edildiğinden 21.2.2020 tarihli bozma sonrasında alınan son ek rapor hükme dayanak yapılmış, öte yandan davalının usuli kazanılmış müktesep hakkı bulunduğu gözetilerek hüküm kurulmuştur.
Manevi tazminata yönünden ise ;Davacı vekili yayınlanan bazı posterlere hareket ve görüntü eklendiği bazısında da poster görüntüleri silikleştirilerek değişikliğe uğratıldığı, posterler üzerinde Avrupa haritasının çizimi değiştirilerek kullanıldığı, görsellerin özelliğini yitirdiği, görüntülere eklemeler yapıldığı, müvekkilinin hem kişilik hakları hem de eser üzerindeki manevi hakların ihlal edildiğini belirtmiştir. CD görüntüleri ile ekli fotoğraf ve görüntülerle bu eklenti ve değişiklikler kanıtlanmıştır. FSEK.16.maddesine göre “eser sahibinin izni olmadıkça eserde veyahut eser sahibinin adında kısaltma, Ekleme ve başka değiştirmeler yapılamayacağından eserde değişiklikle manevi haklar ihlal edildiğinden takdiren 5.000 TL manevi tazminata hükmolunarak ve bozma ilamı doğrultusunda yukarda açıklanan gerekçeye göre aşğıdaki şekilde hüküm oluşturulması gerekmiştir.
HÜKÜM:
1- Bilirkişi heyetince belirlenen toplamda 29.500 TL telif tazminatı FSEK 68. maddesi gereğince takdiren 2 katı olan 59.000olarak belirlenmişse de; daha önceki hükmün davalının temyizi üzerine bozulmuş olması, davalılar lehine usuli kazanılmış hak bulunması hususu gözetilerek maddi tazminatta57.370. TL’nin ve 5000 TL manevi tazminatın 20.9.2012 tarihinden itibaren hesaplanacak avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, maddi tazminatta fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Maddi tazminat davası sebebiyle alınması gereken 3918,94 TL harcın dava açılırken peşin olarak alınan 965,25 TL’den mahsubu ile bakiye 2953,69 TL ‘nin davalılardan tahsili ile hazineye İRAD KAYDINA ,
3-Manevi tazminat davası sebebiyle alınması gereken 341,55 TL harcın davalılardan tahsili ile hazineye İRAD kaydına ,
4-kabul edilen maddi tazminat nedeniyle karar tarihinde yürürlükte bulanan A.A.Ü.T.nce hesaplanan 8.258 .TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Kabul edilen manevi tazminat nedeniyle karar tarihinde yürürlükte bulanan A.A.Ü.T.nce hesaplanan 4.910,00.TL nin davalılardan alınarak, davacıya VERİLMESİNE,
6-Islah ile ret edilen maddi tazminat miktarı dikkate alınarak A.A.Ü.T.nce hesaplanan 4793 .TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak, davalılara VERİLMESİNE,
7-Davacı tarafın bozma öncesi yapmış olduğu yargılama giderlerinden olan 4.208,40TL’nin ve bozma sonrasında yapılan 45,00.TL posta masrafı ve 1.250,00.TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 5.503,40.TL’nin tarafların haklı ve haksız çıktıkların oran göz önünde bulundurularak ve takdiren 5.261,80.TL’nin davalılardan alınarak davacıya VERİLMESİNE, bakiyesinin davacının kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
8-Davalı …tarafından yapılan 270,00.TL posta masrafı ve 1.250,00.TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.520,00.TL yargılama giderinin tarafların haklı ve haksız çıktıkların oran göz önünde bulundurularak ve takdiren 66,72.TL’sinin davacıdan alınarak iş bu davalıya VERİLMESİNE, bakiyesinin işbu davalının kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
9-Taraflarca fazla yatırılan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talebi halinde iadesine,
Dair verilen karar davacı vekili ile davalıvekilinin yüzüne karşı,gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren2 haftalık süre içinde YARGITAY NEZDİNDE TEMYİZ YASA YOLU açık olmak üzerekarar verilip tefhim kılındı, hazır olanlara duruşma zaptından örnek verildi. 13/10/2020

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır