Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2019/194 E. 2021/401 K. 10.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/194 Esas
KARAR NO : 2021/401

DAVA : Tazminat (Fikir Ve Sanat Eserleri Sahipliğinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 31/05/2019
KARAR TARİHİ : 10/11/2021

Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat (Fikir Ve Sanat Eserleri Sahipliğinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde; Davalı şirket kendi adına tescilli … markasıyla, davacının alenileşmiş 9 eserini ( çocuk hikâyelerini) davacının rızası olmaksızın, çoğalıp yayınladığını, çoğalttığı nüshaları satmaya devam ettiğini, bu 9 eserin hiçbirinde herhangi bir yazar adı göstermediği, Davacı eserlerini kendi e-posta hesabından … e-posta adresine gönderdiğini, dilekçe ekindeki e-posta gönderim tarihleri (ay/gün/yil), saatleri ve e-posta ekindeki listelendiğini, FSEK 68 kapsamında rayiç bedelin 3 kat fazlasının HMK m. 107/1-2’ye göre tahsil talepli belirsiz alacak davası olarak, ileride arttırılmak üzere 1 TL. ‘nin 19.02.2014 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizleriyle birlikte davalıdan tahsiline, ( Davacı maddi tazminat istemini 28.4.2021 tarihli dilekçesiyle 42.265.55 TL olarak talep etmiştir) ayrıca 10.000 TL manevi tazminatın 19.02.2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, FSEK m. 78 uyarınca kararın ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA; Davalı açılan davaya süresi içinde cevap vermemiştir. Yargılama esnasında ise davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava konusu uyuşmazlık; davalı şirket kendi adına tescilli … markasıyla davacının alenileşmemiş 9 adet eserini davacının rızası olmadan çoğaltıp yayınladığı, eser üzerinde birtakım değişiklikler yaparak bazı eserlerin adlarını da kısmen değiştirdiği, bu eserlerin …, …, …, …, …, …, …, …, … isimli eserler olduğu, HMK 107/1-2 maddesine göre belirsiz alacak hükümlerine göre şimdilik 1 TL’nin( Davacı maddi tazminat istemini 28.4.2021 tarihli dilekçesiyle 42.265.55 TL olarak talep etmiştir) 19/02/2014 temerrüd tarihinden itibaren avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, 10.000 TL manevi tazminatın 19/02/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline ve hükmün ilanına ilişkindir.
Davanın açılmasını müteakip davacının dava dilekçesi davalıya tebliğ olunmuş, davalı süresi içinde cevap vermemiş, mahkememizce dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, duruşmada hazır olanlar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, arabuluculuk kurumundan faydalanmak istenilmediğinden tahkikat duruşmasına devam olunmuş, beyanlarında geçen deliller toplanmış, bilirkişi incelemesi yaptırılmış, HMK 184.madde kapsamında hazır olanlardan tahkikat ile ilgili beyanları sorulmuş, HMK 186. madde kapsamında ise karar duruşmasında hazır olanlardan esas ile ilgili son diyecekleri sorulmuştur.
HMK 266. madde kapsamında bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişiler …, … ve …’ün 07/03/2021 tarihli bilirkişi raporlarında özetle : dava konusu uyuşmazlıktaki davacının e-mail vasıtasıyla gönderdiği eklerin çıktıları incelendiğinde …, …, …, …, … ve …, …, …, …, … isimli metinlerin kısa hikaye tarzında çocuklara yönelik yazılan kurgusu olan kahramanlar yer olay örgüsü ve verdiği mesajlar ile hususiyet taşıyan FSEK m.2 anlamında “herhangi bir şekilde dil ve yazı ile ifade olunan” ilim ve edebiyat eseri olduğu, davacı 9 adet hikayenin eser sahibi olduğu hususuna ilişkin olarak daha önce kendi mail hesabından … isimli mail adresine gönderdiği eklere dayandığını, içeriklerinin dosyada sunulan içerikler olduğunun tespit edilmesi koşuluyla davacının davaya konu 9 hikayenin hak sahibi sayılabileceği, dava konusu olayda da davacının eser sahipliğini ispat etmesi şartıyla davacının yazdığı hikayelerin kendisine mal edilerek kullanıldığı dikkate alındığında vaki durumun FSEK 22 anlamında çoğaltma, FSEK 23’te düzenlenen yayma hakları ihlal edilebileceği, davacının talep edebileceği telif bedelinin bu 14.088,85 TL olabileceği, bu bedelin FSEK 68 çerçevesinde 3 katı talebinin takdiri mahkemeye ait olacağı, intihal halinde eser sahibinin manevi haklarından olan “eser sahibi olarak tanıtılma hakkı” (FSEK m.15) ihlal edilmiş olacağından FSEK 70 gereğince manevi tazminat talebinin takdirinin de mahkemeye ait olduğu görüş ve kanaatine varıldığını bildirilmiştir.
Davacı 9.11.2021 tarihli beyan dilekçesiyle ..birleşen 2020/377 Esas nolu dosyada 9 eser için Davacının bu eserlerin sahibi olduğunun TESPİTİNE, Tecavüzün ref’ine; dolaşımda bulunan çoğaltılmış nüshalar üzerinde davacı eser sahibinin adının “…” olarak gösterilmesine; masrafı davalıya ait olmak üzere, hükmün 3 gazetede ilanına ilişkin olduğunu keza, Esas davadaki “kararın ilanı talebinin dayanağının ” (FSEK m. 78), birleşen davadaki “hükmün ilanı” talebinin ise (FSEK m. 67/2) maddesine yani farklı yasa maddelerine dayanmakta olduğunu beyan etmiştir.
Mahkememizin 2020/377 esas- 2021/81 karar nolu birleştirme kararı incelendiğinde uyuşmazlık tespitinin 18.2.2021 tarihli oturumda tecavüzün ref ile birlikte , 1 TL maddi tazminat, 10.000 TL manevi tazminat olarak belirlendiği oysa bozma öncesinde tefrik edilen dosyasının mahkememizin 2019/194 esas nosu ile görülmeye devam edildiği, dolayısıyla dava konusunun yanlış tespit edilmemesi yönünden birleşen 2020/337 esas sayılı dava dosyası tefrik edilmiş ve mahkememizin 2021/356 esas sayılı dosyası üzerinden davacının tazminat istemi dışındaki taleplerin değerlendirilmesi için tefrik kararı verilmiş, tazminat istemleri huzurdaki dosyada karara bağlanmıştır.
Toplanan deliller, HMK 266 madde kapsamımda denetim ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu nazara alındığında; Huzurdaki davada davacının dava konusu eserler üzerinde hak sahibi olduğu, Davacının kitapçıklarının ( iki tanesi ) adları ve içerikleri üzerinde yapılan çok küçük değişikliklerin bir karartma, saptırma değil, redaktörlük çalışmasının gereği olduğunu, Kitapçıktaki konuların alıntı olduğu bariz olmakla birlikte, içinde yapılan değişiklikler salt eğitim amaçlı, … programı kriterlerine özen gösterilerek yazılmış olduğunu, intihal oranlarının her kitap yönünden raporda ayrı ayrı belirtildiği, Sektörel uygulamada Türkiye Yayıncılar Birliği ile Türkiye Yazarlar Sendikası arasında imzalanan protokoldeki yayıncı Çoğaltma ve yayma hakları karşılığında telif eserlerde her baskı için kopya başına KDV hariç kitap üst satış fiyatının asgari %10 unu yazar veya varislerine çeviri eserlerde ise her baskı için kopya başına KDV hariç kitap üst satış fiyatının asgari %6 sını çevirmen veya varislerine telif olarak” ödeyeceği şeklindeki esas Çerçevesinde hesaplanacaktır. hükmü de gözetildiğinde yazarın telif hakkının 14.088,85 TL olacağını, bedelin FSEK 68 Çerçevesinde 3 katı talebinin mahkemenin takdirinde olduğunu bildirdikleri anlaşılmış olup, mahkememizce takriden bu bedelin 3 katı tazminat olarak belirlenmiş ve bu belirleme yapılırken Somut olayın özelliğine göre varsayımsal sözleşme bedeli tayin edilirken eser sahibinin bilimsel/sanatsal yeteneği, üretim kapasitesi gibi sübjektif nitelikler gözetilmiş davacının birden çok eser meydana getirmesi, , nitelik ve niceliği, ihlal edilen mali hakkın türü; ihlalin süresi, ihlalin yayıncı tarafından yapılması, gibi objektif kriterler dikkate alındığında FSEK 68. maddeye göre hesaplanan rayiç bedel 14.088.85 TL nin 3 katı olan 42.266.55 -TL maddi tazminatın 19.2.2014 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş,eserlerin İntihal halinde oluşturulduğu gözetildiğinde eser sahibinin manevi haklarından olan “eser sahibi olarak tanıtılma hakki”(FSEK m.15) ihlal edilmiş olacağından FSEK 70 madde gereğince davacının manevi tazminata hak kazandığı anlaşılmış, talep ihlal edilen edilen eser sayısı, davacının ismi gösterilmemek suretiyle gerçekleştiğinden 10.000 TL manevi tazminatın hakkaniyete uygun olduğu mahkemece gözetilmiş ve 10.000 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesi gerektiğinden ve hükmün ilanında davacının hukuki yararı bulunduğundan hükmün ilanına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Mahkememizin birleşen 2020/377 Esas, 2021/81 Karar sayılı dosyasının bu dosyadan tefrik edilerek ayrı bir esasa kaydına, birleşen dosyadaki taleplerin yeni verilecek esas dosyası üzerinden değerlendirilmesine,
2-Asıl davada: FSEK 68. maddeye göre hesaplanan14.088.85TL nin 3 katı olan 42.266.55 -TL maddi tazminatın 19.2.2014 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline,
3-10.000- TL manevi tazminatın 19.2.2014 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline,
4- karar kesinleştiğinde hüküm fıkrasının ülke çapında yayın yapan tirajı yüksek üç gazeteden birinde bir kez ilanına , masrafın davalıdan tahsiline,
5-3.570,32 TL ilam harcının peşin ve ıslah harçtan mahsubu ile eksik kalan 2.677,71 TL harcın davalıdan tahsiline,
6-Kabul edilen maddi tazminat talebi yönünden Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 6.294,65 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7- Kabul edilen manevi tazminat talebi yönünden Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 5900 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafın yargılama giderlerinden olan 44,40 TL başvuru harcı 170,80 TL peşin harç , 721,81 TL ıslah harcı,411,4 TL tebligat ve müzekkere masrafı, 3.000 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam4.348,41 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
9-Taraflarca fazla yatırılan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talebi halinde iadesine,
Dair verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren2 haftalık süre içinde İSTİNAF YASA yoluaçık olmak üzerekarar verilip tefhim kılındı, hazır olanlara duruşma zaptından örnek verildi. 10/11/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır