Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2018/560 E. 2022/183 K. 29.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/560 Esas
KARAR NO : 2022/183

DAVA : Patent (Tecavüzün Mevcut Olmadığının Tespiti İstemli)
DAVA TARİHİ : 17/12/2018
KARAR TARİHİ : 29/11/2022

Mahkememizde görülmekte bulunan Patent (Tecavüzün Mevcut Olmadığının Tespiti İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde; Davacı firmanın “…” ticari isimli ürünü geliştirdiğini, bu süreçte ürünlere ilişkin yapılan patent araştırmasında, davalı yana ait … ve … sayılı patentlerin varlığını tespit ettiğini ve hukuken korunmak amacıyla işbu davayı açmak gereğinin duyulduğunu, Davalı patentinin koruma kapsamı ile müvekkiline ait ürünün özellikleri karşılıklı değerlendirildiğinde, müvekkile ait “…” isimli ürününün … ve … sayılı patentlerin hiçbir istemini ihlal etmediği, … sayılı patentin koruduğu unsurlarla, müvekkile ait “…” ticari isimli ürünü karşılaştırıldığında, patentin 1 nolu bağımsız istemi ile korunan “enantiyomerik olarak saf homosistein-g-tiyolaktonun hazırlanması için bir işleme ilişkin proseste tanımlanan “kiral bir organik asitle optik olarak ayrıştırılma” aşamasının davacı ürünün prosesinde bulunmadığı, müvekkiline ait ürünün içerdiği erdostein etken maddesine ait sentez prosesinde hiçbir şekilde “kiral organik asit” kullanılmadığı ve enantiyomerik olarak saf homosistein-g-tiyolakton elde edilmediği, bu nedenle patentin 1 nolu bağımsız istemini ve ona bağımlı diğer istemleri ihlal etmediğini, … sayılı patentin koruduğu unsurlarla, müvekkiline ait ürün karşılaştırıldığında, patentin 1 nolu bağımsız istemi ile korunan ve şekil 1 olarak verilen XRD diyagramının davacı ürünün XRD diyagramından farklı olduğunun görüleceğini, bu nedenle patentin 1 nolu bağımsız istemini ve ona bağımlı diğer istemleri ihlal etmediğini, Dava konusu ürünün davalı yana ait … ve … sayılı patentler ile korunan unsurlardan farklı olduğu hususunu ispatlayan bilimsel bir raporun mevcut olduğu, söz konusu raporun müvekkile ait ticari sır niteliğindeki bilgileri içerdiğini, bu nedenle, Mahkemeden gizli kayıtlı olarak kasaya alınmasını talep ettiklerini, anılan raporun gizlilik kararı sonrasında ve mahkemenin uygun görmesi halinde bilirkişi incelemesi sırasında ibraz edileceğini, Müvekkiline ait ve dava konusu edilen “…” ticari isimli ürününün, davalı yan adına koruma altına alınmış olan … ve … sayılı patentler ile korunan unsurlara tecavüz teşkil etmediğinin tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA, Davalıya usulünce tebligat yapıldığı, süre uzatım talebinde bulundukları ancak dosyaya sunulan cevap bulunmadığı anlaşılmıştır.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava konusu uyuşmazlık; davacıya ait “…” isimli ürünlerin davalıya ait … ve … sayılı patentlere tecavüz etmediğinin tespitine yöneliktir.
… ve … sayılı patent dosyası Türk Patent ve marka kurumundan celp edilmiştir.
HMK 266 madde kapsamında bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
… 2.FSHHM’nin … talimat numarası ile …, …, …, 30/11/2021 havale tarihli raporlarında; davacının ruhsata konu olan “…” ticari isimli ürününün, davalının … ve … sayılı patentinin koruma kapsamına girmediği ve davalının patentine birebir veya eşdeğer tecavüzün söz konusu olmadığı görüş ve kanaatini bildirmişlerdir.
Bilindiği üzere patent başvurusu veya patentten doğan koruma kapsamının belirlenmesinde tecavüzün varlığının ileri sürüldüğü tarihte, istem veya istemlerde belirtilmiş unsurlara eşdeğer nitelikte olan unsurların da dikkate alınacağı hükmolunmaktadır. Eşdeğerlik kavramı, değerleri ya da işlevleri özdeş olan niceliklerin özelliğini ifade etmektedir. Patent hukukunda ise,bir ürün veya usulün, esas itibariyle aynı sonucu doğurmak için aynı yolla aynı fonksiyonu ifa etmesi halinde, eşdeğer unsurlar yoluyla patentten doğan hakka tecavüz söz konusu olabilmektedir.
Eşdeğerlik kavramı, ‘’Tecavüzün varlığının ileri sürüldüğü tarihte, eşdeğer unsur, esas itibariyle aynı işlevi görüyorsa ve bunu aynı şekilde gerçekleştiriyorsa ve istem veya istemlerde talep edilen unsur ile aynı sonucu ortaya çıkarıyorsa, genel olarak istem veya istemlerde talep edilen unsurun eşdeğeri olarak kabul edilir.” hükmü ile açıklanmaktadır.
Patentler, buluşun yeni olduğu iddia edilen ve korunması arzulanan asıl teknik özelliklerinin tanımlandığı bir veya daha fazla sayıda bağımsız (ana) istem içerebilir. Buluşun diğer alt teknik özellikleri ise, bu bağımsız (ana) isteme bağlı olarak yazılan bağımlı istemlerde tanımlanır. Bu nedenle, bağımlı bir istem, bağımlı olduğu ana istemde tanımlanan asıl teknik özelliklerle birlikte, diğer alt teknik özellikleri de içerir. Diğer bir ifadeyle, ana istemdeki tüm teknik unsurları içeren isteme “bağımlı istem’’ denir. Buluşun asıl teknik özelliklerinin ana istemde tanımlandığı dikkate alınırsa, koruma kapsamı en geniş olarak ana istemde belirlenmekte, buluşun asıl teknik özelliklerine ek olarak diğer alt teknik özellikleri ise bağımlı olan istemde verilmektedir. Dolayısıyla, patent ile korunan bir hakka tecavüz eyleminin gerçekleşmesi için, ana istemde (veya birden fazla ana istem varsa bu ana istemlerin herhangi birinde) bahsedilen unsurların tamamının, tecavüzettiği iddiasında bulunulan üründe bulunması gerekmektedir. Zira bağımsız (ana) isteme tecavüz gerçekleşmeksizin, bu isteme bağımlı olan isteme tecavüzden bahsedilemeyecektir.
Bilirkişilerce somut dava dosyasında davacının ürünlerinin ve fiillerinin davalıya ait patent belgelerine muhtemel bir tecavüzünün olup olmadığının değerlendirilmesinde, davacının ürünlerinin ve fiillerinin, davalının patentlerindeki ana istemlerin kapsamına girip girmediğinin değerlendirmesi yapılmıştır.
Patente tecavüz, patentle korunan istemlerde yer alan unsurların tümünün birebir kullanılması suretiyle “aynen tecavüz” şeklinde veya patentle korunan istemlerde korunan unsurların tümü veya bir kısmıyerine bunlara eşdeğer unsurların kullanılması suretiyle “eşdeğer yoluyla tecavüz” şeklinde gerçekleşebilir.Tecavüz incelemesinde öncelikle istemlerdeki unsurların birebir kullanılıp kullanılmadığı tespit edilmeli bu şekilde bir kullanım yok ise istemlerdeki unsurların eşdeğeri sayılabilecek unsurların varlığı araştırılmalıdır.
Toplanan deliller, patent tescil belgeleri, HMK 266 madde kapsamında denetim ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu incelendiğinde; davalı yanın patentlerinin koruma kapsamları belirlenmiş, istemleri incelenmiş, davalı yanın patentlerinin korunan unsurları ve davacıya ait ürünün karşılaştırması yapılmış ve elde edilen verilerle yapılan karşılaştırma sonucunda, davacıya ait ürünün davalı yana ait patentlere doğrudan ya da eşdeğer yoluyla tecavüzünün bulunmadığı raporda teknik gerekçeleri ile açıklandığından ; Davacıya ait “…”(ürünün adı ticari ismi … olarak değişmiştir) isimli ürünün davalıya ait … ve …sayılı patentlere tecavüz etmediğinin tespitine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
DAVANIN KABULÜNE
1- Davacıya ait “…”(ürünün adı ticari ismi …olarak değişmiştir) isimli ürünün davalıya ait … ve …sayılı patentlere tecavüz etmediğinin tespitine,
2-80,70 TL ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile eksik kalan 44,80 TL harcın davalıdan tahsiline,
3-Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 15.000 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafın yargılama giderlerinden olan 35,90 TL başvuru harcı 35,90 TL peşin harç 167,35 TL tebligat ve müzekkere masrafı, 7.500 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 7.739,15 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Taraflarca fazla yatırılan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talebi halinde iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda , gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMELERİ NEZDİNDE İSTİNAF YASA YOLU AÇIK olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı. 29/11/2022

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır