Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2018/541 E. 2019/198 K. 02.05.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ
HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/541 Esas
KARAR NO : 2019/198

DAVA : Maddi Tazminat, İzinsiz Olarak Kullanım Sebebiyle Manevi Tazminatın Tahsili İstemli
DAVA TARİHİ : 24/11/2006
KARAR TARİHİ : 02/05/2019

Taraflar arasında telif alacağı olarak maddi tazminatın ve yine izinsiz olarak kullanım sebebiyle manevi tazminatın tahsili istemiyle açılan dava dosyası istanbul 3 nolu Fikri ve sınai Haklar Hukuk mahkemesinin 2006/14 esas numarasına tevzii edilmiş bu mahkemece yargılama devam edildiği ve mahkemenin 2006/14-2014/207 nomu ilamnın temyiz edilmesi üzerine dava dosyasının yüksek mahkeme denetimindeyken HSK’nun 02/08/2017 tarihli ve 1071 sayılı kararı uyarınca İstanbul 3 ve 4. FSH Hukuk Mahkemelerinin 08/08/2017 tarihi itibarıyla faaliyetlerinin durdurulmasına, 3. FSH Hukuk Mahkemesinde görülmekte olan dava, iş ve arşiv dosyalarının 1. FSH Hukuk Mahkemesine devrine karar verildiği ve dava dosyası Yargıtay 11. HD’nin 2015/7417 esas, 2016/3443 karar nolu bozma ilamı üzerine uyap tevzii bürosunca mahkememizin 2018/541 esas numarasına kayıtlanarak ve usul yasaya uygun görülen bozma ilamına uyularak yargılamaya mahkememizde devam edilmiştir.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA; Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkili tarafından …. için hazırlanan ve 5846 Sayılı FSEK uyarınca … Şubesi tarafından, “Çizim Standartları, Müelliflik ve Telif Haklarının Korunması” açısından onaylanmış plan ve projelerin, … inşaatında kullanılmak üzere davalılardan …’e teklifle birlikte teslim edildiğini, …’daki … inşaatına hiç başlanmadığından, bu yere ait projelerin, davalı Alman şirketinde kaldığını ve bu projelerle ilgili olarak müvekkiline herhangi bir ücret ödenmediğini, davalı …’in davacıya ait projeleri diğer davalıya verdiğini ve bu davalının da projeleri aynen kopyalarak kendisi çizmiş gibi göstermek suretiyle, …’in … inşaatında kulanılmak üzere diğer davalı şirkete verdiğini, söz konusu projede müvekkilinin … için hazırladığı projelerin çoğaltılarak kullanıldığını, bu kullanıma yazılı veya sözlü iznin verilmediğini ileri sürerek, 10.000 DM maddi tazminatın, fiili ödeme günündeki Merkez Bankası efektif satış kuru üzerinden ve 10.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiş; ıslah dilekçesiyle maddi tazminat talebini 814.385 Euro’ya yükseltmiştir.
SAVUNMA; Davalı … Ltd. Şti. vekili, … mağazası projesinin … Şubesi tarafından 20/01/2001 tarihinde müvekkili adına müellif olarak tescil edildiğini, müvekkiline ait projenin davalının 305 adet mağazasının projelerinin benzeri niteliğinde ön proje ve firma tarafından verilen direktifler haricinde standart bir uygulama projesi olduğunu, Antalya projesi uygulamasından farklı olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı … Ltd. Şti. vekili, dava konusu edilen davacı projesinin müvekkili tarafından kullanılmadığını ve diğer davalıya kopyalaması ya da başka bir amaçla verilmediğini, ülkemizdeki … konseptlerinin birbiri ile benzerlik arzettiğini, müvekkili tarafından hazırlanan ön projenin diğer davalı … Mimarlık’a verildiğini ve … mağaza uygulama projesinin de diğer davalı tarafından hazırlanıdığını savunmuştur.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava konusu uyuşmazlık; davacı şirket tarafından … için hazırlanan mimari projenin davalılar tarafından izinsiz olarak … inşaatında kullanıldığı iddiasına dayalı bu kullanımdan kaynaklanan telif alacağı olarak maddi tazminatın ve yine izinsiz olarak kullanım sebebiyle manevi tazminatın tahsili istemine ilişkindir.
Kapatılan istanbul 3. FSHM’nin 2006/14-2014/207 nolu ilamında; davanın kısmen kabulü ile, 72.106 DM x 3 = 216.318 DM’nin karşılığı 110.601,63 Euro’nun ödeme günündeki TL karşılığının davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair talep ile manevi tazminat talebinin ve ilan talebinin reddine karar verilmiştir. Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir. Yargıtay 11. HD’nin 2015/7417 esas, 2016/3443 karar nolu bozma ilamında aynen
” …1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalılar vekillerinin tüm temyiz itirazlarının davacı vekilinin ise aşağıdaki bent dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Dava, davacı şirket tarafından … için hazırlanan mimari projenin davalılar tarafından izinsiz olarak … inşaatında kullanıldığı iddiasına dayalı bu kullanımdan kaynaklanan telif alacağı olarak maddi tazminatın ve yine izinsiz olarak kullanım sebebiyle manevi tazminatın tahsili istemine ilişkindir. Dava dilekçesiyle, fazlaya ilişkin talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla 10.000 DM tutarında maddi tazminatın fiili ödeme günündeki TCMB efektif satış kuru üzerinden ve 10.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan müteselsilen tahsiline, faiz, masraf ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesi talep edilmiş; ıslah dilekçesiyle davalıların maddî tazminat olarak, 814.385 Euro’yu yasal faizi ile birlikte müteselsilen ödemeye mahkûm edilmelerine, yine 10.000 TL manevî tazminatın yasal faizi ile birlikte müteselsilen ödemeye mahkûm edilmelerine, hükmün ilân edilmesine karar verilmesi istenmiştir. Mahkemece ise davanın kısmen kabulü ile, 216.318 DM’nin karşılığı 110.601,63 Euro’nun ödeme günündeki TL karşılığının davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair talep ile manevi tazminat talebinin ve ilan talebinin reddine karar verilmiştir. Davada faiz talebinde bulunulmuş olmasına rağmen bu talebin gerekçesi de açıklanmaksızın reddi doğru görülmemiş hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekillerinin tüm temyiz itirazlarının davacı vekilinin ise sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte yazılı nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, takdir olunan 1.350 TL duruşma vekalet ücretinin davalılardan alınıp davacıya verilmesine, aşağıda yazılı bakiye 10.694,76 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalılardan müşterek ve müteselsilen alınmasına, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine, 29/03/2016 tarihinde oyçokluğuyla karar verilmiş ve dava dosyası mahkememezin 2018/541 esas numarasına kayıtlanmış, taraflara bozma ilamı tebliğ edilmiş, bozma ilamına karşı dilecekleri sorularak bozma ilamına uyulmuş ve HMK 186. madde kapsamında da taraflardan sözleri sorularak yargılama sonlandırılmıştır.
Tüm dosya kapsamı ve düzenlenen bilirkişi raporlarından anlaşıldığı üzere, davacı şirket ile davalılardan … arasında … ile ilgili sözleşmenin tüm özellikleri yazılı mimari projenin davacı tarafça hazırlanması için anlaşmaya varıldığı, bu projenin … için uygulanan genel nitelikli projenin işlenmesi şeklinde olduğu, ve 5846 sayılı kanunun işlenmeler ve derlemeler başlığınca 6. Maddenin 1. Fıkrasında belirtilen diğer bir eserden istifade suretiyle vücuda getirilipte bu eserlere nispetle müstakil olmayan fikir ve sanat ve mahsulünün işlenme eser niteliğinde olduğu, bu işleme eserin muelllifinin ise dava dışı … olduğu, bu uygulanabilir nitelikli mimari projenin ise dosyamız davalıları arasında 2000 yılında düzenlenen sözleşme doğrultusunda inşa edilen … inşaatında kullanılan mimari projeyle birebir örtüşecek düzeyde olduğu ve dolayısıyla davalı yanın … projesine projenin eser sahibinden ya da mali hak sahibi olan davacıdan izin almadan veya telif bedeli ödemeden kullanması sebebiyle eser sahibinin davacının çalışanı olmasından dolayı ve projenin davacı şirket için çizilmiş olması sebebiyle mali hakkın davacıda olduğu, dolayısıyla davalıların işleme eser üzerinde mali hak sahibi olan davacıya da telif bedeli ödemeden eseri kullandıkları anlaşıldığından ve bu kullanım bedeli kullanım tarihi itibariyle bilirkişilerin düzenledikleri kök raporda 16/07/1985 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı eki de nazara alınarak belirtilen oranlar üzerinden yaptıkları hesaplama ile mimari proje bedelini 72.106 DM olarak tespit ettiklerinden bu miktar esas alınmak suretiyle ve FSEK 68/1 maddesi gereğince rayiç bedelin 3 katı olan 216.318 DM’nin hali hazırda bu para biriminin geçerli olmaması sebebiyle Merkez Bankası döviz kurları listesi ile çapraz kur hesaplandığında bu miktarın 110.601,63 EURO’ya tekabül ettiği anlaşıldığından davanın bu miktar üzerinden kabülüyle ödeme gününde ki TL karşılığının davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin ve FSEK 68. madde gereğince verilen bedel ile ilgili hükmün ilan edileceğine dair yasal dayanak bulunmadığından ilan talebinin reddine, ayrıca davacının işlemesi üzerinde sadece mali hak sahibi olduğu, eser sahibinin ise … olduğu, manevi hakkın devredilemeyeceği eser sahibine sıkı sıkıya bağlı olduğu ve davacı şirketin manevi tazminat talep hakkının bulunmadığı anlaşıldığından; Davanın kısmen kabulü ile, 72.106 DM x 3 = 216.318 DM’nin karşılığı 110.601,63 Euro’nun ödeme günündeki TL karşılığının yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsile ile davacıya verilmesine, fazlaya dair talep ile manevi tazminat talebinin ve hükmün ilanı taleplerinin reddine karar verilerek yukarda açıklanan gerekçe kapsamına göre aşağıdaki şekilde hüküm oluşturmak gerekmiştir.
HÜKÜM;Yukarda açıklanan gerekçe kapsamına göre,
1-Davanın kısmen kabulüne, 72.106 DMx3=216.318 DM’nin karşılığı 110.601,63 Euro’nun ödeme günündeki TL karşılığının dava tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya dair talep, manevi tazminat ve hükmün ilanı taleplerinin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 21.389,52 TL ilam harcından, 203,40 TL peşin harç ve 17.124,27 TL ıslah harcının mahsubu ile, 4.061,85 TL bakiye karar harcının davalılardan tahsiline,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan, 40.100 TL. vekalet ücretinin, davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davanın kısmen reddi sebebiyle, karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan, 94.278 TL. vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi 10/3 maddesi gereğince reddedilen manevi tazminat yönünden hesaplanan, 3.931 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 213,15 TL dava ilk masrafı, 301,00 TL tebligat-tezkere, 1.875,00 TL bilirkişi ücreti ve 17.390,70 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 19.779,85 TL yargılama giderinin, davanın kabul-red oranına göre 2.686,10 TL.’sinin, davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı … Ltd.Şti tarafından sarfedilen 15,00 TL gider ile bozma sonrası yapılan 85,40 TL giderin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
8-Davalı … Şti tarafından sarfedilen 272,00 TL giderin, davanın kabul-red oranına göre 235,06 TL.’sinin, davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
Dair karar taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde YARGITAY NEZDİNDE TEMYİZ YASA YOLU AÇIK olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı. 02/05/2019

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır