Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/40 Esas
KARAR NO : 2020/233

DAVA : Endüstriyel tasarım hakkına tecavüzün tespiti,önlenmesi,tazminat
DAVA TARİHİ : 29/01/2018
KARAR TARİHİ : 23/09/2020

Mahkememizde görülmekte bulunan endüstriyel tasarım hakkına tecavüzün tespiti, önlenmesi, tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde; Müvekkilinin dünyaca tanınan ve bilinen bir mimar olarak kişiye özel tasarımlar yapmakta olduğu ve yaptığı avize tasarımının, …(12.01) tescil numarası ile 23/10/2012 tarihinde tescil edildiğini, Davalılardan …Tie. A.Ş. tarafından taklit edilerek üretilmiş ve davalı … Tic. Ltd. Şti “ne satılmış olduğunu, İş bu dava konusu ürünün davalılardan … Tic. Ltd. Şti tarafından faaliyette bulunduğu adreste halen ticari amaçlı olarak kullanıldığını, Söz konusu tescilli tasarıma ait taklit ürünün üretimini yapan …Tie. A.Ş’ye ve ticari amaçlarla elinde bulunduran …Tic. Ltd. Şti.ye ihlalin giderilmesi İçin … 57. Noterliği … Sarih ve … yevmiye no.lıı ihtarname ve … 57. Noterliği … Tarih ve … yevmiye no.lu ihtarname gönderildiğini,Davalı …Tic. Aş tarafından verilen … 40. noterliği … tarih ve … Yevmiye nolu ilk cevapta durum inkar edilmiş olduğu, Mahkemece yapılan delil tespitinden sonra davalı tarafından verilen … 19. noterliği … tarih ve … Yevmiye nolu cevapta ihlalin varlığı kabul edilmiş ve bir daha tekrarlanmayacağı ve söz konusu ürünün davalı … isimli iş yerinden iade alınarak imha edileceği hususunda taahhütte bulunulduğunu, fakat halen bu ihlal giderilmediğini, Davalı … Tic. Ltd. Şti ‘ye, müvekkiline ait tescilli tasarımın kullanılmasının sonlandırılması için … 57. Noterliği … Tarih ve … yevmiye no.lu ihtarname keşide edilmiş, davalı şirket 20 Ocak 2018 tarihli cevabında ihtara konu avizelerin makbuz karşılığı… firmasından 39.667,50 TL bedel ile satın alındığını bildirmiş, ihtara rağmen dava konusu ürünü Ticari Amaçlarla kullanmaya devam ettiklerini, … l.FSHHM’nin … D. İş. … Karar sayılı dosyası ile tasarım hakkının tecavüze uğradığı hususunun tespitini talep ettiklerini ve bilirkişi tarafından mahallinde inceleme yapıldığını, 02 /06/2016 tarihli bilirkişi raporunda sonuç olarak; TPE nezdinde … 11 ve 12 tescil numaralı tasarımlar ile tespite gidilen adreste bulunan avize arasında bilgilenmiş kullanıcı yönünden ayırt edilemeyecek derecede aynıya yakın benzer özellikler olduğu belirtilmiş olduğunu, Davalıların devam eden tecavüzünün durdurulmasına ve tecavüzün kaldırılmasına, Dava konusu ürün kişiye özel üretildiğinden masrafları davalılara ait olmak üzere ürünün imhasına, Davalı …Tic. A.Ş’nin sınai mülkiyet hakkına vaki tecavüzünden ötürü 6279 Sayıh Kanunun 151/2-b ve 151/4 uyarınca fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 5.000,00 TL maddi tazminatın işbu davalıdan tahsiline, 1.000,00 TL, manevi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, Yargılama giderleri ve ücreti vekâletin davalılara yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı … vekili cevap dilekçesinde; 1959 yılında avize sektöründe faaliyet gösteren bir firma olarak, davaya konu edilen ürünün taklit değil bilgilenmiş kullanıcı tarafından kolaylıkla ayırt edilebilir nitelikte yeni bir ürün ve yeni bir tasarım olduğu, davacının tasarımından ve Bilirkişi Raporunda bilirkişice; internet çıktısı olan ve hiçbir netliği bulunmayan, ürünlere ve tasarımlara ilişkin hiçbir detayın, ayrıntının belli olmadığı, flu fotoğraflar üzerinden afaki değerlendirmelerle bir takım ok işaretleri de yapılarak alakasız şeylerin sanki aynıymış gibi gösterilmeye çalışılmasını kabul etmediklerini, kullanılan malzeme, kullanılan taşlar, elektrik akşamı, malzemelerin ebatları, şekilleri, boyutları, yaprakların karakteristik özellikleri ve sair hususlarda bilgilenmiş kullanıcı ölçü alınarak fotoğraflar üzerinden değil her iki tasarıma konu, bizatihi avizeler üzerinde kıyaslama ve inceleme yapıldığında davaya konu avize ile davacıya ait avize tasarımının farklı olduğunun zaten anlaşılacağını, tasarım hakkına tecavüz teşkil ettiği iddia edilen davaya konu avize; Murano camlar kullanılarak, murano camdan çınar yaprakları ve 1 mm kalınlığında pres saç malzemeden yapılmış çınar yaprağı görselleri olup ürün yaldız boyama, Elektrik akşamı olarak … ampul sistemi kullanılmış, Bütünsel olarak silindirik formda olduğu ve Şekil, desen, yapraklar, yaprakların yapısı, yaprakların boyutları ve formları, taşlar, taşların malzemesi ve formları, bütünsel olarak ebat ve formları davacı tasarımından farklı olduğunu, Ancak tespit raporunda sadece ve aynen; “Tek fark; genel formun tescilli tasarımda Dikdörtgen prizması geometrik biçiminde, tespite gidilen yerde görülen tasarımda silindirik yapıda olmasıdır.” denilmesini kabül etmediklerini. Tescilli ürünün ayırt edici özelliği olarak da söz konusu ürünü hiç görmediği ve incelemediği halde hiçbir netliği olmayan flu fotoğraflara bakılarak; “stilize edilmiş asma yaprağı biçimine benzer yaprakların kullanılmasından, kütlenin bütününün dikdörtgen prizması geometrik formunda olduğu, birim tasarımların bağlandığı bant ve bu bant kısımla birleşen küçük yapraklı dalların yan yana dizilmesiyle oluşturulması” olarak gösterilmiş, yine tescilli tasarımda kullanılan malzemelerden, malzemelerin yoğunluğundan, tasarımı tasarım yapan malzemelerin ayırt edici özelliklerinden, yaprakların genel görünümünü belirleyen dokusundan, damarlarından, ebatlarından, elektrik akşamından, avizenin taşlarından hiç bahsedilmeden ve incelenmeden gerçeği yansıtmayan ve denetime elverişli de bulunmayan rapor tanzim edildiği, her iki avize yan yana konulduğunda ve bizatihi ürünler karşılaştırıldığında görüleceği üzere davaya konu avize, davacının tasarımına konu avizeden gerek malzeme, gerek kullanılan desenler, kullanılan yapraklar, yaprakların karakteristik özellikleri, formları, ebatları, dokuları, gerek taşları, gerek elektrik akşamı gerekse genel izlenim olarak bilinçlenmiş kullanıcı üzerindeki etkileri bakımından tamamen farklı olduğu ve bilgilenmiş kullanıcı tarafından kolaylıkla ayırt edilebilir niteliğe sahip olduğunu, bu nedenlerle fotoğraflar üzerinden değil bizzat ürünler üzerinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılarak avize sektöründe seçeneklerin kısıtlı olması da göz önüne alındığında avizelerin benzerlik taşımasının esasen kaçınılmaz olduğu gerçeği de göz önünde bulundurularak yasaya ve denetime uygun kıyaslama ve inceleme yapılmasını talep ettiklerini, Davacının dava konusu Avize Tasarımının, herhangi bir yenileme talebinde bulunulmadığı , tasarımın 5 yıllık koruma süresinin bittiği 31.10.2017 tarihinde hükümden düşmesi gerektiğini savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … vekili Cevapdilekçesinde özetle; Tatlı ve restoran sektöründe hizmet verdikleri, işletmenin restorasyonu ile mimarların ilgilendiği, avizeleri de makbuz karşılığı … firmasından satın aldıkları, avizeleri depolamak ya da üretmek gibi bir faaliyetlerinin olmadığı belirtildiğini, kendisinde bulunan ve haksız olarak üretilen veya ticaret alanına çıkarılan eşyanın nereden alındığını veya nasıl sağlandığını ihtarname ile bildirdiklerini ve faturaları, makbuzları da davacı tarafa gönderdiklerini, müvekkilinin, kebap ve tatlı sektöründe hizmet verdiği ve Davacının iddia ettiği gibi avizeyi, ”Ticari amaçlı olarak” elinde bulundurmadığını, davacının üzerinde tasarım tescil hakkı iddia ettiği avize ile bir gelir elde etmediğini, işletme faaliyetinde asli unsur olarak, hizmette doğrudan kullanılmadığını, ayrıca müvekkilin itibarını sarsıcı işlemlerin devamı konusunda ihtarda bulunulduğu, başkasına ait tasarım tescil belgesi olan ürünü satın alan müvekkilin yasal sorumluluğu, bilgisi bulunmasa dahi ciddi itibar kaybı ve tasarım sahibinin tacizleri ile karşı karşıya kaldığı bildirildiği ve müvekkili adına, firmalarına ödenen ürün bedelinin müvekkiline iadesi ile avizenin tarafınızca sökümünün yapılarak iade alınması bildirildiğini, ürünlerin aynı olmadığı, benzer ürünlerin yurt içinde ve yurt dışında kullanıldığı ve kamuya sunulduğu, ayrıca davacının izni ve onayı ile yalnızca bir adet ürünün üretildiği, başka üretimin olmadığı ayrıca müvekkilin mağdur edilmemesi amacıyla ürünün iade alınacağı ve imha edileceği ve yerine başkaca ürün verileceğinin ihtarname ile bildirildiğini, Fakat bugüne dek ne davacı ne de diğer davalı tarafından bildirim gelmediğini, Davacının tasarımı ise harcı alem özellikte bir avize olup, piyasada pek çok örneği bulunduğunu, diğer davalı … Avize , ürünlerin aynı olmadığı, benzer ürünlerin yurt içinde ve yurt dışında kullanıldığı ve kamuya sunulduğu, ayrıca davacının izni ve onayı ile yalnızca bir adet ürünün üretildiği, başka üretimin olmadığı ayrıca müvekkilinin mağdur edilmemesi amacıyla ürünün iade alınacağı ve imha edileceği ve yerine başkaca ürün verileceği İhtaren bildirildiği, ürünün iade alınması beklenmiş ancak hali hazırda müvekkiline bugüne dek ne davacı ne de diğer davalı tarafından bildirim gelmediğini, haksız davanın öncelikle zamanaşımı nedeniyle reddini, mahkeme aksi kanaatteyse gerekli incelemeler yapılarak davanın esastan reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI ve GEREKÇE:
Dava konusu uyuşmazlık ; davacı adına … nolu (12.1 sıra nolu) avize tasarımının davalılardan … tarafından izinsiz üretildiği, diğer davalıya satıldığı, ticari amaçlı olarak diğer davalının iş yerinde bulunduğu bu kapsamda davalıların davacının endüstriyel tasarım hakkına tecavüzün tespiti,önlenmesi, ihlal teşkil eden ürünün kaldırılması, ürünün imhası, davalı … dan SMK 152/2 B , 151/4 kapsamında 5000 TL maddi tazminatın davalı … dan tahsili, 1000 TL manevi tazminatın da her iki davalıdan da tahsili istemine ilişkindir.
Türk patent ve marka kurumundan endüstriyel tasarım belgesi celp edilmiştir.
Davanın açılmasını müteakip davacı ve davalıların dava, cevap dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, duruşmada hazır olanlar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, arabuluculuk kurumundan faydalanmak istenilmediğinden tahkikat duruşmasına devam olunmuş, beyanlarında geçen deliller toplanmış, HMK 184.madde kapsamında hazır olanlardan tahkikat ile ilgili beyanları sorulmuş, HMK 186. madde kapsanında ise karar duruşmasında hazır olanlardan esas ile ile ilgili son diyecekleri sorulmuştur.
HMK 266. madde kapsamında bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişiler …, …, … 24/09/2019 tarihli bilirkişi raporlarında; Davacı … adına … nolu “…” Çoklu Tasarımlar Lokarno 26.05 sınıfında 31.10.2017 tarihine kadar 6769 sayılı SMK kapsamında koruma altında olduğunu, … Mağazasında tespit edilen avize ürününün; Buğday yapraklı dizili taç, çember metal kasnak üzeri sıralı taşlı ve çember de asılı ve sıralı yerleşik dikey asılı asma metal yaprak ve iç kısmı gruplanmış dikey konumlu taşlı Tescilli Davacı tasarımından; Dal, yaprak, bant, ve aksesuarların sıralanma tarzı ile benzer form ve dizilimde olduğu, “Tasarımcının Yaratıcılıkta Seçenek Özgürlüğü Alan Araştırması” sonucunda, avize tasarımında yaratıcılık eğilimli özgün form oluşturma konusunda tasarımcıların seçenek özgürlüğünü kullanmadığı, Davalı Tarafın Davacı Tarafın Tescilli Tasarımından Esinlendiği, Tasarımcının seçenek özgürlüğü kapsamında yapılan değerlendirme sonucunda … numaralı tasarım tescili ile Davalı tarafa ait ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde Algisal Yaklaşım odaklı yarattığı genel izlenimde kısmi farklılıkların küçük ayrıntı olarak bütünsellikte etken olmadığı, detaylarda ve genel görünüş olarak tescilli tasarımla karıştırılmaya sebebiyet verecek nitelikte BENZERLİĞİN var olduğu, Tasarımcının seçenek özgürlüğü kapsamında yapılan değerlendirme sonucunda … numaralı tasarım tescili İle Davalı tarafa ait ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde Algisal Yaklasim odaklı yarattığı genel İzlenimde kısmi farklılıkların küçük ayrıntı olarak bütünsellikte etken olmadığı, detaylarda ve genel görünüş olarak tescilli tasarımla karıştırılmaya sebebiyet verecek nitelikte BENZERLİĞİN varolduğunu bildirmişlerdir.
Malî yönden yapılan incelemede; Davalı … A.Ş firması tarafından ibraz edilen ticari defterlerin TTK Md.64-66 ve V.U.K. madde 220-226’ya göre uygun olarak tutulduğu, Davalı … A.Ş firmasında yapılan incelemede tespit edilen içeriği aynı ürünlerin davaya konu ürünle ilişkilendirilmesinin mümkün olamayacağı, Davalı … A.Ş firmasının davaya konu satışını gerçekleştirildiği 33.625,00 TL tutarlı Avize üzerinden yaklaşık kazancının 10.726,47 TL olduğunun tespit edildiğini, manevi tazminatın Mahkemenin takdirinde olduğunu bildirmişlerdir.
Aynı bilirkişi heyetinin 11/03/2020 tarihli ek bilirkişi raporunda; Tescilli tasarımın geçerli olduğu tarih hususunda yapılan incelemede; Kök Raporda beyan edilen; Dava konusu, Davacı Taraf … 31.10.2012 tarih ve … nolu “…” Çoklu Tasarımlar Lokamo 26.05 sınıfında 31.10.2017 tarihine kadar 6769 sayılı SMK kapsamında koruma kapsamının devam ettiğini,Kök Raporda beyan edilen; Dava konusu iddialara dayanak olarak dosyaya sunulan, … Değişik İş dosyası kapsamında talep mahkeme karar tarihinin, 23.05.2016 tarihli olduğu, düzenlenen bilirkişi raporu tarihinin 02.06.2016 olduğu, Mahkeme’ye TPE tarafından 26.11.2019 tarihinde sunulan … nolu tasarıma ilişkin cevapta, “tasarımın geçerliliğini korumadığı” nın bildirildiğini, Mali yönden yapılan incelemede; 6769 Sayılı kanunun 151/2-b “ Sınai Mülkiyet Hakkına Tecavüz edenin elde ettiği net kazanç” uyarınca talep edildiği, davalı … Tic.A.Ş, firmasında yerinde yapılan incelemede tasarımın tescil tarihi olan 2012 yılından dava tarihi 2018 yılına kadar tüm fatura v.b.evraklan ve mali verileri incelenmiş olup, davalı … A.Ş firması tarafından ibraz edilen ticari defterlerin TTK Md.64-66 ve V.U.K. madde 220-226’ya göre uygun olarak tutulduğu, Davaya konu satış bedeli ile ilgili yıl (2015) Kurumlar Vergisi beyannamesi baz alınarak yapılan incelemede, toplam satışların maliyetinin Net Satışlara oranı %49,83 olarak hesaplanmış ve ilgili faturaya ait satış maliyeti: 16.753,92-TL olarak bulunmuştur. Yine İlgili faaliyet giderlerinin Net Satışlara oranı % 18,27 olarak bulunmuş olup ilgili faturanın faaliyet giderlerinin :6.144,61-TL olarak hesaplandığını, tüm bu giderlerin toplam satış bedelinden düşülmesi neticesinde ilgili faturada elde edilebilecek net gelir: 10.726,47-TL olarak hesaplandığını bildirmişlerdir.
Davalı yan bizzat ürünler üzerinde inceleme yapılmasını telep etmişsede; gerek değişik iş dosyasında yapılan bilirkişi incelemesi gerekse mahkemece yaptırılan kök ve ek raporla birlikte 3 kez bilirkişi raporu alınmış olması, düzenlenen tüm raporlarda ürünün renkli görselinin detayları ile tespit edilmiş olması, tasarım tesciline konu ürün ile kayıslamasının yapıldığı( raporda ürünün yaprak, dal, bant ve aksesuar sıralanma tarzına kadar değerlendirilmiş oluşu) , ihlalin ve benzerliğin tüm raporlar kapsamı ile sabit olması karşısında davalı yanın yeniden inceleme talebi usul ekonomisi de gözetilerek yerinde görülmemiş ve talebin reddire karar verilmiştir.
Türk patent ve marka kurumundan endüstriyel tasarım belgesi celp edilmiştir. Davacı … adına … nolu “…” Çoklu Tasarımının Lokarno 26.05 sınıfında 31.10.2017 tarihine kadar 6769 sayılı SMK kapsamında koruma altında olduğu, davacının davaya konu tasarım için 31.10.2012 tarihinde başvuru yaptığı, bültende 31.1.2013 tarihinde yayınlandığı ve 554 sayılı KHK hükümlerine göre 5 yıl süre ile koruma altında bulunduğu, kurumun 8.3.2019 tarihli yazılarında davacının koruma süresi sonunda yenileme talebinde bulunmadığını, tasarımın hükümden düştüğünü bildirdikleri anlaşılmıştır. Davalı yan tasarım hükümden düştüğü için davanın açıldığı tarih itibarıyla davacının korunmaya mazhar bir hakkının bulunmadığını ileri sürmektedir. Ancak davacı huzurdaki davayı delil tespit dosyasına dayalı olarak açmış olup, … 1,FSHHM’nin … d.iş sayılı dosyası incelendiğinde davacının 20.5.2016 tarihinde tespit için mahkemeye müracaat ettiği, 2.6.2016 tarihli raporda işyerinde yapılan tespitte ayırt edelemeyecek derecede benzerinin kullanılması suretiyle tasarıma tecavüz edildiğinin belirlendiği anlaşılmış olup, delil tespit tarihinde tasarımın koruma süresi bitmediğinden davalı yanın ileri sürdüğü itirazın da yerinde olmadığı anlaşılmıştır. Zira davacının tasarım başvurusu 31.10.2012 tarihi olup, 31.10.2017 tarihine kadar tasarımından kaynaklı olarak bu dönem içinde tescilli tasarımdan doğan hakları herkese karşı ileri sürebilecek olup, davalı yanın somut olaya uymayan itirazlarının hukuki temelinin bulunmadığı anlaşılmıştır. Zira davalı yanca ileri sürülen tasarımın hükümden düşmesi halinde sonuçlarının hiç doğmamış gibi kabul edilmesi mümkün olmayıp bu husus ancak mahkemece verilmiş hükümsüzlük kararları için söz konusu olup, yenilemememe nedeniyle hükümden düşme hususu farklı hukuki sonuçlar doğurmakta olup, davalı yanın sunduğu yargıtay ilamlarının hükümsüzlük kararlarına yönelik olduğu, somut olay ile bir ilgisinin bulunmadığı anlaşılmıştır. Zira yasanın hükmü açık olup, 6769 sayılı SMK’nun 69.maddesinde “tasarımın korunma süresi ve yenileme başlığı altındaki 6. fıkrasında” yenilenmeyen tasarımlara ilişkin tasarım hakkının koruma süresinin bittiği tarihte sona ereceği ” şeklinde düzenlenmiş olup,maddenin düzenlemesinden bir hükümsüzlük kararı verilmediği sürece koruma süresi içindeki ihlallerden dolayı davacının herkese karşı bu hakkı ileri sürme hakkı bulunduğu sabit olup, yenilememe durumunda koruma süresi dolduğunda yenilenmeyen tasarım ancak ileriye yönelik hüküm doğurur, geriye etkili şekilde hüküm doğurmaz, bu nedenle davalının bu yöndeki savunmasının hukuki bir temeli bulunmadığı açıktır. ( Aynı yönde 11.HD’nin Koruma süresi dolan ve yenilenmeyen marka için verdiği bir ilam kıyas yoluyla somut olayda da uygulanabilir: 26.2.2008 tarih ve … esas-… karır sayılı ilamları , Uğur çolak, 6769 sayılı SMK’na göre hazırlanmış Türk Marka hukuku, 17.1.2016, syf:926-927)
Davalı yanın bir diğer iddiası davanın zamanaşımına uğradığı yönündedir. Davalı, davacının gönderdiği … 57. Noterliğinin … tarih … ve … Yevmiye sayılı ihtarnamelerini ilgi tutmuş ve 2 yıl geçtikten sonra 29.01.2018 tarihinde davanın açıldığını zamanaşımı nedeniyle de davanın reddi gerektiğini beyan etmiştir. Ancak davalının bu itirazının da yerinde olmadığı anlaşılmıştır.Zira davaya konu eylem aynı zamanda bir haksız fiil oluşturduğundan haksız fiillere ilişkin TBK’nın 72.ci maddesindeki zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten itibaren iki yıl ve her halde fiilin işlendiği tarihten başlayarak 10 yılın geçmesiyle zaman aşımına uğrayacağı ancak tazminat ceza kanunlarının daha uzun bir zaman aşımı öngördüğü cezayı gerektiren bir fiilden doğmuşsa bu zaman aşımının da uzayan zamanaşımına tabi olduğu hususu yüksek yargı uygulamaları ile sabittir.
TBK ‘da ayrıca 153.üncü madde zaman aşımının durması gereken halleri 7. bent halinde saymış 154.cü maddesinde de zaman aşımının kesilme sebepleri belirtilmiştir. Davacı davalıya ihtar göndermiş, ayrıca delil tespiti yaptırmış ,delil tespit talep tarihi 20.5.2016 tarihi olup, bilirkişinin raporu tanzim tarihi 2.6.2016 tarihi olup, her halikarda 2 yıllık sürenin dava tarihi olan 29.1.2018 tarihinde dolmamış bulunduğu, haksız fillere ilişkin 2 ve 10 yıllık zaman aşımı süresinin dolmadığı gibi eylemin suç oluşturması halinde uzamış ceza zaman aşımı süresinin dahi söz konusu olacağı, somut olayda yasanın öngördüğü sürelerin geçmemiş olduğu, dolayısıyla davalı yanca ileri sürülen zamanaşımı defi inin de yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Ancak davalı … TİC LTD ŞTİ yönünden açılan davada husumet itirazı yerinde görülmüş olup husumet yokluğu gözetilirek REDDİNE, karar verilmesi gerekmiştir. Zira husumet itirazında bulunan davalı ürünü bedelini ödeyerek diğer davalıdan satın almış, kendisi üretmemiş, tasarımını kendi çizmemiş, tamamen diğer davalıdan satın almak suretiyle ürünü yeme içme işi ile iştigal eden işyerinde kullanmak(aksesuar amaçlı) amacıyla ticari hayatın olağan akışı içinde satın almış olup, yeme içme söktöründe faaliyet gösteren bir tacirin aydınlatma sektöründeki bir tasarımın kime ait olduğunu bilme ve araştırma yükümlülüğü de bulunmadığından ileri sürülen husumet itirazı yerinde görülmüş olup, … LTD ŞTİ yönünden açılan davanın husumet yokluğu gözetilirek reddine karar verilmiştir.
Diğer davalı … A.Ş yönünden tasarım hakkına tecavüz gerek değişik iş dosyasında alınan rapor, gerekse mahkememizce alınan kök ve ek raporlar dikkate alındığında sabit görülmüştür.
6769 sayılı yasanın 59/1 maddesi gözetildiğinde ,davalının tasarım hakkı sahibinin izni olmadan bu ürünü üretemeyeceği, piyasaya sunamayacağı, satamayacağı sabit olduğu halde davacıdan izin almaksızın sayılan fiilleri işlediğinden kusurlu olup, tasarım hakkı sahibinin zararını tanzim etmek ile yükümlüdür. Tasarım hakkı sahibinin uğradığı zarar sadece fiili kaybın değerini değil, ayrıca tasarımdan doğan haklara tecavüzden dolayı yoksun kalınan kazancı da kapsar. Yoksun kalınan kazanç zarar gören tasarım hakkı sahibinin seçimine bağlı olarak yasada düzenlenmiş olup, huzurdaki davada ise davacı SMK 151/2-b( tasarımdan doğan hakka tecavüz edenin tasarımı kullanmaktan elde ettiği net kazanca göre) talepde bulunmuştur.
Somut olayda tasarımın tescilli olduğu süre, ihlal tarihi, davalının bu üründen diğer davalıya 1 adet satmış olması, alınan kök ve ek raporın denetime uygun bulunması ,tarafların mali kayıtları, davalı … A.Ş firması tarafından ibraz edilen ticari defterlerin TTK Md.64-66 ve V.U.K. madde 220-226’ya göre uygun olarak tutulmuş olması, Davaya konu satış bedeli ile ilgili yıl (2015) Kurumlar Vergisi beyannamesi baz alınarak yapılan değrelendirmede toplam satışların maliyetinin Net Satışlara oranı %49,83 olarak hesaplandığı ve ilgili faturaya ait satış maliyeti: 16.753,92-TL olarak bulunduğu, İlgili faaliyet giderlerinin Net Satışlara oranı % 18,27 olarak mali bilirkişi tarafından tespit edilmiş olup, bu oranın aksini gösterin mali kayıtların aksi tespit olunmadığı gibi igili faturanın faaliyet giderlerinin :6.144,61-TL olarak hesaplandığı ve tüm bu giderlerin toplam satış bedelinden düşülmesi neticesinde ilgili faturada davalının elde edibileceği net gelir: 10.726,47-TL olarak hesaplandığından denetime uygun mali inceleme raporu, bu raporu doğrulayan mali kayıtlar gözetildiğinde tasarım hakkını ihlal nedeniyle 6769 sayılı SMK 151/2-b kapsamında davacının talep edebileceği maddi tazminat 10.726.47 TL olarak tespit edilmişse de; talep ile bağlı kalınarak 5000-TLmaddi tazminatın Davalı … tic Aş den tahsiline, davacının bu davalı yönünden fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına karar verilmesi gerekmiş olup, kısa hükümde 3 nolu bölümün başında sehven tasarım ibaresi marka olarak yazılmışsada bu hususun maddi hatadan kaynaklandığı zira kısa hükümde 2 nolu bölümde açıkca davacının tespit tarihinde geçerli olan tasarım hakkına tecavüz eylemi nedeniyle tasarıma tecavüzün tespitine,durdulmasına,önlenmesine karar verildiği anlaşıldığından gerekçeli karar yazılarken bu maddi hata düzeltilmiştir.
Davacı 6769 sayılı SMK 151/4 maddesinin uygulanmasını da talep etmişsede toplanan delillere göre bu yöndeki talep ispat edilemediğinden reddine karar verilmesi gerekmiştir.
Davacı manevi tazminatta da talep etmiştir. Tasarım hakkı tecavüze uğrayan tescil sahibinin manevi tazminat talep edebileceği yasada düzenlenmiştir.. Mütecavizin kusurlu olması şartıyla, işletmesinin ticari hayattaki imajının ve kendisine duyulan güvenin sarsılması nedeniyle, tasarım hakkı sahibinin ticari ve kişisel varlığında meydana gelen olumsuz sonuçların ortadan kaldırılması amacıyla manevi tazminat ödenmesine karar verilebilir. Somut olayda davalı tarafından benzer ürün diğer davalıya satılarak diğer davalının işyerinde satın alınmak suretiyle kullanılmakta olduğundan somut olayda davalı … A.Ş , basiretli tacir gibi davranma yükümlülüğünü ihlal ederek, davacıya ait tasarımı karıştırmaya neden olacak şekilde benzer olarak üreterek bilerek diğer davalıya satışa sunduğu ve davacının tasarım hakkına tecavüz eylemini gerçekleştirdiği anlaşıldığından , davacı yanca talep edilen manevi tazminat tutarı makul olarak talep edildiğinden somut olayın özelliği ve hak ve nesafet kuralları gereği olayın özellliğine uygun bir talep olduğundan mahkememizce de fahiş de bulunmadığı anlaşıldığından , mahkememizce talep gibi 1000-TL manevi tazminatın Davalı … tic Aş dan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiştir. Diğer davalının sorumluğu bulunmadığından. Kusuru tespit edilemediğinden husumetten red kararı verilmesi gerekmiştir.
Davacı yan her ne kadar diğer davalıya satılan avize ürününün imhası yönünde istemde bulunmuş isede; tacirler arasındaki satışların temelini iyiniyet oluşturup, diğer davalı yeme içme alınında faaliyet göstermekme olup,işyerinin daha şık olması için bu ürünü avize imalatçısı olan Davalı … tic Aş den almış olup, … SAN TİC LTD ‘nin tacir olarak somut olayda kusuru tespit edilemediğinden ticari hayattaki işlem güvenliği gözetilerek ürünün imha edilmesi yönündeki talebin Reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm oluşturmak gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarda açıklanan gerekçe kapsamına göre;
1- …TİC LTD ŞTİ yönünden açılan davanın husumet yokluğu gözetilirek REDDİNE,
2- Davalı … tic Aş yönünden açılan davada;bu davalının davacının tespit tarihinde geçerli olan tasarım hakkına tecavüz eyleminedeniyle tasarımatecavüzün tespitine,durdulmasına,önlenmesine
3- Tasarım hakkını ihlal nedeniyle 6769 sayılı SMK 151/2-b kapsamında davacının talep edebileceği maddi tazminat 10.726.47 TL olarak tespit edilmişse de; talep ile bağlı kalınarak 5000-TL maddi tazminatın Davalı … Aş dentahsiline, davacının bu davalı yönünden fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına,
4- 6769 sayılı SMK 151/4 maddesinin uygulanmasına yer olmadığına,
5- Manevi tazminat isteminin kabulü ile 1000-TL manevi tazminatın Davalı …tic Aş dan tahsili ile davacıya ödenmesine,
6-Ürünün imhası yönündeki istemin ticari hayattaki işlem güvenliği gözetilerek Reddine,
7-409,86 TL ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile 307,39 TL eksik harcın davalı …TİC. A.Ş’den tahsiline,
8-Tasarıma tecavüzün tespiti talebi yönünden, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 4.910 TL vekalet ücretinin davalıdan … TİC. A.Ş’den alınarak davacıya verilmesine,
9-Kabul edilen maddi tazminat talebi yönünden, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 4.910 TL vekalet ücretinin davalı …TİC. A.Ş’den alınarak davacıya verilmesine,
10-Kabul edilen manevi tazminat talebi yönünden, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 1.000 TL vekalet ücretinin davalı … TİC. A.Ş’den alınarak davacıya verilmesine,
11-Davalı …TİC LTD ŞTİ yönünden açılan davanın husumetten reddedildiği gözetilirek Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 4.910 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
12-102,47 TL peşin harç, 35,90 TL başvuru harcı 434 TL tebligat ve müzekkere masrafı, 2.190 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.762,37 TL yargılama giderinindavalı … TİC. A.Ş’den alınarak davacıya verilmesine,
13-Taraflarca fazla yatırılan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talebi halinde iadesine,
Dair verilen karar davacı vekilinin ve Davalı …tic Aş ile diğer davalı …TİC LTD ŞTİ vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren2 haftalık süre içinde İSTİNAF YASA yoluaçık olmak üzerekarar verilip tefhim kılındı, hazır olanlara duruşma zaptından örnek verildi.23/09/2020

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır