Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2018/228 E. 2020/256 K. 06.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ
HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/228 Esas
KARAR NO : 2020/256

DAVA : Endüstriyel Tasarıma tecüvüz ve Haksız Rekabetin Tespiti önlenmesi, Tazminat
DAVA TARİHİ : 24/05/2018
KARAR TARİHİ : 06/10/2020

Mahkememizde görülmekte bulunanEndüstriyel Tasarıma tecüvüz ve Haksız Rekabetin Tespiti önlenmesi, Tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin uzun yıllardan beri bayan giyim tekstili alanında faaliyet gösterdiğini, TPE nezdinde … (1.1 ve 1.2 nolu ETB) no ile tescilli “…” tasarımının davalı tarafından iltibas yaratacak şekilde birebir benzeyen ürünler üreterek satışa sunduğunu, davalı eylemlerinin müvekkilinin tasarım hakkına tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğunu bunun … 2.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin … D.iş sayılı dosyasıyla da tespit edildiğini iddia ederek öncelikle dava konusu ürünün satışının, piyasaya arzının, tanıtımının engellenmesini, taklit tasarımlara el konularak toplatılması ve imhası hususunda ihtiyati tedbir kararı verilmesini, tecavüzün tespiti ile önlenmesini, durdurulmasını, kaldırılmasını, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 5.000 TL maddi ve 5.000 TL manevi zararın tazminini, kararın ilanını, d.iş dosyasında yapılan yargılama giderlerinin de davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin hazır giyim ve konfeksiyon sektöründen 2000 yılından beri faaliyet gösterdiğini, 200 adet ve çeşitlilikte modeli içeren bir koleksiyon oluşturduğunu ve üretimini bu koleksiyona bağlı olarak yaptığını, davacı tasarımıyla müvekkil tasarımlarının son derece farklı olduğunu, davacı tasarımının yeni ve ayırt edicilik özelliğini de taşımadığını, davacının tespite konu ettiği “…” olarak tescil ettiği modelinin hemen her sezon sektörde birçok firmanın kullandığı klasik-anonim modellerden olduğunu, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER: Türk Patent ve marka kurumundan gönderilen tasarım tescil belgesi, vergi kayıtları, aynı tasarım için başka dava dosyasına sunulmuş bilirkişi raporu, mahkememizce alınan bilirkişi raporu, 2.FSHHM’nin … Diş sayılı dosyası, mahkememizce alınan bilirkişi raporundaki görseller.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava konusu uyuşmazlık; … nolu “…” endüstriyel tasarıma (1.1 ve 1.2 nolu ETB) davalı tarafından tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, durdurulması önlenmesi, şimdilik 151/2-a maddesi kapsamına göre 5.000 TL maddi 5.000 TL manevi tazminatın davalıdan tahsili, hükmün ilanı ve ihtiyati tedbir talebine ilişkindir.
Türk Patent ve marka kurumundan tasarım tescil belgesi celp edilmiştir. Tasarımın 5.2.2016 tarihinde tescil edildiği, bültende ilan tarihinin24.2.2016 tarihi olduğu anlaşılmıştır.
Delil tespit dosyası incelendiğinde bilirkişi tarafından 30.3.2018 tarihinde yapılan incelemede davacının uzun ceket tasarımının genel kalıp ve görünüm yönünden benzer olduğunu beyan etmiştir.
HMK 266. madde gereğince mahkememizce bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişiler 01/07/2020 tarihli raporlarında; Davacı tarafa ait … tescil no1lu çoklu endüstriyel tasarım belgesindeki tasarım ile davalı tarafa ait tespit talebinde bulunulan tasarımın karşılaştırılmasında; … no’hı tasarım ile davalı tarafa ait tasarımın birbirlerine iltibas bırakacak derecede benzer olduklarını, davalı tarafın 554 Sayılı Endüstriyel Tasarımların Korunması Hakkında KHK’nin 52/b maddesi esas alınmak suretiyle hesaplanan maddi tazminat tutarının 288,- TL olabileceğini bildirmişlerdir.
Davalı yan tasarımın yeni olmadığını ileri sürmüş ise de bu yönde delil sunmadığı, … firmasına yazılan yazıya verilen cevapta davaya konu modelleri daha önce görmediklerini bildirmişlerdir. Bilirkişi raporunun 8.sayfasında piyasada bu modelin birbirinden farklı genel kesimlere göre farklı detaylarına ilişkin görseller sunulmuş ancak davacı tasarımının yenilik özelliğini kaldıracak nitelikte bulunmadığı, davalı işyerinde bulanan ürünlerin iltibas yaratacak şekilde benzer olduğu hususu raporda belirlenmiştir.
Mahkememizce davacı ve davalıya ait dava tarihinden geriye doğru 2 yıllık kar zarar durumlarını gösterir mali kayıtlar celp edilmiş ,tasarımın tescil tarihinin 5.2.2016 tarihinde tescil edildiği, bültende ilan tarihinin 24.2.2016 tarihi olduğu, davanın 24.5.2018 tarihinde açıldığı, delil tespitinin 30.3.31018 tarihinde yapıldığı, mali bilirkişice davalının ticari defter ve belgeleri incelenmiş olup, davalının tekstil işini terk ettiği, 2018 yılında ceket satışı olduğu, 2016 ve 2017 yılında satışının bulunmadığı, ürünün daha önce 2.FSHHM’nin … esas sayılı dosyasında farklı bir dava yönünden 180 TL satış fiyatı üzerinden satışa sunulduğu, sektördeki ortalama kar marjının %20 olduğundan hareket ile 8 adet ürün için 288 TL olarak tespit edildiği belirlenmiş, mahkememizce mali bilirkişinin mali kayıtlar üzerinde yaptığı incelemede davaya konu tasarımın satışına ait fatura ve kodlama bulunmadığını bildirdiği, dolayısıyla ancak davalının 288 TL kar elde edebileceğini bildirdikleri anlaşılmıştır.
Davacı vekili tespit sırasında bulunan 6 farklı renkten toplam 93 adet ürünün işyerinde bulunduğu hususu dikkate alınarak Borçlar Kanunu kapsamında mahkemece yaklaşık tazminat tutarı belirlenmesi gerektiğini ileri sürerek tazminat belirlenirken davalının söz konusu ürünleri 249,90-TL’den satışını gerçekleştirdiği hususun dikkate alınması gerektiğini beyan etmiştir
Ancak davacı tazminat istemini karşı tarafın elde ettiği kara göre değil, kendi mahrum olduğu kar kaybına dayalı olarak yani SMK 151/2-a kapsamında talep etmektedir. Dolayısıyla davalının net olarak sattığı ürün bazında davacının zarara uğrayacağı hesabıyla bir hesaplama yapılması gerekli olup, bunun da ancak ticari evrak ve belgelere göre incelenmesi gerekli olup, mali bilirkişinin davalının … faaliyetini bıraktığı ve oto alım satım işiyle iştigale başladığını tespit ettiği, ticari defter ve kayıtlarında ise davaya konu ceket ürünü ile ilgili olarak kazancı ve satış adedini teyit eden bilgileri tespit edilemediği anlaşılmıştır.
Yapılan tespitte işyerinde 93 adet ürün ele geçmişse de davalının bu ürünlerin tamamını satmadığı ne kadar satış yaptığı hususunun mali kayıtlardan tespit edilmediği, Davalının 2017 yılına ait bilonçosunda tüm yıl içinde tüm satışlarından elde ettiği gelir ödediği vergi dikkate alındığında BK hükümlerine göre 288-TL maddi tazminat bedeli mahkememizce BK hükümlerine göre makul bir bedel olarak belirlenmiştir. Zira tasarım incelendiğinde mahkememizin ihtisas mahkemesi olması nedeniyle uzun ceket niteliğindeki ürünün farklı emsallerinin farklı versiyonları ile piyasada farklı firmalarca satışta olduğunun bilinen bir gerçek olduğu ,nitekim raporun 8.sayfasında da bu görsellere yer verildiği, tüketicinin özellikle davacının tasarımını tercih ettiği ve bu tasarımın çok tutulan bir tasarım olduğu, ödül vb aldığı yönünde davacı yanca delil sunulamamış olup, tasarımın tescil tarihi, tasarımın niteliği, emsallerinin piyasada farklı versiyonları ile bulunması, tasarımın birebir aynısının değil benzerinin davalı yanca kullanılmış olması nitekim bilirkişi raporunun 8. Sayfasında bu tasarımın kısa ve uzun benzerlerinin piyasada farklı detaylar ile bulunduğunu resmeden görsellerinde sunulmuş olması( kuşak detayı, kolü düğme ile bağlama detayı, yakanın daha uzun tutulması detayı, bazı modellerde düğme detayı gibi) , davacının tazminat seçim yöntemini SMK 151/2-a kapsamında talep etmiş olması , bu kapsamda davacının mahrum kaldığı karın tespit edilemediği , işyerinde ele geçen ürünlerin satışının gerçekleştiği hususunun ispat edilemediği, bizatihi satışa hazır halde bulunması halinde davacının elde edeceği muhtemel gelirin BK hükümlerine göre (ürünün kesim, dikim, işçilik, sevk, maliyetleri ve ödenecek vergi düştükten sonra) maddi tazminat miktarı ancak 288 TL olarak takdir edilmesi gerekmiştir.
Davacı manevi tazminatta da talep etmiştir. Tasarım hakkı tecavüze uğrayan tescil sahibinin manevi tazminat talep edebileceği belirtilmiştir. Mütecavizin kusurlu olması şartıyla, işletmesinin ticari hayattaki imajının ve kendisine duyulan güvenin sarsılması nedeniyle, tasarım hakkı sahibinin ticari ve kişisel varlığında meydana gelen olumsuz sonuçların ortadan kaldırılması amacıyla manevi tazminat ödenmesine karar verilebilir. Somut olayda davalı tarafından benzer ürün ticari saha içinde yani davalı işyeri içinde ele geçirilmiştir. Somut olayda davalı, basiretli tacir gibi davranma yükümlülüğünü ihlal ederek, davacıya ait tasarımın benzeri bilerek satışa sunduğu ve davacının tasarım hakkına tecavüz eylemini gerçekleştirdiği anlaşıldığından , davacı yanca talep edilen manevi tazminat tutarı davacı açısından bu tazminat türünün bir zenginleşme aracı olamayacağı gerçeği karşısında somut olayın özelliği ve hak ve nesafet kuralları gereği 1000-TL manevi tazminatında davalıdan tahsiline, hükmün ilanında davacının hukuki yararı bulunduğundan hükmün ilanına karar verilerek yukarda açıklanan gerekçe kapsamına göre aşağıdaki şekilde hüküm oluşturulmuştur..
HÜKÜM; Yukarıda açıklanan gerekçe kapsamına göre;
1-Davalının davacıya ait tescilli tasarım hakkına tecavüzün ve haksız rekabetin tespitine, durdurulmasına, önlenmesine,
2-6769 sayılı SMK’nun 151/2-a maddesine göre 288 TL maddi, 1000 TL Manevi tazminatın davalıdan tahsiline, maddi ve manevi tazminattafazlaya ilişkin istemin reddine,
3-Karar kesinleştiğinde hüküm özetinin Türkiye’de tirajı yüksek bir gazetede bir kez ilanına masrafın davalıdan tahsiline,
4-87,98 TL ilam harcının peşin yatırılan 170,78 TL harçtan mahsubu ile artan 82,80 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talebi halinde davacıya iadesine,
4- Tasarım hakkınatecavüzün ve haksız rekabetin tespitini talebinin kabulü yönünden, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 4.910 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Kabul edilen Maddi tazminat talebi yönünden Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 288 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Kabul edilen Manevi tazminat talebi yönünden Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 1.000 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Reddedilen manevi tazminat talebi yönünden Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 1000 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Reddedilen maddi tazminat talebi yönünden Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 288 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
9-Davacı tarafın yargılama giderlerinden olan 35,90 TL başvuru harcı 170,78 TL peşin harç 194,80 TL tebligat ve müzekkere masrafı, 3.000 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.401,48 TL yargılama giderinin taktiren 2/3 sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
10-Taraflarca fazla yatırılan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talebi halinde iadesine,
Dair verilen karar davacıve davalı vekilinin yüzüne karşı,gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren2 haftalık süre içinde İSTİNAF YASA yoluaçık olmak üzerekarar verilip tefhim kılındı, hazır olanlara duruşma zaptından örnek verildi.06/10/2020

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır