Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/625 E. 2021/153 K. 01.04.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ
HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/625
KARAR NO : 2021/153

DAVA : PATENTE TECAVÜZ VE HAKSIZ REKABETİN TESPİTİ, ÖNLENMESİ, SONUÇLARININ ORTADAN KALDIRILMASI
DAVA TARİHİ : 08/09/2017
KARAR TARİHİ : 01/04/2021

Mahkememizde görülmekte bulunan Patente Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti, Önlenmesi, Sonuçlarının Ortadan Kaldırılması davasının yapılan açık yargılamasının sonunda.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkilinin … sayılı “…” buluş başlıklı … sayılı Avrupa patentinin validasyonu olan … ve kahve pişirme yöntemini koruma altına alan patentin sahibi olduğunu, … sayılı patentle korunan buluşun, geleneksel Türk kahvesi pişirme yöntemlerinden ayrılmadan gerçekleştirildiğini, kısa sürede istenilen miktarda, alışılmış tadına ve kıvamına uygun olarak türk kahvesi pişiren, evlerde ve özellikle otel, restorasyon, kafe ve işyeri gibi kalabalık mekanlarda kullanılmaya uygun, birden çok sayıda pişirme haznesinin kullanıldığını, pişirme süresinin hassas olarak belirlendiği bir kahve makinesi pişirme yöntemi ile ilgili olduğunu, davalı ürünün, davaya konu … sayılı incelemeli patentin … ve … numaralı istemlerine açıkça tecavüz ettiğinden davalının “…” isimli ürününün müvekkiline ait … sayılı patent hakkına tecavüzün tespitini, önlenmesini ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için ihtiyati tedbir kararı verilmesini, davalı tarafa ait … ibareli ürünlerin, müvekkilinin patent kapsamında üretilen “…” … ibareli ürüne son derece benzer olduğunu, davalı yanın … ürünü ile yarattığı benzerliğin hiçbir teknik zorunluluğu bulunmadığını, müvekkiline ait … ile aynı olduğunu, … yerine ikame edilebilir olduğu izlenimini yaratacak şekilde üretildiğini, davalı yanın müvekkilinin tanınmışlığından yararlandığını, haksız ve dürüstlük kurallarına aykırı birşekilde müvekkilinin pazarına göz diktiğini, davalı yanın müvekkiline ait patente konu ürünün tüm özelliklerini öğrendiğini ve aynı yöntemi kullanarak müvekkilinin ürün ile çok benzer davaya konu ürünleri üreterek TTK 54.maddesi uyarınca haksız rekabet yarattığının ileri sürdüğünü, davalı yanın “…” ürünlerinin müvekkilinin talep konusu patentin kapsamında üretilen “…” ibareli ürüne son derece benzer olduğunu, bu benzerliklerinin teknik zorunluluktan kaynaklanmadığını, davalı ürünün müvekkiline ait ürünün yerine ikame edilebilir izlenimi yaratılacak şekilde üretildiğini, davalının müvekkilinin pazarına göz diktiğini, davalı ürünün TTK 54. ve devamı maddeleri uyarınca haksız rekabet teşkil ettiğini bu nedenle maddi ve manevi tazminat hakları saklı kalmak kaydıyla davalının “…” isimli ürününün müvekkilinin ilk otomatik … olan a… telve yi koruyan … sayılı patentine tecavüzün tespiti, önlenmesi, sonuçların ortadan kaldırılmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi özetle: Müvekkiline ait “…” ürünü ile davacı şirkete ait “…” ürünün tasarımlarının benzer olup olmadığı hususunun taraf arasında … 3 FSHHM nin … E. sayılı davasında incelendiğini ve ilk derece mahkemelerinde davaların müvekkili lehine sonuçlandığını, … 3 FSHHM nin … E sayılı davasında, bu davanın da davacısı olan .. A.Ş tarafından davaya konu olan müvekkiline ait “…” isimli ürününe ilişkin … sayılı tasarımın .. A.Ş ye ait olan “…” ürününe ilişkin … ve … sayılı tasarımlarına dayanarak yenilik ve ayırt edicilik karakterine haiz olmadığı gerekçesi ile hükümsüz kılınması talep edilmiştir. Yapılan yargılama sonucunda … 3 FSHHM nin … E. … K ve 13/07/2017 tarihli kararı ile … A.Ş tarafından açılan davanın reddine karar verildiğini, …1. FSHHM nin … E sayılı davasında müvekkilinin lehine sonuçlanan ve halen kanun incelemesi altında derdest olan dava nedeniyle bu davanın derdestlikten dolayı dinlenemeyeceğini, bu yargılamada tekrar ileri sürülemeyeceği ve gerek ihtiyati tedbir, gerekse esas davaya konu teşkil edemeyeceğini ve ürünlerin de benzer olmadığı dikkate alınarak davacının bu yönteki ihtiyati tedbir talebi ile esas davanın derdestlikten ötürü usul yönünden veya esastan reddine karar verilmesini, patent tecavüzüne dayalı ihtiyati tedbir istemi ile ilgili olarak cevap dilekçesi eklerindeki teknik açıklamalar ışığında müvekkiline ait “…” markalı … ürününün … A.Ş ne ait … sayılı patentte tecavüz ettiği ispat edilememiş olduğundan, davacının patent tecavüzüne dayalı esas davada ileri sürdüğü tüm taleplerin reddi ile vekalet ücreti ve yargılama giderinin davacı yana yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
… 3. FSHHM’nin … E. … K ve 13/07/2017 tarihli kararı incelendiğinde: Davacının … A.Ş, davalının … A.Ş., davanın; TPMK YİDK kararının iptali ve hükümsüzlük olup 13/07/2017 tarihinde davanın reddine karar verildiği, kararın 23/09/2019 tarihinde kesinleştiği görülmüştür.
Mahkememizin 2017/624 E. 2019/456 K. ve 03/12/2019 tarihli kararı incelendiğinde: Davacının … A.Ş, davalının …TİCARET A.Ş., davanın; Davalıya ait ürünün, davacının …numaralı patentine tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğunun tespiti, durdurulması, önlenmesi olup 03/12/2019 tarihinde davanın kabulüne karar verildiği, kararın İSTİNAF aşamasında olduğu görülmüştür.
TPMK kayıtları istenmiş, HMK 266. madde kapsamında bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
15/12/2017 tarihli bilirkişi kurulu raporunda özetle: Davalı firmanın ürünü kahve makinasının davacı firma adına tescilli olan … nolu patent belgesinin koruma kapsamında olduğu, davalı firmanın ürünü olan kahve makinasının davacı firmanın ürünü olan kahve makinası ile iltibas oluşturmadığı kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
13/06/2018 tarihli bilirkişi kurulu raporunda özetle: Davalıya ait … markalı kahve makinasının, davacıya ait … sayılı incelemeli patentin … nolu ürün istemi ile … nolu usul isteminin koruma kapsamında olmadığı kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
29/07/2019 tarihli bilirkişi kurulu raporunda özetle: Davalıya ait … markalı kahve makinasının, davacıya ait … sayılı incelemeli patentin … nolu ürün istemi ile … nolu usul isteminin koruma kapsamında olmadığı kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
08/02/2021 tarihli bilirkişi kurulu ek raporunda özetle: Davanın konusunun davacıya ait … numaralı patent olmasına rağmen raporda sehven … şeklinde yazıldığı, söz konusu patent belgesi numarasının sehven yazıldığının dava kapsamı ve içeriği incelendiğinde rahatlıkla anlaşılabileceği, davaya konu … sayılı patent belgesinde esas unsur olarak yer alan “pişirmeyi başlatan infrared sensörün” davalıya ait … bulunmadığını bu nedenle heyetlerince kök ve ilk ek raporda da belirttildiği üzere davalıya ait ürünün, davacıya ait … sayılı patente tecavüz etmediği hususundaki görü ve kanaatlerinin değişmediği bildirilmiştir.
Mahkememizce 08/02/2021 tarihli rapora itibar edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava: Davalının “…” isimli ürününün, davacının … sayılı patentine tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğinin tespiti, önlenmesi, sonuçlarının ortadan kaldırılması ve hükmün ilanına ilişkindir.
Davanın açıldığı tarih itibarıyla 6769 sayılı SINAİ MÜLKİYET KANUNU uygulanacaktar.
6769 sayılı SMK 89. madde hükmüne göre; (1) Patent başvurusu veya patentin sağladığı korumanın kapsamı istemlerle belirlenir. Bununla birlikte istemlerin yorumlanmasında tarifname ve resimler kullanılır. (2) İstemler, kullanılan kelimelerin verdiği anlamla sınırlı olarak yorumlanamaz. Ancak istemler, koruma kapsamının tespitinde, buluşu yapan tarafından düşünülen fakat istemlerde talep edilmeyen, buna karşılık ilgili teknik alanda uzman bir kişi tarafından tarifname ve resimlerin yorumlanması ile ortaya çıkacak özellikleri kapsayacak şekilde genişletilemez. (3) İstemler, başvuru veya patent sahibine hakkı olan korumayı sağlayacak ve üçüncü kişilere de korumanın kapsamı açısından makul bir düzeyde kesinlik ifade edecek şekilde yorumlanır. (4) Patent başvurusunun sağladığı korumanın kapsamı, patentin verilmesine kadar geçen süre için başvurunun yayımlanmış olan istemleri ile belirlenir. Ancak patentin verildiği hâli veya itiraz veya hükümsüzlük işlemleri sonucunda değiştirilmiş hâli, koruma alanının genişletilmemiş olması şartıyla başvurunun sağladığı korumayı geçmişe dönük olarak belirler. (5) Patent başvurusunun veya patentin sağladığı koruma kapsamının belirlenmesinde, tecavüzün varlığının ileri sürüldüğü tarihte istemlerde belirtilmiş unsurlara eşdeğer nitelikte olan unsurlar da dikkate alınır. Bir unsur, esas itibarıyla istemlerde talep edilen unsur ile aynı işlevi görüyor, bu işlevi aynı şekilde gerçekleştiriyor ve aynı sonucu ortaya çıkarıyorsa, genel olarak istemlerde talep edilen unsurun eşdeğeri olarak kabul edilir (6) İstemlerin kapsamını belirlemek için patentin verilmesi ile ilgili işlemler sırasında veya patentin geçerliliği süresince, koruma kapsamının belirlenmesinde patent başvurusu veya patent sahibinin beyanları dikkate alınır. (7) Patent, buluşla ilgili örnekler içeriyorsa istemler bu örneklerle sınırlı olarak yorumlanamaz. Özellikle ürün veya usulün sahip olduğu ilave özelliklerin patentte açıklanan örneklerde bulunmaması, bu örneklerde bulunan özellikleri kapsamaması veya bu örneklerde belirtilen her amaç veya özelliği gerçekleştirememesi hâllerinde, ürün veya usul istemlerle sağlanan koruma kapsamının dışında tutulmaz.
SMK 149/1 maddesinde sınai mülkiyet hakkı tecavüze uğrayan hak sahibi mahkemeden;
“Tecavüzün tespiti, önlenmesi, durdurulması, kaldırılması ile maddi ve manevi zararın tazmini , araçlara elkonulması, elkonulan araçlarda kendisine mülkiyet hakkının tanınması, araçların şekillerinin değiştirilmesi, üzerlerindeki markaların silinmesi veya imhası, kararın ilanı ” şeklinde talepte bulunabilir.
6102 sayılı TÜRK TİCARET KANUNU
Madde 54 “(1) Haksız rekabete ilişkin bu Kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır.
(2) Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır.” hükmü,
Madde 55 “(1) Aşağıda sayılan hâller haksız rekabet hâllerinin başlıcalarıdır:
a) Dürüstlük kuralına aykırı reklamlar ve satış yöntemleri ile diğer hukuka aykırı davranışlar
b) Sözleşmeyi ihlale veya sona erdirmeye yöneltmek;
c) Başkalarının iş ürünlerinden yetkisiz yararlanmak;
d) Üretim ve iş sırlarını hukuka aykırı olarak ifşa etmek;
e) İş şartlarına uymamak;
f) Dürüstlük kuralına aykırı işlem şartları kullanmak.; ” hükmü,
Madde 56 “Haksız rekabet sebebiyle müşterileri, kredisi, meslekî itibarı, ticari faaliyetleri veya diğer ekonomik menfaatleri zarar gören veya böyle bir tehlikeyle karşılaşabilecek olan kimse;
a) Fiilin haksız olup olmadığının tespitini,
b) Haksız rekabetin men’ini,
c) Haksız rekabetin sonucu olan maddi durumun ortadan kaldırılmasını, haksız rekabet yanlış veya yanıltıcı beyanlarla yapılmışsa bu beyanların düzeltilm esini ve tecavüzün önlenmesi için kaçınılmaz ise, haksız rekabetin işlenmesinde etkili olan araçların ve malların imhasını,
d) Kusur varsa zarar ve zıyanın tazminini,
e) Türk Borçlar Kanununun 58 inci maddesinde öngörülen şartların varlığında manevi tazminat verilmesini, isteyebilir. “hükmü yer almaktadır.
Haksız rekabet hükümlerinin amacı yasada “bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanması” şeklinde tanımlanmıştır. Türk Ticaret Kanunu’nun haksız rekabete ilişkin hükümlerinin uygulanması açısından varlığı gereken iyi niyet kurallarına aykırılık kriteri kaynağını Türk Medenî Kanunu’nun 2. maddesinde düzenlenmiş olan dürüstlük kuralından almaktadır. Bu iyiniyet kuralına aykırı hareketler iktisadi rekabetin kötüye kullanımıdır.
SMK,TTK hükümleri, mevzuat, mahkememizce itibar edilen 08/02/2021 tarihli bilirkişi raporu ve bütün dosya kapsamından: Davalının “…” markalı kahve makinasının, davacıya ait … sayılı patente tecavüz teşkil etmediği kanaatine varıldığından davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere
1-DAVANIN REDDİNE
2-59,30 TL ilam harcından peşin harcın mahsubu ile eksik 27,90 TL harcın davacıdan tahsiline,
3-Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Taraflarca fazla yatırılan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talepleri halinde iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde İSTİNAF YASA YOLU AÇIK olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı.01/04/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır