Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/593
KARAR NO : 2021/133
DAVA : PATENTE TECAVÜZ VE HAKSIZ REKABETİN TESPİTİ, DURDURULMASI, ÖNLENMESİ
DAVA TARİHİ : 14/08/2017
KARAR TARİHİ : 11/03/2021
Mahkememizde görülmekte bulunan Patente Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti, Durdurulması, Önlenmesi davasının yapılan açık yargılamasının sonunda.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Davanın etkinliğini sağlamak anlamında 6769 sayılı SMK’nın 159 ve TTK’ nun 61. maddesi anlamında, davalının durumdan haberdar olması ile mevcut durumun korunması imkansız hale gelebileceğinden tebligat ve duruşma yapılmaksızın, davalı tarafından ticaret mevkiine konulan, müvekkilinin … (…),… ( …), … (…), … (…), … (…), … (…), … (…) numaralı incelemeli patentlerinden doğan haklara tecavüz teşkil eden fiillerin durdurulmasını, bu çerçevede ürünlerin üretim, satış ve her türlü mecrada pazarlamasının durdurulmasını ve patentten doğan haklara tecavüz edilerek üretilen ürünlere, başta davalıya ait … adresindeki olmak üzere Türkiye sınırları içinde veya gümrük ve serbest liman veya bölgeleri de dahil bulundukları her yerde ürünlere el konulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesine, 6769 sayılı SMK’nun 149. maddesi kapsamında davalının, vekil edenin patentten doğan haklarına tecavüz teşkil eden fiillerinin tespiti, bu fiillerin durdurulmasını, tecavüzün sonuçlarının giderilmesini, tecavüz suretiyle oluşturulan ürünlere ve bunların üretiminde kullanılan araçlara el konulmasını ve bunların imhasını, tecavüz eylemlerinin devamını önlemek üzere gereken uygun görülecek sair tedbirlerin alınmasını, davalının eylemleri neticesinde oluşan TTK’nun 54 ve devamı maddeleri anlamındaki haksız rekabetin tespitini, önlenip yasaklanmasını, haksız rekabetin neticesi olan maddi durumun ortadan kaldırılmasını ve gideri davalıdan alınarak dava neticesinin Türkiye çapında tirajı en yüksek posta veya hürriyet gazetelerin den birinde ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Davaya konu ürünün içerisinde yer aldığı iddia olunan ambalajın orijinal baskısında ne davacı şirketin ismini ne de davacı şirketi anımsatan bir unvan veya sembolün yazılı veya basılı olmadığını, buna rağmen davacının kendi firma isimlerinin de ürünün ambalajında kullanıldığını iddia ettiğini, ambalaj üzerine sonradan yapıştırıldığı anlaşılan bir etiketin buna delil olarak gösterildiğini, bu etiketin müvekkili şirket tarafından yapıştırılmadığın, bu yöndeki davacı iddiasının bu sebeple kabul edilebilir bir iddia olmayıp ispata muhtaç olduğunu, müvekkili şirketin orijinal bir kısım ambalajları incelendiğinde bu ambalajlarda ne davacı şirketin ne de başkaca bir firmanın isim veya logosu olmadığı gibi bunları anımsatacak bir ibare de olmadığını, müvekkilinin otomotiv ve yedek parça üretimi yapan ve yardımcı elemanlar üreten firma olduğunu, davaya konu edilen emtiayı üretmediğini, satışa sunmadığını ve ithal etmediğini, müvekkilinin üretim ve satış sıkalasında yer almayan bir malla alakalı müvekkilinin sorumluluğuna hükmedilmek istenmesinin hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğunu, davacı tarafından ibraz olunan fatura suretinde de davacının iddialarını doğrular herhangi bir beyan veya ibarenin söz konusu olmadığını, tüm bu sebeplerle davacının ispata muhtaç iddialarına katılmadıklarını, haksız ve mesnetsiz davanın reddini talep etmiştir.
TPMK kayıtları istenmiş, HMK 266. maddesi kapsamında bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
28/06/2019 tarihli bilirkişi kurulu raporu ibraz edilmiştir.
28/06/2019 tarihli bilirkişi kurulu raporunda özetle: Davalıya ait olduğu ifade edilen incelenen ürün setinin davacı tarafın … (…), … (…), … (…) numaralı incelemeli patent belgelerinin koruma kapsamında kalmadığı, davalıya ait olduğu ifade edilen incelenen ürün setinin davacı tarafın … (…) ve … (…) numaralı incelemeli patent belgelerinin koruma kapsamında kalıp kalmadığının, ürünler demonte edilemediği için tespit edilemediği, davalıya ait olduğu ifade edilen incelenen ürün setinin davacı tarafın SMK 141-b uyarınca, contributory patent infringement, iştiraken tecavüz nedeniyle … (…), … (…) numaralı incelemeli patent belgelerinin koruma kapsamında kaldığı bildirilmiştir.
11/11/2020 tarihli bilirkişi kurulu ek raporunda özetle: Kök rapordaki görüş ve kanaatlerinde bir değişiklik olmadığı, davalıya ait olduğu ifade edilen incelenen ürün setinin davacı tarafın … (…), … (…), … (…) numaralı incelemeli patent belgelerinin koruma kapsamında kalmadığı, davalıya ait olduğu ifade edilen incelenen ürün setinin davacı tarafın … (…) ve … (…) numaralı incelemeli patent belgelerinin koruma kapsamında kalıp kalmadığının, ürünler demonte edilemediği için tespit edilemediği, davalıya ait olduğu ifade edilen incelenen ürün setinin davacı tarafın SMK 141-b uyarınca, … patent infringement, iştiraken tecavüz nedeniyle … (…), …. (…) numaralı incelemeli patent belgelerinin koruma kapsamında kaldığı bildirilmiştir .
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava: Davalının eyleminin, davacıya ait … (…), … (…), … (…), … (…), … (…), … (…), … (…) numaralı patentten doğan haklara tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğinin tespiti, durdurulması, önlenmesi ve hükmün ilanına ilişkindir.
6769 sayılı SMK 89. madde hükmüne göre; (1) Patent başvurusu veya patentin sağladığı korumanın kapsamı istemlerle belirlenir. Bununla birlikte istemlerin yorumlanmasında tarifname ve resimler kullanılır. (2) İstemler, kullanılan kelimelerin verdiği anlamla sınırlı olarak yorumlanamaz. Ancak istemler, koruma kapsamının tespitinde, buluşu yapan tarafından düşünülen fakat istemlerde talep edilmeyen, buna karşılık ilgili teknik alanda uzman bir kişi tarafından tarifname ve resimlerin yorumlanması ile ortaya çıkacak özellikleri kapsayacak şekilde genişletilemez. (3) İstemler, başvuru veya patent sahibine hakkı olan korumayı sağlayacak ve üçüncü kişilere de korumanın kapsamı açısından makul bir düzeyde kesinlik ifade edecek şekilde yorumlanır. (4) Patent başvurusunun sağladığı korumanın kapsamı, patentin verilmesine kadar geçen süre için başvurunun yayımlanmış olan istemleri ile belirlenir. Ancak patentin verildiği hâli veya itiraz veya hükümsüzlük işlemleri sonucunda değiştirilmiş hâli, koruma alanının genişletilmemiş olması şartıyla başvurunun sağladığı korumayı geçmişe dönük olarak belirler. (5) Patent başvurusunun veya patentin sağladığı koruma kapsamının belirlenmesinde, tecavüzün varlığının ileri sürüldüğü tarihte istemlerde belirtilmiş unsurlara eşdeğer nitelikte olan unsurlar da dikkate alınır. Bir unsur, esas itibarıyla istemlerde talep edilen unsur ile aynı işlevi görüyor, bu işlevi aynı şekilde gerçekleştiriyor ve aynı sonucu ortaya çıkarıyorsa, genel olarak istemlerde talep edilen unsurun eşdeğeri olarak kabul edilir (6) İstemlerin kapsamını belirlemek için patentin verilmesi ile ilgili işlemler sırasında veya patentin geçerliliği süresince, koruma kapsamının belirlenmesinde patent başvurusu veya patent sahibinin beyanları dikkate alınır. (7) Patent, buluşla ilgili örnekler içeriyorsa istemler bu örneklerle sınırlı olarak yorumlanamaz. Özellikle ürün veya usulün sahip olduğu ilave özelliklerin patentte açıklanan örneklerde bulunmaması, bu örneklerde bulunan özellikleri kapsamaması veya bu örneklerde belirtilen her amaç veya özelliği gerçekleştirememesi hâllerinde, ürün veya usul istemlerle sağlanan koruma kapsamının dışında tutulmaz.
SMK 149/1 maddesinde sınai mülkiyet hakkı tecavüze uğrayan hak sahibi mahkemeden;
“Tecavüzün tespiti, önlenmesi, durdurulması, kaldırılması ile maddi ve manevi zararın tazmini , araçlara elkonulması, elkonulan araçlarda kendisine mülkiyet hakkının tanınması, araçların şekillerinin değiştirilmesi, üzerlerindeki markaların silinmesi veya imhası, kararın ilanı ” şeklinde talepte bulunabilir.
6102 sayılı TÜRK TİCARET KANUNU
Madde 54 “(1) Haksız rekabete ilişkin bu Kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır.
(2) Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır.” hükmü,
Madde 55 “(1) Aşağıda sayılan hâller haksız rekabet hâllerinin başlıcalarıdır:
a) Dürüstlük kuralına aykırı reklamlar ve satış yöntemleri ile diğer hukuka aykırı davranışlar
b) Sözleşmeyi ihlale veya sona erdirmeye yöneltmek;
c) Başkalarının iş ürünlerinden yetkisiz yararlanmak;
d) Üretim ve iş sırlarını hukuka aykırı olarak ifşa etmek;
e) İş şartlarına uymamak;
f) Dürüstlük kuralına aykırı işlem şartları kullanmak.; ” hükmü,
Madde 56 “Haksız rekabet sebebiyle müşterileri, kredisi, meslekî itibarı, ticari faaliyetleri veya diğer ekonomik menfaatleri zarar gören veya böyle bir tehlikeyle karşılaşabilecek olan kimse;
a) Fiilin haksız olup olmadığının tespitini,
b) Haksız rekabetin men’ini,
c) Haksız rekabetin sonucu olan maddi durumun ortadan kaldırılmasını, haksız rekabet yanlış veya yanıltıcı beyanlarla yapılmışsa bu beyanların düzeltilm esini ve tecavüzün önlenmesi için kaçınılmaz ise, haksız rekabetin işlenmesinde etkili olan araçların ve malların imhasını,
d) Kusur varsa zarar ve zıyanın tazminini,
e) Türk Borçlar Kanununun 58 inci maddesinde öngörülen şartların varlığında manevi tazminat verilmesini, isteyebilir. “hükmü yer almaktadır.
Haksız rekabet hükümlerinin amacı yasada “bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanması” şeklinde tanımlanmıştır. Türk Ticaret Kanunu’nun haksız rekabete ilişkin hükümlerinin uygulanması açısından varlığı gereken iyi niyet kurallarına aykırılık kriteri kaynağını Türk Medenî Kanunu’nun 2. maddesinde düzenlenmiş olan dürüstlük kuralından almaktadır. Bu iyiniyet kuralına aykırı hareketler iktisadi rekabetin kötüye kullanımıdır.
SMK, TTK hükümleri, mevzuat, Mahkememizce itibar edilen bilirkişi kurulu rapor-ek raporu ve bütün dosya kapsamından: Davalıya ait ürün setinin davacı tarafın… (…), … (…), … (…) numaralı incelemeli patent belgelerinin koruma kapsamında kalmadığı, davalıya ait ürün setinin davacı tarafın … (…) ve … (…) numaralı incelemeli patent belgelerinin koruma kapsamında kalıp kalmadığının, ürünler demonte edilemediği için tespit edilemediği, davalıya ait ürün setinin davacı tarafın SMK 141-b uyarınca, contributory patent infringement, iştiraken tecavüz nedeniyle … (…), … (… ) numaralı incelemeli patent belgelerinin koruma kapsamında kaldığı kanaatine varıldığından; Davalının, davacının … (…), … (…) numaralı patentlerinden doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet ettiğinin tespitine, durdurulmasına, önlenilmesine, patent hakkına tecavüz edilerek üretilen veya sair surette temin edilerek ticaret mevkiine konulan ürünlere, ürünlerin üretiminde kullanılan araçlara, kalıplara gümrükler de dahil olmak üzere bulundukları yerde el konulmasına, el konulan taklit ürünlerin masrafı davalıdan alınmak sureti ile imhasına, hükmün ilanında davacının hukuki yararı bulunduğundan karar kesinleştiğinde hüküm özetinin masrafı davalıdan alınarak Türkiye’de tirajı yüksek bir gazetede bir kez ilanına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere
1-Davalının, davacının … (…), … (…) numaralı patentlerinden doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet ettiğinin tespitine, durdurulmasına, önlenilmesine,
2-Patent hakkına tecavüz edilerek üretilen veya sair surette temin edilerek ticaret mevkiine konulan ürünlere, ürünlerin üretiminde kullanılan araçlara, kalıplara gümrükler de dahil olmak üzere bulundukları yerde el konulmasına,
3-El konulan taklit ürünlerin masrafı davalıdan alınmak sureti ile imhasına,
4-Karar kesinleştiğinde hüküm özetinin Türkiye’de tirajı yüksek bir gazetede bir kez ilanına masrafın davalıdan tahsiline,
5-59,30 TL ilam harcından peşin harcın mahsubu ile eksik 27,90 TL’nin davalıdan tahsiline,
3-Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 5.900 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafın yapmış olduğu 31,40 TL peşin harç, 31,40 TL başvuru harcı, 2.000,00 TL bilirkişi ücreti ve 225,00 TL tebligat gideri olmak üzere toplam 2.287,80-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine.
5-Taraflarca fazla yatırılan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talepleri halinde iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde İSTİNAF YASA YOLU AÇIK olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı. 11/03/2021
Katip …
¸e-imzalıdır
Hakim …
¸e-imzalıdır