Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/583 E. 2021/279 K. 17.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/583
KARAR NO : 2021/279

DAVA : FSEK-MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT
DAVA TARİHİ : 26/07/2017
KARAR TARİHİ : 17/06/2021

Mahkememizde görülmekte bulunan FSEK- Maddi ve Manevi Tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkilinin profesyonel bir fotoğrafçı olduğunu, önemli şirketlerin işlerini yaptığını, davalı firmanın mekan fotoğraflarını çekmek için anlaşıldığını, ulaşım ve konaklamanın davalı tarafından karşılandığı otelde 99 adet fotoğraf çekildiğini, 29 adet fotoğrafın davalı tarafa gönderildiğini, bunun karşılığında herhangi bir ödeme yapılmadığını, müvekkilinin yazılı izni olmaksızın fotoğrafların yazılı basın ve dijital medyada kullanıldığını, davalı firma ile görüşüldüğünü telif bedellerinin ödeneceğinin söylendiğini fakat ödeme yapılmadığını bunun üzerine ihtarname çekildiğini, müvekkilinin, fotoğrafların haklarını hiçbir şekilde devretmediğini ve karşılığında bedel de ödenmediğini , FSEK 6. maddesi gereğince 30.000 TL maddi ve 20.000 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Davaya konu olan fotoğrafların eser olduğunun tespit edilmesi gerektiğini, fotoğrafların otelde konaklama karşılığında çekildiğini, herhangi bir sözleşme yapılmadığını, fotoğrafların alenileşmiş olduğunu, maddi veya manevi tazminat talep şartlannın gerçekleşmediğini, davanın reddini talep etmiştir.
Davanın açılmasını müteakip dava ve cevap dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, duruşmada hazır olanlar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, arabuluculuk kurumundan faydalanmak istenilmediğinden tahkikat duruşmasına devam olunmuş, beyanlarında geçen deliller toplanmış, HMK 184.madde kapsamında hazır olanlardan tahkikat ile ilgili beyanları sorulmuş, HMK 186. madde kapsamında ise karar duruşmasında hazır olanlardan esas ile ilgili son diyecekleri sorulmuştur.
HMK’nun 266. maddesi kapsamında bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
14/05/2018 tarihli bilirkişi raporunda özetle: Davacıya ait dava konusu fotoğrafların FSEK 4.maddesi ve yine FSEK 6.maddesi anlamında eser olduğu, davacının FSEK 11.maddesinin birinci fıkrası gereğince dava konusu fotoğrafların eser sahibi olduğu ve davayı açma ehliyetinin bulunduğu, davalı işletmenin fotoğrafları teslim aldıktan sonra muhtelif mecralarda izin almaksızın kullanmasının eser sahibinin mali haklarından FSEK 22 ve 23 maddesi anlamında çoğaltma ve yayma hakkının ihlali olduğu, davacının kullanımının kayıt altına aldığı fotoğrafların kullanımı için talep edebileceği rayiç bedelin 4.950 TL ve güncel haliyle 6.308,13 TL olabileceği, FSEK 68 maddesi çerçevesinde bu bedelin 3 katını talep edebileceği, davacı tarafın manevi tazminat talebinin yerinde olmadığı bildirilmiştir.
04/12/2018 tarihli bilirkişi kurulu ek raporunda özetle: Davaya konu fotoğrafların sözleşmeye konu edilmemeleri nedeniyle paket olarak değil beher eserler olarak yorumlanabileceği, dava konusu uyuşmazlıktaki davacıya ait dava konusu fotoğrafların FSEK 4.maddesi ve yine FSEK 6.maddesi anlamında eser olduğu, davacının FSEK 11.maddesinin birinci fıkrası gereğince dava konusu fotoğrafların eser sahibi olduğu, bu davayı açma ehliyetinin bulunduğu, davalı işletmenin fotoğrafları teslim aldıktan sonra muhtelif mecralarda izin almaksızın kullanmasının eser sahibinin mali haklarından FSEK 22. ve 23. maddesi anlamında çoğaltma ve yayma hakkının ihlali olduğu bildirilmiştir.
19/07/2019 tarihli bilirkişi kurulu raporunda özetle: Uyuşmazlıktaki dava konusu fotoğrafların FSEK 4.maddesi anlamında güzel sanat eseri olduğu, davacının FSEK 11/1.maddesi gereğince dava konusu fotoğrafların eser sahibi olduğu ve dava açma ehliyetinin bulunduğu, davaya konu fotoğrafların özelliği, sektörel piyasa rayiçleri ve fotoğrafların değer ölçüleri, kullanılan mecra, kullanım adedi, ticari amaçlı kullanım, eser sahibinin tanınmışlığı da dikkate alındığında davacının talep edebileceği maddi tazminatın daha önceki bilirkişi heyetine ek olarak 1 adet fotoğraf daha eklenmesiyle toplam bedelin 5.700,00 TL ve güncel haliyle 8.765,30 TL olabileceği, FSEK 68 maddesi çerçevesinde 3 kat tazminat hususunun dava konusu olayda gerçekleşmediği, davaya konu fotoğrafların kullanımında davacının eser sahibi olarak ismine yer verilmediğinden davacının FSEK 15 maddesi çerçevesinde manevi hakkının ihlal edildiği, davacının manevi tazminat talebinin yerinde olduğu, manevi tazminatın türü ve miktarının tayin hakkının mahkemeye ait olacağı bildirilmiştir.
06/01/2020 tarihli bilirkişi kurulu ek raporunda özetle: Kök rapordaki değerlendirmelerin aynen geçerli olduğu, uyuşmazlıktaki dava konusu fotoğrafların FSEK 4.maddesi anlamında güzel sanat eseri olduğu, davacının FSEK 11/1.maddesi gereğince dava konusu fotoğrafların eser sahibi olduğu ve dava açma ehliyetinin bulunduğu, davaya konu fotoğrafların özelliği, sektörel piyasa rayiçleri ve fotoğrafların değer ölçüleri, kullanılan mecra, kullanım adedi, ticari amaçlı kullanım, eser sahibinin tanınmışlığı da dikkate alındığında davacının talep edebileceği maddi tazminatın daha önceki bilirkişi heyetine ek olarak 1 adet fotoğraf daha eklenmesiyle toplam bedelin 5.700,00 TL ve güncel haliyle 8.765,30 TL olabileceği, FSEK 68 maddesi çerçevesinde 3 kat tazminat hususunun dava konusu olayda gerçekleşmediği, davaya konu fotoğrafların kullanımında davacının eser sahibi olarak ismine yer verilmediğinden davacının FSEK 15. maddesi çerçevesinde manevi hakkının ihlal edildiği, davacının manevi tazminat talebinin yerinde olduğu, manevi tazminatın türü ve miktarının tayin hakkının mahkemeye ait olacağı bildirilmiştir.
19/03/2021 tarihli bilirkişi kurulu raporunda özetle: Dava konusu fotoğrafların, FSEK’da tanımlandığı şekliyle reklam ve tanıtım amacıyla üretilen sahibinin hususiyetini taşıyan eser olduğu, davacı fotoğrafçı …’ın, reklam tanıtım amacıyla kullanılmak üzere …’in fotoğraflarının çekimi hususunda davalı tarafla sözlü olarak 30.000-TL + KDV bedel karşılığı anlaştıklarını beyan ederken, davalı taraf olan …nin ise alınan hizmetin davacının otelde 2 gün konaklaması karşılığı … olarak yapıldığını iddia ettiği taraflar arasında söz konusu fotoğrafların çekimi ve/veya üzerindeki mali hakların ve/veya kullanım hakkının devrine ilişkin kurulmuş yazılı hak devri veya istisna sözleşmesinin dosyada mevcut olmadığı, her iki tarafın da iddialarının ispatının dosyaya sunulan deliller açısından mümkün olmadığı, aradaki ilişkinin … olarak nîtelendirilemeyeceği, davacı fotoğrafçının, çektiği fotoğrafların eser niteliğinde olduğunu, kendisinden izin alınmaksızın kullanıldığını beyan ederek telif ihlali gerekçesiyle FSEK 68. maddesi hükmü gereğince 3 kat bedel istendiği, 3 kat tazminat şartlarının oluşmadığı ancak davacı fotoğrafçının hakların devrinden doğan fotoğraf bedellerini almadığı ve bu bedelin, davacı olan fotoğrafçının, davalıya ait otelde 2 (iki) gün çalışma yaptığı, davacının hizmet ve telif bedeli piyasa rayiçlerine göre günlük 7.500,- TL + KDV, 2 günlük karşılığı ise 15.000,- TL + KDV tutarında olduğu, sektörel teamül gereği yol ve konaklama giderleri hizmet talebinde bulunan davalı tarafından karşılandığından ve bu hususun aksinin ispatına ilişkin dosyada bir delil de bulunmadığından bu bedelin mahsubunun mümkün olmadığı, reklam ve tanıtım amacıyla üretilen eserlerin mecrada yayınlanmasında sanatçı adının zikredilmesi teamüllere uygun olmadığı, adsız kullanımın söz konusu olduğu, davacının manevi hak ihlâli iddiası ve manevi tazminat talebinin yerinde olmadığı bildirilmiştir.
Mahkememizce 19/03/2021 tarihli bilirkişi kurulu raporuna itibar edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava: Tarafların davalı şirkete ait Mia Mai Otel fotoğraflarının çekilmesi hususunda anlaştıkları, ulaşım ve konaklamanın davalı tarafından karşılandığı, otelde 99 adet fotoğraf çekildiği, 29 adet fotoğrafın davalı tarafa gönderildiği, bunun karşılığında herhangi bir ödeme yapılmadığı ve davacının yazılı izni olmaksızın fotoğrafların yazılı basın-dijital medyada kullanıldığı, fotoğrafların haklarının hiçbir şekilde devredilmediği ve karşılığında bedel ödenmediği iddiasına dayalı FSEK 6. maddesi gereğince 30.000 TL maddi ve 20.000 TL manevi tazminata ilişkindir.
FSEK hükümleri, mevzuat, Mahkememizce itibar edilen 19/03/2021 tarihli bilirkişi kurulu raporu ve bütün dosya kapsamından: Uyuşmazlığa konu fotoğrafların FSEK 4.maddesi anlamında güzel sanat eseri olduğu, davacının FSEK 11/1.maddesi gereğince dava konusu fotoğrafların eser sahibi olduğu, fotoğrafçı olan davacı …’ın, reklam ve tanıtım amacıyla kullanılmak üzere … fotoğraflarının çekimi hususunda davalı şirketle sözlü olarak 30.000-TL + KDV bedel karşılığı anlaştıklarını beyan ederken, davalı …nin ise alınan hizmetin davacının otelde 2 gün konaklaması karşılığı … olarak yapıldığını iddia ettiği, taraflar arasında söz konusu fotoğrafların çekimi ve üzerindeki mali hakların kullanım hakkının devrine ilişkin yazılı hak devri veya istisna sözleşmesinin mevcut olmadığı, mevcut delillerden taraflar arasındaki ilişkinin … olarak nitelendirilemeyeceği, davacının; Çektiği fotoğrafların eser niteliğinde olduğu, kendisinden izin alınmaksızın kullanıldığını iddia ederek telif ihlali gerekçesiyle FSEK 68. maddesi hükmü gereğince 3 kat bedel istediği, tarafların beyanlarından: Fotoğraf çekimi hususunda tarafların sözlü olarak anlaştıkları ve kullanımın da bu sözlü anlaşma çerçevesinde olduğu ancak davacıya herhangi bir bedelin ödenmediği anlaşılmakla, FSEK 68.maddenin “sözleşme dışı kullanımlar” için uygulanması gereken bir madde olduğu bu nedenle FSEK 68.maddesi çerçevesinde 3 kat tazminat durumunun davaya konu olayda gerçekleşmediği ancak davacı fotoğrafçının hakların devrinden doğan fotoğraf bedellerini almadığı, davacının, davalıya ait otelde 2 (iki) gün çalıştığı, davacının hizmet ve telif bedelinin piyasa rayiçlerine göre günlük 7.500,- TL + KDV, 2 günlük karşılığının ise 15.000,- TL + KDV tutarında olduğu, sektörel teamül gereği yol ve konaklama giderlerinin hizmet talebinde bulunan davalı şirket tarafından karşılandığı ve bu hususun aksinin ispatlanamadığından bu bedelin mahsubunun mümkün olmadığı, FSEK 15.maddesine göre eseri, sahibinin adı veya müstear adı ile yahut adsız olarak, umuma arz etme veya yayımlama hususunda karar vermek salahiyetinin münhasıran eser sahibine ait olduğu, reklam sektöründeki teamüller gereği reklam ve tanıtım amacıyla ortaya çıkarılan eser niteliğindeki işlerde, işin mecrada yayınlanması halinde sanatçının adının zikredilmediği, eserinin mali haklarını reklam/ilanda kullanılmak amacıyla bir bedel karşılığı devreden sanatçının, sözleşmede açıkça belirtilmiş olsun ya da olmasın işin niteliği ve sektördeki teamüller gereği ismin belirtilmesi konusundaki manevi hakkını FSEK 15.maddede belirtildiği şekilde adsız kullanım olarak devrettiği böylece davacının manevi hak ihlâli iddiası ve manevi tazminat talebinin yerinde olmadığı kanaatine varıldığından davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere
1- DAVANIN KISMEN KABULÜNE
2-15.000 TL maddi tazminatın, dava tarihi olan 26/07/2017 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Manevi tazminat ve diğer taleplerin reddine
4-1.024,65 TL ilam harcından, peşin harcın mahsubu ile eksik 170,77 TL harcın davalıdan tahsiline,
5-Maddi tazminat yönünden Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 5.900 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Reddedilen maddi tazminat yönünden Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Reddedilen manevi tazminat yönünden Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Davacı tarafın yaptığı 31,40 TL başvuru harcı, 853,88 peşin harç, 6.910,00 TL bilirkişi ücreti ve 478,00 TL tebligat masrafı olmak üzere toplam 8.303,28 TL yargılama giderinden takdiren 2.491,00-TL nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
9-Davalı tarafın yaptığı 1.460,00 bilirkişi ücretinden takdiren 1.022,00 -TL ‘nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
10-Taraflarca fazla yatırılan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talepleri halinde iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde İSTİNAF YASA YOLU AÇIK olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı. 17/06/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır