Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/571 Esas
KARAR NO : 2018/405

DAVA : Alacak (Fikir Ve Sanat Eseri İle İlgili Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/07/2016
KARAR TARİHİ : 315/07/2016

sözleşmeden kaynaklanan alacak davası İstanbul 8.ATM’nin 2016/746 esas-2017/196 karar sayılı görevsizlik kararı üzerine mahkememize tevzii edilmiştir.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
İDDİA; Davacı vekili dava dilekçesinde; Müvekkili … aleyhine Davalı tarafça başlatılan takip neticesinde, Müvekkilinin banka hesabına … 28. İcra Dairesinin … E. Sayılı dosyası sebebiyle haciz konulduğunu,konan hacizler nedeniyle zorunlu olarak işbu bu dosyaya ödemede bulunulduğunu, 2010 yılında Müvekkili firmasının artan giderleri ve tasarruf politikası çerçevesinde taraflarca İmzalanan sözleşmenin fesih kısmını düzenlenyen 8.2 Maddesine uygun olarak sözleşmenin … 2. Noterliğinin … tarihli … Yevmiye numaralı fesih ihbarnamesi ile fesih edildiğini,fesih ihbarnamesinin 25.11.2010 tarihinde …’ye tebliğ olunduğunu, dolayısıyla taraflar arasındaki sözleşmenin fesih olduğu halde davacı yanca 21.12.2012 tarihinde Müvekkilleri aleyhine … 28. İcra i Dairesinde, Davalı tarafça … E. İle icra takibi başlatıldığını ve takibe dayanak olarak da 2010,2011,2012 yıllarına ait fatura bedelleri gösterildiğini, icra takibine ilişkin olarak 10.01.2013 tarihinde 7 günlük itiraz süresi içerisinde … İcra Müdürlüğü vasıtasıyla itirazda bulunduklarını,ancak söz konusu itiraz üzerine takibin durması gerekirken itiraz dosyasına girmediğinden takibin kesinleştiğini, 10.06.2016 tarihinde kesinleşen takip neticesinde banka hesabına konulan haciz sebebiyle Müvekkilinin söz konusu dosya hesabına ödemelerde bulunmak zorunda kaldığını, takip dosyasına ödenen bedelin müvekkillerine geri ödenmesine bu kapsamda ödemiş olduğu 1000 TL nin ödeme tarihi itibarıyla yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA; Davalı vekili beyan dilekçesinde; davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE
Dava konusu uyuşmazlık, davacının icra zoru ile ödemek zorunda kaldığı 1000 TL nin ödeme tarihi itibarıyla yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline(istirdadına) karar verilmesi istemlidir.
HMK 266. madde gereğince bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Celp edilen icra dosyası incelendiğinde, davalı tarafça 21.12.2012 tarihinde … 28. İcra Dairesinde … E, sayılı dosya ile icra takibi başlatıldığı, takibe dayanak olarak 2010,2011,2012 yıllarına ait faturaların takipte dayanak olarak gösterildiği, 170.70 TL nin 2010 yılı telif bedeli, 185.28 TL nin 2011 yılı bedeli, 201.54 TL nin 2012 yılı telif bedeli toplamda 557.52 TL ve aylık %2 faiz istemi ile takip başlatıldığı, davalının 1000 TL ödeme yaparak dosya borcunu kapattığı anlaşılmıştır.
Bilirkişi 30.3.2018 tarihli raporunda; Taraflar arasında 11.08.2008 tarihinde imzalanarak yürürlüğe giren Lisans Sözleşmesinin feshi düzenleyen 8.2 nolu maddesine bakıldığında; Sözleşmenin sona erme tarihi olan 01,01.2009 tarihinden en geç bir ay öncesinde, sözleşmeyi haklı nedenlerle sona erdirmek istediğini ifade eden ve fesih istemini ayrıntılı olarak anlatan bildirimini noter kanalı ile yazıh olarak karsı tarafa bildirmediği takdirde. sözleşme aynı şartlarla yenilenir: Takip eden yıllar içinde aynı şekil geçerli olur ve yıldan yıla yenilenerek devam eder” düzenlememesinin yer aldığını, davalıya ait ticari defter ve begeleri incelediğini, Davacı …, sözleşmeyi feshetmek için … 2. Noterliğinde … tarihinde … yevmiye nolu Fesih İhbarnamesine bakıldığında; ihbarnamede sözleşmenin 8,2 maddesi gereğince sözleşme hükümlerine eöre firmamızın maliyetlerinin artması ve firmamızın tasarruf politikası doğrultusunda sözleşmeyi tek taraflı olarak feshettiğini, mali ve hukuki sorumluluk kabul etmeyeceğini ihbar ettiği yazdığı hususunun yer aldığını, Davaya esas teşkil eden taraflar arasında imzalanarak yürürlüğe giren sözleşmenin feshine ait gerekçelerin hukuken geçerli sebepler olup olmadığının takdirinin mahkemeye ait olduğunu,davacı tarafın edinilen 2010-2011-2012 yılı yasal defter kayıtları üzerinde yaptığı incelemeler sonucunda, davacı …’in davalı Musiki Eserleri Sahipleri Grubu Meslek Birliği’yle ilgili herhangi bir hesabın veya kaydın tutulmadığının tespit edildiğini bildirmiştir.
Dosyada mübrez noter fesih bildirim evrakı ve sözleşme hükümleri icra dosyası ile birlikte incelendiğinde , davacı ile davalı meslek birliği arasında 1.1.2008-1.1.2009 tarihleri arasını kapsayan müzik yayın sözleşmesi yapıldığı, sözleşme hükümlerine göre taraflardan biri sözleşmenin sona erme tarihinden en geç bir ay öncesinde sözleşmeyi sona erdirmek istediğini ifade eden bildirimi yazılı olarak yapmadığı takdirde, sözleşme aynı şartlarla yıldan yıla yenilenerek devam eder hükmünün bulunduğu, davacı yanca sunulan belgelerden fesih bildiriminin davalı meslek birliğine noterlik evrakı kapsamına göre 25.11.2010 tarihinde tebliğ edildiği,davacı yanca sunulan belge kapsamına göre ise 3 meslek birliği adına sözleşmenin 31.12.2010 tarihinden itibaren fesh edildiğine dair belge sunulduğu bu belgenin davalı yanca inkar edilmediği, takibin ise 2010,2011,2012 yıllarına ait olduğu, dolayısıyla meslek birliklerine geçerli bir fesih beyanı ulaşmasına rağmen 2011 ve 2012 yıllarına ait telif bedeli ve giderlerde faiz hesabı ile birlikte talep edildiği, kaldiki bir an için 2010 yılına ait sözleşme geçerli kabul edilse dahi 170.70 TL telif bedeline içerir faturanın davalıya tebliğ edilmediği, MK. 2 maddesinin her alanda uygulama alanı bulacak olması, düşük bedelli telif bedeli için davalıya fatura tebliği yapılmadan keza fesih bildirimi 4 meslek birliğine de ulaştığı halde 2011-2012 yıllarına ait telif hesabı ile birlikte takip yapılması ve faiz yürütülmesi iyiniyetli bir davranış olarak görülmemiş, davacının icra tehdidi altında ödemiş olduğu bedelin gerçek talepler ile uyuşmadığı subut bulduğundan davanın kabulüne karar verilmesi gerekmiştir.
Zira kendisine karşı İlamsız İcra takibi yapılmış olan borçlu, ödeme emrine itiraz etmemiş veya itiraz etmiş olup da itirazının icra mahkemesince kaldırılmış olması nedeniyle kesinleşen icra takibine rağmen maddi hukuk bakımından borçlu olmadığı kanısında olabilir. Borçlu olmadığını düşünen borçlu, borçlu olmadığını tespit ettirmek için icra takibi devam ederken alacaklıya karşı menfi tespit davası da açabilir. Somut olayda bir menfi tespit davası açılmamış ve borcu cebri icra tehdidi altında ödemiş ise ödemiş olduğu paranın kendisine geri verilmesi için alacaklıya karşı İstirdat davası açılabilir. İstirdat davası uyuşmazlığı maddi hukuku bakımından sona erdirme amacına yönelik bir davadır. İstirdat davası normal bir eda davası olup, bununla icra takibi sırasında sebepsiz olarak ödenmiş olduğu iddia edilen paranın geri verilmesi istenir. İstirdat davasının bazı şartları icra hukukuna dayanmaktadır; borçlunun, borçtu olmadığı bir parayı icra takibinin kesinleşmesi nedeniyle cebri İcra tehdidi altında ödemek zorunda kalmış olması durumunun bulunması gerekir. Davanın amacı, sonuçlanmış olan bir icra takibinin maddi hukuka aykırı olan bir sonucu iptal edilmesi ve maddi hukuk ile icra hukukunun şekli kurallar arasında uyum sağlanmasadır. .
İstirdat davası niteliği itibariyle sebepsiz zenginleşme davasına benzemektedir. Ancak sebepsiz zenginleşme davasının aksine istirdat davasında davacı kendini borçlu sanarak hatalı ödeme yaptığını ispatla yükümlü değildir. Eski Borçlar Kanunun m.62 deki bu ifade yeni Borçlar Kanunun 78. maddesinde bu husus korunmuştur. Buna göre borçlanmadığı edimi kendi isteğiyle yerine getiren kimse, bunu ancak, kendisini borçlu sanarak yerine getirdiğini ispat ederse geri isteyebilir. Bunun nedeni, ödemenin icra yoluyla yapılmış olmasıdır. İstirdat davasının amacı, davacının ödeme emrine İtiraz etmemesi ya da edip de itirazının kaldırılmış olmasının sebebiyle aleyhine kesinleşen icra kovuşturması dolayısıyla cebri İcra tehdidi altında ödemek zorunda kaldığı ve fakat gerçekte borçlu olmadığı paranın geri alınmasını sağlamaktır. Zira ödeme emrine zamanında itiraz edilmemesi ya da edilip de itirazın kaldırılması üzerine ödeme emrinde yazılı miktarın ödenmesi ile taraflar arasındaki uyuşmazlık sadece icra hukuku yönünden sonuçlanır. Maddi hukuk yönünde ise, uyuşmazlık sona ermiş olmaz. Diğer bir anlatımla, maddi hukuk yönünden bir eda davası niteliğindeki bu davanın konusu, öncelikle ödeme emrindeki alacağın aslında var olmadığı ya da hukuken borçluyu ilzam eden nitelikte bulunmadığı yönlerini ispatı ile ilgilidir. ( Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun, 3.2.1982 3/1347-73 sayılı kararı YKD 1983/1 s. 1720)
İcra dosyası, taraflarca hazırlama ilkesine göre ortaya konan beyan ve deliller bilirkişi raporu, fesih bildirim noter evrakı, meslek birliklerince davacıya verilen belge içerdiği, icra dosyası birlikte incelendiğinde; Davacının borçlu olmadığı halde ödemiş olduğu, 1000 TL nin ödeme tarihi itibarıyla yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, karar verilerek yukarda açıklanan gerekçe kapsamına göre aşağıdaki şekilde hüküm oluşturmak gerekmiştir.
HÜKÜM;Yukarda açıklanan gerekçe kapsamına göre,
1- DAVANIN KABULÜNE,
2-Davacının borçlu olmadığı halde ödemiş olduğu, 1000 TL nin ödeme tarihi itibarıyla yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-68,31 TL ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile eksik kalan 39,11 TL harcın davalıdan tahsiline,
4-Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 1.000 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafın yargılama giderlerinden olan 29,20 TL başvuru harcı 29,20 TL peşin harç 148 TL tebligat ve müzekkere masrafı, 1.500 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.706,40 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Taraflarca fazla yatırılan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talebi halinde iadesine,
Dair karar davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı ,gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 HAFTA içerisinde İSTİNAF YASA yolu açık olmak üzere karar verilip tefhim kılındı, hazır olanlara duruşma zaptından örnek verildi. 30/10/2018

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır