Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO:2017/564 Esas
KARAR NO:2020/261

DAVA:TAZMİNAT
DAVA TARİHİ:03/07/2017
KARAR TARİHİ:07/10/2020

Mahkememizde görülmekte bulunan TAZMİNAT davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirketin global ölçekli bilgisayar programı üreticisi olduğunu ve Üretilen bilgisayar programlarına güçlü resim tasarım paylaşımı ve reklamcılık araçları ile dünyada ve Türkiye’de en çok kullanılan mimari tasarım, çizim, görselleştirme, görüntüleme ve düzenleme programı olan “…” programı örnek verilebileceğini, müvekkil şirket tarafından üretilen bilgisayar programlarından doğan telif haklarının Bern Sözleşmesi, TRIPS Anlaşması gibi uluslar arası anlaşmalarının yanı sıra FSEK hükümleri uyannca korunduğunu, müvekkil şirketin talebi doğrultusunda davalı şirketin müvekkil şirkete ait bilgisayar programlarını hukuka uygun bir biçimde kullanmadığı iddiasıyla İstanbul 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin … D.iş numaralı dosyası ile tespit talebinde bulunulduğunu, talep ve delil tespiti kararı doğrultusunda suça konu delillerin elde edilebilmesi için davalı şirketin adresinde uzman bilirkişi huzurunda 08,02.2017 tarihinde tespit işlemi gerçekleştirildiğini, tespit işlemi neticesinde müvekkili şirkete ait 2 adet muhtelif bilgisayar programının bulunduğu, bunlardan … yazılımın kurulum dosyalarının olduğu, ancak çalışmadığı, tespit edilen diğer program olan … programının ise kurulu ve çalışır vaziyette olduğu anlaşıldığını, ancak herhangi bîr fatura veya lisans kaydı sunulamadığını, eser sahibi müvekkilinin Demo sürümüne ilişkin ticari kullanıma muvafakati olmadığı halde buna rağmen yazılımın tespit anında çalışmaması sebebiyle şimdilik işbu tazminat davasına konu edilmediğini, diğer program olan … programının FSEK m.71/1 gereği çoğaltma fiiîİ suçuna konu olduğundan davalı firma yetkilileri hakkında şikayette bulunulduğunu, işbu hukuk davasına konu olarak FSEK m.68 gereği “Mali Haklara Tecavüz” fiilini oluşturduğunu, davalı şirketin lisanssız kullandığı … programı güncel versiyon olmaması sebebiyle yazılımın tespit tarihindeki (08.02.2017) kur üzerinde 3.05 hesaplanan liste fiyatının KDV hariç TL cinsinden 3,000 Avro x 3.95 = 11.850 TL olduğunu, davalıya tespit işlemi sonrasında sulh için teklifte bulunulduğunu ancak uzlaşma sağlanamadığını, müvekkil şirketin mali hakkının davalı şirket tarafından işyerindeki bilgisayarda lisanssız yazılım kullanılması sonucu açık bir şekilde ihlal edildiğini, müvekkil şirketin davalı şirketten ilgili lisans bedelinin üç katını talep etme hakkının bulunduğunu belirterek FSEK m.68 uyarınca tanzim edilecek olan bilirkişi incelemesi sonrasında belirli hale gelecek olan belirsiz alacak davası tutarının davalıdan tahsiline, haksız fiil tespit tarihi olan 08.02.2017 tarihinden itibaren işleyecek ticari reeskont faizi île birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini arz ve talep etmiştir.
SAVUNMA: davalı vekili cevap dilekçesinde ; Müvekkilinin firmasında bulunan bilgisayarların müşterilerinin kullanımına ve staj maksatlı gelen üniversite öğrencilerinin kullanımına açık olduğunu, bilgisayarların ortak alanda bulunması ve kullanıma açık olması sebebiyle herkesin erişimine mümkün olduğunu, davalı tarafın … isimli bilgisayar programının müvekkil firmanın faaliyetleri ile kesinlikle Örtüşmeyen bir program olduğunu, müvekkil firmanın hali hazırda lisanslı olarak … isimli bilgisayar programlanın kullandığını, davacı tarafın tespit talebi ile açılan İstanbul 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin … D. İş dosyasındaki 002.2017 tarihli bilirkişi raporunda … isimli animasyon programının müvekkil firma bilgisayarında kurulu ve çalışır durumda olduğu tespit edilmişse de tespit tutanağında şirket çalışanı tarafından “programın, tespit edildiği bilgisayarın fiilen geçmişte İş yerinde çalışmış bir personel tarafından önerildiği ve diğer 3D programlarından vazgeçip bunu kullanalım dediğini, sonrasında programı kullanabilen kişi işten ayrıldığı için ve kullanacak kimse bulunmadığı ve programı kullanmadıklarını” beyan ettiğini, keza programın kurulu olduğu tespit edildiğini ancak bilirkişi tarafından programın kullanılıp kullanılmadığına dair herhangi bir kanıt bulunamadığını, ayrıca müvekkil firmanın internet sitesindeki yaptığı faaliyetler incelendiği takdirde sözü geçen program kullanılarak bir faaliyette bulunmadığı tespit edileceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini arz ve talep etmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI ve GEREKÇE:
Dava konusu uyuşmazlık; davacının üzerinde fsek kapsamında hak sahibi olduğu … , … programlarının yapılan tespit kapsamında izinsiz olarak kullanıldığının tespit edildiğini bu kapsamda belirsiz alacak hükümlerine göre şimdilik 11.850 TL’nin ayrıca fsek 68.madde kapsamında bilirkişilerce tespit edilecek tutarın davalıdan tahsili istemine ilişkindir.
Davacı vekili 15.6.2019 tarihli ıslah dilekçesiyle tazminat istemlerini belirli hale getirdiklerini ve 28.150-TL nin tahsiline karar verilmesini talep etmişlerdir.
Davanın açılmasını müteakip davacı ve davalının dava, cevap dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, duruşmada hazır olanlar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, arabuluculuk kurumundan faydalanmak istenilmediğinden tahkikat duruşmasına devam olunmuş, beyanlarında geçen deliller toplanmış, HMK 184.madde kapsamında hazır olanlardan tahkikat ile ilgili beyanları sorulmuş, HMK 186. madde kapsanında ise karar duruşmasında hazır olanlardan esas ile ile ilgili son diyecekleri sorulmuştur.
HMK 266. madde kapsamında bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişiler … ile … 09/11/2020 tarihli bilirkişi raporunda; İstanbul 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin … D, İş sayılı dosyası üzerinden alınan bilirkişi tespit raporunda davacı şirketin mali hak sahibi olduğu 1 adet … ve 1 adet … isimli yazılımların davalı firma bilgisayarlarında bulunduğu, ancak söz konusu yazılımlardan… yazılımının kurulum dosyalarının bilgisayarda yer aldığı ancak programın çalışır vaziyette kurulu olmadığı (tespit sırasında yazılımın bilgisayara yüklenmemiş olduğu), bir diğer … yazılımının ise kurulu ve çalışır vaziyette olduğu tespit edildiği, mezkur yazılıma ait lisans sertifikasının ya da satış faturasının dosyaya sunulmadığı, böylece davalı firmada lisanssız olarak bilgisayarda kurulu ve yüklü olduğu anlaşılan dava konusu … yazılımının lisans bedeli Üzerinden rayiç bedelinin hesaplanması gerektiği değerlendirildiği, Davalı firmada lisanssız olarak kullanıldığı tespit edilen 1 adet … yazılımı için 1 x 3,540 euro – 3.540 euro makul rayiç bedeli olarak takdir edildiği, bu miktarın tespit tarihi olan 08.02.2017 itibariyle T.C. Merkez Bankası Döviz Kuru olan 3.98 olan EURO/TL paritesine göre 3.540 £ x 3.98 TL = 14.089 TL’ye tekabül ettiği, sonuç itibariyle lisanssız kullanıma konu olan 1 adet yazılımın rayiç bedelinin 14.089 TL olduğu, Bu tespitler ışığında, dava konusu I (bir) adet yazılım için yapılan hesaplama sonucunda tespit edilen rayiç bedelin 14,089 TL olduğu, FSEK 68 md. uyarınca bu rakamın 3 (üç) katı olan 42.267 TL istenebileceği Görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Bilgisayar programları FSEK 2/1, 1/b-g hükümleri uyarınca ilim ve edebiyat eseri gibi korunmakta ve hak sahibi FSEK 68. maddeden yararlanabilmektedir. Davalının, hak sahibi ile lisans alımı için usulüne uygun bir sözleşme yapmadığı ve bedel ödemediği anlaşılmaktadır. Bu durumda bilirkişiraporunda belirlenmiş programın rayiç bedilinin 14.089 TL olduğu ve rayiç bedellerinin 3 katına kadar talep etme hakkı bulunduğu bildirilmiştir. Davalı Basiretli bir tacir gibi davranması gerekirken davalının, lisans almaksızın davaya konu programları yükleyip kullanması karşısında, davacının özel hukuk ceza tazminatı niteliği taşıyan 3 kat tazminatı isteme hakkı bulunmaktadır. Davacı ise ıslah dilekçesiyle 28.150 TL lik bedelin tazminat olarak ödenmesine karar verilmesini talep etmektedir.Yani bilirkişilerin belirlediği bedelin 2 katına yakın bir bedeli tazminat olarak talep etmiştir.
FSEK 68. madde düzenlemesi :
MADDE 68 – (Değişik: 5728 – 23.1.2008 / m.137) Eseri, icrayı, fonogramı veya yapımları hak sahiplerinden bu Kanuna uygun yazılı izni almadan, işleyen, çoğaltan, çoğaltılmış nüshaları yayan, temsil eden veya hertürlü işaret, ses veya görüntü nakline yarayan araçlarla umuma iletenlerden, izni alınmamış hak sahipleri sözleşme yapılmış olması halinde isteyebileceği bedelin veya bu Kanun hükümleri uyarınca tespit edilecek rayiç bedelin en çok üç kat fazlasını isteyebilir.
Görüldüğü gibi yasa tazminat kriteri olarak sözleşme yapılmış olması halinin yanı sıra ” rayiç bedel” i de dikkate almaktadır.
Ceza yargılamasına ilişkin dava dosyası celp edilmiş, mahkememizin … diş sayılı dosşyası celp edilmiş ve davaya konu … proğramının davalı bilgisayarında kurulu ve çalışır durumda olduğu anlaşılmış, davalı yanca dava konusu yazılıma ait lisans sertifikasının ya da satış faturasının dosyaya sunulmadığı, dolayısıyla proğramın davalı firmada lisanssız olarak bilgisayarda kurulu ve yüklü olduğu iki tarafın dosyaya yansılan mali ve sosyal durumu, proğramın güncelliği dikkate alandığında bilirkişilerce belirlenen rayiç mahkekemizce denetim ve hüküm kurmaya elverişli olarak kabul edilmiştir.
Davacı fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak belirsiz alacak hükümlerine göre ve fsek 68 göre 3 kat istemli olarak davasını açmıştır. Davalının eylemi aynı zamanda haksız rekabet niteliği taşıdığından ve dürüstlüğe aykırı bulunduğundan keza hukuka uygun lisanslı bir kullanım ile hukuka uygun olmayan lisanslı kullanım arasında bir takım uygulama farklarının ise ancak bilirkişi raporu ile aydınlanacak olması hususu gözetilmiş ve HMK 266. madde kapsamında inceleme yaptırılmış, Bilirkişi kurulunun raporunun kanıtlarla uyumlu ve denetlenebilir olduğu anlaşıldığından hükme esas alınması gerekmiş ve toplanan deliller kapsamına göre FSEK 68. maddeye göre hesaplanan ve davacının ıslah ile talep ettiği miktar dikkate alınarak 28.150-TL nın tespit tarihi olan 8.2.2017 tarihinden itibaren hasaplanacak avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm oluşturulmuştur.
HÜKÜM:yukarda açıklanan gerekçe kapsamına göre;
1-FSEK 68. maddeye göre hesaplanan ve davacının ıslah ile talep ettiğimiktar dikkate alınarak 28.150-TL nın tespit tarihi olan 8.2.2017 tarihinden itibaren hasaplanacak avans faiziyle birliktedavalıdan tahsiline,
2-1.922,93 TL karar harcının 202,37 TL peşin harç ve322,77 TL ıslah harçtan tahsili ile eksik kalan 1.397,79 TL harcın davalıdan tahsiline,
3-Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 4.910 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafın yargılama giderlerinden olan 31,40 TL başvuru harcı 202,37 TL peşin harç, 322,77 TL, ıslah harcı 274 TL tebligat ve müzekkere masrafı,1,500 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam2.330,54 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafın yapmış olduğu yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Taraflarca fazla yatırılan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talebi halinde iadesine,
Dair verilen karar davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı,gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren2 haftalık süre içinde İSTİNAF YASA yoluaçık olmak üzerekarar verilip tefhim kılındı, hazır olanlara duruşma zaptından örnek verildi. 07/10/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır