Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ
HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/428 Esas
KARAR NO : 2018/544

DAVA : Fikir Ve Sanat Eseri (Manevi Tazminat İstemli.)
DAVA TARİHİ : 10/08/2017
KARAR TARİHİ : 20/12/2018

Mahkememizde görülmekte bulunan Fikir Ve Sanat Eseri (Manevi Tazminat İstemli.) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA; Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin hayatını fotoğraf çekerek kazanan yapı fotoğrafçılığı konusunda nam salmış profesyonel bir fotoğrafçı olduğunu, müvekkilinin … A.Ş ile fotoğraflarına ilişkin 3 yıllık lisans sözleşmesi imzalandığını, lisans sözleşmesi gereği … üçüncü kişilere fotoğrafları kullandırabileceğini, … ile davalı arasında uyuşmazlığa konu bir kısım fotoğrafın kullanımı için sözleşme imza edildiğini ve 8 adet fotoğrafın kullanımı için davalıya bir yıllık süre ile izin verildiğini, sürenin 29/06/2012 tarihinde sona erdiğini, gerek müvekkili ile … arasında, gerekse … ile davalı arasında düzenlenen sözleşme son bulduktan sonra müvekkilinin uyarılarına rağmen, davalıların fotoğrafları kullanmaya devam ettiklerini, kullanılan fotoğrafların hiçbirinde müvekkilinin ismine yer verilmediğini, bu bağlamda davalıların FSEK 72/1 ve 72/2 maddelerini ve TTK’nın 55. maddesini ihlal ettiklerini iddia ederek, hukuka aykırı kullanımın tespitini, maddi ve manevi haklara yönelik olarak tecavüzün ref’ini, FSEK 83 ve 68 maddesi uyarınca tespit edilecek rayiç bedelin üç katı tazminatın ve davalının fotoğraflar nedeniyle elde edilen kazançtan hakkaniyete uygun miktar pay için şimdilik 1.000,00 TL.’sinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tazminini, izinsiz fotoğraf kullanımı için 5.000,00 TL ve kullanılan fotoğraflarda davacının isminin belirtilmemiş olması nedeniyle 5.000,00 TL olmak üzere toplam 10.000,00 TL manevi tazminata hükmedilmesini ve bir özür yazısı ile uyuşmazlığa konu fotoğrafların, müvekkilinin ismiyle beraber Sabah, Hürriyet ve Milliyet Gazetelerinde yayınlanmamasını ve hüküm ile ilanını talep ve dava ettiği anlaşılmıştır.
Davacı vekili 23.10.2018 tarihli ıslah dilekçesi ile maddi tazminat taleplerini 1.000 TL’den 136.800(45.600x 3) TL’nin işleyecek yasal faizleri ile birlikte tahsili şeklinde artırmışlardır.
SAVUNMA; Davalılar vekili cevap dilekçesi ile, davacı taraf ile aralarında herhangi bir sözleşmenin mevcut olmadığının açık olduğunu, müvekillerinin başka bir firma ile sözleşme imzaladıklarını, davacı tarafın aradan yıllar geçtikten sonra hak etmediği bir alacak ile ilgili olarak müvekillerini aramaya başladığını, e-mailler gönderdiğini ve bir takım haksız taleplerde bulunduğunun aşikar olduğunu, davacı yanın dosyaya sunmuş olduğu mail trafiğinden de görüleceği üzere iki yılı aşkın bir süredir bu taleplerin devam ettiğini, davacı yanın taleplerini kabul etmemekle birlikte, aleyhlerinde herhangi bir dava açılmış olsa bile, kanunun emrettiği zaman aşımı sürelerinin aşılmış olduğunu, müvekkilinin ülkemizin en bilinen ve takdir edilen mimarlık firmalarından biri olduğunu, müvekkilinin oluşturduğu katalogta sadece kendi projelerinin yer aldığı fotoğrafların bulunduğunu, müvekillerinin söz konusu kataloğun bir bölümünde kataloğun meydana getirilmesinde, içerisinde davacının da bulunduğu emeği olan kişilere teşekkür ederek isimlerine yer verdiğini, davaya konu fotoğraflardaki tüm eserlerin sadece ve sadece müvekkiline ait özgün eserler olduğunu, davacının kendilerinden talepte bulunmasından sonra, müvekkili firmaca kendi web sitelerinde kullanılmış olan tüm fotoğrafları da herhangi bir sıkıntıya yol açmamak adına kaldırdığını, davacı tarafın FSEK anlamında bedelini talep etmiş olduğu fotoğrafların, davacının sanatçı sıfatı ile ortaya koymuş olduğu ürünler olmadığını ve taleplerin yersiz olduğunu savunarak, davanın reddini istediği anlaşılmıştır.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE
Dava konusu uyuşmazlık, davacının eser sahibi olduğunu iddia ettiği 82 adet fotoğraftan 30 adedinin davalı tarafça çıkartılan kitapçıkta, diğerlerinin ise www….com adlı internet sitesinde izinsiz ve bedel ödenmeksizin davalı tarafça kullanılmak sureti ile davacının eserden kaynaklanan maddi ve manevi haklarına yönelik tecavüzün refi, FSEK 68.maddesi kapsamında şimdilik 1000 TL telif bedeli( maddi tazminat taleplerlerini 1.000 TL’den 136.800(45.600x 3) TL’nin işleyecek yasal faizleri ile birlikte tahsili olacak şekilde artırdıklarına dair ıslah dilekçesi sunulmuştur) , ayrıca izinsiz kullanım için 5000 TL ve davacının isminin belirtilmemesi sebebiyle 5000 TL toplamda 10.000 TL manevi tazminatın davalıdan tahsili ve verilecek kararın ilanı taleplerine ilişkindir.
HMK 266. madde gereğince bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişiler …, …, … 5.1.2018 tarihli raponlarında özetle; Davacı yanın kendisi tarafından çekildiği ve haklarının kendisine ait olduğunu iddia ettiği, 07.09.2016 tarih kaydı içeren dilekçe ekinde yer alan 59 adet fotoğrafın davalılara ait olduğu iddia edilen internet sitesinde 22.09.2016 tarihinde hali hazırda yayında olduğunu, taraflar arasında elektronik ortamda yapıldığı İddia edilen yazışmalara göre; Söz konusu fotoğrafların, davalıya alt olduğu iddia edilen sitede yayınlandığı ve … isimli bir kitapta basıldığı hususunda dava dışı … Yayıncılık tarafından 21.11.2014 tarihinde, Davacı … tarafından ise 18.11.2014 tarihinde , Davalı tarafın bilgilendirildiği, davacı tarafın İstanbul Fikri Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi Hakimliğine hitaben, vekili aracılığı ile yazdığı dilekçesinin ekleri arasında yer alan; Dava dışı … A.ş ile Davalılardan … Tic. Ltd.Şti. arasında yapıldığı iddia edilen sözleşmenin 29.09.2011 tarihinde imzalandığı, konusunun ise 8 adet fotoğrafın 1 Yıl süre zarfında kullanım hakları İle ilgili olduğu, davacı tarafın dava dilekçesi ekleri arasında yer alan ve Davalılar tarafından hazırlanıp 2010 yılında basıldığı ve de basılan … isimli kitapçıkta/katalogtaki yer alan fotoğraflardan 17 adedinin: www.darakirmizitoorak.com adresli internet sitesinde yayınlandığı tespit edilen fotoğraflar ile, ayrıca Delil tespiti isteminde bulunan, …’in 07.09.2016 tarih kaydı İçeren dilekçe ekinde yer alan fotoğraflar ile de örtüştüğünü, dava konusu fotoğrafların FSEK md.1/B ve FSEK md.4 anlamında, ön hazırlığa ilişkin emek ve zaman, en uygun anın seçimi, kadraj, açı, ışık ayarı gibi fotoğraf tekniğine ilişkin unsurlar da dikkate alındığında, sahibinin hususiyetini taşıyan eser olarak değerlendirilebileceğini, fotoğrafların bedeli konusunda, her ne kadar sözleşme özgürlüğü çerçevesinde tarafların bedeli serbestçe belirleyebil meleri mümkünse de, 500 TL ila 700 TL aralığında bir bedelin sektörel rayiç bedele uygun bir bedel olarak değerlendirilebileceğini bildirdikleri anlaşılmıştır.
Aynı heyetin ek 10.9.2018 tarihli raporlarında; 59 adet fotoğrafın internette, 17 fotoğrafın da kitapçıkta/broşürde olmak üzere, toplam 76 adet fotoğrafın kullanıldığı, kök raporda fotoğraflar için belirlenen 500 TL ile 700 TL arasındaki rayiç bedel değerlendirmesi ve kanaatinde değişikliğe gidilecek bir durum olmadığını, fotoğraflara ilişkin rayiç bedelin belirlenmesine ilişkin esas alınan tarihin dava tarihi olduğunu takdirin mahkeme ait olduğunu bildirdikleri anlaşılmıştır.
Davacı yan izinsiz fotoğraf kullanımı için 5.000 TL ve kullanılan fotoğraflarda davacının adının belirtilmemiş olması nedeniyle 5.000 TL olmak üzere 10.000 TL manevi tazminat talep etmiş ise de; aynı eylem içinde toplamda 10.000 TL isteminin sebepsiz zenginleşmeye neden olacağı, eylemin niteliği, ihlalin gerçekleştiği mecra dikkete alınak 5.000 TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmesi somut olaya uygun bulunmuş, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir. Zira Manevi tazminat miktarının zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşıma fonksiyonu, manevi tazminat davasının gerçek anlamda bir tazminat davası olmaması, maddi hukuka ilişkin zararın tanzim edilmesini amaç edinmediği, takdir edilecek miktarın istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli miktar kadar olması gerektiği, huzurdaki somut olayın özelliği(davacının adının eserde belirtilmemesi, izinsiz umuma iletim yanında tarafların sıfatı, işgal ettiği makam ve tarafların sosyal konumları değerlendirilerek 5.000- TL manevi tazminatın hak ve nasafete uygun olduğu vicdani kanaatine varılmış olup, 5.000 TL manevi tazminata hükmedilmiştir.
Taraflar arasında davalının kullanımlarına dayanak oluşturacak bir sözleşme yapılmış olsaydı, somut olaydaki kullanımlar karşılığı hangi miktarda bir bedel ödenecekti ise bunun belirlenmesi ve somut olayda, ihlalin niteliği, süresi ve kastın ağırlığına göre, FSEK m 66/4 hükmü koşulları da dikkate alınarak varsayımsal bedelin ne alabileceği yönünde mahkememizce rapor alınmıştır.
Dosyada toplanan deliller, denetim ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişilerin kök ve ek raporları kapsamına göre; Davalının davacıya ait eserleri izinsiz olarak yayınlaması nedeniyle FSEK 68 MADDE kapsamında 76 adet eser için eser saşına 600 TL rayiç bedel somut olaydaki ihlal ve kullanılan mecraya göre mahkememizce uygun görülmüştür. 600 TL hesabı ile 45.600 TL nin 2 katı (somut olayda ihlalin niteliği, ihlalin gerçekleştiği mecra, eserlerin popülerlik durumu dikkate alınarak 2 katı tazminat takdir edilmiştir) 91.200 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve mütessilen tahsiline, 5.000 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve mütessilen tahsiline, fazlaya ilişkin istemin şartları oluşmadığından fazla istemin reddine, Karar kesinleştiğinde hüküm özetinin Türkiye’de tirajı yüksek bir gazetede bir kez ilanına masrafın davalılardan tahsiline, özür yazısı yayınlanması talebinin davanın niteliği gereği reddine, Maddi tazminat dayanağı fsek 68. göre talep edildiğinden taraflar arasında sözleşme ilişkisi kurulmuş olduğundan ref isteminin reddine karar verilerek yukarda açıklanan gerekçe kapsamına göre aşağıdaki şekilde hüküm oluşturmak gerekmiştir.
HÜKÜM;Yukarıda açıklanan gerekçe kapsamına göre,
1-Davalının davacıya ait eserleri izinsiz olarak yayınlaması nedeniyle FSEK 68 MADDE kapsamında 76 adet eser için 600 TL rayiç hesabı ile 45.600 TL nin 2 katı 91.200 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve mütessilen tahsiline,
2-5.000 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve mütessilen tahsiline,
3- Karar kesinleştiğinde hüküm özetinin Türkiye’de tirajı yüksek bir gazetede bir kez ilanına masrafın davalılardan tahsiline, özür yazısı yayınlanması talebinin davanın niteliği gereği reddine,
4-Maddi tazminat dayanağı fsek 68. göre talep edildiğinden taraflar arasında sözleşme ilişkisi kurulmuş olduğundan ref isteminin reddine,
5-6.571,42 TL ilam harcının peşin harçtan ve ıslah harcından mahsubu ile 4.063,56 TL eksik harcın davalılardan müştereken ve mütessilen tahsiline,
6-Maddi tazminat talebi yönünden; Avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince; 10.046 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve mütessilen alınarak davacıya verilmesine,
7-Kabul edilen Manevi tazminat talebi yönünden; Avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince; 600 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve mütessilen alınarak davacıya verilmesine,
8-Reddedilen manevi tazminat talebi yönünden; Avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince; 600 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılalara verilmesine,
9-Maddi tazminatta 3 kat takdir, hakimin takdirinde olduğundan 3 kat takdir edilmeyen kısım yönünden davalılar lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
10-Ref isteminin reddi nedeniyle; Avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince; 3.145 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
11-Davacı tarafın yapmış olduğu yargılama giderlerinden olan 187,86 TL peşin harç, 29,20 TL başvuru harcı, 2.700 TL bilirkişi ücreti ve 220 TL tebligat-müzekkere masrafı olmak üzere toplam 3.137,06 TL’nin davalılardan müştereken ve mütessilen alınarak davacıya verilmesine,
12-Davalı tarafın yapmış olduğu 46 TL giderin üzerinde bırakılmasına,
13-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talebi halinde taraflara iadesine,
Dair verilen karar davacı vekili ile davalı asil ve vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İSTİNAF YASA yolu açık olmak üzere karar verilip tefhim kılındı.20/12/2018

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır