Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ
HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/426 Esas
KARAR NO : 2020/16

DAVANIN KONUSU : Tasarımın hükümsüzlüğü ve haksız fiilden kaynaklı tazminat
DAVA TARİHİ : 07/11/2016
KARAR TARİHİ : 14/01/2020

Taraflar arasında Tasarımın hükümsüzlüğü ve haksız fiilden kaynaklı tazminat davasının davası Kapatılan İstanbul 3.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2016/218 sırasına kayıtlanmış ve yargılama devam ederken HSK’nun 02/08/2017 tarihli ve 1071 sayılı kararı uyarınca İstanbul 3 ve 4. FSH Hukuk Mahkemelerinin 08/08/2017 tarihi itibarıyla faaliyetlerinin durdurulmasına, 3. FSH Hukuk Mahkemesinde görülmekte olan dava, iş ve arşiv dosyalarının 1. FSH Hukuk Mahkemesine devrine karar verilmiş ,dava dosyası uyap tevzii bürosunca mahkememizin 2017/426 esas numarasına kayıtlanarak yargılamaya mahkememizde devam edilmiştir.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
ASIL DAVADA;
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı adına … tescil no ile tescilli endüstriyel tasarımın yeni ve ayırt edicilik unsurlarının bulunmaması nedeni ile hükümsüzlüğünü, sicilden terkinini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkiline ait tasarımın yeni ve ayırt edici olduğunu iddia ederek davanın reddini istemiştir.
BİRLEŞEN DAVADA; ( … 2.FSHH Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında;)
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, … 4. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesince … D.iş sayılı dosyasında müvekkiline ait ürünlerin bir kısmı hakkında ihtiyati tedbir kararı verildiğini, kararın … 7. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile icraya konulduğunu ve … 3. İcra Müdürlüğünün … talimat sayılı dosyası ile de icra edildiğini, malların 29/12/2016 tarihinde yediemin sıfatı ile …’e teslim edildiğini, ihtiyati tedbire karşı yaptıkları itiraz üzerine tedbirin … 2.FSHH Mahkemesinin … esas sayılı dosyasından kaldırıldığını, bu dosyanın da … 3. FSHHM’nin … esas sayılı dosyası ile birleştirildiğini, müvekkilinin yaklaşık yirmi beş yıldır sektörde aktif olarak faaliyet gösteren saygıdeğer bir ticaret erbabı olduğunu, davalının müvekkili hakkında haksız bir ihtiyati tedbir uygulattığını, delil tespiti raporunda da tedbire dayanak olan tasarımın “yeni” olmadığının tespit edildiğini, davalının müvekkilini zarara uğrattığını, dava konusu “…” tasarımının harcıalem olduğunu belirterek, fazlaya ilişkin haklarının saklı kalmak kaydıyla, haksız ihtiyati tedbirden kaynaklı olarak şimdilik 2.000 TL maddi ve 5.000 TL manevi tazminatın ihtiyati tedbirin verildiği tarihten itibaren ticari avans faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE;
Dava konusu uyuşmazlığın; asıl davada davacı … tarafından davalı … aleyhine … tescil nolu E.T.B.nin yeni ve ayırt edicilik unsurlarının bulunmaması nedeni ile hükümsüzlüğüne ilişkin olup, … 2 FSHHM nin birleşen … esas, … karar sayılı birleştirme kararına konu dosyasında dava konusunun; Davacı … tarafından davalı … aleyhine açılan haksız ihtiyati tedbirden kaynaklanan tazminat davası olarak açıldığı, şimdilik 2000 TL maddi( 23.9.2019 tarihli ıslah dilekçesi ile toplamda 13.808.77 TL olarak talep etmiştir) ve 5000 TL manevi tazminatın ihtiyati tedbirin verildiği günden itibaren ticari avans faizi ile tahsili ve hükmün ilanına ilişkindir.
… 2. FSHHM’nin … esas -… karar sayılı birleşen dosyası tefrik edilmiş ve mahkememezin 2018/489 esas numarasına kayıtlanmıştır.
Türk patent ve marka kurumundan tasarım tescil belgesi celp edilmiştir.
Hükümsüzlüğü istenen baharatlık tasarımının … no ile 24.12.2015 başvuru tarihi olup, bültende 1.2.2016 tarihinde yayınlandığı, tescilinin de 24.12.2015 tarihinde gerçekleştiği anlaşılmıştır.
Davanın açılmasına müteakip dava dilekçesi, cevap ve 2. cevap dilekçeleri karşılıklı olarak tebliğ olunmuş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, duruşmada hazır olanlar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, arabuluculuk kurumundan faydalanmak istenilmediğinden tahkikat duruşmasına devam olunmuş, beyanlarında geçen deliller toplanmış, HMK 184.madde kapsamında hazır olanlardan tahkikat ile ilgili beyanları sorulmuş, HMK 186. madde kapsanında ise karar duruşmasında hazır olanlardan esas ile ile ilgili son diyecekleri sorulmuştur.
HMK 266. madde kapsamında bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişiler tasarım alanında uzman … ve … ‘un 23.1.2019 tarihli raporlarında; Hükümsüzlüğü talep edilen davalı tarafa ait tasarımın Davalı tarafın tescil tarihinden önce Türkiye’de … – … A.Ş. ‘nin mağazalarında satışa sunulduğu, bu nedenle bir tasarımın tescil edilebilmesi için gerekli olan yenilik ve özgünlük özelliğine sahip olmadığı, … Tescil sayılı tasarım ile … – … A.Ş. ‘nin mağazalarında satılan 07 Mart 2013 tarihti baharatlık ürünle karıştırılmaya sebebiyet verecek kadar aynı derecede benzer olduğunu, yine hükümsüzlüğe dayanak gösterilen sitelerdeki ürünlerinde birebir aynı nitelikte olduğunu, davalı ürününün başvuru tarihinden önce piyasada var olduğunu bildirmişlerdir.
Mali bilirkişi … 11.9.2019 tarihli raporunda; Davacı şirketin 29.12.2016 tarihinden – tedbirin uygulanma tarihinden- tedbirin kaldırıldığı 09.2.2017 tarihleri arasında 347.652,64 TL satış kaybı nedeniyle 12.958,77 TL kar kaybına uğramış olabileceğinin hesap edildiğini, davacı şirketin mallarını yedieminden alırken yapmış olduğu masraflara ilişkin sunduğu masraf faturalarının toplam bedelinin 850 TL olduğunu, Davacı şirketçe, davalı tarafından ihtiyati tedbir nedeniyle haciz edilerek kaybolan 2 adet Kalıp ile ilgili ticari defter incelemesi esnasında herhangi fatura veya kayıt sunmadığını, davacı şirketçe, davaya konu İhtiyati tedbir süresinde satılan mallardan iptal veya iade edilen mallarla ilgili ticari defter incelemesi esnasında herhangi bir belge veya kayıt sunmadığını, manevi tazminat konusundaki takdirin mahkemeye ait olduğunu bildirmiştir.
Toplanan deliller, tasarım tescil belgesi, mali kayıtlar, bilirkişi raporları, 2016/104 di,iş sayılı dosyası bir bütün olarak incelendiğinde; asıl davanın kabülüne karar verilmesi gereklidir.
Bir tasarımın yeni olduğunun kabulü için tasarımın aynısının başvuru veya rüçhan tarihinden önce dünyanın hiçbir yerinde kamuya sunulmamış olması gerekir. Küçük ayrıntılar ile farklılık gösteren tasarımlar aynı kabul edilir. Somut olayda gülen baharatlık tasarımının bilirkişi raporunda izah edildiği üzere koruma şartı olan yenilik ve ayırt edicilik özelliğine sahip olmadığı hususu sabittir. Dava konusu edilen tasarımın harcı alem olduğu, davalının başvurusundan önce raporda belirtilen şekilde kamuya sunulmuş olduğu, dolayısıyla yeni olmadığı harcı alem olduğu, hatta konunun uzmanı olmayanlar yönünden dahi ilk bakışta banal ve basit bir tasarım olup, özgün hiçbir özellik içermediği hükümsüzlüğünün gerektiği anlaşılmıştır.
Tasarımcı bilirkişi …’ın değişik iş dosyası kapsamında hazırladığı raporda; …Tescil sayılı tasarımın aynılarının tescil tarihinden önce Çin’de üretildiği, Türkiye’de satışının yapıldığı, bu nedenle bir tasarımın tescil edilebilmesi için gerekli olan yenilik ve özgünlük özelliğine sahip olmadığını bildirdiği anlaşılmıştır.
Tasarım banal olmakla birlikte yinede eksik tahkikat olmaması açısından yargılama aşamasında da rapor alınmış, hükümsüzlüğe konu tasarımın raporda dayanak tasarımlar ile karşılaştıması bilirkişilerce yapılmış, internet siteleri incelenmiş, dava konusu tasarımın yeni olmadığı, davalının başvuru tarihinden çok önce dünyanın bir çok yerinde üretim ve satışda olduğu dolayısıyla korumadan faydalanamayacağı anlaşılmıştır.
Bir tasarımın aynısı, başvuru veya rüçhan tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni olarak kabul edilir. Tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorsa aynı kabul edilir. Kamuya sunma; sergileme, satış, kullanma, yayım, tanıtım v.b. faaliyetleri kapsar. Bir tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olması bu tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenim ile diğer bir tasarımın böyle bir kullanıcıda yarattığı genel izlenim arasında belirgin bir farklılık olması anlamındadır. Dava konusu tasarımın yeni olmadığı, başvuru tarihinden çok önce üretim ve satışta olduğu (… firmasınca 2013 Kasım ayında broşür ile satışa sunulduğu, … mağazalarında da uzun yıllar önce satılan bir ürün olduğu, … 4. FSHHM … Değişik İş dosyasında da 2012 yılında piyasada olduğu ) dolayısıyla koruma tarihi itibarıyla yeni ve ayırt edici olmadığı sabit olduğundan HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE karar verilmiştir.
Davacı birleşen davada haksız ihtiyati tedbirden kaynaklı olarak maddi ve manevi tazminat talep etmektedir. … 4.FSHHM’nin … diş sayılı dosyası celp edilip incelendiğinde; mahkemenin 14.12.2016 tarihinde 10.000 TL teminat karşılığı tedbir kararı verdiği, dosya içindeki haciz tutanağına göre haczin 29.12.2016 tarihinde infaz edildiği dolayısıyla haksız fiilin bu tarihte icra edildiği kalıp ve tutanakla tespit edilen ürünlere el konularak yediemine teslim edildiği anlaşılmıştır.
Haciz tarihi olan 29.12.2016 tarihinden yani fiilen tedbîrin uygulanma tarihinden, tedbirin kaldırıldığı 9.2.2017 arasında davacının kalıplarına da el konulduğu haciz tutanağından anlaşıldığından davacının üretim ve satış yapamamasından kaynaklı olarak kar kaybı bilirkişi marifeti ile tespit edilmiştir. Davacının adresinde haciz esnasında 63 kutu 24 lü kavanoz; 380 kutu 2 li kavanoz, 3000 adet sarı renkte küçük kavanoz, 7000 adet muhtelif renkte sıvı sabunluk, 236 adet muhtelif renk ve boyutta kavanoz, 1.785 adet sıvı sabunluk, 7000 adet sabunluk, 168 tane baharatlık, 6 tane bardak, 1300 adet 2 li kavanoz, 6384 tane tekli kavanoz, 1028 adet 2 li kavanoz, 2600 tane sabunluk, 19008 tane tuzluk, 2856 tane tekli kavanoz, 2 tane kalıba el konulduğu anlaşılmaktadır.
Mali bilirkişinin ticari kayıtları incelemesi neticesinde; Davacı şirketin 29.12.2016 tarihi – tedbirin uygulanma tarih- tedbirin kaldırıldığı 9.2.2017 tarihi arasında satış kaybı nedeniyle uğranılan kar kaybının 2017 yılı aylık satış dökümünden; davaya konu tedbir süresinin işlerin yoğun olduğu bir döneme denk geldiğini tespit ederek, Davacı şirketin tedbir öncesi son 3 aydaki Eylül 2016, Ekim 2016 ve Kasım 2016 aylarındaki satış toplamları 1335.534,80 TL (310.611,59 + 520.981,59 + 503.941,62= 1.335.534,80) olduğunu, Davalı şirketin davaya konu tedbir süresi içerisinde aylardaki satış tutarı toplamının 1.3335.534,48 TL olması beklenen bir durum olduğunu, Davalı şirketin tedbir süresine denk gelen Aralık 2016, Ocak 2017 ve Şubat 2017 aylarındaki satış tutarları toplamı 987.882,16 TL ( 377.558,00 + 171.425,40 + 438.898,76 = 987.882,16) olup, Davacı şirketin 29.12.2016 tarihinden – tedbirin uygulanma tarihinden- tedbirin kaldırıldığı 09.2.2017 tarihleri arasında satış kaybının 347,652,64 TL (1,335.534,80- 987,882,16= 347.652,64) olabileceğini, Davalı şirketin 2016 yılı Brüt Karının Net Satışlara oranı 0,0373 (200,076,01 / 5.367.558,85 – 0,0373) olarak hesap edildiğinden, Davacı şirketin tedbir süresinde 347.652,64 TL satış kaybından 12,958,77 TL { 347.652,64 X 0,0373 = 12.958,77 TL Brüt kar kaybı olduğunun hesap ediliğini, öte yandan davaya konu tedbir süresinde davacı şirket satış kaybından dolayı kar kaybı hesabının; tasarımın harcı alem olduğu dikkate alınarak piyasada satan başka firmaların da bulunduğu dikkate alınarak hesaplama yapıldığını yine davacı şirketin malları yedieminden alırken yapmış olduğu masraflarla ilgili sunmuş olduğu masrafa ilişkin fatura bedelinin de rapora derc edildiğini, satış kaybından dolayı davacı zararının 12.958,77 TL olduğunu beyan etmiştir. Mali bilirkişi raporu ara karara uygun ve denetime keza hakkaniyet ilkelerine göre hazırlandığından mahkememizce de kabul edilmiştir.
Davacı vekili manevi tazminat da talep etmiş ve davalının fabrika önüne kamyonlar dayatarak işyerinde polis eşliğinde kamyon kamyon mal çıkarılarak esnafların önünde ve müşterilerin önünde düştüğü durumun dikkate alınmasını ayrıca baharatlık dışında hukuka aykırı olarak farklı ürünlere de el konulması , öte yandan değişik iş dosyasında dahi ürünlerin harcı alem olduğu yönündeki tespite rağmen davalının kötüniyetli olarak tedbir kararı alıp uygulatmadaki ısrarının manevi zarara neden olduğunu da ileri sürmüş, davacının bu yönde ileri sürdüğü gerekçelerin somut olayla gerçekleştiği hususunda bir ihtilaf bulunmadığından , tarafların mali durumlarına eylemin işleniş biçimine, davacının manevi tazminat ile elde edeceği manevi tatmin, ihtiyati tedbirin verilme ve kaldırılma tarihleri de dikkate alınarak davacının talep ettiği manevi tazminat da somut olaya uygun bulunduğundan 5.000 TL manevi tazminatın da kabulüne karar verilmiştir.
Toplanan deliller; hükme dayanak yapılan bilirkişi raporları dikkate alındığında; ASIL DAVADA; DAVALI adına … nolu ETB ‘nin harcı alem olması, başvuru aşamasında yeni olmadığı subut bulduğundan HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE, karar kesinleştiğinde sicile işlenmek üzere TPMK’na bildirilmesine, BİRLEŞEN (2.FSHHM’nin 2017/46 esas-2017/305 karar sayılı dosyasında). 12.958.77 TL maddi tazminatın 29.12.2016 tarihinden (haciz tutanak tarihi haksız filili tarihi olarak alınmıştır) itibaren ticari avans faiz ile birlikte hesaplanarak davalıdan tahsiline,fazlaya ilişkin istemin reddine, 5.000 TL manevi tazminatın 29.12.2016 tarihinden itibaren ticari avans faiz ile birlikte hesaplanarak davalıdan tahsiline, (kısa hükümde sehven manevi tazminat maddi tazminat olarak yazıldığından gerekçeli karar yazılırken maddi hata düzeltilmiştir.) hükmün ilanında davacının hukuki yararı bulunduğundan ilan talebinin de kabulü ile karar kesinleştiğinde hüküm özetinin Türkiye’de tirajı yüksek bir gazetede bir kez ilanına masrafın davalıdan tahsiline karar verilerek yukarda açıklanan gerekçeye göre aşğıdaki şekilde hüküm oluşturulmuştur.
HÜKÜM:
I-ASIL DAVADA ;
1-DAVALI adına … nolu ETB’nin harcı alem olması, başvuru aşamasında yeni olmadığı subut bulduğundan HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE, karar kesinleştiğinde sicile işlenmek üzere TPMK’na bildirilmesine,
2-54,40 TL ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile 25,20 TL eksik harcın davalıdan tahsiline,
3-Avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince; 4.910 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talebi halinde taraflara iadesine,
II-BİRLEŞEN 2.FSHHM’nin 2017/46 Esas-2017/305 karar sayılı dosyasında;
1- 12.958.77 TL maddi tazminatın 29.12.2016 tarihinden (haciz tutanak tarihi haksız filili tarihi olarak alınmıştır) itibaren ticari avans faiz ile birlikte hesaplanarak davalıdan tahsiline,fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-5.000 TL manevi tazminatın 29.12.2016 tarihinden itibaren ticari avans faiz ile birlikte hesaplanarak davalıdan tahsiline,
3-Karar kesinleştiğinde hüküm özetinin Türkiye’de tirajı yüksek bir gazetede bir kez ilanına masrafın davalıdan tahsiline,
4-126,76 TL ilam harcının peşin harçtan ve ıslah harcından mahsubu ile 208,88 TL fazla harcın karar kesinleştiğinde ve talebi halinde davacıya iadesine,
5-Kabul edilen maddi tazminat talebi yönünden; Avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince 1.943 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Reddedilen maddi tazminat talebi yönünden Avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince; 127 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Kabul edilen Manevi tazminat talebi yönünden Avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince; 750 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafın yapmış olduğu yargılama giderlerinden olan 119,55 TL peşin harç, 31,40 TL başvuru harcı, 2.250 TL bilirkişi ücreti, 201,67 TL ıslah harcı, 500 TL tebligat-müzekkere masrafı, el konulan yeddiemindeki mallarına faturasına ilişkin 850 TL masraf olmak üzere toplam 3.952,62 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
9-Davalı tarafın yapmış olduğu 100 TL giderin üzerinde bırakılmasına,
10-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talebi halinde taraflara iadesine,
Dair verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İSTİNAF YASA yolu açık olmak üzere karar verilip tefhim kılındı.14/01/2020

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır