Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/398 E. 2018/240 K. 24.05.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ
HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/398 Esas
KARAR NO : 2018/240

DAVA : Faydalı Model Belgesi (Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/09/2016
KARAR TARİHİ : 24/05/2018

Mahkememizde görülmekte bulunan Faydalı Model Belgesi (Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA; Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin küçük yaşlardan bu yana çilingir ve anahtarcılık alanında faaliyet gösteren bir işletmenin sahibi olduğunu ve sektörünün gelişimine büyük önem ve katkılar sağlayan, pek çok ilkleri bizzat geliştirerek dünyaya tanıtan bir kişi olduğunu, müvekkilinin dünyada ilk defa kendisi tarafından geliştirilmiş olan ve 2010 yılında … sayılı faydalı model belgesiyle tescil edilen “…” isimli buluşu, özellikle bilyeli kilit olarak tabir edilen kilit sistemlerinin açılmasına yönelik önemli ve büyük yenilikler getirdiğini, davalı yanın ise müvekkilinin “Şarjlı Makineyle” geliştirdiği buluşunun TPE nezdinde tescil edilmemiş olmasını fırsat bilerek, 21/08/2014 tarihinde yaptığı faydalı model başvurusuyla bu buluş için tescil başvurusunda bulunmuş ve kendisine … sayılı faydalı model belgesi aldığını, ancak faydalı model belgesi verilebilmesi için başvuruya konu buluşun başvuru tarihinden önce Türkiye içinde veya dünyada herkesin ulaşabilieceği şekilde yazılı olarak veya bir başka yolla açıklanmamış veya yöresel veya ülke çapında kullanılmamış olması gerektiğini, davalı şirketin faydalı model belgesine konu buluşun, tescil başvuru tarihinden yıllar önce kamuya sunulan, üretilip satılan, ulusal ve Uluslar arası fuar ve katalogralrad kamuya arz edilen ürünler olduğunu ve 551 Sayılı KHK’nın 154. Maddesindeki yenilik niteliğine haiz olmadığını iddia ederek, davalı adına … sayılı faydalı model belgesinin hükümsüzlüğünü talep ve dava ettiği anlaşılmıştır.
SAVUNMA; Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı yanın bu davayı açmakta hukuki menfaatinin bulunmadığını, davacının zarar gören sıfatında bulunmadığını, ayrıca davacının herhangi bir ticari işletmesinin bulunmadığını, bu nedenle davanın öncelikle hukuki menfaat yokluğundan reddinin gerektiğini, müvekkilinin anahtarcılık sektöründe sürekli yenilik yapan bir firma olduğunu ve müvekkili bünyesinde geliştirilen ürünlerden birinin de bilyeli sistem kilit göbeği açma maymuncuğunda yenilik buluş başlığı ile faydalı model başvurusu yapılan ürün olduğunu, müvekkili buluşunun … numarasıyla TPE nezdinde tescil edildiğini, davacının faydalı modeli ile dava konusu faydalı model arasında herhangi bir benzerlik bulunmadığını, her iki faydalı modelin istemleri ve resimleri arasında hiçbir benzerlik olmadığını, faydalı modellerin özet kısımlarının birbirinden farklı olduğunu, müvekkili faydalı modelinin davacınınkinin devamı veya geliştirilmişi olmadığını, sektörler aynı olsa da tamamen farklı bir faydalı model olduğunun açık olduğunu ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE
Dava konusu uyuşmazlık, davalı adına tescilli … sayılı faydalı model belgesinin yenilik unsurunu, dolayısıyla faydalı model verilebilirlik şartlarını taşımadığı iddiası ile hükümsüzlüğüne ilişkin bir davadır.
Türk Patent ve marka kurumundan faydalı modele ait tescil belgesi celp edilmiştir.
HMK 266. madde gereğince bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Düzenlenen raporun denetim ve hüküm kurmaya elverişli bulunması nedeniyle rapor mahkememizce kabul edilmiş ve hükme dayanak yapılmıştır.
Bilirkişiler …, …, … 28,6.2017 tarihli raporlarında; Davalıya ait … no.lu faydalı model belgesinin, D2, D3, D4 ve D5 belgeleri karşısında “başvuru tarihi itibarıyla” yenilik içermediği ve bu nedenle 551 no.lu KHK’nın 154. Maddesine uygunluk göstermediğini tespit ettikleri anlaşılmıştır.
Bilindiği üzere faydalı model kormasında koruma kapsamındaki buluşun yeni olması halinde korumadan faydalanabilir. Yoksa tasarımlara uygulanan kriterler teknik özellik barındıran faydalı modellerde de kıyasen uygulanmaz.FM’in yeni olup olmadığı istemlerin ayrıştırılması ve istemi oluşturan unsurların yeni olup olmadığı ile belirlenir.
Faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü faydalı model belgesi almış buluşun, Kararnamede bir buluşa faydalı model verilebilmesi için gereken yenilik veya sanayiye uygulanabilirlik özelliklerine sahip olmadığının veya Kararnamenin 6. maddesinde sayılan faydalı model belgesi verilmeyecek konu ve buluşlardan olduğunun belirlenmesi halinde sözkonusu olmaktadır.
Faydalı model konusu olan buluşa ilişkin olarak yenilik, başvuru tarihinden önce Türkiye içinde veya dünyada herkesin erişebileceği şekilde yazılı veya başka bir biçimde açıklama yapılmamış yahut ülke genelinde kullanılmamış ise söz konusu olmaktadır (PatKHK m. 156/1). Bir başka ifadeyle, faydalı modellerde hükümsüzlük konusunda yenilik araştırması yapılırken bir buluşun yeniliğini ortadan kaldıran açıklamanın, patentlerde olduğu gibi dünyanın her hangi bir yerinde yapılması yeterli sayılacaktır. Buna mukabil, kullanım bakımından yenilikte ise sadece ülke içindeki kullanım esas olarak kabul edilecektir.
Faydalı modellerdeki hükümsüzlük halinin belirlenmesi, Kararnamede belirtilen bazı durumlarda (m. 165/1 ,a,b,c) istem veya istemler bağlamında yapılır. Faydalı modelden doğan hakkın kapsamı istem veya istemlere göre belirlenmek zorundadır (PatKHK m.83/1). Faydalı modelden doğan hakkın koruma kapsamının belirlenmesinde istemlerin bu özellikleri, PatKHK’nin 47/2’de açıklandığı gibi, aynı doğrultuda düzenlenmiş 83. maddede belirtilmiştir. Bu maddeye göre istemler: “Patent başvurusu veya patentten doğan korumanın kapsamı istem veya istemler ile belirlenir. İstem veya istemler tarifname ve resimler esas alınarak yorumlanır. İstem veya istemler, bir yandan patent başvurusu veya patent sahibine hakkı olan korumayı sağlayacak ve diğer yandan üçüncü kişilere de korumanın kapsamı açısından makul bir düzeyde kesinlik ifade edecek şekilde birlikte yorumlanır.” şeklinde izah edilmiştir.
Hükümsüzlüğün tespiti, davanın açıldığı tarihe göre değil, faydalı model belgesi başvurusunun yapıldığı tarih temel alınarak belirlenmelidir. Bir başka ifadeyle hükümsüzlük halleri, başvuru anına göre değerlendirilip, o zaman için hükümsüzlüğe sebep olan hallerin gerçekleşip gerçekleşmediği aranacaktır.
Davalının TPE belgesinde buluş için 11.06.2014 tarihinde başvuru yaptığı anlaşılmıştır.
Faydalı model belgelerinde bilindiği gibi Patentin aksine yeniliğin tekniğin bilinen durumu aşması gerekmez . Bir faydalı modele konu olan buluşun yeni sayılabilmesi için faydalı model başvurusuna konu olan buluş başvuru tarihinden önce Türkiye’de veya dünyada herkesin ulaşabileceği şekilde yazılı olarak veya başka bir yol ile açıklanmış veya yöresel ve ülke çapında kullanılmış olmamalıdır. Faydalı Model konusu buluş teknik alana ait olmalı ” teknik , ekonomik ve sosyal ilerlemenin ” gerçekleşmesini sağlayacak nitelik taşımalıdır. Herkesin ulaşabileceği şekilde yazı ile açıklanmış veya başka bir yol ile yapılmış ise, buluş yeni sayılmaz .faydalı modele konu olan buluş başvuru tarihinden önce kullanılmış ise yenilik ortadan kalkar. Faydalı modele konu buluş patent hakkında KHK .nın 154 ve 156 madde anlamında yeni değil ise, belgenin hükümsüzlüğüne karar verilir. Somut olayda bilirkişi raporunda davacı yanca sunulan dökümünların kamuya açıklanma tarihi , sosyal medya hesaplarında ürünün tıpa atıp benzerinin davalının başvuru tarihinden çok önce kamuya sunulmuş olması . Rapordaki renkli dökümanlar ile denetime uygun şekilde rapor edildiğinden ve davalının başvuru tarihi itibarıyla faydalı modele konu buluşu yeni olmadığından hükümsüzlük talebinin kabulüne karar verilerek yukarda açıklanan gerekçe kapsamına göre aşağıdaki şekilde hüküm oluşturulması gerekmiştir.
HÜKÜM; Yukarda açıklanan gerekçe kapsamına göre;
1-Davalı adına … no ile tescilli faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne, karar kesinleştiğinde kesinleşen kararın Türk Patent ve Marka Kurumuna bildirilmesine,
2-35,90 TL ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile 6,70 TL eksik harcın davalıdan tahsiline,
3-Avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince; 3.145 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafın yapmış olduğu yargılama giderlerinden olan 29,20 TL peşin harç, 29,20 TL başvuru harcı, 2.250,00 TL bilirkişi ücreti ve 179,00 TL tebligat-müzekkere masrafı olmak üzere toplam 2.487,40 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talebi halinde taraflara iadesine,
Dair karar taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde İSTİNAF YASA YOLU AÇIK olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı.24/05/2018

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır