Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/337 E. 2021/40 K. 28.01.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ
HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/337
KARAR NO : 2021/40

DAVA : Tecavüzün Men’i, Maddi-Manevi Tazminat (FSEK)
DAVA TARİHİ : 25/03/2016
KARAR TARİHİ : 28/01/2021

HSK’nun 02/08/2017 tarih ve 1071 sayılı kararı gereğince İstanbul 3. ve 4. FSHH Mahkemelerinin 08/08/2017 tarihi itibarıyla faaliyetlerinin durdurulmasına, 3. FSHH Mahkemesinde görülmekte olan dava, iş ve arşiv dosyalarının Mahkememize devrine karar verildiğinden, kapatılan İstanbul 3. FSHHM’nin 2016/68 E. sayılı davası Mahkememize tevzi edilerek 2017/337 E. sırasına kaydı yapılmakla, Mahkememizde görülmekte bulunan Tecavüzün Men’i, Maddi-Manevi Tazminat (FSEK) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Davalılardan … A.Ş.’nin yayınlamakta olduğu ve diğer davalı … Firması ile …’ın yapımcılığını yaptığı, …’ın da senaryosunu yazdığı “…” adlı dizinin müvekkiline ait olan “…” adlı öyküden intihal yoluyla elde edildiğini, isim belirtilmeden ve izin alınmaksızın söz konusu dizinin yayınlanmaya devam edildiğini, bu durumun müvekkilinin haklarına tecavüz teşkil ettiğini, “…” dizisi için davalılar aleyhine FSEK 70/1 maddesi uyarınca 400.000,00 TL manevi tazminat ve FSEK 68. maddesi uyarınca 100.000,00 TL maddi tazminata hükmedilmesini, hüküm özetinin üç büyük gazetede ilanını talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 02/09/2019 havale tarihli dilekçesi ile: Davanın açıldığı sırada sehven faiz talebinde bulunmadıklarını, faizin asıl alacağa bağlı ferileri niteliğinde olduğunu ve her zaman ıslah yolu ile talep edilebileceğini bu nedenle dava dilekçesinde belirtmedikleri faiz talebinde bulunduklarını ve her bölüm için takdir edilecek meblağın, bölümlerin yayınlandığı tarihten itibaren işleyecek en yüksek reeskont faizi ile Mahkemenin uygun görmediği takdirde ise yasal faizi ile tahsilini talep etmiştir.
Davacı vekili 02/09/2019 havale tarihli talep arttırım dilekçesi ile: Bilirkişi raporunda belirlenen 14.000 TL bölüm başı değerinin ilk 19 bölüm için FSEK 78.maddeye göre 3 katı olan 42.000 TL olarak talep ettiklerini ve davanın maddi tazminat açısından değerini 42.000,00 x 19= 798.000,00-TL olarak yükselttiklerini beyan etmiş, 14/09/2020 tarihinde tamamlama harcı yatırılmıştır.
Davalı …. Ltd. Şti ve … vekilleri cevap dilekçesinde özetle: Müvekkili şirketin söz konusu dizinin yapımcısı diğer müvekkilinin ise şirketin yetkilisi olduğunu, FSEK uyarınca dizinin yapımcısı sıfatı ile mali hakların sahibinin müvekillerinden… olduğunu, diğer müvekkili …’a herhangi bir husumet yöneltilemeyeceğini, bu nedenle … yönünden husumet itirazlarının bulunduğunu, müvekkilinin yapımcısı olduğu dizinin ana öyküsü ve senaryosunun …’a ait olduğunu ve hikayenin 2011 yılında kendisi tarafından yazıldığını, davacının … isimli öyküsünün “…” dizisinde kullanılmadığını, başka herhangi bir projede de kullanılmadığını, müvekkilinin davacının hikayeyi gönderdiği tarihin çok öncesinde … ile birlikte “…” dizisi için çalışmalara başladığını ve taleplerin yersiz olduğunu, davanın reddini beyan etmiştir.
Davalı … A.Ş vekili cevap dilekçesinde özetle: Davacının öykü olarak nitelendirdiği “…” başlıklı yazının eser olarak nitelendirilemeyeceğini, “…” ile “…” arasında benzerlik bulunmadığını, davacının FSEK 70’e göre manevi tazminat talep edebilmesi için gerekli koşulların oluşmadığını ve talep edilen manevi tazminatın fahiş olduğunu, davanın reddini beyan etmiştir.
HMK 266. madde kapsamında bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
14/03/2018 tarihli bilirkişi kurulu raporu sunulmuştur.
14/03/2018 tarihli bilirkişi kurulu raporunda özetle: Herhangi bir İntihal olmadığı, sektördeki projelerin çoğu zaman 3 .kişiler tarafından okunma ihtimallerinin olduğu, bunun bir sektör gerçeği ve normali olduğu bilgileri göz önünde bulundurulur ve “…” projesinin … senaristi ya da ilgili kişileri tarafından okunmuş olabileceği varsayılsa bile benzerlik ve/veya aynılıkların “intihal” değil ancak “esinlenme” düzeyinde olduğu sonucuna varıldığı, böyle bir ihtimâlin düşüklüğü yine bir sektör gerçeği olarak göz önüne alınırsa ikinci ve daha kuvvetli bir ihtimalden söz edilebileceği, bunun da, “…” projesinin genel geçer öge ve konulardan hatta karakterlerden oluştuğu, orijinal bir fikir, konu ya da karakter içermediği, herkesin aklına gelebilecek, dizi matematiğinde her zaman benzerlerinin
kullanılmakta olduğu, “intihal” sonucuna varılamayacağı gibi, her iki projenin benzerliklerinin hem oran olarak düşük olduğu hem de içerik ve işleyişin dizi senaryosunda farklı oldukları, karakterlerin diğer dizilerde de rastlanabilen genel karakter ve tiplemeler olduğu kanaatine varıldığı bildirmişlerdir.
31/08/2018 tarihli bilirkişi kurulu raporu sunulmuştur.
31/08/2018 tarihli bilirkişi kurulu raporunda özetle: Davaya konu “…” isimli dizi öyküsünün FSEK 2/1.maddesi anlamında ilim ve edebiyat eseri olduğu, davacının dizi öyküsü ile davalının … isimli dizisi arasında bütün bir eserin intihali bulunmadığı, ancak … isimli dizide geçen …’ın üzerine atılan rüşvet hikayesi ile … karakterinin babasını …’ın öldürmesi hikayesinin bire bir aynı olduğu, davacının eserinin senaryo hak sahipliği üzerinden değil, kullanılmış olan ve davalıya ticari kazanç getiren hikayeleri sebebiyle eser sahipliği üzerinden bir değerlendirme yapılabileceği, davacının eser sahipliğinden dolayı önceki bilirkişi raporunda da belirtildiği gibi …, … ve senarist haklarını koruyan sivil derneklerce öngörülen eser sahipliği hakkı olan genel bütçenin %2’si kadar talep edebileceği, davacının eser sahipliği hakkı olarak hikayelerinin kullanıldığı 19 bölümün genel bütçenin %2 olarak 266.000 TL bölüm başı 14.000TL talep edebileceği, FSEK 68.maddeye göre bunun üç katını talep edilmesi durumunda kararın tamamen mahkemenin takdirinde olduğu bildirmişlerdir.
06/08/2019 tarihli bilirkişi kurulu raporu sunulmuştur.
06/08/2019 tarihli bilirkişi kurulu raporunda özetle: Davacının … isimli metninin FSEK 2/1.maddesi çerçevesinde ilim ve edebiyat eseri sayılabileceği, davacının davaya konu … isimli eserin FSEK 11/1 deki karine çerçevesinde eser sahibi sayılabileceği, iki öykü parçası yönünden ikinci raporda açıkça gösterildiği biçimiyle … ihraç edilmesi ve Semanın geçmişini öğrenmesi olaylarında davacının … metninden yararlanıldığı, esinlenmesinden aşılarak davacının hususiyetini taşıyan öykü parçaları üzerinden dizinin işlendiği ve bu çerçevede davacının mali haklarından FSEK 21.maddesi çerçevesinde işleme hakkının ihlal edildiği, davalı … İsimli dizinin ilk 19 bölümünde kimi öykü parçalarının davacının … isimli öyküsünden izinsiz işlenerek olduğunun anlaşıldığı, buna karşılık … dizisinin tüm öyküsünün (tamamının) davacının metninden alınmış olmadığı, bu nedenle ilişkili meslek örgütleri tarafından önerilen %2’lik öykü bedelinin yarısının (% 1’inin) uygun olabileceği, 19 bölüm için 7.000 X 19 = 133.000,00-TL olarak hesaplanabileceği, FSEK m,68 kapsamında 3 kat hesaplamasının mahkemenin takdirinde olduğu, davaya konu uyuşmazlıkta davacının ortak eser sahibi olduğu davaya konu eserden yararlanılıp işleme eser meydana getirildiği halde işlenen kısımlara yönelik olarak asıl eser sahibi olarak davacının ismine dizi jeneriklerinde yer verilmemesinin FSEK 15 te düzenlenen manevi haklardan ” eser sahibi olarak belirtilme” hakkının ihlali sayılabileceği ve davacının FSEK 70 çerçevesinde manevi tazminat talebinin takdirinin Mahkemeye ait olduğu bildirilmiştir.
Mahkememizce 06/08/2019 tarihli bilirkişi kurulu raporuna itibar edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava: Davacının “…” isimli dizi öyküsünün davalılardan … ile görüşüldükten sonra davalı yanın hazırlayarak yayına sunduğu “…” isimli dizide kullanılmak suretiyle davacının oluşturduğu eserden kaynaklanan haklara yönelik davalıların vaki tecavüzlerinden dolayı FSEK 68. ve 70. maddeleri gereğince 400.000,00 TL manevi ve fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 100.000,00 TL maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ve hükmün ilanına ilişkindir.
Mahkememizce itibar edilen 06/08/2019 tarihli bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere: “…” isimli öykünün FSEK 2/1.maddesi çerçevesinde ilim ve edebiyat eseri olduğu, FSEK 11/1.maddesindeki karine çerçevesinde eser sahibinin davacı olduğu, “… ” isimli dizide; … ihraç edilmesi ve …’nın geçmişini öğrenmesi olaylarında davacının … metninden yararlanıldığı, esinlenmenin aşılarak davacının hususiyetini taşıyan öykü parçaları üzerinden dizinin işlendiği bu nedenle davacının mali haklarından FSEK 21.maddesindeki işleme hakkının ihlal edildiği, “…” İsimli dizinin ilk 19 bölümünde kimi öykü parçalarının davacının “…” isimli öyküsünden izinsiz işlendiğinin anlaşıldığı, buna karşılık … dizisinin tüm öyküsünün (tamamının) davacının metninden alınmış olmadığı, bu nedenle ilişkili meslek örgütleri tarafından önerilen %2’lik öykü bedelinin yarısının (% 1’inin) uygun olduğu, 19 bölüm için 7.000 X 19 = 133.000,00-TL olarak hesaplandığı, FSEK 68/1.maddeye göre eseri, icrayı, fonogramı veya yapımları hak sahiplerinden bu kanuna uygun yazılı izni almadan, işleyen, çoğaltan, çoğaltılmış nüshaları yayan, temsil eden veya her türlü işaret, ses veya görüntü nakline yarayan araçlarla umuma iletenlerden, izni alınmamış hak sahipleri sözleşme yapılmış olması halinde isteyebileceği bedelin veya bu kanun hükümleri uyarınca tespit edilecek rayiç bedelin en çok 3 kat fazlasını isteyebileceği, FSEK 68.maddesi kapsamında bu taleplerin ileri sürülmesi için mütecavizin kusurunun olması ya da zararının gerçekleşmiş bulunmasının şart olmadığı bilinmekle davacı, davalılardan FSEK 68.maddesi çerçevesinde talepte bulunabilecektir.
Mahkememizce itibar edilen 06/08/2019 tarihli bilirkişi kurulu raporunda da belirtildiği üzere rayiç bedelin 133.000,00-TL olduğu, davacının bu bedelin 3 katını talep etme hakkı olduğundan maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 399.000.00-TL maddi tazminata hükmetmek gerekmiştir.
Davacının ortak eser sahibi olduğu davaya konu eserden yararlanılıp işleme eser meydana getirildiği halde işlenen kısımlara yönelik asıl eser sahibi olan davacının ismine dizi jeneriklerinde yer verilmemesinin, FSEK 15.maddesinde düzenlenen manevi haklardan ” eser sahibi olarak belirtilme” hakkı ihlal edilmiş olduğundan FSEK 70.maddesi çerçevesinde manevi tazminat talep edebileceği bu nedenle manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile takdiren 150.000.00-TL manevi tazminata hükmetmek gerekmiştir.
Davacı tazminat taleplerinin yanında tecavüzün men’ini talep etmiştir ancak davacı tarafından FSEK 68.maddeye dayanılarak maddi tazminat talep edildiğinden ve Mahkememizce 3 kat maddi tazminata hükmedildiğinden, sair taleplerin reddine karar vermek gerekmiştir.
Hükmün ilanında davacının hukuki yararı bulunduğundan, karar kesinleştiğinde masrafı davalılardan alınmak sureti ile hüküm özetinin Türkiye’de tirajı yüksek bir gazetede bir kez ilanına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere
DAVANIN KISMEN KABULÜNE,
1-Maddi tazminat talebinin kısmen kabulüne, FSEK 68. maddeye göre hesaplanan 133.000 TL nin 3 katı olan 399.000 TL nin dava tarihi olan 17/03/2016 tarihinden itibaren işleyecek en yüksek reeskont faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Manevi tazminat talebinin kısmen kabulüne, 150.000-TL nin dava tarihi olan 17/03/2016 tarihinden itibaren işleyecek en yüksek reeskont faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-Sair taleplerin reddine,
4-Karar kesinleştiğinde hüküm özetinin Türkiye’de tirajı yüksek bir gazetede bir kez ilanına masrafın davalılardan tahsiline,
5-37,502,00 TL ilam harcından, 48,10-TL peşin harç ve 20.500,00-TL ıslah harcın mahsubu ile eksik 16,953,90 TL harcın davalılardan tahsiline,
6-Maddi tazminat yönünden Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 36.380,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
7-Reddedilen maddi tazminat yönünden Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 36.380,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
8-Manevi tazminat yönünden Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 18.200,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
9-Reddedilen manevi tazminat yönünden Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 18.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
10-Davacı tarafın yaptığı 29,20 TL başvuru harcı, 48,10 peşin harç, 296 TL tebligat ve müzekkere masrafı, 20.500,00-TL ıslah harcı, 4.800 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 25.673,30-TL den takdiren 11.552,98-TL nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
11-Davalı … A.Ş tarafından yapılan 1.300,00-TL bilirkişi ücreti – tebligat ve müzekkere masrafından takdiren 715,00-TL sinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
12-Davalılar … ve … Ltd Şti tarafından yapılan 1.300,00-TL bilirkişi ücreti – tebligat ve müzekkere masrafından takdiren 715,00-TL sinin davacıdan alınarak bu davalılara verilmesine,
13-Taraflarca fazla yatırılan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talepleri halinde iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde İSTİNAF YASA YOLU AÇIK olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı. 28/01/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır