Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/277 E. 2020/277 K. 15.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ
HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/277
KARAR NO : 2020/277

DAVA : MADDİ-MANEVİ TAZMİNAT
DAVA TARİHİ : 26/08/2015
KARAR TARİHİ : 15/10/2020

HSK’nun 02/08/2017 tarih ve 1071 sayılı kararı gereğince İstanbul 3. ve 4. FSHH Mahkemelerinin 08/08/2017 tarihi itibarıyla faaliyetlerinin durdurulmasına, 3. FSHH Mahkemesinde görülmekte olan dava, iş ve arşiv dosyalarının Mahkememize devrine karar verildiğinden, kapatılan İstanbul 3. FSHHM’nin 2015/183 E. sayılı davası Mahkememize tevzi edilerek 2017/277 E. sırasına kaydı yapılmakla, Mahkememizde görülmekte bulunan Maddi-Manevi Tazminat talepli davasının yapılan açık yargılamasının sonunda.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: … A.Ş.’nin yetkilileri oldukları anlaşılan … ve …’nin, tüm mali hakları müvekkiline ait olan eserleri, müvekkilinden izinsiz olarak “…” adlı programa yükleyerek, ücret karşılığı soru çözümlerini gösterir bir video uygulaması ile birlikte, diğer davalı … Türkiye yetkilileri ile vardıkları anlaşma çerçevesinde … markalı akıllı telefonlarda … adlı dijital mağazalardan ücretsiz indirilen ve ücret mukabili kullanılan bir uygulama ile tüm Türkiye çapında kullanıma sunulduğunu, söz konusu uygulamanın tanıtımının bizzat eser adı gösterilerek … firmasının internet sitesinde tanıtıldığını, müvekkilinin tüm yayın hakları kendisine ait olan bu eserlerin dijital ortama aktarılması ve bunların ücretli ya da ücretsiz paylaşımı konusunda hiçbir kişiye ya da kuruma izin vermediğini, müvekkilinin bilakis yayın haklarını elinde bulundurduğu tüm eserlerin dijital ortamlarda değerlendirilmesine dönük kendi projelerini geliştirdiğini, davalıların aynı zamanda suç teşkil edecek biçimde kullanımının cezalandırılması için müvekkilinin Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunduğunu, bu durumun müvekkilinin mali ve manevi haklarına zarar verdiğini, davalıların tecavüz teşkil eden haksız kullanımlarından dolayı doğan manevi zarara karşılık olmak üzere her bir eser için 5.000 TL olmak üzere toplam 20.000 TL manevi zarar ile uğranılan maddi zarara karşılık olmak üzere şimdilik 5.000 TL.’nin, davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Şti vekili cevap dilekçesinde özetle: Uyuşmazlık konusu uygulamanın … üzerinden satışına yönelik müvekkili ile diğer davalı arasında herhangi bir anlaşma ve ilişki bulunmadığını, davacı iddialarının ve hatalı çıkarımlarının müvekkili ile hiçbir ilgisinin bulunmadığını, dolayısıyla müvekkilinin huzurdaki dava bakımından taraf sıfatına haiz olmadığını, müvekkilinin söz konusu … platformunu işletmediğini ve idare etmediğini, bu nedenle müvekkilinin sözleşme akdetme yetkisinin de bulunmadığını, … platformunun merkezi …’da bulunan “…” tarafından işletildiğini, ayrıca müvekkilinin …, …, … ve diğer … markalı ürünlerin satışını yaptığını, davacının telif haklarını ihlal etmediğini, söz konusu ürünlerin orijinal fabrika ayarları dahilinde uyuşmazlık konusu uygulamayı veya davacıya ait eserleri ihlal edecek herhangi başka bir içeriği ihtiva etmediğini, müvekkili hakkındaki davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … Hizm.A.Ş vekili cevap dilekçesinde özetle: Müvekkili ile diğer davalı arasında akdedilmiş herhangi bir sözleşme olmadığını, müvekkiline ait uygulamanın akıllı telefonlarda bulunan … üzerinden ücretsiz olarak indirilerek ücretsiz olarak kullanılan bir uygulama olduğunu, ancak uygulamanın şuan kapalı olduğunu, diğer davalının davada taraf olamayacağını, bu davalı hakkındaki davanın usulden reddi gerektiğinden, dava için yetkili yer mahkemesinin HMK’nın 6. maddesine göre müvekkili şirketin bulunduğu yer mahkemesi olduğunu, bu nedenle yetki itirazında bulunduklarını, müvekkiline ait …” uygulaması içerisinde, davacı yanın kitaplarının yayınlanmadığını, davacı ile müvekkilinin 2015 yılbaşının hemen sonrası davacının …’da bulunan merkez ofisinde “…” uygulaması hakkında bir toplantı gerçekleştirildiğini, bu toplantıda davacıya müvekkilinin sosyal sorumluluk projesi olarak geliştirilen … uygulaması içerisinde bulunan demo olarak hazırlanmış bazı soru çözüm videoları tanıtıldığını, davacının delil olarak sunmuş olduğu çıktıların, müvekkilinin davacıya sunmuş olduğu içerikler olduğunu, bu durumda davacının hem bu uygulamadan 25/05/2015 tarihinden çok önce haberdar olduğunu, hem de mahkemeyi yanıltıcı beyanda bulunduğu hususunun açık olduğunu, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişiler …, … ve … tarafından düzenlenen 31/01/2017 tarihli raporda özetle: Davaya konu kitapların FSEK 2/1 anlamında ilim ve edebiyat eseri olduğu, davacının davaya konu kitapların mali hak sahibi olduğu, bir kitapta yer alan ve o kitapta çözümü yer almayan soruların başkaları tarafından yazılım uygulama programında videolu çözümünün yapılmasının hak ihlaline yol açmayacağı, FSEK anlamında hak ihlalinin söz konusu olabilmesi için davacının kitabındaki soruların olduğu gibi uygulama yazılım programında kitabın alınmasını işlevsiz kılacak şekilde kullanılması ile mümkün olabileceği, davaya konu olayda ise böyle bir durum bulunmadığından davalının ihlal edilen herhangi bir hakkının bulunmadığı bildirilmiştir.
Bilirkişiler …, …ve … tarafından düzenlenen 07/06/2018 tarihli raporda özetle: Davacılar tarafından sunulan kitapların FSEK 2.maddesi kapsamında ilim ve edebiyat eseri niteliğinde olduğu, bu eserler üzerindeki mali hakların dava tarihî itibariyle davacı tarafa ait olduğu, “…” adlı mobil uygulamanın halen aktif durumda olmadığı bu nedenle taraflarınca doğrudan incelenemediği, ancak dosyaya sunulan veriler ve daha önce alınan ekran görüntüleri üzerinde yapılan tespitte bu uygulamanın davalı … ŞİRKETİ tarafından geliştirildiği ve… Online mağazası üzerinden yayınlandığı, “…” uygulaması içinde sadece davacı yayınevinin değil bir çok farklı yayınevinin de ürünleri olduğu ekran görüntüleri ve kullanıcı yorumları üzerinden tespit edildiği, bu uygulamanın kullanımının ücretli olduğu, davacının hak sahibi olduğu kitaplarda yer alan soruların çözümlerinin hak sahibinden izinsiz olarak 3. kişilerin dilediği yer ve zamanda erişebileceği şekilde kullanıma sunulmasının eser/hak sahibinin mali haklarından olan “çoğaltma” hakkının ihlali niteliğinde olduğu, zira çözümün soru ile birlikte anlam ifade ettiği, dolayısıyla çözümün hak sahibinden izinsiz olarak yayınlanmasının bir eserin dolaylı olarak çoğaltılması niteliğinde olduğu, davacının maddi tazminat talebinin hesaplanabilmesi için dosyada yeterli verinin bulunmadığı, ayrıca tazminat hesaplamasının muhasip bilirkişi aracılığıyla yapılmasının uygun olacağının değerlendirildiği, davalılardan …. ve Satış Ltd Şti’nin, … uygulamasının doğrudan işleticisi niteliğinde olduğuna dair dosyada bir veriye rastlanamadığı, hali hazırda … isimli uygulamanın işleticisinin … olduğunun tespit edildiği, Türkiye’den … üzerinde yapılan satın alımlarla ilgili emsal fatura sunulması ile davalı şirketin davada sıfatının bulunup bulunmadığı hususunda kesin bir kanaate varılabileceği, davalı … ltd Şti’nin husumet yöneltilebileceği kabul edilse dahi 5651 sayılı Yasanın 5. maddesi ile 5846 sayılı Yasanın Ek-4. maddesi kapsamında davalı … Şti’nin dava dilekçesinin tebliğinden sonra uyuşmazlık konusu uygulamayı yayınlamaya devam ettiğine dair bir delil dosyada bulunmadığından bu davalının sorumluluğunun … sistemi kapsamında bulunup bulunmadığı hususundaki takdirin Mahkemeye ait olduğu, davacının manevi tazminat talebi ile ilgili olarak eser sahibinden mali hakları devralan hak sahibi sıfatıyla manevi tazminat talebinde bulunup bulunamayacağı hususundaki takdirin Mahkemeye ait olduğu bildirilmiştir.
Bilirkişiler …, …ve … tarafından düzenlenen çoğunluk görüşlü raporda özetle: Davacı tarafından sunulan kitapların FSEK 2.maddesi kapsamında ilim ve edebiyat eseri niteliğinde olduğu, davaya konu kitapların FSEK 2/1 maddesi kapsamında ilim ve edebiyat eseri olduğu, davacının davaya konu kitapların kısmen mali hak sahibi olduğu, bir kitapta yer alan ve o kitapta çözümü yer almayan soruların başkaları tarafından yazılım uygulama programında videolu çözümünün yapılmasının hak ihlaline yol açmayacağı, FSEK anlamında hak ihlalinin söz konusu olabilmesi için davacının kitabındaki soruların olduğu gibi uygulama yazılım programında kitabın alınmasını işlevsiz kılacak şekilde kullanılması ile mümkün olabileceği, davaya konu olayda ise böyle bir durum bulunmadığından davacının ihlal edilen herhangi bir hakkının bulunmadığı, davacının maddi tazminat talebinin hesaplanabilmesi için dosyada yeterli verinin bulunmadığı, ayrıca tazminat hesaplamasının muhasip bilirkişi aracılığıyla yapılmasının uygun olacağının değerlendirildiği, davalılardan …Ltd Şti’nin, … uygulamasının doğrudan işleticisi niteliğinde olduğuna dair dosyada bir veriye rastlanamadığı, … isimli uygulamanın işleticisinin … Cumhuriyet Başsavcılığının 27/03/2017 tarih ve… sayılı kovuşturmaya yer olmadığına ilişkin kararında da … merkezli … şirketinin olduğunun tespit edildiği ve bu kararın kesinleştiği bu anlamda davalılardan … Ltd Şti’nin husumet yokluğu bulunup bulunmadığı hususundaki takdirin Mahkemeye ait olduğu ve davacının manevi tazminat talebi ile ilgili olarak eser sahibinden mali haklara devralan hak sahibi sıfatıyla manevi tazminat talebinde bulunup bulunamayacağı hususundaki takdirin Mahkemeye ait olduğu bildirilmiştir.
Bilirkişi … tarafından düzenlenen 09/04/2019 tarihli ayrık görüşlü raporda özetle: Davacının kitaplarında yer alan soruların FSEK 2/1 maddesi kapsamında ilim ve edebiyat eseri olduğu, davalı … A.Ş tarafından bu kitaplarda yer alan soruların videolu çözümü yapılarak ticari amaçla satışa sunulmasının FSEK anlamında mali haklardan olan çoğaltma hakkının ihlali niteliğinde olduğu, husumet ve manevi tazminata ilişkin değerlendirilmenin Mahkemeye ait olduğu bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava: Davalı … A.Ş.’nin yetkilileri … ve …’nin, tüm mali hakları davacı şirkete ait olan eserleri, davacı şirketten izin almaksızın “…” isimli bir programa yükleyerek, ücret karşılığı soru çözümlerini gösterir bir video uygulaması ile birlikte, diğer davalı … Türkiye yetkilileri ile vardıkları anlaşma çerçevesinde … markalı akıllı telefonlarda … adlı dijital mağazada ücretsiz indirilen ancak ücreti mukabilinde kullanılan bir uygulama ile tüm Türkiye çapında kullanıma sundukları, tüm yayın hakları davacıya ait olan bu eserlerin dijital ortama aktarılması ve bunların ücretli ya da ücretsiz paylaşımı konusunda hiçbir kişi ya da kuruma izin verilmediği halde davalıların tecavüz teşkil eden ve haksız kullanımlarından dolayı doğan manevi zararlara karşılık olmak üzere her bir eser için 5.000 TL olmak üzere toplam 20.000 TL manevi tazminat ve şimdilik 5.000 TL maddi tazminat istemine ilişkindir.
Davalı … A.Ş. vekilinin 14/06/2017 tarihli dilekçesi ekinde sunduğu … CBS FSH Soruşturma Bürosunun …numaralı Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar İncelenmiş: Davacının… Ltd. Şti., şüphelilerin … ve …, suçun Manevi veya Mali Haklara Tecavüz olduğu, 27/03/2017 tarihinde; Bilirkişi raporlarında da belirtildiği üzere … uygulamasının akıllı telefonlardan indirilerek çalıştırılamadığı, söz konusu … uygulamasının … merkezli … şirketine ait olduğu, … isimli uygulamanın bilirkişiler tarafından çalışmadığının tespit edilmesi karşısında şüpheliler hakkında 5846 sayılı Yasanın 71/1 maddesinde belirtilen mali ve manevi haklara tecavüz suçunu işlediklerine dair kamu davası açmayı gerektirecek yeterli delil elde edilemediği gerekçesiyle kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği görülmüştür.
Dosyada birden fazla bilirkişi raporu mevcut olup Mahkememizce 31/01/2017 tarihli rapor ile son bilirkişi kurulu raporundaki çoğunluk görüşüne itibar edilmiştir.
Davaya konu kitapların FSEK 2/1 maddesi kapsamında ilim ve edebiyat eseri olduğu, davacının davaya konu kitapların mali hak sahibi olduğu, bir kitapta yer alan ve o kitapta çözümü yer almayan soruların başkaları tarafından yazılım uygulama programında videolu çözümünün yapılmasının hak ihlaline yol açmayacağı, FSEK anlamında hak ihlalinin söz konusu olabilmesi için davacının kitabındaki soruların olduğu gibi uygulama yazılım programında kitabın alınmasını işlevsiz kılacak şekilde kullanılması ile mümkün olabileceği, davaya konu olayda ise böyle bir durum bulunmadığından davacının, ihlal edilen herhangi bir hakkının bulunmadığı, davacının eser sahibinden mali hakları devraldığı bu nedenle manevi tazminat talep edemeyeceği, davalı … Ltd Şti’nin, … uygulamasının doğrudan işleticisi niteliğinde olduğuna dair delil sunulmadığı, … isimli uygulamanın işleticisinin … Cumhuriyet Başsavcılığının 27/03/2017 tarih ve … numaralı kovuşturmaya yer olmadığına ilişkin kararında da … merkezli … şirketi olduğunun tespit edildiği ve kararın kesinleştiği bilinmekle davalı …Şti aleyhine açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere
1-Davalı … Şti aleyhine açılan davanın HUSUMET YOKLUĞU NEDENİYLE REDDİNE,
2-Davalı … A.Ş aleyhine açılan davanın REDDİNE
3- 54,40 TL ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile kalan 372,54 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talebi halinde davacıya iadesine,
4-Maddi tazminat yönünden 4.910 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
5-Manevi tazminat yönünden 4.910 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı … Ltd.Şti tarafından yapılan 110,00-TL tebligat posta giderinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
8- Davalı … A.Ş tarafından yapılan 1.500-TL bilirkişi ücreti, 81,00-TL tebligat posta gideri olmak üzere toplam 1.581,00-TL ‘nin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
10-Taraflarca fazla yatırılan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talepleri halinde iadesine,
Dair davacı vekilinin yokluğunda, davalılar vekillerinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde İSTİNAF YASA YOLU AÇIK olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı. 15/10/2020

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır