Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/259 E. 2018/95 K. 20.03.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ
HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/259 Esas
KARAR NO : 2018/95

DAVA : Tazminat-Endüstriyel Tasarım (Tecavüzün Tespiti İstemli)
DAVA TARİHİ : 10/08/2017
KARAR TARİHİ : 20/03/2018

Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat-Endüstriyel Tasarım (Tecavüzün Tespiti İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA; Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı müvekkiline ait … numaralı endüstriyel tasarım tescil belgesinde 6.1 kod numarası ile koruma altına alınmış olan tasarıma belirgin derecede benzer olan desenin, davalı uhdesinde yer alan halılara işlenmiş bulunduğunun … 4. Fikri Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin …D. İş dosyası kapsamında bilirkişi raporu ile tespit edildiğini, tasarım hakkına tecavüz eden eylemin sonlandırılmasına ve bu suretle davalı elinde bulunan müvekkile ait tasarımları havi halılara el konulmasına, şimdilik; 554 Sayılı KHK m 52/a kapsamında 10.000 TL maddi ve KHK 53. madde kapsamında makul payın eklenmesi ve aynı KHK m.54 dairesince 5.000 TL itibar tazminatı olmak üzere toplam 15.000,00TL tazminatın davalıdan tahsili ile hükmün ilanına karar verilmesini talep ve dava ettiği anlaşılmıştır.
Davacı vekili 24.5.2017 tarihli ıslah dilekçesi ile 554 sayılı KHK 52/A kapsamında 15.000 TL, 53madde kapsamında 1000 TL, 54 kapsamında 5000 TL toplamda 21.000 TL tazminat talep ettiğini beyan etmiştir.
SAVUNMA; Davalı vekili beyan dilekçesinde özetle; Davacı taraf adına koruma altına alınmış bulunan deseni taşıdığı iddia olun halının 08.01.2015 tarihli sevk irsaliyesinden anlaşılacağı üzere müvekkili davalının dükkanına konsinye olarak bırakıldığını, konsinye olarak mağazaya bırakılmış bulunan halı üzerindeki desenlerin bu şekilde koruma altında olduğunun üzerinde marka yazmayan bir ürün açısından taraflarınca bilinmesi ve buna bağlı olarak kötü niyetle hareket etme saikinde bulunmalarının söz konusu olamayacağını, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini beyan etmişlerdir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE;
Dava konusu, davacı adına tescilli … numaralı endüstriyel tasarım tescil belgesinde 6.1 kod numarası ile koruma altına alınmış olan tasarıma tecavüzün tespiti, olası kullanımların önlenmesi, tecavüz nedeniyle ve 24.5.2017 tarihli ıslah dilekçesi ile 554 sayılı KHK 52/A kapsamında 15.000 TL, 53 madde kapsamında 1000 TL, 54. kapsamında 5000 TL toplamda 21.000 TL tazminat talep ettiğini beyan etmiştir.
Türk Patent ve marka kurumundan davacıya ait tasarım tescil belgeleri celp edilmiştir.
HMK 266. madde kapsamında bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
… 4.FSHHM’nin … diş sayılı dosyası celp edilmiş, dosyasının incelenmesinde; davacının 14.1.2015 tarihinde delil tespiti icin müracaat ettiği, 17.1.2015 tarihinde bilirkişinin inceleme yaparak rapor tanzim ettiği ve davacıya ait tasarımın tespit istenen işyerinde bulunan halının şekil,desen,tarz ,karakter,içerik,dizayn,intiba ve görsel olarak belirgin biçimde benzeri olduğunu bildirdiği, davalının ise 7 adet ithal el dokuma flaş halının konsinye olarak teslim edildiğini ileri sürdüğü ve 8.1.2015 tarihli sevk irsaliyesi sunduğu anlaşılmıştır.
Mahkememize sunulan ilk raporun …, …, … tarafından düzenlendiği ve davacı tarafa ait tasarım ile davalı ürünü arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebeple benzer olarak algılandıklarını, davacı şirketin KHK 52/a kapsamında elde edeceği muhtemel gelerin 6.191 TL olacağını bildirdikleri anlaşılmıştır .
Aynı heyetin 17.5.2016 tarihli ek raporlarında ise; her iki ürünün ayniyet derecesinde benzer olduklarını, kök rapordaki tespitleri tekrarladıklarını bildirdikleri anlaşılmıştır.
Rapora itiraz edilmesi üzerine mali bilirkişi Nabı ılıca tarafından düzenlenen 14.11.2016 tarihli raporda; davacı şirket adına tescilli … tescil nolu 6.1 kod numaralı tasarımın büyük ölçüde benzeri olduğunun bilirkişi raporları İle tespit edilmiş olan ve kimliğinde; “No: 211, Size: 229 153, m1:350, origine: … Halı” açıklamalarının yer aldığı görülen halının, davalı tarafından konsinye olarak iş yerinde bulundurulduğu ve hiçbir şekilde izinsiz olarak çoğaltılmadığı ve üretiminin yapılmadığı iddia olunduğundan, davalının bu iddiasının doğruluk derecesinin araştırılması gerektiğini, mali yönden ise davalıya ait ticari defter ve belgelerin incelenmesinin gerekli olduğunu bildirdiği anlaşılmış.
Mali bilirkişi …’nın 5.5.2017 tarihli son ek raporunda; Ticari defterlerin açılış ve kapanış tasdiki süresinde yapıldığı ve defterlerin delil niteliği taşıdığını,Davacı şirketin defter kayıtlan ile stok kayıtlanna ilişkin 152 Mamuller Hareket Tablolarında tasarım kod numaralan belirtilmemiş olduğundan, dava konusu 6,1 kod numaralı tasarıma ait halının satış miktarının ve tutarının ayırt edilemediğini ve bu nedenle 554 sayılı KHK md 52/a kapsamında maddi tazminat hesabı yapılamadığını, Davaya konu halı satışları üzerinden maddi tazminat hesabı yapılamamış olmasına rağmen, davacı şirketin tüm halı satışları üzerinden yapılan hesaplamada; davacının davalıdan 554 sayılı KHK nm 52/a maddesi kapsamında dava konusu halı satışından kaynaklanan kar kaybı olarak, 15,000,00 TL maddi tazminat talep edebileceğini bildirdiği anlaşılmıştır.
Dolayısıyla mali bilirkişi tarafından düzenlenen son raporda farazı bir değerlendirme yapıldığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle mahkememizce ilk raporda belirlenen miktar BK hükmelerine göre de mahkememizce makul ve hakkaniyet esasına göre kabul edilebilir netelikte görülmüş, ilk raporun heyet raporu olması, denetim ve hüküm kurmaya elverişli, sektör uygulamalarının denetlenebildiği, dosyaya sunulan deliller ile uyumlu olduğu anlaşıldığından mahkememizce hükme esas alınmıştır.
554 sayılı KHK 48/a mad. Tasarım hakkı sahibinin izni olmaksızın tasarımın aynını veya belirgin bir şekilde benzerini yapmak üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme akdi için icapda bulunmak, kullanmak, ithal etmek ve bu amaçlarla depolama ve elde bulundurmak gerek KHK kapsamında tasarım hakkına tecavüz sayılmaktayken, 6769 sayılı SMK’nun 59. maddesi kapsamında da bu haklar aynı şekilde koruma altına alınmıştır.
KHK 49/b mad. tasarımdan doğan haklara tecavüz fiillerinin durdurulması ve önlenmesini, KHK 49/c mad. Tecavüzün giderilmesi, maddi ve manevi zararın tazmini talebinin tasarım hakkı sahibi tarafından mahkemeden talep edilebileceğini, KHK 52. Maddesinde Tasarım hakkı sahibinin uğradığı zarar, sadece fiili kaybın değerini değil, ayrıca Tasarımdan doğan haklara tecavüz dolayısıyla yoksun kalınan kazancı da kapsayacağı, davacının da KHK 52/a kapsamında( tasarımdan doğan hakka tecavüz edenin rekabeti olmasaydı ,tasarım hakkı sahibinin tasarımı kullanması ile elde edebileceği muhtemel gelire göre maddi tazminat talep ettiği anlaşılmıştır.
Dosya içeriğine göre: davacı vekilince davaya ibraz edilen 26.01.2015 – 08.04.2015 tarihleri arası 6 adet fatura örneğinde de davaya konu tasarıma ait halı olduğunu gösteren herhangi bir ibare bulunmadığından, ilgili halı satışlarına ilişkin faturaların söz konusu tasarıma ilişkin olduğu hususu ispat edilememiştir. Keza davacı vekilinin ek bilirkişi raporuna karşı itirazlarını sunduğu dilekçe ekinde ibraz ettiği ve dava konusu desenin kaç adet satıldığını gösterir bir adet listede satış tutarları bulunmadığı gibi, doğrulayıcı fatura ve defter kayıtlarının da bulunmadığı mali bilirkişi tarafından bildirilmiştir.
Ancak ilk raporda davacının mali kayıtları incelendiğinde davacı şirketin 2015 yılı birinci dönem Geçici Vergi Beyannamesiinde Faaliyet Karının Net Satışlara Oranı 0,14 (447.496,68 / 3,196,803,70=0,14) olarak hesap edildiğinden ve davacı şirketin düzenlediği 26,01,2015 tarihli A 812009 nolu satış faturasında El Dokuması İpek Halının, 3,14 m2 si , 39.672,90 TL bedelle satıldığından 554 Sayılı KHK m 52/a mucibince tazminat tutan; 44,221,39 TL olarak (39.672.90 / 3,14 X 3,50=44.221,39) X 0,14 (Davacı şirket kar oranı = 6,191,00 TL olduğu hesap edilmiştir.
Davalı yanda ipek halı satışı yapmak amaçlı olarak ürünü işyerine almıştır.Her ne kadar ürünün numune bırakıldığı iddia edilmekteyse de ticari alan içinde ürün kabul edildiğinden ve sergilendiğinden ticari amaçlı olarak elde bulundurulduğu sabit görülmüş, ürünün bilinen satış bedeli, muhtemel kar oranı gözetildiğinde ilk raporda hesaplanan bedel 1 adet ürün için somut olayda makul görülmüştür.
BK hükümlerine göre eylemin işleyiş biçimi, tasarım hakkına tecavüze konu ürün sayısı (1 adet) davalının üretici firma olmayışı, ancak satış amaçlı elde bulundurduğu gözetilerek tasarımdan doğan hakka tecavüz edenin rekabeti olmasaydı, tasarım hakkı sahibinin tasarımı kullanması ile elde edebileceği muhtemel gelire göre davacıya 6.191 -TL nın maddi tazminat ödenmesi gerektiği anlaşılmıştır.
Davacı her ne kadar KHK 53. madde kapsamında da talepde bulunmuş ise de; ele geçen ürün miktarına göre davacının bu yöndeki talebinin reddine karar verilmiştir.
Davacı taraf itibar tazminatı talebinde de bulunmuştur. 554 sayılı KHK nın 54.maddesi gereğince tasarımın aslına uygun olmayan renklerle üretildiği, halıyı orjinal mağazadan alan tüketicinin aynı halıyı daha düşük yada yüksek fiyat ile satıldığını gördüğünde ürünün kaynağı yönünde farklı düşüncelere sevk edilecek oluşu, bu kapsamda uygun olmayan bir tarzda piyasaya sürülmesinin tasarımın itibarının zarar görmesine neden olacağı, gerek alınan raporda her iki ürünün ayniyet derecesinde benzer olduklarının tespit edilmesi, keza değişik iş dosyasındaki tespitte de de davalının ürünün altında arapça yazılar bulunması, bu kapsamda tasarımın itibarının zarar gördüğü mahkememizce sabit gördüğünden somut olaya göre 5.000 TL itibar tazminatına hükmedilmesine karar verilmiştir.
Dosyada toplanan tüm dellier, taraf iddia ve savunmaları, TPMK’den celp edilen tasarım dosyası, … 3.FSHHM’nin … diş sayılı dosyasında alınan rapor, sevk irsayilesi, bilirkişi raporları dikkate alınarak; Davalının eyleminin davacının tasarım hakkına tecavüz teşkil ettiğinin tespitine, tasarım hakkına tecavüzün önlenmesine, tescilli tasarım kapsamında davalı yanda her hangi bir ürün bulunduğu takdirde ürünlere el konulmasına,tasarım hakkını ihlal nedeniyle 52/a maddesi kapsamında 6.19 TL maddi tazminatın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, 554 sayılı KHK 53. madde kapsamında makul payın eklenmesi isteminin reddine, 554 sayılı KHK’nun 54. maddesi kapsamında tasarımın itibarının zarara uğradığı anlaşılmış olmakla 5000 TL tazminatın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, Karar kesinleştiğinde hükmün masrafı davalıdan alınarak Türkiye çapında yayın yapan tirajı yüksek üç gazeteden birinde bir kez ilanına karar verilerek yukarda açıklanan gerekçe kapsamına göre aşağıdaki şekilde hüküm oluşturulması gerekmiştir.
HÜKÜM; Yukarıda açıklanan gerekçe kapsamına göre;
1-Davalının eyleminin davacının tasarım hakkına tecavüz teşkil ettiğinin tespitine, tasarım hakkına tecavüzün önlenmesine, tescilli tasarım kapsamında davalı yanda herhangi bir ürün bulunduğu takdirde ürünlere el konulmasına,
2-Tasarım hakkını ihlal nedeniyle 52/a maddesi kapsamında 6.191 TL maddi tazminatın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
3-554 sayılı KHK’nun 53. madde kapsamında makul payın eklenmesi isteminin reddine,
4-554 sayılı KHK’nun 54. maddesi kapsamında tasarımın itibarının zarara uğradığı anlaşılmış olmakla 5.000 TL tazminatın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5- Karar kesinleştiğinde hükmün masrafı davalıdan alınarak Türkiye çapında yayın yapan tirajı yüksek üç gazeteden birinde bir kez ilanına,
6- 764,46 TL ilam harcının peşin harçtan ve ıslah harcından mahsubu ile 80.491 TL eksik harcın davalıdan tahsiline,
7-Tasarıma tecavüzün tespiti ve önlenmesi talebi yönünden Avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince; 3.145 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Maddi tazminat talebinin kabulü yönünden; Avukatlık asgari ücret tarifesi 13/1 maddesi gereğince; 3.145 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
9-Maddi tazminat talebinin reddi nedeniyle; Avukatlık asgari ücret tarifesi 13/1 maddesi gereğince; 3.145 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
10-KHK. 53.madde gereğince makul pay eklenmesi talebinin reddi nedeniyle; Avukatlık asgari ücret tarifesi 13/son maddesine göre 1.000 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
11-KHK. 54.maddesine göre tasarımın itibarı tazminatı yönünden Avukatlık asgari ücret tarifesi 13/1 maddesine göre 3.145 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
12-Davacı tarafın yapmış olduğu yargılama giderlerinden olan 256,17 TL peşin harç, 81,00 TL ıslah harcı, 27,70 TL başvuru harcı, 2.400,00 TL bilirkişi ücreti ve 307 TL tebligat-müzekkere masrafı olmak üzere toplam 3.071,87 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
13-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talebi halinde taraflara iadesine,
Dair karar davacı vekilinin ve davalılar vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İSTİNAF YASA yolu açık olmak üzere karar verilip tefhim kılındı. 20/03/2018

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır