Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/301 Esas
KARAR NO : 2019/25

DAVA : ASIL DAVA: Manevi Tazminat İstemli
DAVA TARİHİ : 08/12/2015
KARAR TARİHİ : 17/01/2019

Taraflar arasında görülen asıl dava ve karşı dava 3 nolu Fikri ve sınai Haklar Hukuk mahkemesinin 2015/252 esas numarasına tevzii edilmiş bu mahkemece yargılama devam ederken HSK’nun 02/08/2017 tarihli ve 1071 sayılı kararı uyarınca İstanbul 3 ve 4. FSH Hukuk Mahkemelerinin 08/08/2017 tarihi itibarıyla faaliyetlerinin durdurulmasına, 3. FSH Hukuk Mahkemesinde görülmekte olan dava, iş ve arşiv dosyalarının 1. FSH Hukuk Mahkemesine devrine karar verilmiş ve dava dosyası uyap tevzii bürosunca mahkememizin 2017/301 esas numarasına kayıtlanarak yargılamaya mahkememizde devam edilmiştir
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
İDDİA;Davacı vekili dava dilekçesinde,… etkinlik firmasının Santral İstanbul’da yer alan … için hazırlanacak görsel show işini … Ltd.Şti’ye verdiğini ve bu şirketin de söz konusu etkinliğin tüm içerik ve animasyon sürecinin yönetimi ile kreatif sürecinin yönetimini müvekkiline verdiğini, müvekkilinin ticari işletmesine ait olan internet sitesinde tüm eser sahiplerinin adının yazılı bulunduğu şekilde eserin tanıtımının yapıldığını ve eser sahiplerinin kim olduğu, hangi aşamada faaliyet aldığı, görev yaptığı açık ve sarih bir şekilde belirtildiğini, müvekkilinin … için hazırlanan görsel show niteliğindeki eserin eser sahiplerinden biri olduğunu, ayrıca söz konusu gösterinin tüm içerik, animasyon kısmını meydana getirenlerden birinin yine müvekkili olduğunu, ayrıca yönetmenliğine kendisinin üstlendiğini, müvekkilinin … şirketinin vermiş olduğu bu projeyi zamanında teslim ettiğini ve söz konusu proje müşteri memnuniyeti açısından da başarı ile neticelendirdiğini, müvekkilinin yaptığı işin karşılığı olan faturayı kestiğini ve … adlı şirkete gönderdiğini, karşılığında da müvekkili tarafından bedeli alındığını, yapılan işin 5846 Sayılı Kanuna göre eser niteliğinde olduğunu, zira söz konusu çalışma sahibinin hususiyetini taşıyan, somutlaşmış ve kanunda belirtilen dört eser türünden sinema eseri niteliğinde fikri bir ürün olduğunu, müvekkilinin bu eser yönünden mali ve manevi birtakım haklarının bulunduğunu, bir eserin yapımcısı veya yayımcısı, ancak eserin sahibiyle yapacağı sözleşmeye göre mali haklarını kullanabileceğini, FSEK’e göre bir eserin yapıncı ve yapımcısı eser sahibi sıfatına haiz olmadığını, bu durumda da … şirketi ile davalının eser sahibi sıfatını taşımadıklarını, müvekkilinin eserin tamamlanmasından yaklaşık 1 yıl sonra müvekkilinin çalışmalara ilişkin bir dokümantasyon hazırladığını ve söz konusu videonun dünyaca ünlü video sitesi olan … isimli siteye yüklendiğini ve müvekkilinin bu vedionun yönetmenliğini de yaptığını, bu durumun işin künyesinde de yazdığını, söz konusu işin yapımcılığını … adlı şirketin ortaklarından …’nun üstlendiğini ve daha sonra … adlı şirketten ayrılarak … şirketini kurduğunu, müvekkilinin de eser sahibi sıfatını haiz olanlardan biri olduğu söz konusu eserin … sitesinde … olduktan dokuz ay sonra davalının …’ya ait … adlı şirket tarafından, işbu eserin kendilerine ait olduğunu ifade eden bir yazının … sitesine gönderilerek, müvekkilinin ticari işletmesi olan …’un sayfasında yayınlanan işbu video yayınından kaldırıldığını, müvekkilinin eser sahiplerinden biri olması sebebiyle söz konusu eser üzerinde bizatihi kendisinin 5846 Sayılı kanundan doğan adın belirtilmesi ve umuma arz salahiyeti gibi münhasıran kendisine ait olan manevi haklarının mevcut olduğunu, bu nedenle videonun müvekkiline ait olmadığı iddiası ile … sitesinden kaldırılmasının müvekkilinin manevi haklarına halel getirdiğini iddia ederek, davalının 5846 Sayılı kanunda yer alan manevi haklara aykırılıkta bulunması sebebiyle davalı aleyhine 20.000,00 TL manevi tazminata hükmedilmesini, mahkemenin vereceği kararlar bir tekzip yazısının düzenlenerek tüm sosyal medya araçlarında (facebook-instagram-davalıya ait diğer internet sitesi ve sosyal medya araçlarında yayınlatılmasını talep ve dava ettiği,
SAVUNMA; Davalı vekili beyan ve karşı dava dilekçesi ile, davacının yalnızca bir yüklenici olduğunu ve eser sahipliği sıfatına hiçbir şekilde haiz olmadığını, davacı sıfatını taşımamasına rağmen eser sahibiymiş gibi açtığı işbu davanın haksız ve hukuka aykırı olduğunu, davacının dava konusu videoya ilişkin rolünün, videonun teknik işlerine ilişkin bir yüklenici olmaktan ibaret olduğunu, davacının bu anlamda performans ve videoya ilişkin ancak üçüncü kişi niteliğinde olduğunu, davacının yüklenici sıfatı ile para karşılığı sunduğu hizmet nedeni ile eser sahibi olamacağının ortada olduğunu ve bu nedenle öncelikle işbu davanın husumet yokluğundan reddi gerektiğini, davacının bedeli karşılığında dava konusu videoya, talimatlar doğrultusunda ışık efektleri ekleyerek teknik hizmet verdiğini, dava konusu videonun kurgusu ve tüm senaryolaştırma sürecinin, … ve … tarafından hazırlandığını, videoda canlandırma tekniği ile meydana getirilen bir animasyonun söz konusu olmadığını, yalnızca çeşitli teknik ve ışık efektleri eklendiğini, söz konusu ışık efektlerinin de proje ve senaryo sahibi … ve …’ın talimatları doğrultusunda, bizzat davacıdan da değil, davacının şirketi olan …’tan hizmet olarak alındığını, işbu dava bakımından manevi tazminat koşullarının hiçbir şekilde oluşmadığını ve ortada bir manevi hakkın ihlali veya manevi hakka tecavüz eyleminin bulunmadığını iddia ederek, asıl davanın reddini ve davalı-k.davalının mali ve manevi haklara tecavüzünün tespiti, men ve ref’ini ve hükmün ilanını talep ve karşı dava ettiği anlaşılmıştır.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE
Asıl davada uyuşmazlık konusunun, Filmlerde başlangıç aşamasında ve filmin yönetimi sürecince kullanılan animasyon gösterisinin yönetmen ve senaristlerden biri olarak davacının eser sahibi olduğu ve davalı yanın internet kullanımı sırasında davacıyı eser üzerinde fikri hak sahibi olduğunu iddia ederek hak ihlalinde bulunduğuna yönelik iddiaları sureti ile manevi hakkına tecavüzde bulunduğu iddiası ile bu ihlalden dolayı 20.000.00-TL manevi tazminatın tahsili ile verilecek kararın yayınlanması, karşı davadaki uyuşmazlık konusunun ise, Santral … kutlaması etkinliğinde çekilen Video da davacı karşı davalının sadece teknik destek veren ve gerek görsel gereksel işitsel yardımı sağlayan kişi olmasını, yaratıcılığa hiçbir katkıda bulunmamasına rağmen eser sahibi olduğunu internet de iddia ederek davalı karşı davacının ise asıl eser sahiplerinden devir alan bir önceki mali hak sahibi … dan usulune uygun olarak devir aldıkları halde bu hakkına davacı karşı davalının tecavüz ettiği iddiası ile tecavüzün tespiti ile men ve refi ve verilecek kararın ilanı talepli olduğu anlaşılmıştır.
Dosyaya taraflarca uzman görüşleri de sunulmuştur.
HMK 266. madde gereğince bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Düzenlenen raporun denetim ve hüküm kurmaya elverişli bulunması nedeniyle rapor mahkememizce kabul edilmiş ve hükme dayanak yapılmıştır.
Bilirkişiler Prof Dr…., Doç DR … ve …’ün 31.8.2018 tarihli raporlarında özetle; uyuşmazlığa konu videonun sinema eseri niteliğinde olduğu,dava konusu videonun işlenme eser olduğu, asıl eserin … Üniversitesi Santral Kampusu’nde gerçekleştirilen, sinema eseri niteliğindeki görsel şov (sinema eseri)olduğu,davacı/karşı davalının dosyada yer alan kayıtlar ve FSEK m, 11 hükmünde düzenlenen eser sahipliği karinesi uyarınca asıl eserde de eser sahibi olduğu, asıl eserin eser sahipleri arasında, işlenme eser olan dava konusu videonun yayınlanması hususunda mutabakat bulunduğu, ancak hangi sayfada/intemet sitesinde ne şekilde yayın yapılacağına dair bir verinin bulunmadığı,davacı/karşı davalının davaya konu videonun hazırlanmasında hem projeyi tasarlayan, hem yöneten, hem de animatör olarak yaratıcılığa dayalı bir fikri ürünü ortaya koyması ve FSEK m. 11 hükmüne göre “yayımlanmış eser nüshalarında  adının bulunması nedenleriyle, eser sahibi olduğu, davalı/karşı davacının bu karinenin aksini İspat edemediği, asıl davada manevi tazminat talebi İçin manevi hak ihlali şartının oluştuğu kanaatinin doğduğu, bu konudaki ve ayrıca manevi tazminatın miktarı konusundaki takdirin Mahkeme’ye ait olduğu, karşı dava bakımından ise davalı/karşı davacının mali haklar ile umuma arz salahiyetini eser sahibi konumundaki davacı/karşı davalıdan devralmaması hasebiyle bir tecavüz durumunun oluşmadığını bildirdikleri anlaşılmıştır.
Dosyaya sunulan mütalaa içerikleri, taraf iddia ve savunmaları, dehetime uygun bulanan ve hükme dayanak yapılan bilirkişi incelemesi bir arada değerlendirildiğinde;
FSEK’in 5., 1/B-a hükümleri kapsamına göre gerek dava konusu video gerek se dava konusu videonun kaynağını teşkil eden … Üniversitesi Santral Kampüsü’nde yayınlanan video bakımından her iki videonunda 5846 sayılı yasa kapsamında eser niteliğine haiz olduğu, dava konusu videonun özünün Santral Kampüsünde yapılan görsel şovda kullanılan görüntüler olduğu ancak kendi içinde de bir özgünlüğe sahip olması hasebiyle “işlenme eser” olduğu bilirkişi heyetince tespit edilmiştir. Yani dava konusu video, … Üniversitesi’ nde yayınlanan videonun ikinci kısmındaki görüntülere yer vermekle beraber, esasen bu ikinci kısmın ne şekilde vücuda getirildiğini; ışıkla yapılan nesne canlandırmasının
öncesini ve sonrasını göstermektedir. Bu itibarla ikinci/dava konusu eser, işlenme eser niteliğini haizdir.
İşlenme eserde eser sahibi ise, asıl eser sahibinin hakları saklı kalmak kaydıyla, onu işleyendir. Bu noktada ise asıl eserin eser sahiplerinin kimler olduğunun tespit edilmesi gereklidir. Dosyada yer alan yazışmalardan ve diğer belgelerden ilk videonun/asıl eserin senaryosunun … ve … tarafından yazıldığı ancak Davacının ise asıl esere katkısının, dosyada yer alan ve … tarafından davacıdan önce yapılacak işle ilgili olarak dava dışı … şirketinden fiyat alınan iş design&direction/production (tasarım&yönetmenlik/yapım) işi olduğu görülmektedir. Bu durum, FSEK ‘de yer alan eser sahipliği karinesi gereğince de davacının yönetmen sıfatıyla eser sahibi olduğu sonuç ve kanaatine ulaşılmasını gerekli kılmaktadır.
Dosyaya sunulan deliller, yazışmalar kapsamına göre sonradan çekilen işlenme eser niteliğindeki dava konusu videonun yayınlanması konusunda asıl eser sahiplerinin mutabık kaldığı, dava konusu işlenme eserin hangi sayfadan/siteden yayınlanacağı konusunda tarafların bir tercihte bulunduklarını gösteren bir delilin bulunmadığı, davacının eser sahibi olduğu işlenme eseri kullanma (bu itibarla internet vasıtasıyla umuma iletim) hakkına sahip olduğu hususu bilirkişi heyetince de isabetli bir şekilde tespit edilmiştir.
Dosyaya sunulu deliller İncelendiğinde, videonun jenerik/emeği geçenler kısmında da bilirkişi heyetince hangi isimlere yer verildiği raporda ayrıntılı olarak belirtilmiştir.
Dosyada yer alan diğer deliller incelendiğinde, e-posta yazışmalarında dava dışı …’ın yönetmen sıfatını haiz olduğunu ispatlamaya yetmediği, davacı/karşı davalının yönetmen olduğuna ilişkin karineyi çürütemediği anlaşılmaktadır. FSEK m. 11 hükmünde düzenlenen eser sahipliği karinesi ile dosyaya sunulan deliller incelendiğinde; hem davacı/karşı davalıya ait … firmasının sayfasında yayınlanan ve staff pick unvanı kazanan videoda hem de devam eden süreçle davalı/karşı davacıya ait sayfada yayınlanan aynı videoda yer alan açıklamalarda davacı/karşı davalının yönetmen, animator ve tasarımcı olarak gösterilmesi, yayınlanan videoların jenerik/emeği geçenler kısmında da bu durumun değişmediği, ayrıca davacı/karşı davalının Facebook sayfasında aynı şekilde paylaşılan videonun davalı/karşı davacının ortaklarından ve aynı zamanda (senarist sıfatıyla) eser sahiplerinden olan … tarafından yine Facebook sayfasında “beğenildiği”, dava dışı … firması tarafından …’ya kesilen faturada işin animasyon olduğunun belirtilmesine rağmen faturaya dair herhangi bir itirazın bulunmadığı durumları birlikle değerlendirildiğinde davacı/karşı davalının davaya konu videonun hazırlanmasında hem projeyi tasarlayan, hem yöneten hem de animatör olarak yaratıcılığa dayalı bir fikri ürünü ortaya koyması FSEK m. 11 hükmüne göre ‘‘yayımlanmış eser nüshalarında adının bulunması ve bu hükümde öngörülen (adi) karinenin aksini gösteren olguların dosyada bulunmaması nedenleriyle, davacı/karşı davalının “eser sahibi/eser sahiplerinden” olduğu rapor kapsamı ile de sabittir.
Davacının eser sahibi olarak videosunun … gibi bir platformdan kaldırılması, eser sahibi için üzüntü verici bir durum olduğundan davacının manevi tazminata hak kazandığı , bu kapsamda davacının yaşadığı üzüntü dikkate alınarak takdiren 5000 TL manevi tazminat ödenmesi somut olaya uygun olarak görülmüştür. Fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
Karşı dava bakımından ise davalı/karşı davacının mali haklar ile umuma arz salahiyetini eser sahibinden; yani davacı/karşı davalıdan devralmaması nedeniyle herhangi bir tecavüz durumunun oluşmadığı anlaşıldığından karşı davadaki taleplerin reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM:
I-ASIL DAVANIN KISMEN KABÜLÜNE, KİSMEN REDDİNE,
1- 5.000 -TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2- Tekzip yazısı yayınlanması yönündeki ilan istemin reddine,
3-Asıl davada 341,55 TL ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile yeniden alınmasına yer olmadığına,
4-Kabul edilen Manevi tazminat talebi yönünden Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 600 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Reddedilen manevi tazminat talebi yönünden, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 600 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Asıl davada davacı tarafın yargılama giderlerinden olan 341,55 TL ilam harcı 27,70 TL başvuru harcı, 1.200 TL bilirkişi ücreti, 388 TL tebliğat ve müzekkere masrafı olmak üzere toplam 1.957,75 TL’nin taktiren 1/2 inin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
II-KARŞI DAVANIN REDDİNE,
1-Karşı davada 44,40 TL ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile eksik kalan 15,20 TL harcın davalı karşı davacıdan tahsiline,
2-Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 3.931 TL vekalet ücretinin davalı karşı davacıdan alınarak davacı karşı davalıya verilmesine,
3-Davalı karşı davacının yargılama giderlerinden olan 1.200 TL bilirkişi ücreti 33 TL tebligat gideri olmak üzere toplam 1.233 TL’nin üzerinde bırakılmasına,
4-Taraflarca fazla yatırılan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talebi halinde iadesine,
Dair karar taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İSTİNAF YASA yolu açık olmak üzere karar verilip tefhim kılındı, hazır olanlara duruşma zaptından örnek verildi.17/01/2019

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır