Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/191 E. 2018/372 K. 04.10.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ
HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/191 Esas
KARAR NO : 2018/372

DAVA : Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli), Fikir Ve Sanat Sanat Eseri Sahipliğinden Kaynaklanan Haklara Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi Ve Tazmini
DAVA TARİHİ : 28/12/2012
KARAR TARİHİ : 04/10/2018

Mahkememizde görülmekte bulunan Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli), Fikir Ve Sanat Sanat Eseri Sahipliğinden Kaynaklanan Haklara Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi Ve Tazmini davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA;Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili meslek birliğinin hak sahibi olduğu dava dilekçesinde listesi sunulan eserlerin 2012 yılında davalıya ait … logolu televizyon kanalında izin alınmaksızın ve mali hak bedeli ödenmeksizin kullanıldığı ve kullanılmaya devam edilmesi nedeniyle fazlaya dair talep ve dava haklarının saklı kalması kaydıyla yayınların durdurulması için ihtiyaten tedbir kararı verilmesini, tecavüzün tespiti ile ref’ini, men’ini, 2012 yılı yasal tarife üzerinden hesaplanan 4.000 TL telif bedelinin FSEK 68. madde uyarınca 3 katı olan 12.000 TLnin faiziyle tahsilini ve verilecek kararın ilanını talep ve dava etmiştir.
Davacı ıslah dilekçesi ile maddi taziminat istemini 277.310.11 TL olarak talep etmiştir.
SAVUNMA; Davalı vekili cevap dilekçesinde, davacının hak sahibi olduğunu iddia ettiği eserlerin davalının sahibi olduğu … isimli kanalda yayınlanan bir anma ve klip tanıtımından ibaret olduğunu, hukuka aykırı veya hak ihlali bir eylem olamayacağını, dava konusu yayının “…” isimli sanatçının 50. sanat yılı ve Barış Manço isimli sanatçının 13. ölüm yıl dönümü nedeniyle yapılan haber içerikli anma ve klip tanıtım programları olduğunu, programda bazı sanatçıların katılımıyla … ve …’nun sanat yaşamlarının, müziğe yaptıklarının dile getirildiği, geçmişteki söyleşi, canlı yayın ve konser görüntülerinin ve şarkılarından görüntülerin alıntı-kolaj yapılarak haber maksadıyla aktarıldığını; topluma mal olan sanatçıların hayatı hakkında yapılan anma programlarında kullanılan sanatçının eserlerinin “izin alınmadan işlenmesi, temsil edilmesi veya çoğaltılıp değiştirilmesi veya satışa sunulması” olarak nitelenemeyeceğini, sanatçı … bizzat katıldığı programda kendine ait şarkılardan bölümler söylemesinin müzik yayını olamayacağını, davalı … logolu televizyonun tematik bir kanal olup müzik yayını yapmadığını, topluma mal olmuş sanatçıların hatıralarını yaşatmak yayın yapıldığını, haber ve belgesel amaçlı yayın olduğunu, ayrıca Eser Sahibinin Haklarına Komşu Haklar Yönetmeliğinin 24/g maddesi gereğince “fikir vce sanat eserlerinin kamu düzeni, eğitim, bilimsel araştırma yada röportaj amacıyla kazanç amacı güdülmeden icra edilmesi” halinde komşu hak sahibinin izni alınmasının zorunlu olmadığı hallerden olduğu, yayınlanan eserlerin eserin bir bölümü olup süresinin 1 dakikayı bile bulmadığını, 6112 sayılı kanunda belirtilen tanıtım, haber ve önemli olaylarda kısa gösterim hakkının 90 saniye olduğunu, üstelik anılan programın yıl dönümü ve anma programı olduğundan ve bir kereye mahsus yayınlandığından yayınının durdurulmasına ilişkin tecavüzün ref’i ve men’i taleplerinin reddinin gerektiğini, ayrıca davacının yine aynı konuda … Cumhuriyet Başsavcılığının … Soruşturma sayılı dosyası ile şikayette bulunduğunu, bu dosyanın bekletici mesele yapılması gerektiğini, dava süresinde açılmadığından zaman aşımı nedeniyle reddinin gerektiğini, hukuka uygun olmayan ve sübut bulmayan davanın ile tedbir talebinin reddini savunduğu, anlaşılmıştır.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava konusu uyuşmazlık; davacı meslek birliği üyelerine ait ve dilekçe ekinde ek-2 olarak gösterilen listede yazılı eserlerin davalıya ait TV 24 logolu televizyon kanalında belirtilen tarihlerde izinsiz ve mali hak bedeli ödenmeksizin kullanılmak suretiyle tecavüzde bulunduğunun tespiti ile ref’i ve meslek birliği tarifesi nazara alınarak FSEK 68. maddesi gereğince 3 katı belirlenmek suretiyle şimdilik kaydıyla 12.000 TL (ıslah ile 277.310,11) tazminatın tahsili ve verilecek kararın ilamı talepli olarak tespit edilmiştir.
HMK 266. madde gereğince bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişi … tarafından verilen 23.05.2014 tarihli raporda, “Davacının izinsiz kullanıldığı tespit edilen eserleri temsil etme hakkına sahip olduğunu, davacının 2011 yılı tarifesinie göre 250.000 TL talepde bulunabileceğini, bildirdiği anlaşılmıştır.
Bilirkişiler Prof. Dr, … ve Doç. Dr. … tarafından düzenlenmiş ayrık raporda ise; dosyada … varisleri ile … arasında akdedildiği İfade edilen bir sözleşmenin eser listesi içeren eki mevcut Dosyada, bu ekin ait olduğu asıl sözleşmenin ise bulunmadığını, … ‘nun varisleri ile … arasındaki ilişki tam olarak anlaşılamadığını, varisler, … ’e hak devrinde bulunmuşlarsa (… firması olarak), bu durumda da … ’in …’ye verdiği yetki belgesi dosyada mevcut olmadığından ve … arasındaki zincir açıklığa kavuşturulmadan, konu hakkında kesin bir değerlendirme yapılmasının isabetli olamayacağını, eserlerin tamamının kullanıldığına dair bir karinenin düşünülemeyeceğini ayrıca yayıncı TV nin müzik kanalı olmadığından 250.000 TL talep edilemeyeciğini, billdirmişlerdir.
Bilirkişiler …, … ve … ise 1.10.2015 tarihli raporlarında; sektör bilirkişisi …’nin yaptığı inceleme ve değerlendirmelerine göre; davalı yayın kuruluşun 24.03.2012 tarihli yayınında tespit edilen … eserlerinin tamamının söz ve müzik yönünden, 12.05.2012 tarihli yayınında tespit edilen “…, adlı eser söz ve müzik(…), “…” söz (sırasıyla …) yönünden davacı meslek birliğinin mali hak takibine yetkili olduğunu, .Davalinin, hak sahibi konumunda bulunan davacı meslek birliğinden (…’den) izin almadan eserleri kullandığının sabit olduğunu, 6112 sayılı Kanunun (kısa gösterim hakkı kenar başlıklı) 16. maddesine dayandığı, sözkonusu hükmün televizyon yayınları İle sınırlı olduğu; bir televizyon yayının bir başka televizyon kanalında 90 saniyeyi geçmeyecek şekilde haber amaçlı kullanımını konu aldığı, dolayısıyla müzik eserlerinin kullanımım kapsamadığıını, FSEK md. 37 kapsamında kalıp kalmadığı; davalının sözkonusu eserleri haber verme amacıyla ve hükümdeki şartlara uygun olarak kullanıp kullanmadığı hususunda takdirin Mahkemede olduğunu, önceki heyetteki sektör bilirkişisi … tarafından da belirtildiği üzere, toplu hak takibi/yönetımi esaslarına uygun olarak Tazminatın hesabında, ‘ davalı yayıncı kuruluşun meslek birliği tarifesinde hangi grup içinde değerlendirilmesi gerekeceğinin belirlenmesi için, ilgili yıl (2012) yayın lisanslarının ve KDV ve RTÜKpayı hariç toplam gelirinin RTÜK ten sorulması gerektiğini, Tazminatın hesabında, davalının müzik kanalı olmaması; tematik kanal olması hususunun da ayrıca değerlendirilmesi gerekeceğini, Mahkemenin, tazminat hesabını toplu hak yönetimî/takibî dışında bir esasla yapmayı tercih etmesi durumunda ise, tazminatın ancak BK md, 50 f.2 uyarınca Uğranılan zararın miktarı tam olarak ispat edilemiyorsa hâkim, olayların olağan akışını ve zarar görenin aldığı önlemleri göz önünde tutarak, zararın miktarını hakkaniyete uygun olarak belirler “çerçevesinde yapılabileceğini,bu noktada da heyetin herhangi bir miktar belirtemeyeceğini, zira, bîr sanatçının televizyonda sadece birkaç veya bazı eserlerinin çalınmasıyla sınırlı; sadece bu tür bir kullanımı konu alan lisans sözleşmesi örneğine rastlanılmadığı; gerçekten de sektörde hak takibinin, sanatçıların birer birer televizyon kanallarıyla ile ayrı ayrı sözleşmeler yapılması esasına değil, toplu hak yönetimi/takibi esasına göre yapıldığını bildirdikleri anlaşılmıştır.
Aynı heyetin 21.12.2016 tarihli raporlarında ; 2012 yılı lisanslama bedelinin 277.310 TL olduğunu bildirdikleri anlaşılmıştır.
3.bilikişi heyeti …, …, … ise 2.3.2017 tarihli raporlarında; yıllık lisanslama bedelinin 277.309.51 TL olduğunu bildirmişlerdir.
Fsek 66/son maddesinde “tecavüzün şümulü, kusurun olup olmadığı ve ağırlığının takdir edileceği” öngörülmüş, Borçlar kanununun 51/1 maddesinde “Hakimin tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını gözönüne alarak belirleyeceği” , Türk Medeni Kanun’un 4. maddesinde de “Kanun’un takdir yetkisi tanıdığı veya durumun gereklerini yada haklı sebepleri gözönünde tutmayı emrettiği konularda hakimin hukuka ve hakkaniyete göre karar vereceği” belirtilmiş, Dolayısıyla taraflar arasında davalının kullanımlarına dayanak oluşturacak bir sözleşme yapılmış olsaydı, somut olaydaki kullanımlar karşılığı hangi miktarda bir bedel ödenecekti ise bunun belirlenmesi ve somut olayda, ihlalin niteliği, süresi ve kastın ağırlığına göre, FSEK m 66/4 hükmü koşulları da dikkate alınarak lisanslama bedelin ne alabileceği yönünde mahkememizce BİLİRKİŞİ incelemeleri yapılmıştır. Bu çerçevede alınan ikinci ve 3.heyetin raporları denetime uygun bulunmuş, raporların birbirini teyit ettiği anlaşılmıştır. Eser İcra yapım ve Yayınların Kullanılması ve Kamuya İletilmesine İlişkin Usül ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te yer verilen düzenlemeler kapsamına göre ayrıntılı olarak düzenlendiği anlaşıldığından rapora yönelik itirazların afaki bulunduğu anlaşılmış ve denetime uygun 2 ve 3. heyet rapor gerekçeleri hesaplama yöntemleri hükme dayanak yapılmıştır.( her iki heyet raporları arasında sadece 1 TL fark olması nedeniyle raporların genel gerekçe ve hesaplama yöntemi mahkemece denetime uygun bulunmuş, lisanslama kriterleri, meslek birliğinin yıllık tarife oranları , TV kanalının müzik yayını yapan bir kanal olmadığı ancak uydu ile her yere ulaşan yayıncı bir kanal olması hususları bir bütün olarak incelendiğinde; FSEK 68. maddesi kapsamında farazi sözleşmenin kurulmuş olduğu yerleşik içtihatlar ile sabit olduğundan FSEK 68 göre 277.310.11 TL nın 3.2.2012 tarihinden itibaren ticari faiz ile birlikte tahsili ile davacıya ödenmesine, Taraflar arasında fsek 68 dayalı talep nedeniyle farazi sözleşme kurulmuş olduğundan ref ve men talepleri ile ihtiyati tedbir istemlerinin reddine, Karar kesinleştiğinde hüküm özetinin Türkiye’de tirajı yüksek bir gazetede bir kez ilanına masrafın davalılardan tahsiline karar verilerek yukarda açıklanan gerekçe kapsamına göre aşağıdaki şekilde hüküm oluşturulmuştur..
HÜKÜM; Yukarıda açıklanan gerekçe kapsamına göre;
1-FSEK 68 göre 277.310.11 TL nın 3.2.2012 tarihinden itibaren ticari faiz ile birlikte tahsili ile davacıya ödenmesine,
2- Taraflar arasında fsek 68 dayalı talep nedeniyle farazi sözleşme kurulmuş olduğundan ref ve men talepleri ile ihtiyati terbir istemlerinin reddine,
3- Karar kesinleştiğinde hüküm özetinin Türkiye’de tirajı yüksek bir gazetede bir kez ilanına masrafın davalılardan tahsiline,
4-18.971,80 TL ilam harcının peşin ve ıslah harçtan mahsubu ile eksik kalan 14.243,60 TL harcın davalıdan tahsiline,
5-Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 22.588 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafın yargılama giderlerinden olan 21,15 TL başvuru harcı 178,20 TL peşin harç, 4.550 TL ıslah harcı, 668 TL tebligat ve müzekkere masrafı, 4.500 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 9.917,35 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Taraflarca fazla yatırılan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talebi halinde iadesine,
Dair verilen karar davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İSTİNAF YASA yolu açık olmak üzere karar verilip tefhim kılındı, hazır olanlara duruşma zaptından örnek verildi.04/10/2018

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır