Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2016/161 E. 2019/216 K. 09.05.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ
HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/161 Esas
KARAR NO : 2019/216

DAVA :Marka Hakkına Tecavüzün Tespiti, Önlenmesi, Tazminat
DAVA TARİHİ : 04/08/2016
KARAR TARİHİ : 09/05/2019

Mahkememizde görülmekte bulunan Marka Hakkına Tecavüzün Tespiti, Önlenmesi, Tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA;Davacı vekili dava dilekçesinde; … C.Başsavcılığına verilen şikayet dilekçesi üzerine açılan soruşturmada … 2.SCM’nin … D.iş sayılı dosyasında yapılan aramada … 3.Katta Bulunan 4 nolu iş yerinde 200 çift ayakkabı, 1520 çift saya, ve 200 adet etiket tespit edildiğini, yine soruşturma kapsamında … 3.Asliye Ceza Mahkemesinin … Esas sayılı dosya ile Kamu davası açıldığını, davalılardan …’in mahkumiyetiyle sonuçlandığını, yaklaşık 6 ay sonra başka bir şikayet dilekçesi üzerine yapılan soruşturmada … 2.SCM’nin … D.iş sayılı dosyasında yapılan aramada 1303 çift ayakkabı, 4900 adet taban, 1300 adet dil, 590 adet saya, 2300 adet naylon poşet 20.000 adet etiket, 3500 adet dil etiketi tespit ve zapt edildiğini, ayrıca 3 adet makina tespit edildiğini, soruşturma kapsamında … hakkında … 3Asliye Ceza Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasıyla sanığın mahkumiyetine karar verildiğini, davalılar arasında irade birliği bulunduğunu, davacının izni ve onayı olmamasına rağmen marka hakkının ihlal edildiğini, tecavüzden kaynaklanan zararlarının bulunduğunu, KHK 66/a kapsamında tecavüz edenin rekabeti olmasaydı marka sahibinin markanın kullanılması ile elde edebileceği muhtemel gelire göre hesaplanması yöntemini seçtiklerini, KHK 67.maddesine göre tazminatın arttırılmasını, bu kapsamda belirsiz alacak hükümlerine göre şimdilik 2.000 TL maddi tazminat, 100.000 TL manevi tazminatın en yüksek ticari faizle birlikte davalılardan tahsilini ve hükmün ilanını talep ve dava etmişlerdir.
Davacı vekili 14.1.2019 tarihli ıslah dilekçesi ile maddi tazminat istemini 8575 TL olarak talep etmiştir.
SAVUNMA; Davalı … beyan dilekçesinde; 2014 mayıs ayından sonra işyerini …’ye devir ettiğini arama yapılan işyeni ve diğer davalılar ve ürünler ile ilgisinin bulunmadığını davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … beyan dilekçesinde; … Ayakkabının 2012 senesinde tamamen kapatıldığını, 08.05,2014 tarihinde yapılan ilk baskın ve tespitte kendisinin aklandığını bu davada …’in mahkum olduğunu, 20,10.2014 tarihindeki 2. baskında kendisinin her ne kadar … Ayakkabı Ltd Şti.nin ortağı ve münferit imzaya yetkili kişi olsa da bu şirketin ( …) … adresinde faaliyet göstermediğini, 25/07/2014 tarih ve 8620 sayılı ticaret sicil gazetesinde bu durumun açık olduğunu, 16.07.2017 tarihi itibariyle şirketin …” adresinde faaliyetini sürdürdüğünü, aradan 1 yıl geçtikten sonra da hisselerini 2.07.2015 tarihinde …’ye devrettiğini ve bu kişinin de diğer davalı …’nin babası olmadığını, 2014/2015 yıllarında kendisine ait … AYAKKABI isimli işyerinde tek başına çalıştığını diğer davalılarla arasında ilişki olmaması nedeniyle davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE
Dava konusu uyuşmazlık, marka hakkının ihlal edildiği idiasıyla tecavüzden kaynaklanan eylemlerin ve haksız rekabetin tespiti, durdurulması, önlenmesi ve zararlarının tazmini kapsamında şimdilik 2.000 TL maddi tazminat, ( ıslah ile 8575 TL) ve 100.000 TL manevi tazminatın en yüksek ticari faizle birlikte davalılardan tahsili, hükmün ilanını taleplerine ilişkindir.
Türk Patent ve marka kurumundan marka tescil belgesi celp edilmiştir. … 3.Asliye Ceza Mahkemesinin … Esas … Karar, … Esas … Karar sayılı dosyaları celp edilmiştir.
Taraflara ait mali kayıtlar celp edilmiştir. HMK 266. madde gereğince bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişiler …, … ve … 28.9.2017 tarihli raporlarında; Davalılardan …’in ve …’nin davacı şirketin tescilli ve tanınmış … ve şekil markalarını haksız ve izinsiz olarak kullandığı, bu durumun marka hakkına tecavüz teşkil ettiğini, 556 sayılı KHK.nın 66/a maddesine göre yani “marka hakkına tecavüz edenin rekabeti olmasaydı, marka sahibinin markanın kullanılması ile elde edebileceği muhtemel gelire göre” tazminat hesaplaması yapılamadığını, Davalılardan … AYAKKABI İMALAT PAZARLAMA SAN TİC LTD ŞTİ.nm ve yetkililerinin davacı şirketin markasını haksız ve izinsiz olarak kullandığına dair dosyada herhangi bir veri olmadığından marka hakkına tecavüz teşkil eden eylemlerinin tespit edilemediğini bildirmişlerdir.
Bilirkişiler …, …, … 24.1.2018 tarihli talimat mahkemesine sundukları raporlarında; Bilgilenmiş … markası kullanan tüketicilerin bu ürünleri … mağazalarından satın aldıklarını, taklit olan ürünler … mağazalarında satılamayacağından ve davalı tarafın ürettikleri ayakkabılar düşük kaliteli ve genelde Pazar vb yerlerde satılan ürünler olduğu için … markalı taklit ürünleri üreterek ve satarak Davacı …. Firmasın gelir kaybına sebebiyet vermeyeceklerini bildirmişlerdir.
Bilirkişiler …, … ve … 22.7.2018 tarihli raporlarında; marka hakkının ihlal edildiğini,Davalıların tamamının davacı yana ait tanınmış tescili markalara tecavüz teşkil eder eylemleri gerçekleştirdiklerini, Davalı yanların elde ettiği karın ne kadarlık tutarının markalara tecavüz ile elde edildiği hususunun mali kayıtlardan tespit edilemediğini ancak Brüt Satış Karının takdiren % 15 oranı kadar kar edebileceğinden haraket ile Buna göre yapılan hesaplamada; davalı … .. firmasından 45.539,09 TL x 9615= 6.830,86 TL, diğer davalı … ‘dan 11.630,24 TL x 9615= 1.744,53 TL talep edebileceğini bildirmişlerdir.
Alınan talimat raporundaki hesaplama tarzı ticari defter, mali kayıtlar ve ürün bazında incelendiğinde talimat mahkemesince alınan mali rapor, sektörel başka maliyetlere göre irdelendiğinden denetime uygun görülmüştür ve bu rapordaki mali ve sektörel inceme mahkememizce BK hükümlerine göre tespit edilecek tazminat da hükme dayanak alınmıştır, ancak bilirkişilerin marka hukuku yönünden tüketicinin aldanmayacağı yönündeki görüşleri mahkememizi bağlamadığından itibar edilmemiştir.
Alınan ilk rapor ve son heyet raporları ise marka hakkını ihlal yönünden uyumlu olduğundan mahkememizce kabul edilmiştir. Ancak kimlerin ne oranda sorumlu oldukları hususu mahkemenin takdirinde bulunduğundan hukuki değerlendirmeler toplanan delillere göre mahkemece takdir edilmiş, alınan her üç heyet raporu incelendiğinde talimat raporunun mali verilerinin ceza dosyasında ele geçen ürün bazında işçilik ve maliyetler düştükten sonra net kara yönelik hazırlandığından mali inceleme raporu mahkememizce kabul edilmiştir.
Gelirler İdaresi Başkanlığı … Vergi Dairesi … Vergi dairesi,… Vergi dairesi , … Vergi dairesi ,… Vergi dairesi ile davalılara ait Kurumlar gelir Vergisi Beyannamesi incelenmiştir. … in herhangi bir mükellefiyet vergi kaydının bulunmadığı anlaşılmış ancak ceza yargılamasında ürünlerin ele geçtiği işyerinden birini bu davalının işlettiği anlaşılmıştır.
… 3, Asliye Ceza Mahkemesinin … E-… K sayılı dosya içerisinde yer alan bilirkişi raporlarında davalılardan …’in 06/05/2014 tarihinde ” … adresindeki işyerinde yapılan aramada üzerlerinde davacıya ait markaların haksız ve izinsiz olarak. 200 çift ayakkabı, üretim safhasında 1520 çift saya ve 200 adet etiketin tespit edildiği, söz konusu ürünlerin yeddi emin olarak …’e teslim edildiği, Soruşturma aşamasında hazırlanan 09.06.2016 tarihli bilirkişi raporunda işyerinde elde edilen … markasını taşıyan ürünlerin taklit ürün olduğunun tespit edildiği ve sonucunda mahkememiz davalısı … hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği, Diğer davalı … hakkında ise … karar verildiği ve ilamın 29.5.2015 tarihinde kesinleştiği, … yönündenmarka hakkına tecavüz eyleminin tespit edildiği anlaşılmıştır.
Yine … 3. Asliye Ceza Mahkemesinin … E-… K sayılı dosya içerisinde yer alan bilirkişi raporlarında davalılardan …’nin 21.10.2014 tarihinde ” …” adresindeki işyerinde yapılan aramada üzerlerinde davacıya ait markaların haksız ve izinsiz olarak 1303 çift ayakkabı, üretim safhasında 4900 adet taban, 1300 adet dil, 590 saya, 2300 adet naylon poşet, 20,000 adet etiket ile 3500 adet dil etiketinin tespit edildiği, Soruşturma aşamasında hazırlanan 20/11/2016 tarihli bilirkişi raporunda işyerinde elde edilen … markasını taşıyan ürünlerin taklit ürün olduğunun tespit edildiği , sonucunda mahkememiz davalısı … hakkında hükmün açıklanmasının geri barıkılmasına karar verildiği, ilamın 13.5.2015 tarihinde kesinleştiği, bu davalı yönünden de marka hakkına tecavüz eyleminin tespit edildiği anlaşılmıştır.
Dosya içinde yer alan ticaret sicil kayıtlan incelendiğinde … UZMAN AYAKKABI MALAT PAZARLAMA SAN TÎC LTD ŞTTnin … sicil no ile ticaret siciline kayıtlı olduğu, önce “ …” adresindeyken 02/07/2015 tarihinde …” adresinde ticari faaliyetini sürdürdüğü, arama ve el koyma işlemlerinin ise “…” yapıldığı, … TİC LTD ŞTLNin bu adreste hiçbir zaman faaliyet göstermediği, yapılan arama ve el koyma işlemleri esnasında bu şirkete ait herhangi bir evrak vb belgenin tespit edilmediği, dolayısıyla diğer davalıların … TİC LTD ŞTLııin ortağı ya da yetkilisi olmadığı, dolayısı ile bu şirket ve yetkililerinin davacı şirketin markasını haksız ve izinsiz olarak kullandığına dair dosyada herhangi bir delil bulunmadığı anlaşılmıştır.
Davacı davasını ceza yargılamasında ele geçen ürünler ve bunlarla bağlantılı olduğunu iddia ettiği davalılara yöneltmiştir.Bilindiği üzere davada davacının aktif dava ehliyeti ile davalılara düşen husumet ve sorumluluk mahkemece res’en gözetilmelidir.Toplanan delillere göre Davalılardan … Ayakkabı imalat pazarlama san tic ltd şti ve yetkilileri …hakkında açılan davanın REDDİNE,Davalılar … ve …’ nin davacıya ait tescilli marka hakkına tecavüz ve haksız rekabet eylemlerinden ve tazminattan sorumlu oldukları hususları tespit edilmiştir.
Davacı tazminat hesaplamasını 556 sayılı KHK.nın 66/a maddesine göre yani “marka hakkına tecavüz edenin rekabeti olmasaydı, marka sahibinin markanın kullanılması ile elde edebileceği muhtemel gelire göre” yapılmasını talep etmiştir.
Bu yöntemle ilgili en büyük sorun, tamamıyla varsayımsal bir hesaplama yöntemi olduğu için, ispat konusunda ortaya çıkmaktadır. Marka sahibinin marka hakkına tecavüz edenin haksız rekabeti olmasaydı, markasını kullanma yoluyla elde edebileceği gelirin ne kadar oranda markaya, ne kadar oranda diğer pazarlama faktörlerine bağlı olacağının mutlak olarak tespiti güç olacağından marka sahibinin ürün satışlarındaki düşüşün marka hakkını ihlal eden kişinin haksız rekabeti nedeniyle mi kardan yoksun kaldığı, aralarında uygun bir illiyet bağının olmasının önemi, yine marka sahibinin fiyat indirimine gitmesi, pazar ağının daralması gibi ciro düşüşlerine neden olan etkenler, yoksun kalman kazancın hesaplanmasında dikkate alınmayacağından bu hesaplama yönteminde varsayımlardan kurtulabilmek için, marka hakkı sahibinin, tecavüz fiilinin gerçekleşmesinden önceki kar oranlarıyla sonraki kar oranları arasında yapılan karşılaştırma sonucunda somut veri elde etmeye çalışılmaktadır. Ancak davacı yurtdışında mukim olduğundan 2012-2013-2014-2015 yıllarına ait gelir tabloları sunulamamıştır. Bu nedenle davacı yanın talebi çerçevesinde bir tazminat hesaplaması yapılabilmesi İçin gereken, cıro-brüt karhlık-faaliyet karlılığı gibi hususlar irdelenememiştir. Davacı vekilinin dilekçesinde yer verdiği, davacı şirketin internet üzerinden perakende satış fiyatlarını gösteren link bildirmiştir.
Ancak ceza yargılamasında ele geçen ürün miktarı ile bu ürünler üzerinde bizzat davacının tescilli markasının bulunması hususları gözetildiğinde BK hükümlerine göre tazminat takdir edilebilmektedir.
Bu kapsamda talimat yoluyla yapılan mali incelemede; Davacıya ait markalann haksız ve izinsiz olarak 1303 çift ayakkabı, üretim safhasında 4900 adet taban,1300 adet dil. 590 saya, 2300 adet naylon poşet, 20.000 adet etiket ile 3.500 adet dil etiketinin tespit edildiği soruşturma aşamasında hazırlanan 20.11.2016 tarihli bilirkişi raporunda uzman ayakkabı isimli işyerinde elde edilen … markası taşıyan ürünlerin taklit ürün olduğunun tespit edildiğini, 1303 mevcut bulunan ayakkabı ile kalan malzemeler ile de 295 çift ayakkabı üretebileleceğini, Toplamda bu tespit ile ilgili üretilebilecek ayakkabı miktarının ise 1598 adet ayakkabı üretilmiş olduğunu, bu tür ayakkabıların üretim maliyeti ortalama 17,00 TL olduğunu, davalılarca Satış rakamlarnın ise genelde 20,00 TL ila 25,00 TL olduğunu, üretim-satış, adet ve birim fiyat oranlaması yapıldığında 8.789 TL farkın kar olduğunu, yani davalının ürünlerin ünetilip satılması ile 8789. TL kazanç elde edeceğini, … 3.Asliye Ceza Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında ise 200 Çift Ayakkabı, üretim safhasında 1520 çift saya ve 200 adet etiketin tespit edildiği, söz konusu ürünlerin yeddi emin olarak …’e teslim edildiği, 200 çift ayakkabı tespit edilmiş 1520 çift saya olmasına rağmen ayakkabı tabanı vb malzemeleri olmadığı için başkaca ayakkabı üretilecek malzeme olmadığından başka ayakkabı üretilmemiş olduğunu, bu tür ayakkabıların üretim maliyeti ortalama 17,00 TL olduğunu, davalılarca Satış rakamlarnın ise genelde 20,00 TL ila 25,00 TL olduğunu, üretim-satış, adet ve birim fiyat oranlaması yapıldığında 1100 TL farkın kar olduğunu bildirmişlerdir. Dolayısıyla davacının 8789+1100=9889 TL toplamda en az kar kaybı bulunduğu hususu talimat mahkemesince alınan rapordan anlaşılmaktadır. Davacı ıslah ile 8575 TL talep etmiştir. Talep ile bağlılık kuralı gereği 8575 TL maddi tazminatın BK hükümlerine göre … ve …’ den müştereken ve müteselsilen tahsil edilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
Zira davacı markası tanınmış marka olup bu husus tüm bilirkişi raporlarında tespit edilmiş olup, marka hakkının ihlal edildiği de tespit edildiğinden ve davalı eylemi haksız rekabet teşkil edip, markanın ürünler üzerinde kullanıldığı taklit ürün sayısının fazlalığı hususları da gözetildiğinde KHK 6/a maddesine göre yani “marka hakkına tecavüz edenin rekabeti olmasaydı, marka sahibinin markanın kullanılması ile elde edebileceği muhtemel gelire göre davacının mahrum kaldığı kar kaybı raporlarda belirlenen bedellerden daha fazla olduğundan BK hükümlerine göre davacının talebi ile bağlı kalınarak 8575 TL maddi tazminatın … ve …’ den müştereken ve müteselsilen tahsil edilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
Davacı manevi tazminat da talep etmiştir. Manevi tazminat yönünden marka hakkına yapılan tecavüzün niteliği, ,davacının manevi ticari varlığında meydana gelen kayıp durumu, manevi tazminatın amaç ve içeriğine, hak, nesafet ve adalet ilkesine takdiren takdiren 10. 000- TL manevi tazminatın davalılardan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine karar verilmesi gerekmiştir.Manevi tazminat zenginleşme aracı olamayacağından fazla istemin reddine karar verilmiştir.
KHK 67. madde kapsamında bir artırım yapılması hususunda mahkememizce somut bir kanaat oluşmadığından bu yönde bir artırım yapılmamıştır.
Davalı tarafça davacı markası ticari etki yaratacak şekilde kullandığından, bu şekildeki kullanımın hukuka uygun bir kullanım niteliğinde olmayıp, marka hakkına tecavüz oluşturduğu ve eylemin aynı zamanda TTK anlamında haksız rekabet teşkil ettiğinden haksız rekabetin tespiti, durdurulması, giderilmesi, men’ i ve sonuçlarının ortadan kaldırılması talepleri de yerinde görülmüştür.
Davalının eylemi davacının marka hakkına tecavüz ve aynı zamanda haksız rekabet olarak kabul edildiğinden hükmün ilanı talebi de yerinde görülmüştür.
Yukarda açıklanan gerekçe kapsamına göre aşağıdaki şekilde hüküm oluşturmak gerekmiştir.
HÜKÜM;Yukarda açıklanan gerekçe kapsamına göre,
1- Davalılardan … ltd şti ve yetkilileri Hakan Yösavel…hakkında açılan davanın REDDİNE,
2- Davalılar … ve …’ nin davacıya ait tescilli marka hakkına tecavüz ve haksız rekabet eylemlerinin ayrı ayrı tespitine, eylemlerin durdurulmasına, önlenmesine,
3- Marka hakkını ihlal nedeniyle somut olayın özellikleri , ceza yargılamasında ele geçen ürün miktarları da dikkate alınarak 556 sayılı KHK 66/a maddesi ile BK hükümlerine göre davacının toplamda mahrum kaldığı kar kaybı 9889 TL olarak tespit edilmiş ise de talep ile bağlı kalınarak davacının ıslah ile talep ettiği 8575 TL maddi tazminatın en yüksek ticari faiz ile birlikte davalılar … ve …’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine,
4- 556 sayılı KHK 67. maddesi uyarınca mahkememizce bir artırım yapılmasına yer olmadığına,
5- Manevi tazminat isteminin kısmen kabulü ile 10.000 -TL manevi tazminatın davalılar … ve …’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya dair istemin reddine
6-Karar kesinleştiğinde hüküm özetinin Türkiye’de tirajı yüksek bir gazetede bir kez ilanına masrafın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline,
7-1.268,85 TL ilam harcının peşin ve ıslan harçtan mahubu artan 1.039,93 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talebi halinde davacıya iadesine,
8-Kabul edilen manevi tazminat talebi yönünden, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 1.200 TL vekalet ücretinin davalılar … ve …’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
9-Kabul edilen haksız rekabetin tespiti talebi yönünden, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 3.931 TL vekalet ücretinin davalılar … ve …’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
10-Kabul edilen maddi tazminat talebi yönünden, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 1.029 TL vekalet ücretinin davalılar … ve …’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
11- … Ayakkabı imalat pazarlama san tic ltd şti ve yetkilileri …hakkında açılan davanın REDDİ nedeniyle, Avukatlık ücret tarifesi uyarınca 3.931 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
12-Davacı tarafın yargılama giderlerinden olan 1.741,91 TL peşin harç, 29,20 TL başvuru harcı, 4.950 TL bilirkişi ücreti , 867 TL tebligat ve müzekkere masrafı olmak üzere toplam 7.588,11 TL’nin davalılar … ve …’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
13-Red edilen manevi tazminat talebi yönünden; Avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince; 1.200 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı …’a verilmesine,
14-Taraflarca fazla yatırılan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talebi halinde iadesine,
Dair verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İSTİNAF YASA yolu açık olmak üzere karar verilip tefhim kılındı. 09/05/2019

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıd