Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2015/64 E. 2018/149 K. 10.04.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
1.FİKRÎ VE SINAÎ
HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/64 Esas
KARAR NO : 2018/149

DAVA : Markaya tecavüzün Tespiti, önlenilmesi, maddi – manevi tazminat
DAVA TARİHİ : 02/04/2015
KARAR TARİHİ : 10/04/2018

Mahkememizde görülmekte bulunan Markaya tecavüzün Tespiti, önlenilmesi, maddi – manevi tazminat talepli davanın yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ,
İDDİA; Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; “…” markalarının Türkiye işletmecisi olduğunu, “…” markasını ilk defa 22/10/1999 yılında TPE tescil ettirdiğini ve Türkiye genelinde tanınır hale geldiğini, … markasını, davalının haksız ve izinsiz olarak kullandığını, 9. Sulh hukuk mahkemesinin tespiti doğrultusunda davalının bu tespit sonrasında marka kullanımını son verdiğini beyan ettiğini, davalının her ne kadar marka kullanımını durduğunu beyan ettiğini belirtsede “…” markasına ait tabela, kartvizit, ıslak mendil paketlerinin ve “…” ibareli tüm materyallerin kullanılmasının önlenmesi ihtiyati tedbîr kararı verilmesine, davalının 27,000.-TL maddi, 10.000,-TL manevi tazminat ödemesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA;Davalı cevap dilekçesinde; Davalı firmanın ortaklarından …’ın aynı zamanda … Kundura San.ve Tic. Ltd.Şti’ninde ortağı olduğunu, Selesepet firması dava konusu yerin bitişiğindeki … AVM’yi işletmekte İken davacı ile 05,06.2013 tarihinde Franchaise sözleşmesi yaptığını,sözleşmenin yapıldığı tarihte AVM’nin kapanma ihtimali olduğundan Tip Sözleşmeye taraflara özgü bir madde eklenerek AVM’nin kapanması halinde sözleşmenin de kendiliğinden feshedileceği hükmü konulduğunu, … firması AVM yi kapatmaya karar verdikten sonra …, AVM nin sadece restaurant ile ilgili bölümünü çalıştırmak için bitişikte bulunan dükkanı kiraladığını, AVM deki sistemden farklı bir konseptle restaurant işletmeciliği yapmak için yeni bir ortak ile birlikte davalı firmayı kurduğunu,bunun için AVM de bulunan ve kendisine ait …, … gibi markalar adı altında işlettiği bölümleri buraya taşıdığını,bu kapsamda davacı ile görüşerek … markasını da buraya taşımak istediğini,, davacınında onayladığını,Müvekkilinin 30,09.2014 tarihinde AVM de son satışlarını kapattığını, yeni dükkanlarının tadilat işlemlerinin bittiğini ve taşınma işlemlerinin başladığını, bütün bu süreçlerde davacı ile görüşüldüğünü, imalat ve Satışta kullanılan bütün ürünlerin davacıdan veya onun önerdiği kişilerden temin edildiğini, gerekli tüm materyalleri karşılıklı yazışmalarla tedarik edildiğini, davacının izni ve haberi olmaksızın markanın kullanıldığı iddiasının gerçek dışı olduğunu, davacının tespit yaptırdığı, 27,10,2014 tarih itibarıyla markanın kullanımına son verildiğini, beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE;
Dava konusu; Davacı adına tescilli … markasınına tecavüzün tespiti, markaya ait “…” ibareli tüm materyallerin kullanımlarının önlenmesi,27,000.-TL maddi, 10.000,-TL manevi tazminatın davalıdan tahsili istemine ilişkindir.
HMK 266. madde kapsamında bilirkişi incelemeleri yaptırılmıştır.
İlk bilirkişi heyeti …, …, … 19.4.2016 tarihli kök raporlarında ve 4.1.2017 tarihli ek raporlarında; Davacının 22.10.2009 tarih … sayılı TPE tescil belge örneğine göre 43. Sınıfta “…” ibaresi ile tescil 10 yıl müddetle koruma altına alınmış olduğunu,davacı ile davalı arasında yapılan ancak dava dosya ekine sunulmayan, davacının ilgili ihtarnameye göre ibra ettiği 05.06.2013 tarihinde yapılmış olan franchaise sözleşme tarihinden 27,10.2014 tarihine kadar kullanılan süre hesaplandığında 1 yıl 4 Ay 22 gün markanın kullandığını, Maddi tazminat bedeli markanın kullanım süresi karşılığı olarak 3.486,10.-TL olarak hesaplanabileceği, Ciro bedeli markanın kullanım süresi karşılığı olarak 1.514,70 – TL olarak hesaplanabileceği, ( 15.147,00 TL x % 10 – 1.514,70 TL ) yönünde rapor tanzim etmişlerdir.
İkinci bilirkişi heyeti …, …, … 18.1.2017 tarihli raporlarında; Davacı şirket tarafından davalı şirkete mail ekinde gönderilen sözleşmenin sırf tarafların imzasının bulunmaması nedeniyle taraflar açısından bağlayıcı olmadığının kabul edilemeyeceğini,taraflar arasında elektronik ortamda yapılan yazışmalar, bildirimler, (örneğin peynir siparişlerinin kime verileceği, davacıya ait markayı taşıyan saplı kağıt poşetlerin kendilerinden temin edilebileceği bildirimi, kağıt poşetlerin davalıya teslim edilmesi, aylık ciro tutarının sorulması ve bunun bildirilmesi, tüm yazışmalarda davalının yeni unvan ve adreslerinin yer alması vb), Eylül ayı sonundan itibaren davalı şirketin faaliyetlerinden … ve … markalarının kullanımından davacının haberdar ve bilgisi dâhilinde olduğu gözetilerek marka hakkına tecavüz eylemenin mevcut olup olmadığının değerlendirilmesi gerektiğini, davacının davalının marka kullanımından haberdar olması nedeniyle marka hakkına tecavüz nedeniyle tazminat hesaplaması yapılmayarak ve bu kullanıma ilişkin 10.10.2014 tarihli sözleşmenin 4.9 maddesine göre Ekim ayı ciro tutarının %3,5 oranında prim alacağının 530,14- TL olarak hesaplanacağı,Sözleşme kapsamında davalı şirket Franchaiese bedeli olarak ilk 2(iki) yıl için bir defaya mahsus olmak Üzere davacıya toplam 1 TL – KDV ödemeyi taahhüt ettiğinden, davacının Franchaise bedeli olarak 1- TL talep edebileceği,Davacının toplam alacağının 531,14 -TL olup, davacının fatura düzenlemesi halinde ise bu alacağa ek olarak 95,61- TL KDV talep edebileceğini bildirmiş oldukları anlaşılmıştır.
Dosyaya sunulan deliller ,her iki bilirkişi raporu incelendiğinde önlelikle somut olayda bir tecavüz olgusunun bulunup bulunmadığının değerlendirilmesi gereklidir.
Deliller kapsamına göre, Davacı firma ile dava dışı … Tekstil Ltd.Şti. arasında akdedilen “…” markasının kullanımına ilişkin ana Sözleşmesi 15.06.2013 tarihli olup, sözleşme süresi 3 yıldır. Franchise Sözleşmesinde, markanın kullanılacağı dava dışı şirketin işyeri adresi … olarak belirtilmiştir. Dava dışı şirketin, Franchaise sözleşmesinde belirtilen ve ek işyeri olarak Ticaret Sicil Memurluğuna beyan edilmiş olan bu adresin 11,11.2014 tarihinde kapatmış olduğu ticari Sicil Bilgilerindden anlaşılmıştır.
Ayrıca dosyaya sunulan mail kayıtları kapsamına göre, Davalı tarafından davacıya gönderilen 30 Eylül 2014 tarihli mail ile yeni kurulan şirketin Unvanı “… Tekstil Turizm” olarak bildirilmiştir.
Davacı tarafından davalıya gönderilen 01 Ekim 2014 tarihli mail ile “yeni kurulan şirketin vergi levhası, sicil gazetesi sureti ve imza sirküleri kopyası” istenmiş, Davacı firma tarafından 13.10.2014 tarihli mail ile davalıya 10 Ekim 2014 tarihlî sözleşme örneği gönderilmiş,davacı tarafından yetkilendirilen kağıt poşet/Kağıt saplı çanta üretici tarafından davalıya gönderilen 01/10/2014 tarihli mail ile “üzerinde … marka yazılı saplı çantalara ihtiyaç duyulması halinde mail veya telefon yolu ile tarafımdan kargo dahil 0,60-TL KDV’ne temin edebilirsiniz” şeklinde davalıya bilgi verildiği anlaşılmaktadır.Davacı tarafından, 17.10,2014 tarihli mail ile ‘”üzerinde … marka yazılı çantaların yanlış şubeye bırakıldığına ilişkin davalıya bilgi verildiği,21,10,2014 tarihli mail ile de :Pizzalarımızda kullandığımız … peyniri için … markası ile anlaşıldığını, bugünden itibaren 16,00-TL+KDV olarak yıl sonuna fiatın sabitleştirdiklerini, tüm şubelerimizden siparişlerin … firmasına verilmesi ricamızdır” şeklinde bilgi ,Davacı firma 05,11,2014 tarihli maili ile de davalının … ait 1-31 Ekim arası ciroyu talep ettiği, Davalı Ekîm ayı cirosunun 15,147.-TL olduğunu davacıya cevaben bildirdiği,Davalı tarafından davacıya gönderilen maillerde davalı şirket Unvanı …TURİZM İNŞAAT OTOMOTİV SAN ve TİC LTD ŞTİ, adresi (…), telefon numaraları, sosyal medya hesaplarının etiket olarak açıkça yer aldığı, Davacının e-mail ekinde davalıya göndermiş olduğu taslak 10.10,2014 tarihli sözleşmede,Sözleşmenin 3. Maddesinde SÜRE VE FRANCHAİSE BEDELİ’ne ilişkin düzenleme yapıldığı, 3 madde düzenlemesinde.1. ishu Sözleşme tarafların yetkili temsilcileri tarafından imzalanması ile yürürlüğe girer ve 2 (iki) yıl süre ile yürürlükte kalır.Sözleşme kapsamında ŞİRKET, Franchising bedeli olarak ilk 2(İkı) yıl için bir defaya mahsus olmak üzere …’ ne toplam 1 TL + KDV [Bir Türk Lirası) + KDV’yi ödemeyi taahhüt ettiğini,İkinci yılın sonunda; …, Sözleşmenin fesih tarihinden itibaren en az 4 ay önce noter kanalıyla yazılı olarak sözleşme fesih bildiriminde bulunmaması halinde sözleşme 3(üç) yıl uzayacağı,. Sözleşmedin bu şekilde 3 yıl daha uzaması halinde devam eden üç yıllık dönem için ŞİRKET, 10000 TL + KDV dahil (Bin Türk Lirası) sözleşme yenileme süresinden en az 3 ay önce peşin ve nakit olarak işbu sözleşmenin 5.1. maddesinde belirtilen banka hesabına ödeyeceğini peşinen kabul ve taahhüt eder. Aksi halde sözleşme yenilenmeyecek belirtilen tarihte feshesdilmiş sayılacaktır denildiği bilirkişişi raporu ve sunulu deliller kapsamı ile sabittir.
… nin Hak ve Yükümlülüklerinin düzenlendiği Sözleşmeğin 4/9 maddesinde:
…, ŞİRKET faaliyete geçtiği tarihten itibaren, Sözleşme geçerli olduğu süre boyunca ŞİRKET’in aylık KDV DÂHİL cirosunun üzerinden aşağıdaki oranlarda aylık franchising bedeline hak kazanacağını, 30.000 TL’ye kadar, o ayki toplam ciro üzerinden %3 + KDV 30,000 TL-40.000 TL arasında, o ayki toplam ciro üzerinden %3,5 +- KDV,40.0000-50.000 TL arasında, o ayki toplam ciro üzerinden %4,5 + KDV 50.000TL ve üzerinde, o ayki toplam ciro üzerinden %5 + KDV olarak sözleşmede düzenleme bulunduğu anlaşılmıştır.
Sözleşmenin 4/12. maddesinde: …, ŞİRKET adına içeceklerle ilgili olarak anlaşma yapma hakkına sahiptir. Bu maddeye rağmen ŞİRKET herhangi bir içecek firmasıyla işbu madde hükmüne ve Sözleşme’nin 4.13. madde hükmüne aykırı olarak …’nin yazılı onayı olmadan anlaşma yaparsa 6.2. madde hükmü uygulanacaktır. …’nin her türlü zararını talep hakkı saklıdır. (… markası ile yaptığı anlaşmayı davalı şirkete bildirmiştir)
Taraflar arasında elektronik ortamda yapılan yazışmalar, bildirimler, (örneğin peynir siparişlerinin kime verileceği, davacıya ait markayı taşıyan saplı kağıt poşetlerin kendilerinden temin edilebileceği bildirimi, kağıt poşetlerin davalıya teslim edilmesi, aylık ciro tutarının sorulması ve bunun bildirilmesi, tüm yazışmalarda davalının yeni unvan ve adreslerinin yer alması vb) , davalı şirketin Eylül ayı sonundan itibaren davalı şirketin faaliyetlerinden … ve … markalarının kullanımından haberdar olduğu ve bilgisi dâhilinde olduğu hususların birlikte değerlendirildiğinde markanın izinsiz kullanımdan bahdesilemeyeceği hususu açıktır.
Davacı, davalının … ve … marka kullanımından haberdar olması ve bu kullanıma ilişkin 10.10.2014 tarihli sözleşmenin hazırlanmış olması birlikte değerlendirildiğinde; somut uyuşmazlıkta izinsiz bir marka kullanımı bulunmadığından davacının maddi tazminat isteminin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Dosyaya davalının … AVM’yi işletmekte İken davacı ile 05,06.2013 tarihinde Franchaise sözleşmesi yaptığı,AVM nin kapanması nedeniyle sözleşme hükümlerine göre sözlemenin kendiliğinden fesh olduğu, davalının kendisine başka bir ortak bularak AVM bitişiğindeki dükkanı kiraladığı tarafların aralarındaki ticari ilişki kapsamında yeni yer için mail aracılığıyla görüşmelerde bulundukları, yeni yerde kullanılacak ürünlerin dahi davacıdan temin edildiği, davacının mail ile davalıya sözleşme gönderdiği,,davalınında 12 gün ile yine kiraladığı yerde davacı markası ile satış yaptığı ve kendi ikrarları ile de 12 gün süre ile pizza satışı yaptıklarını bildirdiği anlaşılmıştır.
Basiretli tacirlerin yaptıkları tüm işlem ve eylemlerinde ticari dürüstlük kurallarına göre ve ticari hayatın gerekliliklerine göre hareket etmeleri gereklidir. Bu kapsamda gerek davacı ve gerek davalının aralarındaki ilişki ve yeni sözleme metni incelendiğinde yeni dönem için bir sözleşme kurulması için görüşmeler(teklifler) başlamış ancak davacı yanda davalıya her hangi bir ihtar göndermeden tespit yaptırmış sonrasındaki ihtar ile markasal kullanıma son verilmesini talep etmiştir.
Davacı davalıya gönderdiği mail ekindeki sözleşme ile aralarında devam edecek bir hukuki ilişki için güvence vermiştir, ancak davalı da markanın gerektirdiği sorumluluk kapsamında taraflarca henüz imzalanmamış tam mutabakata varılmamış bir sözleşmeye göre basiretli bir tacir olarak markayı kullanmaması gereklidir. Zira davacı mail de cafe bölümünde cafe corner markasının da kullanılmasını istemiş davalı ise sadece … markasının kullanılmasını istemektedir. Dolayısıyla somut olayda davacının davalı ile sürekli mail yoluyla görüşmesi nedeniyle bir marka tecavüzü bulunmadığı anlaşılmış ise de, davalının kusurlu eylemi nedeniyle marka kullanım bedeli ve ciro bedeli ödemesi gereklidir. Bu kapsamda günün ekonomik koşulları, tarafların dosyaya yansıyan ekonomik durumları, markanın geçerli olduğu süre, kullanım süresi, davacı yanca sunulan emsal lisans , önceki sözleşme hükümleri, taslak sözleşme hükümleri dikkate alınarak borçlar kanunu hükümlerine göre mahkememizce bir bedel belirlenmesi gerekmiştir.
Öte yandan 1 TL gibi günün ekonomik gerçekleri ile bağdaşmayan franchaise bedelini dikkate alan son rapora da itibar edilememiştir. Bugun 1 TL ile markasal ünvanlar altında işletilen işletmelerde su dahi alınamazken, … gibi bir markanın gerçekte franchaise bedeli olarak 1 TL ye franchaise vereceğini düşünmek ticari gerçeklik ile bağdaşmamaktadır. Zira sözleşme bir bütün olarak incelendiğinde örneğin süresinde yapılmayan her bildirim için USD üzerinden cezai şart öngörülmüş olması,davacı yanca başka firmalara verilmiş franchaise sözleşmesi kapsamları ile ilk bilirkişi raporunda hesaplama yönteminin marka kullanım süresine göre 3.486.10 TL olduğuna dair tespiti somut olaya tarafların ekonomik ve ticari büyüklüğüne ve kullanım süresine göre , hak ve nesafet ilkesisine göre mahkememizce borçlar kanunu hükümlerine göre makul bir bedel olarak belirlenmiş, öte yandan ikinci bilirkişi raporun da da ekim ayı ciro tutarı sözleşme hükümlerine göre 530.14 TL olarak belirlendiğinden bu bedelinde davacıya ödenmesi gerektiği anlaşılmıştır.
Toplanan deliller,bilirkişi raporları,İstanbul 9.Sulh Hukuk Mahkemesinin 2014/122 diş sayılı dosyasında yapılan tespit , bu tespit sonrasında davacı ve davalı yanca gönderilen ihtarnamalerin içerikleri, dosyaya sunulan mail yazışmaları, sözleşme fotokopileri, marka tescil belgesi, bir bütün halinde mütalaa edildiğinde; Marka hakkına tecavüzün tespitine yönelik istemin reddine, marka kullanım bedeli olarak 3.486.10 TL ve ciro bedeli olarak 530.14 TL toplam 4.016.24 TL nın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine, Manevi tazminat isteminin şartları oluşmadığından reddine, sözleşmesel ilişki dışında bir ihlal tespit edilmediğinden ref’e yönelik istemlerin de reddine karar verilerek yukarda açıklanan gerekçe kapsamına göre aşağadaki şekilde hüküm oluşturulması gerekmiştir.
HÜKÜM; yukarda açıklanan gerekçe kapsamına göre,
1-DAVANIN KISMEN KABULÜNE,KISMEN REDDİNE
Marka hakkına tecavüzün tespitine yönelik istemin reddine,
Taraflar arasındaki sözleşme hükümleri dikkate alınarak marka kullanım bedeli olarak 3.486.10 TL ve ciro bedeli olarak 530.14 TL toplam 4.016.24 TL nın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine,
Manevi tazminat isteminin şartları oluşmadığından reddine,
sözleşmesel ilişki dışında bir ihlal tespit edilmediğinden ref’e yönelik istemlerin de reddine,
2-274,34 TL ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile artan 640,41 TL harcın talep halinde davacıya iadesine,
3-Maddi tazminat talebi kısmen kabul kısmen red edildiğinden Avukatlık Asgari ücret tarifesi 13.maddesi uyarınca 3.145,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Maddi tazminat talebi kısmen kabul kısmen red edildiğinden Avukatlık Asgari ücret tarifesi 13.maddesi uyarınca 3.145,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Reddedilen manevi tazminat talebi yönünden Avukatlık Asgari ücret tarifesi 10.maddesi uyarınca 3.145,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Markaya hakkına tecavüzün tespitine yönelik talep red edildiğinden Avukatlık Asgari ücret tarifesi uyarınca 3.145,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafın yargılama giderlerinden olan 27,70 TL başvuru harcı 640,41 peşin harç 153 TL tebligat ve müzekkere masrafı, 3.600 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 4.421,11 TL yargılama giderinin taktiren 1/3 ünün davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davalı tarafından yapılan 41,00-TL yargılama giderinin takdiren 2/3 ünün davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
9-Taraflarca fazla yatırılan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,
Dair verilen karar davacı vekili ile davalılar vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İSTİNAF YASA yolu açık olmak üzere karar verilip tefhim kılındı, hazır olanlara duruşma zaptından örnek verildi. 10/04/2018

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır