Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/605 Esas
KARAR NO : 2023/706
DAVA : Menfi Tespit (Alım Satım)
DAVA TARİHİ : 05/10/2023
KARAR TARİHİ : 09/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Alım Satım) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı tarafın müvekkili aleyhine … İcra Dairesi’nin 2022/… esas sayılı dosyası ile icra takibi ikame ettiğini, müvekkili ile davalı arasında ticari alım – satım yapılması hususunda anlaşıldığını, ancak davalı tarafından alım – satıma konu telefonların müvekkile teslim edilmediğini, davalı ile kurulan şifahi sözleşmenin gereği davalı tarafından yerine getirilemediğinden müvekkilinin davalıya böyle bir borcunun oluşmadığını ve bulunmadığını, müvekkili … ile davalı …’ün 16.12.2022 tarihinde kendi aralarında cep telefonu alım-satımına ilişkin sözlü mutabakat yaptıklarını iş bu mutabakat gereğince 11 adet (…, …, IMEI numaralı) … (128 Gb) marka cep telefonunun toplamda KDV Dahil 104.500 TL bedel ile davalı yanca müvekkiline satımı yapılacağı konusunda anlaşmaya varıldığını, taraflar arasında yapılan bu alım satım işlemi neticesinde doğan borcun müvekkilince emekli maaşının tamamı üzerinden taksitler halinde ödenecek olmasından dolayı; iş bu borca davalı yan tarafından faiz uygulanarak 16.12.2022 tarihli, … No’lu ve KDV Dahil 140.200.00-TL tutarlı fatura tanzim edildiğini; davalı yan müvekkiline fatura altına “Cihazları elden teslim aldım” yazdırarak imza attırıldığını, müvekkilinin, fatura altına imza attıktan sonra cep telefonlarını teslim almayı beklerken; davalı yan “müvekkilin emekli maaşına herhangi bir şekilde icra veya haciz gelirde ödemeleri yapamazsa diye emekli maaşının üzerine fatura tutarı kadar haciz uygulamak ve ödemeleri güvence altına almak istediğini” söylediğini, telefonları teslim alacağına olan güven duygusu ile müvekkilinin bunu da kabul ettiğini ve davalı yanın hemen orada müvekkiline 140.200,00-TL tutarlı ve 08.12.2022 tanzim tarihli ve 15.12.2022 vadeli bir senet imzalattırıldığını ve iş bu senedin fotoğrafını hemen avukatına göndererek takibe koymasını söylediğini, davalının icra takibi yapması için senedin fotoğrafını gönderdiği avukatı yarım saat sonra davalıyı arayarak; senedi … İcra Müdürlüğü’nde 2022/… Esas numaralı dosyası ile takibe koyduğunu, ayrıca müvekkilinin emekli maaşına haciz uygulanabilmesi için kendisinin hazırlayacağı bir “muvafakatname ve cezai şart” yazısı ile icra dairesine verilmesi gereken bir dilekçeyi de imzalası gerektiğini söylediğini, davalının müvekkiline hemen hitamında “muvafakatname ve cezai şart” yazısı ve dilekçeyi de imzalattığını müvekkilinin artık cep telefonlarını alıp ayrılmayı beklerken davalının müvekkiline; “maaş hacizlerinde zaman zaman sorun çıkıyor, icra dairesindeki haciz işlemi birkaç güne tamamlanır, bir sorun çıkmazsa telefonlar senindir burada emanette gelir alırsın, eğer sorun çıkarsa icra takibini, maaş haczini ve faturayı iptal ederiz bu işi bitiririz merak etme” diyerek müvekkilini gönderdiğini, sonrasında davacının , davalıyı iki günde bir arayarak “işlemin tamamlanıp tamamlanmadığını; cep telefonlarını ne zaman alacağını” sorduğunu, davalı … “işlemler tamamlanmadı, tamamlanır tamamlanmaz haber vereceğim” diyerek müvekkilini oyalamaya başladığını, Davalı …, müvekkilini 03.01.2023 günü arayarak “İcra dairesine verilmek üzere imzaladığı dilekçenin (16.12.2022 tarihli) İcra Dairesi tarafından kabul edilmediğini, yeni bir dilekçe hazırlayarak icra dairesine göndermesi gerektiğini” söylediğini, (EK-4: 03.01.2023 tarihli emekli maaşına haciz konulmasına ilişkin muvafakatname) müvekkilinin, davalının tüm istediklerini telefonları alacağı ümidiyle yerine getirdiğini, ancak davalının sürekli olarak işlemler tamamlanmadı, tamamlanır tamamlanmaz haber vereceğim diyerek müvekkilini bu güne kadar oyalamaya devam ettiğini, iş bu davanın açıldığı tarihe değin müvekkilinin Ocak 2023 maaşından 7.395,83-TL, Şubat 2023 maaşından 7.385,37-TL, Mart 2023 maaşından 7.373,43-TL, Nisan 2023 maaşından 7.375,02-TL, Mayıs 2023 maaşından 7.429,35-TL, Haziran 2023 maaşından 7.403,02.-TL, Temmuz 2023 ayı maaşından 9.068,39.-TL, Ağustos 2023 ayı maaşından 9.231,50.-TL ve Eylül 2023 ayı maaşından 9.094,81.-TL olmak üzere toplamda 71.756,72.-TL müvekkilinin emekli maaşlarından haczedilerek ilgili icra takip dosyasına gönderildiğini, maaş haczinin halen devam ettiğini, davanın kabulü ile, … İcra Dairesi’nin 2022/… sayılı dosyasında davalı tarafa borçlu bulunmadığının tespitini, … İcra Dairesi’nin 2022/… sayılı dosyasının öncelikle teminatsız olarak durdurulması yönünde ihtiyati tedbire, mümkün değilse icra dosyasında tahsil olacak meblağın alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbire, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmamak kaydıyla şimdilik davanın ikame edildiği tarihe değin icra dosyasından kesinti yapılan 71.756,72-TL’nin dava süresince icra dosyasına yapılabilecek diğer ödemelerin ayrı ayrı ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, asıl alacağın %20’sinden az olmamak kaydıyla kötüniyet tazminatının davalıdan alınarak davacıya ödenmesini, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa tahminiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
… başkanlığına müzekkere yazılarak Mahkememiz davalısı … T.C. Kimlik Numaralı …’ün Vergi Usul Kanunu 176. ve 177. Maddeleri gereğince 1. Sınıf tacir olup olmadığı, bilanço usulüne göre defter tutup tutmadığı, tacir mi esnaf mı olduğu, tacir ise hangi defterleri tuttuğu hususunda kayıtlarının çıkartılarak Mahkememize bilgi verilmesi istenilmiştir.
… ‘ne müzekkere yazılarak Mahkememiz davalısı … T.C. Kimlik Numaralı …’ün Vergi Usul Kanunu 176. ve 177. Maddeleri gereğince 1. Sınıf tacir olup olmadığı, bilanço usulüne göre defter tutup tutmadığı, tacir mi esnaf mı olduğu, tacir ise hangi defterleri tuttuğu hususunda kayıtlarının çıkartılarak Mahkememize bilgi verilmesi istenilmiştir.
…’na müzekkere yazılarak Mahkememiz davalısı … T.C. Kimlik Numaralı …’ün Vergi Usul Kanunu 176. ve 177. Maddeleri gereğince 1. Sınıf tacir olup olmadığı, bilanço usulüne göre defter tutup tutmadığı, tacir mi esnaf mı olduğu, tacir ise hangi defterleri tuttuğu hususunda kayıtlarının çıkartılarak Mahkememize bilgi verilmesi istenilmiştir.
… ‘na müzekkere yazılarak Mahkememiz davacısı … T.C. Kimlik Numaralı …’ın Vergi Usul Kanunu 176. ve 177. Maddeleri gereğince 1. Sınıf tacir olup olmadığı, bilanço usulüne göre defter tutup tutmadığı, tacir mi esnaf mı olduğu, tacir ise hangi defterleri tuttuğu hususunda kayıtlarının çıkartılarak Mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
… Vergi Dairesi Başkanlığı’na müzekkere yazılarak Mahkememiz davacısı … T.C. Kimlik Numaralı …’ın Vergi Usul Kanunu 176. ve 177. Maddeleri gereğince 1. Sınıf tacir olup olmadığı, bilanço usulüne göre defter tutup tutmadığı, tacir mi esnaf mı olduğu, tacir ise hangi defterleri tuttuğu hususunda kayıtlarının çıkartılarak Mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
… ‘ne müzekkere yazılarak Mahkememiz davacısı … T.C. Kimlik Numaralı …’ın Vergi Usul Kanunu 176. ve 177. Maddeleri gereğince 1. Sınıf tacir olup olmadığı, bilanço usulüne göre defter tutup tutmadığı, tacir mi esnaf mı olduğu, tacir ise hangi defterleri tuttuğu hususunda kayıtlarının çıkartılarak Mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
…. İcra Dairesi’ne müzekkere yazılarak, 2022/… esas sayılı dosyasının UYAP sistemi üzerinden bir örneğinin Mahkememizin 2023/… esas sayılı dosyasına gönderilmesi ile ilgili dosyanın güncel kapak hesabının yapılarak mahkememize gönderilmesi ve varsa ödeme – kesinti bilgilerinin araştırılarak Mahkememize bilgi verilmesi istenilmiştir.
GEREKÇE:
Dava; menfi tespit istemine ilişkindir.
Görev, HMK md. 114 uyarınca dava şartıdır ve mahkeme tarafından re’sen gözetilir. Ticaret mahkemelerinin görevi TTK md. 4’te düzenlenmiştir. Bu maddeye göre her ticari dava ticaret mahkemesinin görevinde değildir. Bir davanın ticaret mahkemesinde görülebilmesi için mutlak veya nispi ticari dava olması gerekir. Mutlak ticari davalar TTK’da düzenlenen konulara ilişkin olup, davanın taraflarının tacir olup olmaması önemli değildir. Nispi ticari davalar ise, her iki tarafın da tacir olduğu ve her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili olan davalardır. Yargıtay … HD’nin 2019/… Esas ve 2019/… Karar sayılı ilamında “Bu maddeye göre bir davanın ticari dava sayılabilmesi için tarafların her ikisinin tacir olması ve uyuşmazlığın her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğması veya ticari nitelikte çekişmesiz yargı işi olması veyahut da açılan davanın maddede altı bent halinde sayılan davalardan olması gerekir. Taraflardan biri tacir değilse veya tacir olmasına rağmen uyuşmazlığın ticari işletmeyle ilgisi yoksa ticari davanın varlığından söz edilemez.” şeklinde karar verilmiştir. Yine aynı kararda “Ticari iş karinesinin düzenlendiği TTK’nın 19/2. maddesi uyarınca, taraflardan biri için ticari iş sayılan bir işin diğeri için de ticari iş sayılması, davanın niteliğini ticari hale getirmez. TTK, Kanun gereği ticari dava sayılan davalar haricinde, ticari davayı ticari iş esasına göre değil, ticari işletme esasına göre belirlemiştir. Hal böyle olunca, işin ticari nitelikte olması davayı ticari dava haline getirmez.” şeklinde ticari davaların ve ticari işlerin ayrımına vurgu yapılmıştır.
Somut olayda davacı ve davalı hakkında tacir araştırılması yapılmış ve gelen yazı cevapları uyarınca tarafların esnaf sınırını aşan gelirinin bulunmadığı, tacir olmadığı anlaşılmıştır. Taraflar arasındaki hukuki ilişki satış sözleşmesine dayanmaktadır. Dolayısıyla hukuki niteliği itibariyle mutlak ticari davalardan değildir. Tarafların tacir olmaması sebebiyle dava, nispi ticari davalardan da olmadığından yukarıda açıklanan sebeplerle mahkememizin görevsizliğine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Mahkememizin görevsizliği sebebi ile davanın usulden reddine, görevli mahkemenin İstanbul Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğunun tespitine,
2-Karar kesinleştiğinde ve iki haftalık süre içerisinde taraflarca mahkememize başvurulması halinde dosyanın görevli İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesine Gönderilmesine,
3-6100 sayılı yasanın 20. madde uyarınca süresi içinde kanun yoluna başvurulmadığı takdirde, kararın kesinleştiği tarihten; kanun yoluna başvurulması durumunda başvurunun reddi kararının tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde taraflarca mahkememize başvurarak dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesinin talep edilmemesi halinde dosyanın re’sen ele alınarak açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
4-6100 sayılı HMK’nın 331. maddesi uyarınca yargılama gideri ve vekâlet ücretinin görevli mahkemece nazara alınmasına,
Dair, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (… Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 09/11/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır