Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/400 Esas
KARAR NO : 2023/746
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/06/2023
KARAR TARİHİ : 20/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirketin …a faaliyet gösteren İşletme Adı “… Otel”) adında bir otel olduğunu, borçlu şirketin ise bir turizm seyahat acentesi olup, tarafların borçlu şirket tarafından düzenlenen tur kapsamında 126 kişilik turist grubunun 27/10/2022 tarihinde, müvekkilinin otelde toplam 67 adet odada ağırlanması konusunda anlaştıklarını, müvekkili şirketin anlaşmaya uygun bir şekilde 27/10/2022 tarihinde davalı şirketin misafirlerini otelinde ağırladığını ve hizmet bedeli olarak taraflar arasında anlaşıldığı üzere 2.937,48-USD üzerinden fatura düzenlendiğini, müvekkili şirketin hizmet bedelinin ödenmesini beklemekte ve defaatle talep etmekte iken, davalı tarafın …. Noterliği’nin 30/11/2022 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarını keşide ederek hizmetten faydalandıktan 34 gün sonra verilen hizmetin ayıplı olduğunu belirterek 1.500,00 USD tutarında indirim talep ettiğini, taraflarınca işbu ihtara cevaben borçlu şirkete gönderilen … Noterliği’nin 08/12/2022 tarih … yevmiye numaralı ihtarı ile indirim talebinin yerinde olmadığını ve ileri sürülen iddiaların da gerçeği yansıtmadığını belirttiklerini ve 01/12/2022 tarih 2.937,48-USD tutarlı faturanın bir kez de noter kanalıyla tebliğ edildiğini ancak davalı şirketin borcunu ödemediği gibi …. Noterliği’nin 06/12/2022 tarih … yevmiye numaralı ihtarı ile dava ve takip konusu faturayı da haksız yere iade ettiğini, bu nedenle taraflarınca önce … İcra Müdürlüğü’nün 2022/… esas sayılı dosyası ile fatura bedeli olan 2.937,48 USD’nin tahsili için takip başlatıldığını, borçlu şirketin bu takibe ve … İcra Dairesi’nin yetkisine itiraz ettiğini, taraflarınca yetki itirazının kaldırışması için dava açılmış ise de … İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2023/… esas 2023/… karar sayılı ilamı ile davalarının reddine karar verildiğini, sürecin uzamaması adına icra takip dosyasının İstanbul’a gönderilmesini talep etmeleri üzerine, …. İcra Müdürlüğü’nün 2023/… esas sayılı dosyası üzerinden yeniden borçluya ödeme emrinin gönderildiğini, borçlu şirketin bir kez daha itiraz ederek takibi durdurduğunu, borçlu şirketin yaptığı itirazın haksız ve kötü niyetli olduğunu, borçlu şirket itirazında takibin USD üzerinden açılamayacağını belirtmiş ise de tarafların USD üzerinden anlaştığını ve faturalandırmanın da USD üzerinden yapılacağı konusunda mutabık olduklarını, davalı şirketin ihtarlarında bahsettiği nedenlerin hiçbir şekilde gerçeği yansıtmadığını ve bu konuda ispat yükünün bütünüyle davalı tarafa ait olduğunu, ayrıca davalı şirketçe süresinde yapılan bir ayıp ihbarının olmadığını, davalı şirketin maddi durumunun borçlarını ödemeye yetmediğinden dair sektörel duyumlar alındığını, müvekkilinin tahsil kabiliyetinin ortadan kalmaması adına davalı şirketin banka hesaplarına ihtiyati tedbir mahiyetinde borca yetecek miktarda bloke konulmasını talep ettiklerini, taraflarınca dava açmadan önce dava şartı olan zorunlu arabuluculuk başvurusunun yapıldığını, ancak anlaşma sağlanamadığını, davanın kabulüne, itirazın iptaline, alacak likit, itirazın da haksız ve kötü niyetli olduğundan davalı şirketçe müvekkile %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatı ödenmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının davaya konu icra takibinde takibe dayanak belgesini TL cinsinden müvekkilinden talep etmesine karşın daha sonra USD olarak talep etmesinin icra takibinin mahiyeti ile bağdaşmamakta olduğunu, davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiğini, takip dayanağı belge ile davacının taleplerinin çelişki oluşturması nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiğini, takip dayanağı belge ile davacının taleplerinin çelişki oluşturması nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmesini, itirazın iptali davalarının mahiyetleri itibariyle taleple sıkı sıkıya bağlılık taşıdığını, davacı tarafın müvekkiline karşı hukuka aykırı bir biçimde …. İcra Dairesi 2023/… esas sayılı dosyası ile giriştiği takibe konu dayanak belge incelendiğinden 01/12/2022 tarihli 54.597,55-TL bedelli sözde faturanın konulduğunu gördüğünü, ancak müvekkilinden USD bedelinde ödeme talebinde bulunulmasının hukuka aykırılık oluşturmakta olduğunu, davanın takip dayanağı belge ile ödeme emrinin ve davada ileri sürülen taleplerin uyuşmaması nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiğini, davacının takibe konu etmiş olduğu faturalara taraflarınca itiraz edilmiş olduğunu, taraflarınca ayıp ihbarında bulunulmuş olmasına karşın müvekkilinden tamamen hukuka aykırı şekilde TL cinsinden düzenlenen faturaya dayanılarak USD cinsinden ödeme talep edildiğini, ancak davanın beyanlarının doğrultusunda reddine karar verilmesi gerektiğini, müvekkili şirketin bir turizm şirketi olduğunu, ülkemizde konaklamaya gelen yabancı vatandaşların organizasyonunu üstlenen saygın ve tanınmış bir firma olduğunu, müvekkiline işletmesi gereğince başvurmuş olan turist kafilesinin istekleri doğrultusunda müvekkili firma tarafından davacı firma ile anlaşıldığını ve davacının yönetiminde olan otelde 126 kişilik turist kafilesinin konaklaması yönünde olduğunu, müvekkilinin davacının oteline yerleştirmiş olduğu turist kafilesi konakları süre içerisinde otel işletmeciliğinin özensiz ve ayıplı hizmet içeren davranışları nedeniyle müvekkilinin ilgili turist kafilesine karşı sorumluluğunun doğduğunu, davacı tarafa otelde belirlenen söz konusu ayıplar taraflarınca …. Noterliği tarafından keşide edilen 30/11/2022 tarihli … yevmiye numaralı ihtarname ile bildirildiğini, işbu ihtarname içeriğince davacının yönetiminde olan otel işletmeciliğinde ” klimaların bozuk olması, servis edilen meyvelerin çürük olması, otelde turist kafilesine yardımcı olacak olan çalışanların bulunmaması ve otel odası temizliklerinin yapılmaması” sebepleriyle işbu hukuka aykırılıkların giderilmesi ve ücrette ayıp oranında indirim talep edildiğini, ancak davacı taraf ayıplı hizmete rağmen taleplerini değerlendirmeye almamış ve müvekkiline 01/12/2022 tarihli faturayı tanzim ettiğini, müvekkiline tebliğ edilen söz konusu hukuka aykırı faturaya yasal süresi içerisinde taraflarınca …. Noterliği tarafından keşide edilen 06/12/2022 tarihli … yevmiye numaralı ihtarname ile itiraz edildiğini, müvekkiline yönelik itirazlarına rağmen hukuka aykırı bir şekilde fatura tanzim eden buna yönelik icra takibine girişen davacının işbu itirazın iptali davasının reddine karar verilmesi gerektiğini, davacı taraf haksız taleplerini müvekkiline karşı … İcra Dairesi 2022/… Esas sayılı dosyası ile yöneltmiş olmasına karşın taraflarınca yetkiye ve borca itiraz nedeniyle takibin durdurulduğunu, sonrasında müvekkiline yönelik itirazın kesin olarak kaldırılması davası açması ve davanın görüldüğü … İcra Hukuk Mahkemesi 2023/… E. 2023/… K. Sayılı dosyası neticesinde yetkisizliğe karar verildiğini, müvekkilinin borçlu olmadığının bilincinde olan farklı hukuka aykırı yollarla müvekkilinden kötü niyetli bir şekilde ödeme almaya çalışan davacının davasının reddedilmesi gerektiğini, davacının icra takibe konu etmiş olduğu dayanak belge ile ödeme emri ve davada talep edilen beyanların çelişki taşıması nedeniyle davacının hukuka aykırı davasının usulden reddine, davacının alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatı ödemeye mahkum edilmesine, targılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Ayvalık İcra Hukuk Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak 2023/… esas sayılı dosyasının UYAP sistemi üzerinden bir örneğinin Mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
…. İcra Dairesi’ne müzekkere yazılarak 2023/… esas sayılı dosyasının UYAP sistemi üzerinden bir örneğinin Mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
Tarafların ticaret sicil kayıtları incelenmiştir.
Tarafların dilekçelerinin ekinde sunmuş olduğu deliller ve belgeler incelenmiştir.
GEREKÇE:
Dava, hizmet sözleşmesinden kaynaklanan fatura alacağı sebebiyle başlatılan takipte itirazın iptali istemine ilişkindir.
İcra İflas Kanunu’nun 67. maddesine göre takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir. Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkûm edilir.
İtirazın iptali davalarında dava konusu farklı sebeplere dayanabileceği için görev ve yetki hususu, dava konusunun niteliğine göre HMK ve özel kanunlar çerçevesinde gözetilmesi gerekir.
İtirazın iptali davaları, icra takibine bağlı davalar olup, takibe dayanak belgelere bağlı olarak yargılama yapılır. Yargıtay HGK’nun 11/02/2020 tarih, 2017/19-2076 E. ve 2020/117 K. sayılı ilamında belirtildiği üzere itirazın iptali davaları icra takibine bağlı davalardır. Alacağın varlığının genel hükümlere göre ispatlanması imkânı, takip talebinde yer alan borç sebebinden ve takip dayanağından uzaklaşmak anlamında düşünülmemelidir. Burada sadece icra mahkemesinin dar yetkisi nedeniyle inceleyemediği delillerin genel mahkemede serbestçe ancak borca bağlı olarak ileri sürülmesi olanağının varlığı söz konusu olmaktadır. Bu sebeple itirazın iptali davalarında alacaklı, takipte dayanmadığı belgeler dışındaki başka belgelere dayanamaz. Bu davaların konusu, icra takibine konu alacağın varlığıdır. Bu yönüyle itirazın iptali davalarının alacak davalarından farklı bir yönü bulunmamaktadır.
Davacı alacaklı yararına icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için davalı borçlunun itirazında haksız olması ve alacağın likit olması gerekir. Alacağın likit olmasından kasıt, alacağın belirlenebilir olmasıdır. Bunun yanında davalı borçlu yararına icra inkâr tazminatına hükmedilebilmesi için alacaklının takibinde haksız olması ve kötü niyetli olması gerekir.
Dava konusu takip dosyasının incelenmesinde açılan davanın ve takibe yapılan itirazın süresinde olduğu görülmüştür. Takip, yabancı para alacağına ilişkin ilamsız takiptir. İİK md. 58 uyarınca yabancı para alacağının Türk Lirası karşılığı hem takip talebinde hem de ödeme emrinde bulunmak zorundadır. Bu husus kamu düzeninden olup, re’sen araştırılması gerekir. Bu husus … BAM … HD’nin 2019/… Esas ve 2020/… Karar sayılı ilamında “İİK’nın 58/3. maddesi gereğince alacaklı yabancı para alacağının Türk Lirası karşılığını takip talepnamesinde ve buna bağlı olarak düzenlenen ödeme emrinde göstermek zorundadır. Bu husus kamu düzeni ile ilgili olduğundan süresiz şikayete tabidir.” şeklinde vurgulanmıştır. Takip dosyasında düzenlenen 09/05/2023 tarihli ödeme emrinde yabancı para alacağının Türk Lirası karşılığının yer almadığı ve bu sebeple usulüne uygun düzenlenmiş bir ödeme emri ve takip bulunmadığı kanaatine varılmıştır.
TBK md. 99 uyarınca yabancı para alacaklarının ödenmesinde alacaklının seçimlik hakkı bulunmaktadır. Takip dayanağı 01/12/2022 tarihli faturanın incelenmesinde, faturanın Türk Lirası cinsinden düzenlendiği, faturanın alt tarafında döviz borç miktarının ve o günkü kurun yer aldığı görülmüştür. Davacı alacaklının düzenlediği faturada döviz borcu miktarına yer verip, o günkü kur üzerinden ödenecek bedelin Türk Lirası cinsinden yazılması, davacı alacaklının seçimlik hakkını fatura tarihindeki kur üzerinden borcu tahsil etmek yönünde kullandığının kabulünü gerektirir. Zira faturada borcun yabancı para cinsinden ödenmesi veya fiili ödeme tarihindeki kur üzerinden ödenmesine ilişkin bir ihtar bulunmamaktadır. Taraflar arasında aksini gösteren yazılı bir anlaşma da dosyaya sunulmamıştır. Seçimlik hakkın kullanılmasına ilişkin düzenlenen faturanın yazılı bir belge olması karşısında, aksinin tanık beyanıyla ispatı mümkün olmadığından davacının bildirdiği tanıkların dinlenmesine gerek duyulmamıştır. Fatura tarihinden daha sonra başlatılan takipte, alacağın fiili ödeme günü kuru üzerinden talep edilmesi ise, seçimlik hakkın değiştirilmesi niteliğindedir. Seçimlik haklar yenilik doğurucu haklardan olup, kullanılmakla tükendiğinden, karşı tarafın açık rızası olmadan seçimlik hakkın değiştirilmesi mümkün değildir. Bu sebeple davacının sonradan seçimlik hakkını değiştirir nitelikte yabancı para cinsinden takip başlatmasının usul ve yasaya uygun olmadığı kanaatine varılmıştır.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; yukarıda açıklanan sebeplerle davacı alacaklının yabancı para alacağına ilişkin seçimlik hakkını fatura tarihindeki kur üzerinden kullandığı kabul edilerek, seçimlik hakkın değiştirilmesi niteliğindeki ve İİK md. 58’e aykırı olan takibin usul ve yasaya uygun olmaması sebebiyle davanın reddine karar verilmiştir. Davacı alacaklının takipte kötü niyetli olduğu ispatlanamadığından davalının kötü niyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davanın REDDİNE,
2-Davalının kötü niyet tazminatının REDDİNE,
3-Harçlar kanunu gereğince alınması gereken 269,85-TL harcın mahsubu ile fazladan alınan 1.001,03-TL’nin yatıran tarafa iadesine,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 17.900,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Zorunlu arabuluculuk başvurusu nedeniyle devletçe karşılanacak 3.120,00.-TL arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
7-Fazla yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının dosya kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,
Dair, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (… Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 20/11/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır