Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/360 Esas
KARAR NO : 2023/825
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 29/08/2022
KARAR TARİHİ : 18/12/2023

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirketin ticari faaliyetlerine devam etmekte olduğunu, yürüttüğü işlerle ilgili evrakları, ticari defterleri, makbuzları vs bilgisayar ortamında tuttuğunu, şirkete ait kayıtların tutulduğu bilgisayarın bilinmeyen kişiler tarafından hacklendiğini ve bütün dosyaların bu kişiler tarafından şifrelenerek dosyalara erişimin tamamen engellendiğini, müvekkili ile not defteri programı üzerinden yapılan konuşma ile müvekkiline dosyalarının şifrelendiğini, 200 dolar karşılığında dosyaların şifresini çözecek dcrpter yazılımını alabildiğini ilettiklerini, aldığı mesaj üzerine müvekkilinin bilgisayardaki dosyaları kurtarabilmek adına bilinmeyen kişiler ile not defteri üzerinden iletişime geçerek ödeme yapacağını, ödeme bilgilerinin verilmesini istediğini, bunun üzerine karşı tarafın kripto para cüzdanı üzerinden 200 dolar karşılığı 0,01018882 …in bu cüzdana gönderilmesini istediklerini, müvekkilinin bu tutarı bitcoin olarak gönderdiğini ve dosyalara erişimin açılmasını istediğini bunu üzerine bilinmeyen kişiler tarafından yalnızca 5 Mb’tan küçük boyuttaki dosyaların erişime açıldığını, daha büyük boyuttaki dosyaların da erişime açılabilmesi için yine 200 dolar ödeme yapılmasını istediklerini, müvekkilinin yürüttüğü ticari faaliyetle ilgili olan tüm evrakların hacklenen bu bilgisayarda tutulmakta olduğunu, gelirlerini ve giderlerini de bu bilgisayar üzerinden takip ettiğini dolayısıyla müvekkilinin vergi dairesine bildirmesi gereken beyannamelerin de şifrelenen ve müvekkilinin erişemediği bu dosyalar üzerinden hazırlanmakta olduğunu söz konusu hack olayı nedeni ile müvekkilinin bu dosyalarına ulaşamadığından dolayı vergi dairesi ve başkaca kurumlara sunulması gereken evrakların sunulamaması nedeniyle cezai sorumluluklarını doğuracak bir durumda kaldığını, izah olunan sebeplerden dolayı siber saldırının gerçekleşmiş olduğu 13/06/2022 tarihi ve geçmiş yıllara ait tüm e-defter, e-fatura, e-beyanname ve sair belgelerin zayi olduğuna dair taraflarına zayi belgesi verilmesini gerektiğini belirtmiştir.
DELİLLER:
Mahkememizden verilen 26/12/2022 tarih ve 2022/… esas 2022/… sayılı kararı; … Mahkemesi … Hukuk Dairesi’ nin 16/05/2023 tarih ve 2023/… esas 2023/… karar sayılı ilamıyla kaldırıldığı anlaşıldı.
… Cumhuriyet Başsavcılığı’na müzekkere yazılarak 2022/… soruşturma sayılı dosyasının akıbetinin araştırılarak mahkememize bilgi verilmesi ile, ilgili dosyanın UYAP sistemi üzerinden bir örneğinin Mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
Gelir İdaresi Başkanlığı’na müzekkere yazılarak Mahkememiz davacısı … Vergi numaralı … ANONİM ŞİRKETİ’nin elektronik ticari defterlerinin ikincil örneklerinin temini hususunda başvuru yapıp yapmadığının araştırılarak Mahkememize bilgi verilesi istenilmiştir.
GEREKÇE:
Dava, şirket ticari defterleri hakkında zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
TTK md. 82/7 uyarınca bir tacirin saklamak ile yükümlü olduğu defterler ve belgeler bir afet veya hırsızlık sebebi ile zayii olur ise tacir bunu öğrendiği tarihten itibaren 30 gün içinde mahkemeye başvurarak kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. TTK hükümleri uyarınca tacir ticari defter ve kayıtları korumak ve saklamak ile yükümlüdür. Ticari defterlerin zayii olması sebebi ile kendisine belge verilmesini isteyen tacir bu belgeleri korumak ve saklamakta gereken dikkat ve özeni göstermek zorundadır. Tacirin kusuru ile ticari defter ve belgelerin zayii olması durumunda tacir, TTK madde 82/7 uyarınca başvuru yapamaz. … BAM … HD’nin 2023/… Esas ve 2023/… Karar sayılı ilamında bu husus “Yukarıdaki düzenleme uyarınca tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler için, tacire zayi belgesi verilebilmesi, tacirin defter ve belgelerinin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunmasına, ayrıca zıyanın, tacirin iradesi dışında bir durum nedeniyle meydana gelmiş olmasına bağlıdır.” şeklinde belirtilmiştir.
Ticari defterlerin elektronik ortamda tutulması halinde, bu defterlerin ikincil örneklerinin Gelir İdaresi Başkanlığı sistemlerinde ya da gerekle izinlere sahip kuruluş bünyesinde saklanması zorunludur. Elektronik Genel Defter Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’in 7. maddesinde “e-Defter tutanlar, Vergi Usul Kanununda belirtilen “Mücbir Sebep” halleri nedeniyle e-Defter veya beratlarına ait kayıtlarının bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi ve e-Defter ve berat dosyalarının muhafaza edildiği e-Defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlardan veya Başkanlıktan ikincil örneklerinin temin edilemediği hallerde, söz konusu durumların öğrenilmesinden itibaren tevsik edici bilgi ve belgeleri ile birlikte 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yetkili mahkemesine başvurarak kendisine bir zayi belgesi verilmesini istemelidir.” düzenlemesi yer almaktadır. Bu kapsamda e-defterlerin ve beratların zayi olduğunun kabul edilebilmesi için, bunların ikincil örneklerinin de temin edilememiş olması gerekmektedir. Yasal mevzuatta belirtildiği şekilde ikincil örneklerin usulüne göre saklanmaması halinde ise, tacirin basiretli bir şekilde davrandığı, gerekli dikkat ve özeni gösterdiği, saklama yükümlülüğünü yerine getirdiği ve gerekli tedbirleri aldığı söylenemez.
Somut olayda mahkememizce hak düşürücü süre sebebiyle verilen ret kararı istinaf incelemesi sonucu kaldırılmış ve mahkememizce esas hakkında inceleme yapılmıştır.
Talep eden tarafa, zayi belgesi talep ettiği defterlerini açık ve net bir şekilde belirtmesi için mahkememizce ihtar yapılmıştır. Zira zayi belgesi taleplerinde, talep edilen defterlerin yıl ve tür olarak açık olarak belirtilmesi gerekir. Talep eden vekili 05/07/2023 tarihli beyan dilekçesinde Ocak 2022 tarihinden günümüze kadar taleplerinin devam ettiğini, daha sonra 24/10/2023 tarihli beyan dilekçesinde 2022 yılı Ocak-Şubat-Mart aylarına ilişkin taleplerinin bulunduğu beyan etmiştir. Talep dilekçesinde ise, 13/06/2022 tarihinden geriye tüm yıllara ait zayi belgesi talep ettiklerini belirtmiştir. Dosya kapsamında talep eden vekilinin beyanlarının incelenmesinde; talebin çelişkili olduğu, zayi belgesi talep edilen ticari defterlerin türlerinin somutlaştırılmadığı ve bu şekilde talep sonucunun açık ve net olmadığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce ikincil örneklerinin teminine ilişkin yapılan araştırma sonucu gelir idaresi başkanlığının 02/08/2023 tarihli cevabi yazısı doğrultusunda, talep edenin 2022/03 e defter beratlarını sisteme yüklediği ve ikincil örneklerin temini için başvuruda bulunmadığı anlaşılmıştır. Davacı vekilinin başvuru yaptığına dair sunduğu evrakların incelenmesinde, başvurunun ikincil örneklerin teminine yönelik değil, süre uzatım talebine ilişkin olduğu görülmüştür. Dolayısıyla talep edenin dava açmadan önce usulüne uygun şekilde ikincil örneklerin temini için başvuruda bulunmadığı kanaatine varılmıştır.
Yukarıda açıklanan sebeplerle talep edenin, talebini açık ve net olarak belirtmemesi ve dava açmadan önce usulüne uygun olarak ikincil örneklerin temini konusunda başvuru yapmaması sebebiyle talebin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar kanunu gereğince alınması gereken 189,15-TL eksik harcın davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Fazla yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının dosya kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,
Dair, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (… Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.18/12/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır