Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/343 Esas
KARAR NO : 2023/648

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 01/06/2023
KARAR TARİHİ : 17/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin hamili olduğu ve kendisine teslim edilen …Bank … Şubesi (…) Şubesine ait … Şirketi (… Vergi Dairesi/…)’nin keşideci olduğu, …’ın (T.C…)’ın avalist olduğunu, 90.000,00-TL bedelli …vade tarihli … seri numaralı çekin “…” adresinde bulunan müvekkili şirket uhdesindeyken kaybolduğunu, Türk Ticaret Kanunun 651. Maddesi “Kıymetli evrak zayi olduğu taktirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir.” şeklinde düzenlenmiş olup işbu çek, müvekkilinin rızası ve iradesi dışında elinden çıktığını, ticari ilişki gereğince kaybolan çek adına keşideci firmanın müvekkili şirkete ödeme yapılmadığını, yeni çek teslim edilmemiş ve banka tarafından da yeni çek yaprağı teslim edilmediğini, bu nedenle müvekkili açısından söz konusu çekin, TTK. hükümlerine göre zayi nedeniyle ve iptali talebiyle mahkemeye başvurma gereğinin hasıl olduğunu, Türk Ticaret Kanunun 757. Maddesi “rızası olmaksızın poliçe elinden çıkan kimse, ödeme yerindeki mahkemeden, muhatabın poliçeyi ödemekten men edilmesini isteyebilir.” şeklinde düzenlenmiş olup dava konusu çekin dava sonuna kadar ödenmemesi için ödemeden men niteliğinde ihtiyati tedbir kararı verilmesi, İhtiyati tedbir kararının icrası için …Bank … Şubesi (…) Şubesine müzekkere yazılmasına karar verilmesi gerektiğini, bu sebeple işbu çeklerin ihtiyati tedbir kararıyla ödemeden men edilmesi için 6100 sayılı HMK madde 392 uyarınca teminat belirlenmesi talep ettiklerini, tüm bu açıklanan nedenlerle, işbu çekin ödenmemesi için ödemeden men niteliğinde ihtiyati tedbir kararı verilmesine, ve çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini, …Bank … Şubesi (…) Şubesine ait, 90.000,00-TL bedelli 30.05.2023 vade tarihli … seri numaralı çekin ödenmemesi için ödemeden men niteliğinde ihtiyati tedbir kararı verilmesine, İhtiyati tedbir kararının icrası için …Bank … Şubesi (…) Şubesine müzekkere yazılmasını, anılan çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER:
Zayi olduğu iddia edilen çeke ilişkin banka kayıtları celbedilerek incelenmiştir.
Zayi olduğu iddia edilen çeke ilişkin gazete ilanı yapılarak evraklar dosya arasına alınmıştır.
GEREKÇE:
Dava; TTK’nın 651. ve izleyen maddeleri uyarınca açılan zayi nedeniyle çek iptali isteminden ibarettir.
TTK’nın 651. maddesi gereğince; Kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir.
T.T.K.’nın 651. ve izleyen maddeleri uyarınca kambiyo senetlerinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı lehtar ve hamile tanınmış bir haktır. Keşidecinin bu hakkı yoktur.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 2016/11761 Esas 2018/3544 Karar sayılı kararında “Dava, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkin olup, mahkemece davacının iptali istenen çekte yetkili hamil olduğunu kanıtlayamadığı ve çekin elinde iken zayi olduğunu gösterir inandırıcı delilleri sunamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Esasen hasımsız olarak açılan ve kesin hüküm niteliği de taşımayacak olan bu tür davalarda, davacının yetkili hamil olduğu konusunda mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunmasını yeterli saymak gerekir. Kaldı ki, dava sırasında yapılacak ilanlar neticesinde hak sahiplerinin daha sonradan ortaya çıkması durumunda hasımlı olarak açılacak bir dava ile çek iptali kararının iptali de talep edilebilecektir. Davacı, iptalini talep ettiği çekin keşidecisinin kim olduğunu, verildiği banka ve şubesini, çek numarasını ve çek tutarını mahkemeye bildirmiş olup, davacının daha fazlasını ispata zorlanması, zayi nedeniyle çek iptali hükümlerini uygulanmaz hale getirecektir. Bu itibarla mahkemece gerekli ilanlar yapılarak oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçelerle davanın reddi doğru olmamış, kararın bu nedenle davacı yararına bozulması gerekmiştir.” belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde iptali istenen çeke ilişkin keşidecisinin kim olduğu, verildiği banka ve şubesi, çek numarası ve çek tutarına ilişkin bilgilerin mahkememize bildirildiği, iptali istenen çekin davacının rızası dışında zayi olduğu, Türk Ticaret Kanununun 761. ve 762. maddeleri gözetilerek 3 ay önelli 3 ilan Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yaptırıldığı, usulüne uygun olarak yapılan yasal ilanlara süresinde itiraz edilmediği, çekin de zayi olduğu anlaşılmış olmakla talep gibi karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis etmek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davacı tarafından açılan hasımsız davanın KABULÜNE,
-…bank .. Şubesi’ne ait …ŞİRKETİ (… VERGİ DAİRESİ / …)’nin keşideci olduğu, 90.000,00-TL bedelli 30.05.2023 vade tarihli … seri numaralı çekin zayi nedeniyle İPTALİNE,
2-Ödeme yasağı kararının hüküm kesinleşinceye kadar devamına,
3-Davacı tarafından yatırılan teminatın HMK’nın 392/2. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden itibaren bir ay içinde tazminat davası açılmadığı takdirde davacıya iadesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan, Harçlar kanunu gereğince dava değeri üzerinden alınması gereken toplam 269,85-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 179,90-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 89,95-TL harcın davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafından bu dava sebebi ile yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 17/10/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır