Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/243 E. 2024/15 K. 09.01.2024 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/243 Esas
KARAR NO : 2024/15
DAVALI : HASIMSIZ
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 17/04/2023
KARAR TARİHİ : 09/01/2024

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 6361 Sayılı Finanasal Kiralama, Factoring ve Finansman Şirketleri Kanunu kapsamınsa lisanslı olarak Faktoring Hizmeti vererek, müşterilerinin doğmuş faturalı alacaklarını ve ödeme belgesi olarak çek asıllarını temlik aldığını, bu temlik işlemi karşılığında temlik bedeli ödemesi yaptıklarını, Faktoring sözleşmesi kapsamında yapılan temlik işlemi sonucunda teslim alınan aşağıda bilgileri bulunan çek aslı, müvekkili şirketin rızası dışında 17.03.2023 tarihinde kaybolduğunu veya çalındığını, … SAN. LTD. ŞTİ. İsimli müvekkili şirket müşterisi, … TİC. LTD. ŞTİ.’den doğmuş faturalı ticari alacağının 150.000,00 TL. ‘lik kısmını 17.03.2023 tarihinde müvekkiline temlik ettiğini, bu temlik işlemi karşılığında 134.00,00 TL. tutarındaki temlik bedeli ödemesini yine aynı tarihte yaptığını, bu faktoring (Ticari Alacağın Temliki) işlemi karşılığında aşağıda bilgileri bulunan çek aslı müvekkiline ödeme belgesi olarak verildiğini, müvekkili çekin yetkili hamili konumunda olduğunu, çek aslı müvekkilinin şubesinden genel müdürlüğe getirilirken 17/03/2023 tarihinde kaybolduğunu veya çalındığını, yukarıda bilgileri bulunan çekin nerede ya da kimlerde olduğunun taraflarınca bilinmediğini, çekin kötü niyetli ve haksız şekilde lehtar bankalara ibraz edilmesi ve tahsil edilmesinin söz konusu olduğunu, yukarıda izah edilen sebeplerle, çek aslının zayi olması nedeniyle iptaline karar verilmesini bu esnada kötü niyetli şahıslar tarafından bankaya ibraz edilerek tahsil edilmesi söz konusu olduğundan çekin üzerine mahkemenin takdiri doğrultusunda teminatsız veya teminatlı olarak ödeme yasağı tedbirinin konulmasını ve bu hususta ilgili bankaya müzekkere yazılmasını talep ve dava etmiştir.
DELİLLER:
Zayi olduğu iddia edilen çeke ilişkin banka kayıtları celbedilerek incelenmiştir.
Zayi olduğu iddia edilen çeke ilişkin gazete ilanı yapılarak evraklar dosya arasına alınmıştır.
GEREKÇE:
Dava; TTK’nın 651. ve izleyen maddeleri uyarınca açılan zayi nedeniyle çek iptali isteminden ibarettir.
TTK’nın 651. maddesi gereğince; Kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir.
T.T.K.’nın 651. ve izleyen maddeleri uyarınca kambiyo senetlerinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı lehtar ve hamile tanınmış bir haktır. Keşidecinin bu hakkı yoktur.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 2016/11761 Esas 2018/3544 Karar sayılı kararında “Dava, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkin olup, mahkemece davacının iptali istenen çekte yetkili hamil olduğunu kanıtlayamadığı ve çekin elinde iken zayi olduğunu gösterir inandırıcı delilleri sunamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Esasen hasımsız olarak açılan ve kesin hüküm niteliği de taşımayacak olan bu tür davalarda, davacının yetkili hamil olduğu konusunda mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunmasını yeterli saymak gerekir. Kaldı ki, dava sırasında yapılacak ilanlar neticesinde hak sahiplerinin daha sonradan ortaya çıkması durumunda hasımlı olarak açılacak bir dava ile çek iptali kararının iptali de talep edilebilecektir. Davacı, iptalini talep ettiği çekin keşidecisinin kim olduğunu, verildiği banka ve şubesini, çek numarasını ve çek tutarını mahkemeye bildirmiş olup, davacının daha fazlasını ispata zorlanması, zayi nedeniyle çek iptali hükümlerini uygulanmaz hale getirecektir. Bu itibarla mahkemece gerekli ilanlar yapılarak oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçelerle davanın reddi doğru olmamış, kararın bu nedenle davacı yararına bozulması gerekmiştir.” belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde iptali istenen çeke ilişkin keşidecisinin kim olduğu, verildiği banka ve şubesi, çek numarası ve çek tutarına ilişkin bilgilerin mahkememize bildirildiği, iptali istenen çekin davacının rızası dışında zayi olduğu, Türk Ticaret Kanununun 761. ve 762. maddeleri gözetilerek 3 ay önelli 3 ilan Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yaptırıldığı, usulüne uygun olarak yapılan yasal ilanlara süresinde itiraz edilmediği, çekin de zayi olduğu anlaşılmış olmakla talep gibi karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis etmek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davacı tarafından açılan hasımsız davanın KABULÜNE,
-… … ŞB. ‘ ne ait … seri numaralı, 17.05.2023 tarihli, 150.000,00 TL Tutarlı, Keşide yeri İstanbul, Keşidecisi … LTD. ŞTİ. Olan çekin ZAYİ NEDENİYLE İPTALİNE,
2-Ödeme yasağı kararının hüküm kesinleşinceye kadar devamına,
3-Davacı tarafından yatırılan teminatın HMK’nın 392/2. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden itibaren bir ay içinde tazminat davası açılmadığı takdirde davacıya iadesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan, Harçlar kanunu gereğince dava değeri üzerinden alınması gereken toplam 427,60.-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 179,90-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 247,70.-TL harcın davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafından bu dava sebebi ile yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu ( … Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 09/01/2024

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır