Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/114 E. 2023/490 K. 03.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/111 Esas
KARAR NO : 2023/405
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 21/02/2023
KARAR TARİHİ : 06/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili Şirketin, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmeliğine uygun bir şekilde faktoring işlemi yapmaktadır. Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmeliğin 22/2 maddesinde “… Faktoring şirketleri kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilemeyen alacakları satın alamazlar ve tahsiline üstlenemezler” düzenlemesi yer aldığını, Müvekkili şirketin dava konusu çeke ilişkin alacağı usul ve yasaya uygun bir şekilde Faktoring Sözleşmesi , alacak bildirim formu , fatura tavsik edilerek … …’dan ciro yolu ile iktisap ettiğini, müvekkili şirketin Faktoring Usul ve Esaslarına ilişkin Kanun ve Yönetmelikle bağlı olup ; kanun hükmü gereğince faktoring işlemlerine esas çeke ilişkin alacağın devralınması için mal veya hizmet alımını gösterir faturanın tavsik edilmesi gerekmekte olduğunu, Müvekkili şirketin dava konusu çeke ilişkin alacağı devralırken … … ile … SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. ‘nin aralarındaki ticari ilişkiyi gösterir fatura ile tavsik edildiğini, davaya konu çek ; bir faktoring şirketi olan müvekkil ile … … arasında imzalanan faktoring sözleşmesine istinaden ve ticari ilişkiyi gösterir faturalarla birlikte tevdi alınmış, çekin bedeli de müvekkil tarafından müşteriye ödendiğini, müvekkili şirketin alacağının usul ve yasaya uygun olarak üstlenmiş olup alacaklı sıfatını kazandığını, çekin müvekkil şirket tarafından işleme alındıktan sonra müvekkil şirketin genel merkezinde (İstanbul) çekin akıbetine ulaşılamadığını, yapılan tüm arama ve araştırmalar sonucunda çek bulunamadığını bildirip, öncelikle müvekkilin ileride telafisi imkansız zararlara uğramasının önüne geçilmesi bakımından elinden rızası hilafına çıkan davaya konu T.C. … Bankası … Şubesine şubesine ait, 28/02/2023 tarihli, … seri numaralı 15.000,00 TL bedelli, çek hakkında ödemeden men kararı verilmesine karar verilmesini, yargılama esnasında çekin vadesinin gelmesi ve ilgilisi tarafından ödenmek istenmesi durumu için, T.C. … Bankası … Şubesine ait, 28/02/2023 Tarihli, … Seri numaralı 15.000,00 TL Bedelli, çekin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava; TTK’nın 651. ve izleyen maddeleri uyarınca açılan zayi nedeniyle çek iptali isteminden ibarettir.
TTK’nın 651. maddesi gereğince; Kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir.
T.T.K.’nın 651. ve izleyen maddeleri uyarınca kambiyo senetlerinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı lehtar ve hamile tanınmış bir haktır. Keşidecinin bu hakkı yoktur.
Yargıtay … Hukuk Dairesinin 2016/… Esas 2018/… Karar sayılı kararında “Dava, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkin olup, mahkemece davacının iptali istenen çekte yetkili hamil olduğunu kanıtlayamadığı ve çekin elinde iken zayi olduğunu gösterir inandırıcı delilleri sunamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Esasen hasımsız olarak açılan ve kesin hüküm niteliği de taşımayacak olan bu tür davalarda, davacının yetkili hamil olduğu konusunda mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunmasını yeterli saymak gerekir. Kaldı ki, dava sırasında yapılacak ilanlar neticesinde hak sahiplerinin daha sonradan ortaya çıkması durumunda hasımlı olarak açılacak bir dava ile çek iptali kararının iptali de talep edilebilecektir. Davacı, iptalini talep ettiği çekin keşidecisinin kim olduğunu, verildiği banka ve şubesini, çek numarasını ve çek tutarını mahkemeye bildirmiş olup, davacının daha fazlasını ispata zorlanması, zayi nedeniyle çek iptali hükümlerini uygulanmaz hale getirecektir. Bu itibarla mahkemece gerekli ilanlar yapılarak oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçelerle davanın reddi doğru olmamış, kararın bu nedenle davacı yararına bozulması gerekmiştir.” belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde iptali istenilen çekin, aralarında düzenlenen faktoring sözleşmesi kapsamında dava dışı … …’dan ciro edilerek alındığının, çekin alındıktan sonra kaybolduğunun bulunamadığının beyan edilerek bu davanın açıldığı, dava dilekçesinin ekinde lehtar ile davacı arasında düzenlenen sözleşmenin, çeke ilişkin olduğu belirtilen faturanın, çeke ilişkin olduğu belirtilen alacak bildirim formunun ve çekin ön yüzünün görüntüsünün sunulduğu, iptali istenen çeke ilişkin keşidecisinin kim olduğu, verildiği banka ve şubesi, çek numarası ve çek tutarına ilişkin bilgilerin mahkememize bildirildiği, iptali istenen çekin davacının rızası dışında zayi olduğu, Türk Ticaret Kanununun 761. ve 762. maddeleri gözetilerek 3 ay önelli 3 ilan Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yaptırıldığı, usulüne uygun olarak yapılan yasal ilanlara süresinde itiraz edilmediği, çekin de zayi olduğu anlaşılmış olmakla talep gibi karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis etmek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davacı tarafından açılan hasımsız davanın KABULÜNE,
… Bankası, … şubesine ait, keşidecisi … Ltd. Şti. olan, … çek nolu 28/02/2023 keşide tarihli ve 15.000,00-TL bedelli çekin zayi nedeniyle İPTALİNE,
2-Ödeme yasağı kararının hüküm kesinleşinceye kadar devamına,
3-Davacı tarafından yatırılan teminatın HMK’nın 392/2. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden itibaren bir ay içinde tazminat davası açılmadığı takdirde davacıya iadesine,
4-Yeterince harç alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
5-Davacı tarafından bu dava sebebi ile yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (…Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 06/06/2023

Katip …

Hakim …
¸