Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/85 E. 2022/634 K. 21.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/85 Esas
KARAR NO : 2022/634
DAVA : Ticari Şirket (Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi)
DAVA TARİHİ : 10/02/2022
KARAR TARİHİ : 20/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; davacı müvekkilleri … …, …’ın davalı … Anonim Şirketi’nde pay sahibi olduklarını, müvekkillerinin davalı şirket nezdindeki pay sahipliği oranlarını ayrıntılı şekilde belirttiklerini, davalı şirketin 8.12.2020 tarihinde gerçekleştirilen 2019 yılı olağan genel kurul toplantısı öncesinde, davalı şirket hissedarlarından … …, … …, … …, … … ve … …’ın yönetim kurulunda bulunduğunu, 8 Aralık 2020 tarihli genel kurulda alınan karar ile … …, … … ve … … …’ın yönetim kurulunda görev yapmak üzere seçildiklerini, neticede davacı müvekkillerinden … … ve … …’ın yönetim kurulu üyeliğine son verildiğini, davalı şirketin gerçek kişi hissedarlarının pay oranlarına bakıldığında davacı müvekkillerinin çoğunlukta olduğunun düşünülececeğini, davalı şirkette %71,74 oranına sahip olan … A.Ş.’de çoğunluk ve kontrol … …, … …, … … ve … … …’ın elinde olduğundan davalı şirket de -… A.Ş. hisseleri vasıtasıyla- … Ailesi’nin hakimiyeti ve kontrolü altında olduğunu, davacı müvekkillerinin … Ailesi ile olan ortaklık ilişkisinin davalı şirket bünyesi ile sınırlı olmadığını, davacı müvekkillerinin bazı şirketlerde … ailesi ile birlikte pay sahibi olduğunu, davalı şirketin 8.12.2020 tarihli genel kurul toplantısında alınan 2, 3 ve 4 numaralı kararların iptali talebiyle davacı müvekkilleri tarafından açılan davanın, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/… E. sayılı dosyası altında görüldüğünü, dosyanın henüz bilirkişi aşamasında olduğunu, davalı şirketin 8.12.2020 tarihli genel kurul toplantısında davacı müvekkillerinin özel denetim talebinin reddedilmesi üzerine, özel denetçi tayini talebiyle davacı müvekkilleri tarafından açılan davanın … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/… E. sayılı dosyası altında görüldüğünü, konu davada … Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından hukuken hatalı bir şekilde davanın reddine karar verildiğini ,halen yönetim kurulunda bulunan … …, … …, … … …’a ve 8.12.2020 tarihine kadar yönetim kurulunda bulunmuş olan … …’na karşı davalı şirkete verdikleri zararların şirkete tazmini talebiyle sorumluluk davası açıldığını, davanın …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/… E. sayılı dosyası altında görüldüğünü, özel denetçi tarafından incelenmesini talep ettikleri hususlar olduğunu, 10 Kasım 2021 tarihli genel kurulda, müvekkillerinin TTK m. 437/2 uyarınca şirketin işleri hakkında “bilgi alma ve inceleme hakkı”nı kullandıklarını ve davalı şirket yönetim kuruluna birtakım sorular yönelttiğini,sorulan bu soruların temel amacının, halihazırda finansal olarak kötü durumda olan davalı şirketin zararının gerçek boyutunu ve nedenlerini öğrenmek, çıkacak sonuca göre atılması gereken hukuki ve ekonomik adımları atmak olduğunu, genel kurulda davacı müvekkiller tarafından sorulan soruların büyük bir çoğunluğunun davalı şirkette yönetimi elinde bulunduran … Ailesi’ne mensup kişiler tarafından ya cevaplanmadığı ya da cevaplanmış gibi gösterilerek geçiştirildiğini, davalı şirketin, şirketi yöneten … Ailesi mensuplarının almış olduğu hatalı kararlar nedeniyle ciddi bir zarara uğradığını, ancak bu zararın bilançoda “alacak” kalemi altında gizlendiğini, davacı müvekkillerin bu zararın boyutunu öğrenmek amacıyla genel kurulda ve huzurdaki davada sarf ettiği çabanın, … Ailesi mensupları tarafından ısrarla ve -çoğunluk olmanın verdiği güçle- hukuksuz şekilde alınan kararlarla geri çevrildiğini, dava konusu genel kurulda, davacı müvekkillerin özellikle … Projesi hakkındaki detayları öğrenmek ve bu projenin davalı şirkete ne kadarlık bir zarar vereceğine dair hesaplamalar yapmak amacıyla sorular sorduğunu ne var ki … Ailesi mensupları -bu konuda kendi sorumluluklarının doğacaklarını bildiklerinden- “tatmin edici olmayan” ve “geçiştirme” cevaplarla soruları bertaraf ettiklerini, … projesi hakkında davacı müvekkillerinden gizlenen hususlar bulunduğunu, davacı Müvekkillerinden gizlenen hususların sadece … Projesi ile sınırlı olmadığını, bunun dışında davalı şirketin diğer grup şirketleri ile olan borç-alacak ilişkilerinin de davacı müvekkillerine gereği gibi açıklanmadığını, davacı müvekkillerinin 10.11.2021 tarihli genel kurul toplantısında, cevaplanmayan soruların aydınlığa kavuşturulması amacıyla TTK m. 438 uyarınca özel denetçi atanmasını talep ettiklerini, ne var ki bu talebin de, … Ailesi mensuplarının hiçbir somut gerekçe göstermeksizin, olumsuz yönde oy kullanmaları neticesinde reddedildiğini, TTK m. 439 uyarınca açmış oldukları davanın kabulü ile dilekçede yer verilen hususlara ilişkin inceleme yapılabilmesi amacıyla davalı şirkete TTK m. 440 uyarınca özel denetçi atanmasına, yargılama masrafları ve avukatlık ücretinin davalı şirket üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davacıların şirkete yöneltmiş oldukları soruların TTK m. 437 hükmüne uygun şekilde cevaplanmış olup bu soruların yanıtları hâllhazırda ve zaten davacıların uhdesinde olduğunu, davacıların şirketin işleyişi hakkında en kapsamlı biçimde bilgi sahibi olduklarını, huzurdaki davada özel denetimin TTK 438 md 439 da öngörülen koşullarının hiçbirinin gerçekleşmediğini, bir önceki yılın -2019 faaliyet yılının- genel kurul toplantısında da davalı şirkete özel denetçi atanması davacılar tarafından talep edilmiş olup bu haksız talebin reddedildiğini, akabinde aynı davacılarca davalı şirkete özel denetçi atanması talebi ile dava açıldığını ve … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/… Esas, 2021/… Karar sayılı ve 14.10.2021 tarihli kararı ile aynı davacıların özel denetçi atanması talebinin kesin olarak reddedildiğini, davacıların, sürekli olarak aynı sebepleri ileri sürerek davalı şirkete özel denetçi atanmasını talep ettiklerini, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin red kararının açık olduğunu, davacıların yapılan tüm işlemlerden haberdar olduklarının gerekçeli kararda açıkça tespit edildiğini, özel denetçi atanması talebinin mahkeme önünde ikinci kez ileri sürülmesi ile aynı hususların incelenmesini talep ettiklerini ve bu ikinci talepte hukuki yararlarının olmadığının açıkça tespit edildiğini, son olarak, davalı şirkete karşı veya davalı şirket ile ilgili biçimde açılmış bulunan, huzurdaki davadan başka toplam 4 adet davanın daha varolduğunu ve davacıların tamamen taciz maksatlı hareket ettiğini, bu sebeple huzurdaki davayı açmakta hukuki yarardan tümüyle yoksun olduklarını, davacıların, 2020 yılı olağan genel kurul toplantısında özel denetim talebinde bulunduklarını, ancak davacıların bu talebinin pay sahipliği haklarının kullanılması için gerekli bilgilerin (ve daha fazlasının)hâlihazırda kendileri ile paylaşılmış olması, özel denetçi talebinin TTK m. 438 ve 439’da öngörülen koşullarının hiçbirini karşılamaması ve pay sahipliği haklarının kullanılabilmesi için belirli konularda bilgi almaktan ziyade, yönetim ve Şirket üzerinde baskı oluşturarak şahşi menfaat sağlamaamacına yönelmesi gerekçeleriyle haklı olarak reddedildiğini, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nce davacıların özel denetim talebi ile sürdükleri ancak daha önce sormuş oldukları soruların yanıtlandığını, davacıların aydınlatılmış olduğunu ve bu vesileyle davacıların şirketin gerçekleştirmiş olduğu işlemler hakkında yeterince bilgi sahibi olduklarının açıkça ortaya koyduğunu, davacıların dava açmakta ve özel denetim talep etmekte hukuki menfaatlerinin bulunmadığının da … Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından açıkça tespit edildiğini, davacıların aynı tutumu sürdürmekte ve yine aynı sebeplerle özel denetçi atanmasını talep ettiklerini, davacıların yine mesnetsiz bir şekilde … Projesi’nin “… Ailesi” tarafından yürütüldüğünü ve davacıların bu projeden haberdar olmadıklarını ileri sürdüklerini, bu iddialarının tamamen yanıltıcı olduğunu, … projesinin 2014 senesinden beri devam etmekte olup davacıların bu süre boyunca yapılan tüm genel kurul toplantılarında finansal tablolarının tasdik edildiğini ve yönetim kurulu üyelerini ibra ettiklerini, TTK m. 438 uyarınca bilgi alma hakkının tüketilmiş olması için bu hususların daha önce dile getirilmiş, soru olarak yöneltilmiş ve TTK m. 437 hükmüne aykırı olarak yanıtlanmamış olması gerektiğini, bu gerekliliğin yerine getirilmemiş olduğunu, davacıların huzurdaki davada ileri sürdükleri iddiaların ve özel denetime konu edilmesini istedikleri hususların, … Asliye Ticaret Mahkemesi, ….Ticaret Mahkemesi ve …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce incelendiğini, tüm açıklanan nedenlerle davacıların haksız ve hukuki mesnetten yoksun davasının ve özel denetim talebinin tümüyle reddine, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine, davacıların haksız ve hukuki mesnetten yoksun davasının ve özel denetim talebinin tümüyle reddine yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dosya kapsamındaki dava dilekçesi ve ekleri, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/… E. Sayılı dosyası, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/… E. Sayılı dosyası, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/… E. Sayılı dosyası, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/… E. Sayılı dosyası, …’nün cevabi yazısı ve dosyanın tümü hep birlikte incelenmiştir.
…. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/… E. Sayılı dosyasının celp edilerek yapılan incelemesinde; davacılar … … tarafından davalı … İmalat Ve Montaj Taahhüt Anonim Şirketi aleyhine davalı şirketin 10.11.2021 tarihli Genel Kurulda alınan 2,3,4 ve 7 numaralı Kararların İptali İstemli dava açıldığı görülmüştür.
…. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/… E. Sayılı dosyasının yapılan incelemesinde; davacılar …, … … tarafından davalılar … …, aleyhine Şirket Yöneticilerinin Sorumluluğundan Kaynaklanan tazminat davası açıldığı anlaşılmıştır.
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/… E. Sayılı dosyasının yapılan incelemesinde; davacılar , …, … … tarafından davalı … …Anonim Şirketi aleyhine Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi istemli dava açıldığı, mahkemece yapılan yargılama neticesinde davanın reddine karar verildiği görülmüştür.
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/… E. Sayılı dosyasının yapılan incelemesinde; davacılar, …, … … tarafından davalı … Anonim Şirketi aleyhine davalı Şirket’in 8.12.2020 tarihli genel kurul toplantısında alınan 2 ve 3 numaralı kararların kanuna ve dürüstlük kuralına aykırı olması nedeniyle TTK m. 445 uyarınca iptaline, davalı Şirket’in 8.12.2020 tarihli genel kurul toplantısında yönetim kurulu üyelerinin ibrasına ilişkin olarak alınan 4 numaralı karar kapsamında; … A.Ş.’nin oy haklarının donması gerektiği hususunun mahkemece gözetilerek, … … ve … … hakkındaki ibra etmeme kararının alınmadığının tespiti ile … …, … … ve … … hakkındaki ibra etme kararının alınmadığının tespitine; mahkemenin aksi kanaatte ise 4 numaralı kararın dürüstlük kuralına aykırılık nedeniyle TTK m. 445 uyarınca iptaline karar verilmesi talebiyle dava açıldığı görülmüştür.
Mahkememizce …’ne yazılan yazıya cevap verilerek davalı … Anonim Şirketi hakkında en son sicil kayıtlarının CD formatı içerisinde gönderildiği anlaşılmıştır. Bu kapsamda şirketin sicil dosyası ve genel kurul toplantı tutanakları dosyaya getirtilmiştir.
Dava, cevap tüm dosya kapsamı deliller birlikte incelenip değerlendirildiğinde, dava konusu ihtilafın; davalı şirkete özel denetçi atanmasına ilişkin koşulların oluşup oluşmadığı noktasında toplandığı görülmüştür.
Türk Ticaret Kanunu 438/1 uyarınca; her pay sahibi, pay sahipliği haklarının kullanılabilmesi için gerekli olduğu takdirde ve bilgi alma veya inceleme hakkı daha önce kullanılmışsa, belirli olayların özel bir denetimle açıklığa kavuşturulmasını, gündemde yer almasa bile genel kuruldan isteyebilir. 2/Genel kurul istemi onaylarsa, şirket veya her bir pay sahibi otuz gün içinde, şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden bir özel denetçi atanmasını isteyebilir.
TTK nun 437 maddesindeki düzenleme;
” 1.Finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetleme raporları ve yönetim kurulunun kâr dağıtım önerisi, genel kurulun toplantısından en az onbeş gün önce, şirketin merkez ve şubelerinde, pay sahiplerinin incelemesine hazır bulundurulur. Bunlardan finansal tablolar ve konsolide tablolar bir yıl süre ile merkezde ve şubelerde pay sahiplerinin bilgi edinmelerine açık tutulur. Her pay sahibi, gideri şirkete ait olmak üzere gelir tablosuyla bilançonun bir suretini isteyebilir.
2.Pay sahibi genel kurulda, yönetim kurulundan, şirketin işleri; denetçilerden denetimin yapılma şekli ve sonuçları hakkında bilgi isteyebilir. Bilgi verme yükümü, 200 üncü madde çerçevesinde şirketin bağlı şirketlerini de kapsar. Verilecek bilgiler, hesap verme ve dürüstlük ilkeleri bakımından özenli ve gerçeğe uygun olmalıdır. Pay sahiplerinden herhangi birine bu sıfatı dolayısıyla genel kurul dışında bir konuda bilgi verilmişse, diğer bir pay sahibinin istemde bulunması üzerine, aynı bilgi, gündemle ilgili olmasa da aynı kapsam ve ayrıntıda verilir. Bu hâlde yönetim kurulu bu maddenin üçüncü fıkrasına dayanamaz.
3.Bilgi verilmesi, sadece, istenilen bilgi verildiği takdirde şirket sırlarının açıklanacağı veya korunması gereken diğer şirket menfaatlerinin tehlikeye girebileceği gerekçesi ile reddedilebilir.
4. Şirketin ticari defterleriyle yazışmalarının, pay sahibinin sorusunu ilgilendiren kısımlarının incelenebilmesi için, genel kurulun açık izni veya yönetim kurulunun bu hususta kararı gerekir. İzin alındığı takdirde inceleme bir uzman aracılığıyla da yapılabilir.
5. Bilgi alma veya inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahibi, reddi izleyen on gün içinde, diğer hâllerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu asliye ticaret mahkemesine başvurabilir. Başvuru basit yargılama usulüne göre incelenir. Mahkeme kararı, bilginin genel kurul dışında verilmesi talimatını ve bunun şeklini de içerebilir. Mahkeme kararı kesindir.
6. Bilgi alma ve inceleme hakkı, esas sözleşmeyle ve şirket organlarından birinin kararıyla kaldırılamaz ve sınırlandırılamaz. ” şeklindedir.
Mahkememizce yapılan yargılama, dava ve cevap dilekçesi ile celp edilen deliller ile emsal … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/… E. Sayılı dosyasında verilen karar ilamı içeriği hep birlikte incelenip değerlendirildiğinde;
Özel denetçi tayin edilebilmesi için TTK nun 438. Maddesindeki şartların gerçekleşmesinin yanında kurucuların veya şirket organlarının kanunu veya esas sözleşmeyi ihlal etmek sureti ile şirketin veya pay sahiplerinin zarara uğratıldığının ikna edici olgular ile inandırıcı bir şekilde ortaya konulması ve denetçi atanması istemine yönelik hakkın şirket sırlarını ifşa edecek şekilde kullanılmaması gerekmektedir. Davacının özel denetçi atanmasına yönelik taleplerine konu hususların … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/… Esas sayılı dosyası ile görülmekte olan genel kurul kararın iptali davasında ve …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/… E. Sayılı dosyasında görülmekte olan sorumluluk davasında tartışılacağı, davacının bu davayı açmakta hukuki menfaati olmadığı anlaşıldığından koşulları oluşmayan özel denetçi tayini talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Harçlar yasası uyarınca belirlenen karar harcı olan 80,70-TL peşin olarak yatırılmış olduğundan bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 9.200,00.-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yokluğunda, dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde kesin olarak verildi. 20/10/2022

Başkan …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır