Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/784 Esas
KARAR NO : 2023/590
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/12/2022
KARAR TARİHİ : 25/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekilinin vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun hükümlerine göre … ’nun işletme hakkı sahibi olduğu, davalının ise işletme hakkı müvekkili şirkette bulunan otoyolları ticari iş yapmak amacıyla kullanmış olan şirket olduğu, işletme hakkı müvekkili şirkette bulunan köprü ve otoyollardan geçişler 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30/5 maddesi kapsamında ücretlendirilmekte ve aynı düzenleme kapsamında ücret ödemeksizin yapılan geçişlerde; icra takibinden sonra yapılan kanuni değişiklik sonrasında geçiş ücretinin dört katı tutarında ceza uygulaması yapıldığı, bununla birlikte geçiş tarihini izleyen 15 günlük sürede geçiş Ücretini ödeyenlere 6001 sayılı Kanun’un 30/7 maddesi uyarınca ceza uygulaması yapıldığı, davalının … plakalı aracıyla 11.01.2020 ile 24.11.2021 tarihleri arasında birçok kez geçiş ücreti ödemeksizin otoyoldan ihlalli geçiş yaptığı, bedeli ödenmeden yapılan geçiş ücretleri 15 günlük sürede ödenmediği için davalı hakkında …. İcra Müdürlüğü 2022/… E. Sayılı dosyasıyla takip başlatıldığı, davalı yanın haksız ve kötü niyetli olarak itiraz ettiği, bunun sonucunda takibin durdurulduğu ve müvekkili şirketin mağduriyetine sebep olunduğu, işletme hakkı müvekkili şirkette bulunan köprü ve otoyollardan geçişler 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30/5 maddesi kapsamında ücretlendirilmekte ve aynı düzenleme kapsamında ücret ödemeksizin yapılan geçişlerde; icra takibinden sonra yapılan kanuni değişiklik sonrasında geçiş ücretinin dört katı tutarında ceza uygulaması yapıldığı, bununla birlikte geçiş tarihini izleyen 15 günlük sürede geçiş ücretini ödeyenlere 6001 sayılı Kanun’un 30/7 maddesi uyarınca ceza uygulaması yapıldığı,işbu davaya konu ihlalli geçişlerin anılan süre içerisinde ödenmediğinin tespit edildiği, icra takibinin dayanağı 6001 sayılı kanunun m.30/5 hükmü olduğundan bu hükme göre, müvekkilinin işletmiş olduğu köprü ve otoyoldan ihlalli şekilde geçilmesi üzerine araç sahibinden geçiş ücretinin 4 katı tutarında ceza tahakkukuyla beraber bu meblağın talebinin mümkün olmadığını, tahakkuk eden 4 katı tutarında cezanın tamamen hukuka ve kanunu uygun olduğunu, Anayasa Mahkemesi’ nin ilamı ile tarafları lehine karar verildiğini, icra takibi ve işbu davanın dayanağını oluşturan 6001 sayılı kanunun m.30/5 hükmünün iptali için yapılan başvuruyu reddetmiş ve söz konusu kanun hükmünün hukuka ve Anayasaya uygunluğunu tasdik ettiği, borçlunun aracında …/… otomatik ödeme sisteminin bulunduğu, müvekkili işletmeci şirketin kusuruyla ücretin çekilemediği iddiasının gerçeği yansıtmadığını, zira …/… bankası ile müvekkili şirketin herhangi bir organik bağının bulunmadığını, …/… bankası bakımından müvekkili şirketin bir üye şirket olduğunu, …/… Bankası çok çeşitli nedenlerden dolayı araç sahiplerinin geçiş ücretlerinde ödeme yapmayabileceğini, davalının haksız ve hukuki dayanaktan yoksun itirazının iptali ile takibin devamına, davalının itirazının kötü niyetli olması ve alacağın likit olması sebebiyle asgari %20 oranında icra inkar ve kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, tüm yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı yana tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP
Davalı tarafa usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen cevap dilekçesi sunmadığı görülmüştür.
DELİLLER:
… na müzekkere yazılarak, … plaka sayılı aracın aktif- pasif mülkiyet bilgilerinin araştırılarak, mahkememize bilgi verilmesi istenilmiştir.
… Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü’ ne müzekkere yazılarak, davalıya ait … plaka sayılı araca ait …/… kartının 11/01/2020 ile 24/11/2021 tarihi ve devamındaki 15 günlük tarih aralığında hesap bakiye hareketlerini gösterir evraklar ile … geçiş ücreti tahsilatlarına ilişkin herhangi bir bankaya verilmiş otomatik ödeme talimatı verilip verilmediği verildi ise ilgili banka bilgilerinin mahkememize bilgi verilmesi istenilmiştir.
… ‘ ne müzekkere yazılarak, davalıya ait … plakalı araçlara ait …nda 11/01/2020 ile 24/11/2021 tarihlerinde ve devamındaki 15 günlük tarih aralığında tüm gün boyu herhangi bir sistem arızasının bulunup bulunmadığı hususunun araştırılarak mahkememize bilgi verilmesi istenilmiştir.
… ‘ na müzekkere yazılarak, davalının … vergi numaralı …
Anonim Şirketi’nin ünvan değişikliğine ilişkin belgelerin araştırılarak mahkememize bilgi verilmesi istenilmiştir.
… İcra Müdürlüğü’ ne müzekkere yazılarak, 2022/… esas sayılı dosyasının mahkememiz dosyasına gönderilmesi istenilmiştir.
Alanında uzman Mali Müşavir bilirkişi … aracılığı ile, 28/04/2023 tarihinde bilirkişi raporu alınmıştır.
GEREKÇE:
Dava, …. İcra Müdürlüğü’nün 2022/… Esas sayılı icra takip dosyasında itirazın iptali istemine ilişkindir.
İcra İflas Kanunu’nun 67. maddesine göre takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir. Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkûm edilir.
İtirazın iptali davalarında dava konusu farklı sebeplere dayanabileceği için görev ve yetki hususu, dava konusunun niteliğine göre HMK ve özel kanunlar çerçevesinde gözetilmesi gerekir.
İtirazın iptali davaları, icra takibine bağlı davalar olup, takibe dayanak belgelere bağlı olarak yargılama yapılır. Yargıtay HGK’nun 11/02/2020 tarih, 2017/19-2076 E. ve 2020/117 K. sayılı ilamında belirtildiği üzere itirazın iptali davaları icra takibine bağlı davalardır. Alacağın varlığının genel hükümlere göre ispatlanması imkânı, takip talebinde yer alan borç sebebinden ve takip dayanağından uzaklaşmak anlamında düşünülmemelidir. Burada sadece icra mahkemesinin dar yetkisi nedeniyle inceleyemediği delillerin genel mahkemede serbestçe ancak borca bağlı olarak ileri sürülmesi olanağının varlığı söz konusu olmaktadır. Bu sebeple itirazın iptali davalarında alacaklı, takipte dayanmadığı belgeler dışındaki başka belgelere dayanamaz. Bu davaların konusu, icra takibine konu alacağın varlığıdır. Bu yönüyle itirazın iptali davalarının alacak davalarından farklı bir yönü bulunmamaktadır.
Davacı alacaklı yararına icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için davalı borçlunun itirazında haksız olması ve alacağın likit olması gerekir. Alacağın likit olmasından kasıt, alacağın belirlenebilir olmasıdır. Bunun yanında davalı borçlu yararına icra inkâr tazminatına hükmedilebilmesi için alacaklının takibinde haksız olması ve kötü niyetli olması gerekir.
Somut olayda takip sebebi ihlalli geçişe dayanmaktadır. Ücretli otoyollardan geçiş sözleşme sorumluluğu doğurmaktadır. Davalı borçlu, ücretli otoyoldan geçerek geçiş ücretini ödeme borcunu yüklenmiş olur. 6001 sayılı Kanun’un 30/5. maddesi “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. Bununla birlikte, bu maddenin yedinci fıkrasına tabi olmak üzere ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlerden, ödemekle yükümlü oldukları geçiş ücreti ile birlikte bu ücretin bir katı ceza tahsil edilir. Ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beşinci günden sonra ise geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte dört katı tutarında ceza, araç sahibine ücret toplama sistemlerinde tanımlı olan bilgiler doğrultusunda, en az on beş gün önceden kısa mesaj, e-posta, ihbarname, e-devlet bildirimi vb. yöntemlerinden en az biriyle bilgi verilir. Bu tutar genel hükümlere göre tahsil edilir.” şeklindedir. Aynı maddenin 7. fıkrasına göre geçiş tarihinden itibaren 15 gün içinde geçiş ücretini ödeyen kişiler hakkında ceza uygulanmaz.
İhlalli geçişlere ilişkin açılan davalar hizmet sözleşmesine dayalı bir para alacağına ilişkin olması sebebiyle TBK md. 89 ve HMK md. 10 hükümleri uyarınca yetkili mahkeme belirlenir.
Yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler uyarınca ücretli otoyollardan geçiş yapan kişiler, geçiş ücretini ödemekle yükümlü olup, ödemenin yapılıp yapılmadığını takip etmek zorundadır. … BAM … HD 2019/… Esas ve 2022/… Karar sayılı ilamında “Geçiş esnasında ödeme olmadığında veya … veya … sisteminden provizyon alınamadığı takdirde gişe çıkışlarındaki bariyerler açılmadığından, davalı ücret ödemeden geçiş yaptığını bilmektedir. … ve … kartlarından para çekilmemesi halinde davalı geçiş ücretini ödemek zorundadır.” şeklinde karar vererek geçiş yapanların ödeme yapmadığını bildiğini kabul etmiştir.
İcra inkâr tazminatına ilişkin olarak ise Yargıtay … HD 2022/… Esas ve 2022/… Karar sayılı ilamında “…bu nedenle davacı şirketin 6001 sayılı Kanun’un 30 uncu maddesinin beşinci fıkrası uyarınca geçiş ücreti ile kesinleşmiş olan dört katı tutarındaki cezadan ibaret olan alacağını takibe konu ettiği, alacak miktarının belirlenebilir (likit) nitelikte olduğu gözetilerek, alacak miktarının tamamı üzerinden davacı lehine icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerekirken…” şeklinde karar vererek, geçiş ücreti ile cezai bedelin likit olduğunu içtihat etmiştir.
Dava konusu takip dosyasının incelenmesinde takibin usul ve yasaya uygun olduğu, davalı borçlunun itirazının ve açılan işbu davanın süresinde olduğu anlaşılmıştır. Takip dayanağı alacak, davalıya ait araç ile davacının işletmesinde olan otoyoldan ücret ödemeksizin geçiş yapılması sebebiyle meydana gelen ihlalli geçiş alacağıdır.
İhlalli geçiş yaptığı iddia edilen … plakalı aracın davalı borçlunun mülkiyetinde olduğu, davalının unvan değişikliği yaptığı trafik sicil ve ticaret sicil kayıtlarının incelenmesinde anlaşılmıştır. Geçiş kayıtlarının incelenmesinde 11/01/2020 – 24/11/2021 tarihleri arasında, … plakalı araç ile 28 kez ücret ödenmeden geçiş yapıldığı görülmüştür. Alanında uzman bilirkişi aracılığıyla yapılan hesaplamada davacının 79,20 TL geçiş ücreti, 316,80 TL cezai bedel alacağının bulunduğu tespit edilmiştir. Takip talebinde işlemiş faiz ve KDV alacağı talep edilmediğinden, bu iki kalem yönünden inceleme yapılmamıştır.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; yukarıda açıklanan sebeplerle davacının işletmesinde bulunan otoyoldan ücret ödemeden geçiş yapılması sebebiyle davalının geçiş bedelleri ve cezai bedelden sorumlu olduğu, takibe karşı yapılan itirazın haksız olduğu kanaatiyle davanın kabulüne; alacağın likit olması ve takibin durması sebebiyle alacağın yüzde yirmisi oranında icra inkâr tazminatına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davanın kabulüne,
-… İcra Müdürlüğü’nün 2022/… Esas sayılı takip dosyasına davalı borçlu tarafından yapılan itirazın iptaline; takibin 396,00 TL asıl alacak üzerinden, asıl alacağa takip tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte devamına,
2-79,20 TL icra inkâr tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar kanunu gereğince dava değeri üzerinden alınması gereken toplam 269,85-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 80,70-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 189,15-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 396,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan; 80,70-TL Başvuru Harcı, 80,70-TL Peşin/nisbi Harcı, 2.000,00-TL Bilirkişi ücreti, 239,25-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 2.400,65.-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Zorunlu arabuluculuk başvurusu nedeniyle devletçe karşılanacak 1.560,00.-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Dair, miktar itibariyle istinaf sınırı altında kaldığından KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 25/09/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır