Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/737 E. 2023/665 K. 25.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/737 Esas
KARAR NO : 2023/665
DAVA : Menfi Tespit (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 28/11/2022
KARAR TARİHİ : 25/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin … Turizm’e ait … pl… otobüsün şoförü olduğunu, 26.01.2019 tarihinde … … yazıhanesinden yolcu alarak yola çıktığını, araçtaki yolculardan … …’ın araç hareket halinde iken ceketini yerleştirmek için ayağa kalktığı sırada otobüsün önündeki aracın aniden fren yapması üzerine müvekkilinde frene bastığını ve ayağa kalkmış olan yolcunun dengesini kaybedip yere düştüğünü, yaralandığını, müvekkilinin kullandığı … … aracın zorunlu trafik sigortası ile Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortasının davalı sigorta şirketi tarafından yapıldığını, kazada yaralanan … …n’a sigorta şirketi tarafından tazminat ödendiğini, … Sigorta A.Ş.’nin ödediği tazminatı müvekkiline rücu ederek …. İcra Müdürlüğünün 2020/… Esas sayılı dosyası ile 16.616,00 TL asıl alacak için takip başlattığını, müvekkilinin uzun yol şoförü olduğundan icra takibinden uzun süre sonra haberi olduğunu ve bu nedenle takibe itiraz edemediğini, … Sigorta A.Ş.’nin Trafik Sigortası Genel Şartları B.4 maddesine göre kendi sigortalısına rücu etmesini gerektiren bir durum söz konusu olmadığını belirterek müvekkilinin davalı sigorta şirketine borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Haksız ve sebepsiz kötü niyetli yapılmış icra takibi sebebiyle %20 icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin davalıya yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; … … vasıtanın Zorunlu Mali Mesuliyet sigortasının bulunduğunu, … …n’ın yaralanması nedeni ile 16.616,00 TL tazminat ödemesi yapıldığını, davacı araç sürücüsünün kaza kapsamında alkol raporunun bulunmadığını ve gerekli ehliyetnameye sahip olmadığının tespit edildiğini, bu nedenle Poliçe Genel Şartları B.4 maddesi gereğince sigortalıya rücu hakkı bulunduğunu beyanla; davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
…. İcra Müdürlüğünün 2020/… Esas sayılı dosyasının örneği, … aracın takyidat bilgileri, poliçe ve hasar dosyası örneği, … Asliye Ceza Mahkemesinin 2019/… esas 2021/… karar sayılı dosyasının bir örneğinin dosyamız arasında olduğu görülmüştür.
Mahkememizin 10/05/2023 tarihli celsesinin 6 nolu ara kararı gereğince dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş olup, bilirkişi heyeti 23/06/2023 tarihli raporunda sonuç ve özet olarak;
“Trafik kazasında, … araç sürücüsü … …’ ün dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı hareket ederek, trafikte önünde seyir halinde olan araçları izlerken hızını trafik durumunun gerektirdiği şartlara uydurmayarak, araç içindeki yolcuların emniyetini düşünerek hareket etmeyerek, ayakta bulunan yolcuların güvenli bir şekilde yerlerine oturmasını beklemeden hareket ederek trafik güvenliğini tehlikeye düşürerek sebep olduğu yaralanmalı trafik kazası olayında, 2918 Sayılı KTK’ nun 47/d (Trafik kurallarına uymama), 2918 Sayılı K.T.K.’ nun 52/ c-d . (takip mesafesi) maddelerini ihlal ettiği anlaşıldığından, meydana gelen trafik kazasında % 20 (Yüzde Yirmi) oranında kusurlu olduğu,
Kazada, yolcu … …n, kaza esnasında aklı selim, hareket halindeki otobüsün içerisinde tedbir almaksızın, kendisini düşmeye karşı koruyacak biçimde tutunmadan ayakta durması durumunda düşebileceğini, düşme sonucu yaralanabileceğini öngörebilecek bir birey olmasına rağmen, tedbirsiz ve özensiz olarak kendi güvenliğini riske atarak hareket halindeki otobüsün içerisinde, kendi can güvenliğini düşünmeden, düşmeye karşı kendisini koruyacak biçimde tutunmayarak, koltukta oturarak emniyet kemerini takmayarak, ayakta durduğu esnada otobüsün aniden durması ile düşerek yaralandığı kaza olayında, tedbirsiz ve özensiz davranarak kendi güvenliğini riske soktuğu, 2918 Sayılı K.T.K.’ nun 78 (emniyet kemeri) maddesini ihlal ettiği anlaşıldığından dolayı, olan kazada %80 (Yüzde Seksen) oranında kusurlu olduğu,
Davalı sigorta şirketinin yetersiz ehliyetname ve alkole dayalı olarak rücu etme şartlarının oluşmadığı, kaldı ki davacının araç sürücüsü olduğu ve araç sürücüsüne sigorta şirketinin rücu etmesinin Zorunlu Mali Mesuliyet Poliçesi Genel Şartları kapsamında mümkün bulunmadığı” yönünde görüş ve kanaat bildirdikleri görülmüştür.
GEREKÇE:
Dava; kaza nedeniyle davalı sigorta şirketi tarafından dava dışı 3. Şahsa yapılan ödemenin davacıdan rücuen tahsili amacıyla başlatılan icra takibine süresinde davacı tarafından itiraz edilmemesi nedeniyle kesinleşen icra takibi yönünden menfi tespit ve takibin iptali taleplerine ilişkindir.
… İcra Müdürlüğünün 2020/… Esas sayılı dosyasının tetkikinden; alacaklı … SİGORTA A.Ş. tarafından … … ve … … aleyhine 16.616,00 TL asıl alacak, 608,31 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 17.224,31 TL üzerinden takip başlatılmış olduğu görülmüştür.
Davacı vekili 05/05/2023 tarihli beyan dilekçesi ile icra takibine konu borcun takipteki diğer borçlu tarafından ödenerek takibin kapatıldığını, menfi tespit davası yönünden davanın konusuz kaldığını, ancak yargılama giderleri ve vekalet ücreti yönünden davanın açıldığı sırada tarafların haklılık durumuna göre karar verileceğinden bu anlamda yargılamaya devam edilmesini talep etmiştir.
Dosya kapsamında mevcut tüm deliller ve mahkememizce aldırılan 23/06/2023 tarihli bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde; davalı … Sigorta A.Ş. nezdinde dava dışı sigortalısı … …’e ait … … Otobüsün 11.06.2018 başlangıç – 11.06.2019 bitiş tarihli kaza tarihini kapsar … sayılı poliçe ile Zorunlu Mali Mesuliyet sigortası mevcut olduğu, 26.01.2019 tarihinde davacı … …’ün sevk ve idaresinde bulunan … … vasıta içinde yolcu olarak bulunan … …’nın otobüs içinde düşerek yaralandığı ve … Sigorta A.Ş. tarafından yaralanan şahsa Zorunlu Mali Mesuliyet poliçesi teminatı kapsamında maluliyet tazminatı olarak 16.616,00 TL ödeme yapıldığı, davalı sigorta şirketinin Zorunlu Mali Mesuliyet sigorta poliçesinin tarafı bulunan araç maliki olan sigortalısı … … ile araç sürücüsü … …’e rücu ederek …. İcra Müdürlüğünün 2020/ … Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlattığı, sigorta şirketinin davaya cevap dilekçesinde, araç sürücüsünün yeterli ehliyete sahip olmadığının belirlendiği ve alınmış bir alkol raporunun bulunmadığından dolayı Zorunlu Mali Mesuliyet Poliçesi Genel Şartları B4 maddesi kapsamında rücu edildiği beyan edilmişse de; Poliçe Genel Şartları B4 maddesi Sözleşmenin tarafı sigortalıya rücu hakkını belirli şartlarla tanıdığı, sigorta şirketinin genel şartlar kapsamında araç sürücüsüne rücu hakkı bulunmadığı, Genel Şartlar B4 maddesinde yer alan olguların tespit edilmesi halinde sigorta şirketinin sadece sigortalısına rücu hakkı doğacağı dikkate alındığında; somut uyuşmazlıkta araç sürücüsü … …’ün otobüs kullanma ehliyetinin mevcut olduğu ve ehliyetnamenin davacı vekili tarafından 05.05.2023 tarihli dilekçe ekinde ibraz edilmiş olduğu, araç sürücüsünün alkollü olduğuna dair herhangi bir delil ve belgenin mevcut olmadığı, davalı şirketin yetersiz ehliyet ve alkole dayalı olarak rücu etme şartlarının oluşmadığı, kaldı ki açıklandığı üzere davacının araç sürücüsü olduğu ve araç sürücüsüne sigorta şirketinin rücu etmesinin Zorunlu Mali Mesuliyet Poliçesi Genel Şartları kapsamında mümkün olmadığı,
İcra takibine konu borcun takipteki diğer borçlu tarafından ödenerek takibin kapatıldığı ve işbu menfi tespit davası yönünden davanın konusuz kaldığı anlaşılmakla; yukarıda açıklanan sebeplerle davalının davacı aleyhine icra takibi başlatmakta haksız olduğu kanaatine varılmış olup, dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına, şartları oluşmadığından kötü niyet tazminatı talebinin reddine, başlangıçtaki haklılık durumu dikkate alındığında davalı taraf davanın açılmasına sebebiyet vermiş olduğundan yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HUAK 18/A-(13) Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için görüşme yapılamaması veya iki saatten az süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşamamaları hâllerinde, iki saatlik ücret tutarı Tarifenin Birinci Kısmına göre Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenir. İki saatten fazla süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşamamaları hâlinde ise iki saati aşan kısma ilişkin ücret aksi kararlaştırılmadıkça taraflarca eşit şekilde uyuşmazlığın konusu dikkate alınarak Tarifenin Birinci Kısmına göre karşılanır. Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen ve taraflarca karşılanan arabuluculuk ücreti, yargılama giderlerinden sayılır.” ve (14). Fıkrası: “Bu madde uyarınca arabuluculuk bürosu tarafından yapılması gereken zaruri giderler; arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılması hâlinde anlaşma uyarınca taraflarca ödenmek, anlaşmaya varılamaması hâlinde ise ileride haksız çıkacak taraftan tahsil olunmak üzere Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanır.” hükümleri gereğince arabuluculuk gideri olarak Arabuluculuk Dava Şartı Dosya No:2022/… sayılı dosyasından arabulucuya 3.120,00-TL tarife bedeli üzerinden kesilen Serbest Meslek Makbuzu doğrultusunda ödeme yapıldığı görülmüş olup, dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmişse de; davalı taraf davanın açılmasına sebebiyet vermiş olmakla, başlangıçtaki haklılık dikkate alınarak davalı aleyhine arabuluculuk giderinin yükletilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Dava konusuz kaldığından KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2- Şartları oluşmadığından kötü niyet tazminatı talebinin REDDİNE,
3-Karar tarihinde alınması gereken 269,85 TL karar ve ilam harcının peşin alınan 294,15 TL peşin harçtan mahsubu ile fazla yatırılan 24,30‬ TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Davalı taraf davanın açılmasına sebebiyet verdiğinden ve davacı kendini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari ücret tarifesine göre belirlenen 17.224,31 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından aşağıda dökümü yapılan 4.497,65-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından bu dava nedeniyle yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
7-Artan Gider Avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
8-Zorunlu arabuluculuk başvurusu nedeniyle devletçe karşılanan 3.120,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, miktar itibariyle KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 25/10/2023

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza

YARGILAMA GİDERLERİ HARÇ BEYANI
80,70 TL BAŞVURMA HARCI 294,15 TL PEŞİN HARÇ
269,85 TL KARAR HARCI – 24,30‬ TL FAZLA HARÇ
11,50 TL VEKALET HARCI 269,85 TL KARAR VE İLAM HARCI
25,60 TL VEKALET HARCI
4.000,00 TL BİLİRKİŞİ ÜCRETİ
+ 110,00‬ TL TEBLİGAT ÜCRETİ
4.497,65 TL TOPLAM