Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/427 Esas
KARAR NO : 2023/728
DAVACI : … … – 16403704094
DAVA : Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti
DAVA TARİHİ : 06/07/2022
KARAR TARİHİ : 15/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının, … ‘den emekli Asb.Kd.Bçvş olduğu, davacı tarafından davalı kooperatife gönderilen 14.02.2001 tarihli üyelik şartlarının sorulduğu yazıya cevaben 02.04.2001 tarihinde kooperatif tarafından gönderilen yazıda, üyelik şartlarının ana sözleşmenin 10. maddesinde belirtildiği, ana sözleşmenin 11. Maddesi gereğince gerekli ödemenin yapılması ile üyeliğin gerçekleşeceği şeklinde bilgilendirme yapıldığı, davacının ilk kez 23.11.2017 tarihinde üyelik başvurusu yaptığı, üyelik şartlarını taşımasına rağmen talebinin reddedildiği, davacının … Noterliğinden 08.06.2022 tarihli ihtarname göndererek 7 gün içinde ilk başvuru tarihi esas alınarak her yeni ortağın ödemesi gereken katılım payının bildirilmesi ve üyeliğe kabul işleminin başlatılmasını aksi taktirde yasal yollara başvuracağını ihtar ettiği, bu ihtarnamenin 10.06.2022 tarihinde tebliğ edildiği ve herhangi bir cevap verilmediği, Davacının kooperatif ana sözleşmesinin 10. Maddesinde belirtilen üyelik şartlarını taşıdığı, üyelik başvurusunun reddedilmesinin Kooperatifler Kanunu 1. maddesinde düzenlenen değişir ortaklı değişir sermayeli ortaklık ve açık kapı ilkelerine aykırı olduğu, bu ilkenin amacının üyelik şartlarını taşıyanların üye olmasını, çıkmak isteyenlerin de kolayca çıkabilmesini sağlamak olduğu, kooperatif ortaklığına kabulün YK kararı ile olacağı, ancak kooperatif ortaklığının eylemli olarak yani zımnen de kazanılabileceği, davacının ilk kez 23.11.2017 tarihinde başvurduğu dikkate alınarak bu tarih itibariyle ortaklık koşullarını sağladığı, aynı şartları sağlayan diğer kişilerin başvuruları kabul edilirken, davacının başvurusunun reddedilmesinin hukuka aykırı olduğu, davacının davalı kooperatifin alanında konutu bulunduğu, bu sebeple şehir merkezinde ormanlık alanda bulunan kooperatif alanlarının kıymetli olduğunu, site içinde bir çok işletme bulunduğu, kooperatif mülkiyetinde bulunan daire, otopark, yeşil alan gibi yerlerin satışa çıkarılması sebebiyle davacının konutunun da değerinin düşeceği, bu satışlar öncelikle kooperatif üyelerine yapıldığı için davacının ön alım hakkından da yararlanamadığı belirtilerek, satışa çıkarılan taşınmaz listesinde yer alan satışların durdurulmasını talep ettikleri, aksi taktirde üyelik talebi kabul edilse bile söz konusu taşınmazların düşük bedellerle satılmış olacağından davacının zarar göreceğini beyanla; ihtiyati tedbir yoluyla satışların durdurulmasını, davacı … …’in ortaklığının tespitine ve kaydına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalıya usulüne uygun tebligata rağmen davaya süresi içerisinde cevap dilekçesi sunmadığı görülmüştür.
DELİLLER:
… Noterliğinin … yevmiye nolu 08/06/2022 tarihli ihtarname örneği, 23/11/2017 tarihli talep dilekçesi ve 20/10/2017 tarihli talebe cevap dilekçesi örneğinin dosyamız arasında olduğu görülmüştür.
… Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/… Esas sayılı dosyasının bir örneğinin gönderildiği görülmüştür.
Mahkememizin 23/08/2022 tarihli ara kararı ile davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin reddine dair karar verildiği, davacı vekilinin kararı istinaf ettiği, … BAM … Hukuk Dairesinin 2022/… Esas 2022/… Karar sayılı 26/10/2022 tarihli kararı ile istinaf taleplerinin reddine dair karar verildiği görülmüştür.
… nden dosyamıza gönderilen 20.07.2022 – tarihli … sayılı yazı ve eklerinin tetkikinden; kooperatifin son unvanının TASFİYE HALİNDE … KOOPERATİFİ olduğu, son tescilin 29.04.2022 tarihinde yaptırdığı belirtilmiş ve kooperatif bilgilerini içeren CD eklendiği görülmüştür.
Davacının … Noterliğinden 08.06.2022 tarih ve … yevmiye nolu davalı kooperatife gönderdiği ihtarnamede, ihtar eden/davacı … …’in Yeni levent sitesi 19. Blok 13 nolu daire maliki olduğu 2001 yılında üyelik şartlarını sorup yazılı cevap aldığı, 23.11.2017 tarihinde ortaklık başvurusu yaptığı, ana sözleşmedeki üyelik koşullarını taşımasına rağmen başvurusunun reddedildiği, talebinin reddedilmesinin Kooperatifler Kanunu 1. maddesinde düzenlenen değişir ortaklı değişir sermayeli ortaklık tanımına ve açık kapı ilkesine aykırı olduğu, 7 gün içinde üyelik için ödenmesi gereken katılım payının bildirilmesini ve ilk başvuru tarihi esas alınarak üyelik kabul işlemlerinin başlatılmasını, aksi taktirde ilgililer hakkında hukuki, idari, cezai işlemler başlatacaklarını ihtar ve talep edilmiştir. Dosyada bulunan ihtar tebliğ mazbatasından ihtarnamenin kooperatife 10.06.2022 tarihinde tebliğ edildiği görülmüştür.
Davacının noter ihtarına eklediği 23.11.2017 tarihli dilekçesi ve kooperatifin 20.10.2017 tarihli cevabi yazısının tetkikinden; Kooperatifin cevabi yazısında, müracaatın adi yazılı şekilde olduğu, usüle uygun olmadığı, müracaat sahibinin 19.Blok D-13 nolu daireyi 2000 yılında satın almış olmakla birlikte kooperatif ortaklık haklarını devraldığına dair belge sunmadığı, öte yandan daireyi davacıya satan İhsan …’in 12.07.2000 tarihli Yönetim Kurulu kararı ile ortaklıktan ihraç edilerek üye kayıt defterine işlendiği, böylece sona ermiş bir ortaklık hakkını devralmanın mümkün olmayacağı gözetilerek müracaatın reddine şeklinde cevap verildiği görülmüştür.
Davacının sunduğu kimlik fotokopisinden, emekli astsubay olduğu, davalı kooperatifin 02.04.2001 tarihli cevabi yazısından ise davacının 14.02.2001 tarihinde üyeliğe kabul şartlarını yazı ile sorduğu, cevaben ana sözleşmenin 10 ve 11. maddeleri gereğince, üyelik şartlarının medeni hakları kullanma ehliyetine sahip gerçek kişi olmak, ordu mensubu olmak, yeni levent sitesinde konut maliki olmak şeklinde olduğu, bunların ve daireyi kooperatif üyesinden satın aldığını belgelemek durumunda üyelik durumunun Yönetim Kurulu tarafından görüşüleceği, ayrıca ortakların her birine ait o tarihe kadar ödenmiş olan eşit miktarı bir defada ödemek şartıyla üyelik durumunun tesis edilmiş olacağı belirtildiği görülmüştür.
Mahkememizin 30/11/2022 tarihli celsesinin 6 nolu ara kararı gereğince dosya üzerinde bilirkişi marifetiyle inceleme yapılmasına karar verilmiş olup, bilirkişinin 19/10/2023 tarihli raporunda sonuç ve özet olarak;
“Davacının, Kooperatifler Kanunu 8. maddesinde ve davalı kooperatif ana sözleşmesinin 10.maddesinde aranan üyelik şartlarını gerek 10.08.2017 başvuru tarihi itibariyle gerekse dava tarihi itibariyle taşıdığı, davalı kooperatifin davacının üyelik talebini reddetmesinin hem kooperatifin değişir ortaklı değişir sermayeli yapısına, hem de kooperatif ortaklığının şartlarını düzenleyen Kooperatifler Kanunu 8. Maddesi ve ana sözleşme 10. maddesine aykırı olduğu” yönünde görüş bildirdiği görülmüştür.
GEREKÇE:
Dava; kooperatif üyeliğinin tespiti istemine ilişkindir.
Davacı … …’in 14.02.2001 tarihinde kooperatife başvurarak üyelik koşulları hakkında bilgi istediği, kooperatifin 02.04.2001 tarihinde kooperatif ortaklık şartları hakkında bilgi verdiği, davacının gerek bu başvurusunda gerekse bu başvuru ve cevaptan sonra uzun süre kooperatif ortaklığına kabul talebinde bulunmadığı, davacının kooperatif ortaklığı için ilk talebi 10.08.2017 tarihli dilekçe ile yapılmış olup davalı kooperatifin dosyada örneği bulunan 20.10.2017 tarihli cevabi yazısı ile ortaklık talebinin reddedildiği, davacının 23.11.2017 tarihli dilekçe ile tekrar üyelik talebinde bulunduğu, bu dilekçenin aynı tarihte kooperatif kaşe ve imzası ile teslim alındığı, Kooperatifin yazılı cevabında davacının ilk kez 10.08.2017 tarihi itibariyle üyelik talebinde bulunduğu kabul edilerek, bu müracaatının reddedildiği görülmüştür.
Kooperatif ortaklık koşulları Kooperatifler Kanunu 8. maddesinde;
“A) Ortaklığa girme şartları ve ek ödemeler:
1. Ortaklığa girme şartları ve ortak sayısı:
Madde 8 – (Değişik: 6/10/1988 – 3476/2 md.) Kooperatif ortaklığına girmek için gerçek kişilerin medeni hakları kullanma yeterliliğine sahip olmaları gerekir. Ortak olmak isteyen gerçek ve tüzelkişiler, kooperatif ana sözleşmesi hükümlerini bütün hak ve ödevleriyle birlikte kabul ettiklerini belirten bir yazı ile kooperatif yönetim kuruluna başvururlar. (Ek cümle:21/10/2021-7339/1 md.) Yönetim kurulu başvuruyu bir ay içinde sonuçlandırır ve başvuru sahibine kararı taahhütlü mektupla veya elden imza karşılığında tebliğ eder. Kooperatif, ortaklarına kendi varlığı dışında şahsi bir sorumluluk veya ek ödemeler yüklüyor ise ortak olmak isteği, bu yükümlerin yazılı olarak kabul edilmesi halinde değer taşır.
Yönetim Kurulu; ortaklar ile ortak olmak için müracat edenlerin anasözleşmede gösterilen ortaklık şartlarını taşıyıp taşımadıklarını araştırmak zorundadır.” düzenlemesi mevcuttur.
Davalı kooperatifin ana sözleşmesinin Kooperatife ortak olma şartlarını düzenleyen 10.maddesi; “1-Kooperatife ortak olabilmek için gerçek kişi veya 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu 9.maddesinde sayılan tüzel kişilerden olmak, 2-Ordu mensubu (subay, Askeri memur, Astsubaylarla bunların müstafi ve emeklileri dul ve yetimleri ile Ordu’da görevli sivil memur ve müstahdemleri) olmak, 3-… sitesinde konut maliki olmak.” şeklindedir.
Somut uyuşmazlıkta davacı, davalı kooperatife üye olma şartlarını taşımasına rağmen üyelik talebinin hukuka aykırı olarak reddedildiğini belirterek kooperatif üyeliğinin tespitini talep etmiştir. Kooperatifler Kanunu 8. maddesinde kooperatif ortaklığı için medeni hakları kullanma yeterliliği aramış olup; fiil ehliyeti olarak bilinen medeni hakları kullanma ehliyetinin koşulları ayrıt etme gücüne sahip olmak, ergin olmak ve kısıtlı olmamaktır. Emekli astsubay olduğu gözetilerek medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olan, Kooperatif ana sözleşmesi 10. maddesinde kooperatif ortaklığına kabul için aranan gerçek kişi olmak, ordu mensubu olmak ve … sitesinde konut sahibi olmak koşullarının tümünü taşıyan davacının, başvuru tarihi itibariyle kooperatif ortaklığına kabul edilmemesinin kanuna ve ana sözleşmeye uygun düşmediğinin bilirkişi raporu ile de sabit olduğu, kaldı ki aksinin davalı tarafından ispatlanamadığı anlaşılmakla; davanın kabulü ile davacının davalı kooperatif üyesi olduğunun tespitine dair karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
DAVANIN KABULÜ İLE,
Davacının davalı kooperatif üyesi olduğunun tespitine,
1-Karar tarihinde alınması gereken 269,85 TL karar ve ilam harcının peşin alınan 80,70 TL peşin harçtan mahsubu ile eksik kalan 189,15 TL harcın davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
2-Davacı tarafından bu dava sebebi ile aşağıda dökümü yapılan 2.392,75‬-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Davalı tarafından bu dava sebebi ile yapılan giderlerin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı vekil ile temsil edildiğinden karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT gereğince 17.900,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 15/11/2023

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza

YARGILAMA GİDERLERİ HARÇ BEYANI
80,70 TL BAŞVURMA HARCI 80,70 TL PEŞİN HARÇ
11,50 TL VEKALET HARCI + 189,15 TL EKSİK HARÇ
11,50 TL VEKALET HARCI 269,85 TL KARAR VE İLAM HARCI
25,60 TL VEKALET HARCI
80,70 TL PEŞİN HARÇ
182,75‬ TL TEBLİGAT ÜCRETİ
+ 2.000,00 TL BİLİRKİŞİ ÜCRETİ
2.392,75‬ TL TOPLAM