Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/336 E. 2023/144 K. 06.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/336 Esas
KARAR NO : 2023/144
DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 31/05/2022
KARAR TARİHİ : 06/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; Müvekkili şirkete … … nolu zorunlu mali mesuliyet sigorta poliçesi ile sigortalı bulunan davalının maliki bulunduğu … plaka sayılı aracın ehliyetsiz sürücü yönetiminde iken 25/06/2021 tarihinde … plaka sayılı araca çarparak hasar verdiğini, hasar gören aracın kasko sigorta poliçesini temin etmiş bulunan … Sigorta A.ş’nin talebi üzerine 24/09/2021 tarihinde sigorta şirketine 13.009,38-TL’sinin ödenmiş bulunduğunu, söz konusu ödemeden sonra davalıya ödeme konusunda başvurulmuş ise de herhangi bir ödeme yapılmadığından, hakkında …. İcra Müdürlüğü’nün 2021/… esas sayılı dosyası ile ilamsız icralara müstenit haciz yolu ile 13.009,38-TLsi asıl alacak, 292,00-TLsi işlemiş reeskont avans faizi olmak üzere toplam 13.1301,00-TL bedelli icra takibi yapıldığını, icra takibine vaki itiraz üzerine takibin durduğunu, takibin durması üzerine arabuluculuğa …vurulduğunu, arabuluculuktan olumlu sonuç alınamadığını, Karayolları Trafik Kanununun 95. Maddesi ve trafik sigortası poliçesi genel şartları gereğince sürücünün ehliyetsiz olması, poliçe genel şartlarına aykırılık teşkil ettiğinden, sigorta şirketinin ödemek zorunda kaldığı tazminatın rücuen tahsilini isteme hakkının olduğunu, işbu nedenlerle TTK’nın ilgili hükümlerine göre kanuni halefiyet iktisap etmiş bulunan müvekkili şirket tarafından itirazın iptali zımnında mahkemeye …vurmak gerekmiş olduğunu, …. İcra Müdürlüğü’nün 2021/… esas sayılı dosyasına vaki itirazın iptali ile takibin devamına, yargılama masrafları ile avukatlık ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde ;davacı tarafından müvekkiline karşı itirazın iptali davası açılmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu, söz konusu davada husumet itirazlarının bulunduğunu, müvekkili … … A.Ş. 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu’na (“6361 sayılı Kanun”) uygun olarak kurulmuş bir finansal kiralama şirketi olduğunu, Müşterileriyle (finansal kiracı) 6361 sayılı Kanun gereği finansal kiralama sözleşmesi akdederek finansman sağladığını, Müvekkili şirket ile dava dışı … … arasında 20/11/2017 tarihinde 130107 numaralı “Finansal Kiralama Sözleşmesi” akdedildiğini, ve bu sözleşmeyle kazaya karışan … plakalı traktörün 60 (altmış) ay süreyle … …’a kiralandığını, Finansal kiracı … …’ın 15.04.2021 tarihinde vefat etmesi üzerine; … … mirasçısı oğul … …’ın anılan finansal kiralama sözleşmesinin tarafı olduğunu ve anılan finansal kiralama sözleşmesinin … … üzerinden devam etmekte olduğunu, 6361 sayılı kanunun 24. Maddesinde ; ‘Malın sözleşme süresi içinde hasar ve ziyaı sorumluluğu kiracıya aittir’ demekle kira süresince kiralanan malda meydana gelen her türlü hasar ve ziyanın kiracıya ait olduğunun hüküm altına alındığını, huzurdaki yargılamanın itirazın iptali davası olup, davacının …. İcra Müdürlüğü’nün 2021/ … E. Sayılı icra dosyasıyla hem müvekkili hem dava dışı finansal kiracı … … aleyhine icra takibi …lattığını, 25/06/2021 tarihli kaza tutanağında sürücünün dava dışı finansal kiracı … … olduğu belli olmasına ve icra takibinde borçlu olarak kendisinin de yer almasına rağmen, huzurdaki dava sadece müvekkili şirket aleyhine ikame edildiğini, bu itibarla, kaza tarihinde traktör dava dışı finansal kiracı … … tarafından işletildiğinden, davaya konu …. İcra Müdürlüğü’nün 2021/ … E. Sayılı icra dosyasıyla talep edilen rücuen tazminatla ilgili müvekkili şirketin herhangi bir sorumluluğu bulunmadığını, bu sebeplerle müvekkiline husumet atfedilemeyeceğinden pasif husumet yokluğu nedeni ile davanın usulden reddine karar verilmesini, davanın dava dışı … …’a ihbar edilmesini talep ettiklerini, davaya karışan aracın finansal kiralamaya konu olup işletenlik sıfatı uzun süreli kiralamalarda finansal kiracıda olduğunu, meydana gelen kaza sebebiyle oluşan zarardan sorumluluğun hukuken dava dışı finansal kiracıya ait olduğunu, müvekkili şirketin meydana gelen kazada herhangi bir kusurunun olmadığını, müvekkili aleyhine ikame edilen benzer davada davanın reddine karar verildiğini, davacının kötü niyetli olarak bu davayı ikame ettiğini, izah edilen nedenler ile müvekkili şirket bakımından husumet yokluğu nedeni ile davanın usulden reddine, mahkeme aksi kanaatte ise esasa dair cevapları ve sunmuş oldukları emsal Yargıtay kararları doğrultusunda açılan davanın esastan reddine, davacı taraf hakkında icra dosyasına konu alacağın %20’sinden az olmamak kaydıyla kötü niyet tazminatına hükmedilmesini, masraf ve vekalet ücretinin davacı uhdesinde tahminline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
… Sigorta A.ş’ye müzekkere yazılarak … plaka sayılı araca ilişkin 25.06.2021 tarihli kaza ile ilgili … no’lu hasar dosyasının gönderilmesi istenilmiştir.
… ‘na müzekkere yazılarak … ve … plaka sayılı araçların mülkiyet bilgilerinin mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
Tarafların ticaret sicil kayıtları incelenmiştir.
…. İcra Dairesi’nin 2021/… esas sayılı takip dosyası incelenmek üzere dosya içerisine alınmıştır.
14/12/2022 tarihinde Adli Tıp … İhtisas Dairesi’nden kusura ilişkin rapor alınmıştır.
GEREKÇE:
Dava; …. İcra Müdürlüğü’nün 2021/… esas sayılı dosyasında itirazın iptali istemine ilişkindir.
İcra İflas Kanunu’nun 67. maddesine göre takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye …vurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir. Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkûm edilir.
İtirazın iptali davalarında dava konusu farklı sebeplere dayanabileceği için görev ve yetki hususu, dava konusunun niteliğine göre HMK ve özel kanunlar çerçevesinde gözetilmesi gerekir.
İtirazın iptali davaları, icra takibine bağlı davalar olup, takibe dayanak belgelere bağlı olarak yargılama yapılır. Yargıtay HGK’nun 11/02/2020 tarih, 2017/19-2076 E. ve 2020/117 K. sayılı ilamında belirtildiği üzere itirazın iptali davaları icra takibine bağlı davalardır. Alacağın varlığının genel hükümlere göre ispatlanması imkânı, takip talebinde yer alan borç sebebinden ve takip dayanağından uzaklaşmak anlamında düşünülmemelidir. Burada sadece icra mahkemesinin dar yetkisi nedeniyle inceleyemediği delillerin genel mahkemede serbestçe ancak borca bağlı olarak ileri sürülmesi olanağının varlığı söz konusu olmaktadır. Bu sebeple itirazın iptali davalarında alacaklı, takipte dayanmadığı belgeler dışındaki …ka belgelere dayanamaz. Bu davaların konusu, icra takibine konu alacağın varlığıdır. Bu yönüyle itirazın iptali davalarının alacak davalarından farklı bir yönü bulunmamaktadır.
Davacı alacaklı yararına icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için davalı borçlunun itirazında haksız olması ve alacağın likit olması gerekir. Alacağın likit olmasından kasıt, alacağın belirlenebilir olmasıdır. Bunun yanında davalı borçlu yararına icra inkâr tazminatına hükmedilebilmesi için alacaklının takibinde haksız olması ve kötü niyetli olması gerekir.
Dava konusu takip dosyasının incelenmesinde; takibin usul ve yasaya uygun olduğu, davalı borçlunun itirazının ve davacı alacaklının açtığı işbu davanın süresinde olduğu anlaşılmıştır.
Davacı sigorta şirketi, 25/06/2021 tarihinde meydana gelen trafik kazası sebebiyle, dava dışı sigorta şirketine 24/09/2021 tarihinde ödediği bedelin rücunu talep etmiştir. İcra dosyasında davalı malik ile birlikte dava dışı sürücü de borçlu olarak gösterilmiştir. Her ne kadar davalı taraf finansal kiralama sözleşmesi kapsamında uzun süreli kiralama sebebiyle işleten sıfatının bulunmadığını ve bu sebeple sorumluluğunun doğmadığını iddia etmiş ise de, davacı taraf haksız fiil hükümlerine değil, sözleşme ilişkisine dayanmıştır. Davacının dayandığı sigorta sözleşmesinin sigortalısı davalı taraftır. Sözleşmenin nispiliği ilkesi gereği davalı taraf aracın işleteni olsun ya da olmasın sözleşmenin tarafı sıfatıyla rücu talebinden sorumludur.
Yargılama sürecinde davacı taraf, dava dışı borçlu sürücü tarafından borcun ödendiğini beyan ederek davanın konusuz kaldığını öne sürmüştür. İcra dosyasının incelenmesinde 23/11/2022 tarihinde dava dışı borçlunun icra dosyasında 18.925 TL ödeme yaptığı ve dosya borcunun kapatıldığı anlaşılmıştır. Dava konusu takip dosyasında borcun ödenmesi sebebiyle dava konusuz kaldığından esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. İtirazın iptali talebi konusuz kaldığından, feri nitelikteki icra inkâr ve kötü niyet tazminatı talepleri hakkında da karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Davacı vekili son celsede vekâlet ücreti taleplerinin bulunmadığını, ancak yargılama gideri taleplerinin devam ettiğini; davalı vekili ise, davacının haksız olması sebebiyle yargılama gideri ve vekâlet ücreti taleplerinin bulunduğunu beyan etmiştir. HMK md. 331 uyarınca davanın konusuz kalması halinde, dava tarihindeki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderleri hakkında karar verilir. Somut olayın incelenmesinde davalının, dava dışı sürücüye aracı kiraladığı; aracın sigorta sözleşmesinin taraflarının ise davacı ve davalı olduğu anlaşılmıştır. Meydana gelen kazadaki kusur durumlarının tespiti hususunda hazırlanan ATK raporunda dava dışı sürücünün tam kusurlu olduğu tespit edilmiştir. Yine kazanın meydana geldiği sırada dava dışı sürücünün ehliyetinin bulunmadığı görülmüştür. Aracın zorunlu trafik sigortacısı olan davacının, dava dışı sürücünün ehliyetinin bulunmaması sebebiyle, yaptığı ödemeleri sigortalıya rücu hakkı bulunmaktadır. Yukarıda açıklandığı üzere davalı malik uzun süre kiralama sebebiyle işleten sıfatında bulunmasa da, sigorta sözleşmesinin tarafı olarak davacının rücu talebinden sorumludur.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak birlikte değerlendirildiğinde; yukarıda açıklanan sebeplerle davanın konusuz kalması sebebiyle esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş ve dava tarihi itibariyle davacının haklı olduğu kanaatiyle yargılama giderleri davalıdan alınarak davacıya verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Dava konusuz kaldığından esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
2-Esas hakkında karar verilmediğinden icra inkar tazminatı ve kötü niyet tazminatı hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
3-Harçlar kanunu gereğince dava değeri üzerinden alınması gereken toplam 908,59-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 160,64-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 747,95-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafın talebi bulunmadığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
5-Davacı tarafından yapılan; 1.500,00-TL Adli Tıp Kurumu ödemesi , 160,50-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 1.660,50TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan; 80,70-TL başvuru Harcı, 160,64-TL Peşin/nisbi Harcı, olmak üzere toplam 241,34TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Zorunlu arabuluculuk …vurusu nedeniyle devletçe karşılanacak olan arabuluculuk ücreti için henüz sarf kararı düzenlenmediği gözetilerek, sarf kararı mahkememiz dosyasına ibraz edildiğinde, sarf kararında belirtilen bedelin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Dair, miktar itibariyle istinaf sınırı altında kaldığından KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 06/03/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır