Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/174 E. 2023/321 K. 15.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/174 Esas
KARAR NO : 2023/321
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/03/2022
KARAR TARİHİ : 15/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; … (“Otoyol”)’nun işletmesi davacı müvekkili şirket tarafından yürütüldüğünü, davalı-borçlu şirkete … plakalı araç ile muhtelif tarihlerde ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler yapıldığını,geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerine, 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30. maddesinin 7. Fıkrası gereğince, ihlalli geçiş tarihinden itibaren on beş günlük süre içerisinde geçiş bedellerini cezasız olarak ödeyebilme imkânı verilmekte ise de, işbu davaya konu ihlalli geçiş ücretlerinin anılan süre içerisinde ödenmediğinin tespit edildiğini, geçiş ücretlerinin süresi içerisinde ödenmemesi üzerine müvekkili şirketçe; davalı-borçlu şirket aleyhine …. İcra Müdürlüğü 2021/… E. sayılı dosyası ile ödenmeyen geçiş ücretleri ve geçiş ücretlerine 6001 Sayılı Kanunun 30/5 maddesi uyarınca tahakkuk ettirilen gecikme cezası alacağının tahsili amacıyla icra takibi başlatıldığını, ancak Davalı-borçlu-şirketin, “borcun tamamına,faize,faiz oranına ve her türlü ferilerine” itiraz ettiğini, ilgili İcra Müdürlüğünce de söz konusu itirazın süresinde olması halinde takibin durdurulmasına karar verildiğini, davalı-borçlu şirketin itirazları zaman kazanma amacı ile haksız ve kötüniyetle yapılmış olduğundan, taraflarından süresi içerisinde itirazın iptali davası açıldığını,kendi ihmal ve kusurunun sonuçlarından davacı müvekkili şirketin sorumlu tutmaya çalışmasının kabul edilemez olduğunu, davalıya ait araçların otoyolu kullandığı anlarda …/… hesaplarının müsait olmadığını, …/… hesabını müsait tutmak ve geçiş ücretini ödemeye yetecek bakiye bulundurmanın davalı-borçlu şirketin sorumluluğunda olduğununu, bununla birlikte otoyoldaki tüm levha ve uyarılarla yolun genel durumuna dikkat ederek araç kullanmanın araç sahiplerinin ve sürücülerin kendi sorumluluğunda olduğunu, benzer şekilde KGM ve davacı-alacaklı müvekkili şirket tarafından yapılan ilanların da vatandaşa yeterli bilgilendirmeyi sağladığını, ayrıca Davacı-Alacaklı Müvekkil şirketçe, Davalı-Borçluya ait plakalara tanımlı … hesabına ilişkin provizyon sorgusu kontrolünün yapıldığını, geçişlere ilişkin provizyon sorgusunun “İptal Ürün/Kayıt Bulunamadı- Talimat Onayı Verilmemiş/Kayıt Bulunamadı- Aktif talimat bulunamadı” sonucu ile döndüğünün anlaşıldığını, … nun işletiminden sorumlu olan Davacı-Alacaklı Müvekkil Şirket, köprü ve otoyollardan ihlalli geçiş ücretini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerine ilişkin işlemleri, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü’nün Hizmetleri Hakkında Kanun’a (“6001 Sayılı Kanun”) uygun şekilde yürüttüğünü, dosya kapsamındaki ihlalli geçiş tarihlerinde cezalar hakkında sorgulama yapılabilecek ve müvekkili şirkete ödeme yapılabilecek kanalların açık olduğunu, davalı-borçlunun mesleği/ticari işi gereği ücretli otoyolu kullanmakta olup, araçların ticari amaçla kullanıldığını, talep ettikleri ticari faizin ve KDV’nin uygun olduğunu, İİK md.67/2 uyarınca icra inkar tazminatı şartları oluşmuş olup, davalı- borçlu şirket aleyhine alacak ile birlikte en az %20 icra inkâr tazminatına hükmedilmesi gerektiğini, arabuluculuk görüşmelerinin ”anlaşamama” ile sonuçlanmış davalı borçlu hakkında eldeki davayı açmaktan başka yol kalmadığını beyanlarla davalı-borçlunun …. İcra Müdürlüğü 2021/… E. sayılı dosyası kapsamında yapılan itirazın iptali ile takibin devamına, davalı-borçlu şirketin İİK.m.67/2.maddesi uyarınca takip konusu alacağın %20′ sinden az olmamak üzere İcra inkar tazminatına mahkum edilmesine,yargılama giderleri ile vekalet ücretinin Davalı-Borçlu Şirkete yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkili … Limited Şirketi’nin işletme adresinin “… Mah. … Sk. … Apt. Blok No: … İstanbul” olması nedeniyle yargı yetkisi bakımından İstanbul Anadolu Adliyesinin yetkili olduğunu ve bu nedenle yetki itirazında bulunduklarını, belirtilen günde belirtilen konumdan müvekkili şirkete ait 52ef600 plakalı aracın herhangi bir geçişi olmadığını, her ne kadar davacı taraf müvekkil şirkete ait aracın 08.01.2021, 12.01.2021, 13.01.2021, 23.01.2021, 28.01.2021 tarihlerinde ödeme yapmadan … nu kullandığı iddia etmişse de bu iddiaların gerçeği yansıtmadığını, plaka okuma sisteminin hatalı okuma yapması nedeni ile müvekkili şirkete geçmediği halde ceza kesildiğini, dolayısıyla müvekkil şirket aracının herhangi bir geçişi bulunmadığından takibin haksız olarak başlatılmış olup söz konusu icra takibine itiraz ettiklerini, müvekkili şirkete ait … plakalı aracın …/… sisteminden ücret kesilebelicek şekilde bakiyesinin bulunduğunu, davacı tarafın iddia ettiği tarihlerdeki geçişleri kabul anlamına gelmemekle birlikte müvekkili şirkete ait araç …/… sisteminin bulunduğu karayolları geçişleri esnasında ödeme alabilecek yeterli bakiyesi bulunur halde geçişlerini yaptığını, dolayısıyla davalı şirkete ait aracın geçişleri esnasında gerekli ödemeyi almanın karayolunu işleten davacı şirkete ait olduğunu, yaşanan teknik aksaklık ve sorunlardan müvekkili şirketin sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını beyanlarla yetki itirazlarının kabulüne, işbu itirazın iptali davasının reddine, takibin iptaline ve asıl alacağın %20’sinden az olmamak kaydıyla davacı aleyhine kötü niyet tazminatına, davacı tarafın yaptığı yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
…na müzekkere yazılarak … plakalı aracın … kartlarının 08/01/2021-28/01/2021 tarihi ve devamındaki 15 günlük tarih aralığında hesap bakiye hareketlerini gösterir evraklar ile … geçiş ücreti tahsilatlarına ilişkin herhangi bir bankaya verilmiş otomatik ödeme talimatı verilip verilmediği verildi ise ilgili banka bilgilerinin çıkarılarak mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
… İcra Dairesi’ne müzekkere yazılarak 2021/… E. Sayılı takip dosyasının çıkarılarak mahkememize gönderilmesi istenilmiş, dosyamız arasına alınmıştır.
… ‘ne müzekkere yazılarak … plakalı aracın 08/01/2021-28/01/2021 tarihleri ve sonrasındaki mülkiyet bilgilerinin çıkarılarak mahkememize gönderilmesi istenilmiş, cevabi yazının dosyaya kazandırıldığı görülmüştür.
… ne müzekkere yazılarak davalıya ait … plakalı aracın … nda 08/01/2021- 28/01/2021 tarihlerinde ve devamındaki 15 günlük tarih aralığında tüm gün boyu herhangi bir sistem arızasının bulunup bulunmadığı hususu sorulmuş, istenilen bilgi ve belgeler gönderilmiştir.
05/12/2022 tarihinde SMMM vasıtası ile bilirkişi raporu alınmıştır. Yine 17/02/2023 tarihinde SMMM vasıtası ile bilirkişi raporu alınmıştır
GEREKÇE:
İcra İflas Kanunu’nun 67. maddesine göre takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir. Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkûm edilir.
İtirazın iptali davalarında dava konusu farklı sebeplere dayanabileceği için görev ve yetki hususu, dava konusunun niteliğine göre HMK ve özel kanunlar çerçevesinde gözetilmesi gerekir.
İtirazın iptali davaları, icra takibine bağlı davalar olup, takibe dayanak belgelere bağlı olarak yargılama yapılır. Yargıtay HGK’nun 11/02/2020 tarih, 2017/19-2076 E. ve 2020/117 K. sayılı ilamında belirtildiği üzere itirazın iptali davaları icra takibine bağlı davalardır. Alacağın varlığının genel hükümlere göre ispatlanması imkânı, takip talebinde yer alan borç sebebinden ve takip dayanağından uzaklaşmak anlamında düşünülmemelidir. Burada sadece icra mahkemesinin dar yetkisi nedeniyle inceleyemediği delillerin genel mahkemede serbestçe ancak borca bağlı olarak ileri sürülmesi olanağının varlığı söz konusu olmaktadır. Bu sebeple itirazın iptali davalarında alacaklı, takipte dayanmadığı belgeler dışındaki başka belgelere dayanamaz. Bu davaların konusu, icra takibine konu alacağın varlığıdır. Bu yönüyle itirazın iptali davalarının alacak davalarından farklı bir yönü bulunmamaktadır.
Davacı alacaklı yararına icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için davalı borçlunun itirazında haksız olması ve alacağın likit olması gerekir. Alacağın likit olmasından kasıt, alacağın belirlenebilir olmasıdır. Bunun yanında davalı borçlu yararına icra inkâr tazminatına hükmedilebilmesi için alacaklının takibinde haksız olması ve kötü niyetli olması gerekir.
Somut olayda takip sebebi ihlalli geçişe dayanmaktadır. Ücretli otoyollardan geçiş sözleşme sorumluluğu doğurmaktadır. Davalı borçlu, ücretli otoyoldan geçerek geçiş ücretini ödeme borcunu yüklenmiş olur. 6001 sayılı Kanun’un 30/5. maddesi “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. Bununla birlikte, bu maddenin yedinci fıkrasına tabi olmak üzere ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlerden, ödemekle yükümlü oldukları geçiş ücreti ile birlikte bu ücretin bir katı ceza tahsil edilir. Ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beşinci günden sonra ise geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte dört katı tutarında ceza, araç sahibine ücret toplama sistemlerinde tanımlı olan bilgiler doğrultusunda, en az on beş gün önceden kısa mesaj, e-posta, ihbarname, e-devlet bildirimi vb. yöntemlerinden en az biriyle bilgi verilir. Bu tutar genel hükümlere göre tahsil edilir.” şeklindedir. Aynı maddenin 7. fıkrasına göre geçiş tarihinden itibaren 15 gün içinde geçiş ücretini ödeyen kişiler hakkında ceza uygulanmaz.
İhlalli geçişlere ilişkin açılan davalar hizmet sözleşmesine dayalı bir para alacağına ilişkin olması sebebiyle TBK md. 89 ve HMK md. 10 hükümleri uyarınca yetkili mahkeme belirlenir.
Yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler uyarınca ücretli otoyollardan geçiş yapan kişiler, geçiş ücretini ödemekle yükümlü olup, ödemenin yapılıp yapılmadığını takip etmek zorundadır. … BAM 17. HD 2019/105 Esas ve 2022/389 Karar sayılı ilamında “Geçiş esnasında ödeme olmadığında veya … veya … sisteminden provizyon alınamadığı takdirde gişe çıkışlarındaki bariyerler açılmadığından, davalı ücret ödemeden geçiş yaptığını bilmektedir. … ve … kartlarından para çekilmemesi halinde davalı geçiş ücretini ödemek zorundadır.” şeklinde karar vererek geçiş yapanların ödeme yapmadığını bildiğini kabul etmiştir.
İcra inkâr tazminatına ilişkin olarak ise Yargıtay … HD 2022/… Esas ve 2022/ … Karar sayılı ilamında “…bu nedenle davacı şirketin 6001 sayılı Kanun’un 30 uncu maddesinin beşinci fıkrası uyarınca geçiş ücreti ile kesinleşmiş olan dört katı tutarındaki cezadan ibaret olan alacağını takibe konu ettiği, alacak miktarının belirlenebilir (likit) nitelikte olduğu gözetilerek, alacak miktarının tamamı üzerinden davacı lehine icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerekirken…” şeklinde karar vererek, geçiş ücreti ile cezai bedelin likit olduğunu içtihat etmiştir.
Somut olayda dava konusu takip dosyasının incelenmesinde, takibin usul ve yasaya uygun olduğu, davalı borçlunun yaptığı itirazın ve davacı alacaklının açtığı işbu davanın süresinde olduğu anlaşılmıştır. Davalının mahkememiz yetkisine yaptığı itiraz, HMK md. 10 uyarınca kabul edilmemiştir.
Dosya kapsamında yer alan belgelerden … plakalı acın davalıya ait olduğu; aracın, 08/01/2021 – 28/01/2021 tarihleri arasında ücret ödemeden 6 kez geçiş yaptığı anlaşılmıştır. Alanında uzman bilirkişi tarafından hazırlanan denetime elverişli 22/02/2023 tarihli bilirkişi raporuna göre, davalının 31/01/2021 tarihinde 350 TL bakiye yüklemesi yaptığı, bir kısım geçiş ücretlerinin tahsil edildiği, ancak tahsil edilmeyen 6 adet geçişin bulunduğu tespit edilmiştir. Bilirkişi tarafından davacının 1.987,50 TL geçiş ve ceza alacağı, 260,06 TL işlemiş faiz alacağı ve 46,83 TL KDV alacağı bulunduğu hesaplamıştır.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; yukarıda açıklanan sebeplerle davalı borçlunun takibe yaptığı itirazın yerinde olmadığı kanaatiyle davanın kabulüne ve alacağın %20’si oranında icra inkâr tazminatına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
1-Davanın kabulüne,
2-…. İcra Müdürlüğü’nün 2021/… Esas sayılı takip dosyasında davalı borçlunun yaptığı itirazın iptaline; takibin 1.987,50 TL asıl alacak, 260,06 TL işlemiş faiz ve 46,83 TL KDV olmak üzere toplam 2.294,39 TL üzerinden, yıllık %16,75 temerrüt faiziyle birlikte devamına,
3-458,87 TL icra inkâr tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Harçlar kanunu gereğince dava değeri üzerinden alınması gereken toplam 179,90-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 80,70-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 99,20-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 2.294,39-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan; 80,70-TL Başvuru Harcı, 80,70-TL Peşin/nisbi Harcı, 3.000,00-TL Bilirkişi ücreti, 88,25-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 3.249,65TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Zorunlu arabuluculuk başvurusu nedeniyle devletçe karşılanacak 1.560,00.-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
8-Fazla yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının talep halinde iadesine,
Dair, miktar itibariyle istinaf sınırı altında kaldığından KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 15/05/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır