Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/16 Esas
KARAR NO : 2023/777
DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 10/01/2022

… ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’NİN 2022/… ESAS 2022/… KARAR SAYILI
01/02/2022 TARİHLİ BİRLEŞTİRME KARARI İLE GELEN DOSYADA;
DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 10/01/2022
KARAR TARİHİ : 04/12/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; Müvekkili şirketin, … no’lu Genişletilmiş Kasko Poliçesi ile sigortalı … …’E ait … plakalı aracı 20/06/2019 – 20/06/2020 tarihleri arasında geçerli olmak üzere sigortalandığını, 15/01/2020 günü saat 13:10 sıralarında Antalya İli … İlçesi … caddesi, … Sk. kavşağı mevkinde sigortalı … plakalı araç ile dava dışı … plakalı araç arasında maddi …arlı trafik kazası meydana geldiğini, kaza sonrası düzenlenen anlaşmalı kaza tespit tutanağında her iki araç sürücüsü de kazanın gerçekleşmesine, … plakalı aracı hatalı şekilde sollayarak sigortalı … plakalı aracın şeridine giren ve ani şekilde kavşaktan dönen davalı şirkete ait … plakalı aracın sebep olduğunu beyan ettiklerini, kaza sonrası sigortalı … plakalı araç sahibi ve sürücüsü … …’in …’nın Polis Merkezi Amirliği’ne giderek kazaya sebep olan … plakalı araç sürücüsünden şikayetçi olarak ifadesini verdiğini, … plakalı aracın davalı … Sigorta A.Ş’den sigortalı olduğunu, polis memurlarınca olay yerini gören kamera kayıtları temin edilmek suretiyle olaya ilişkin CD inceleme tutanağının polis memurlarınca hazırlandığını ve olay günü 15/01/2020 ve 21/01/2020 tarihlerinde imza altına alındığını, tutanaklara göre davalıya ait ve davalı sigorta şirketine sigortalı … plakalı araç sürücüsünün gerçekleşen kazada %100 tam kusurlu olduğunun tespit edildiğini, kaza sonrası sigortalı araçta yapılan inceleme sonrası alınan eksper raporu ile araçta oluşan …arın tamiratının ekonomik olmadığına karar verildiği ve aracın pert olduğunu, aracın sovtajı gerçekleştirilerek rayiç değer üzerinden kalan 92.400,00-TL …ar tazminatının poliçe gereği sigortalıya ödendiğini, müvekkili şirketin poliçe gereği yaptığı ödemeyle, TTK 1472. Maddesi gereği sigortalısının gerçekleşen kazadan doğan tüm haklarına halef olduğunu, davalı … Sigorta Anonim Şirketinin …ara sebebiyet veren … plakalı aracın Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortacısı olması sebebiyle davalı … … plakalı aracın işleteni/sahibi olması sebebiyle dava konusu …ardan %100 kusurları oranında müteselsilen sorumlu olduklarını, bu nedenle …. İcra Müdürlüğünün 2020/…E. Sayılı dosyasından gönderilen ödeme emrine karşı yapılan itirazların iptali, asıl alacağa ödeme tarihinden itibaren ticari avans faizi işletilmesi ve takibin devamı, haksız itiraz eden borçlular aleyhine alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı … vekili cevap dilekçesinde; … ile … plakalı araçların karıştığı trafik kazasında müvekkilinin taraflara herhangi bir teması olmadığı gibi kazanın oluşmasında herhangi bir kusuru da bulunmadığını, bu sebeple dosyaya sunulan ve müvekkilinin yokluğunda hazırlanan kusur raporunu kabul etmediklerini, müvekkilinin taraflara herhangi bir temasının olmadığı kazada müvekkiline %100 kusur izafe edilmesinin de hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, ayrıca talep edilen tazminat tutarının da fahiş olduğunu, konu yargılamaya muhtaç bir konu olması nedeniyle likit bir alacaktan söz edilemeyeceği için talep edilen icra inkar tazminatının dayanağı bulunmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … Sigorta vekili cevap dilekçesinde ; Müvekkili şirkete karşı dava ikame edilmeden önce davacının rücuen tazminat talebi ile ilgili herhangi bir …ar ihbarında bulunmadığını, …ar dosyası açılmadığını, kazayla ilgili hiçbir bilgi/belgenin müvekkiline iletmediğini, bu konudaki yasal yükümlülüğün yerine getirilmediğini Trafik Sigortası Genel Şartları B.1.1. maddesi c bendinin; “Rizikonun gerçekleşmesinden sonra, sözleşme uyarınca veya sigortacının istemi üzerine, rizikonun veya tazminatın kapsamının belirlenmesinde gerekli ve beklenebilecek olan her türlü bilgi ile belgeyi sigortacıya makul bir süre içinde sağlamak, ayrıca, aldığı bilgi ve belgenin niteliğine göre, rizikonun gerçekleştiği veya diğer ilgili yerlerde sigortacının inceleme yapmasına izin vermekle ve kendisinden beklenen uygun önlemleri almak ile sigortacının talebi üzerine, olayın ve zararın nedeni ile hangi hal ve şartlar altında gerçekleştiğini ve sonuçlarını tespite, tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu hakkının kullanılmasına yararlı, elde edilmesi mümkün bilgi ve belgeleri gecikmeksizin vermek,” hükmünü amir olduğu, başvuran vekilinin 13/04/2018 tarihli yazı ile sigorta şirketine müracaat ederek başvuru konusu araçta meydana gelen değer kaybı tazminatını talep ettiği, müracaat üzerine derhal eksper görevlendirildi ise de incelemenin yapılabilmesi için gerekli bilgi ve belgelerin kendisine ulaşmaması üzerine zararı belirleyemediğini bildirdiğini, ZMMS poliçesi genel şartları; B.2 düzenlemesi ve yine TTK’nın 1447 ve 1479.maddelerinde zarar görenin, sağlanması ihtimali bulunan ve istenilmesi haklı görülecek ilgili tüm belgeleri sigortacıya vermesinin olduğunun hüküm altına alındığını, TTK m. 1472 uyarınca davacının ödediğini iddia ettiği bedelin rücuen tazminini talep edebilmesi için poliçe teminatları kapsamındaki bir zararın varlığının ve bu zararın tazminine ilişkin yapılan tazminat ödemesinin varlığını ispat etmesi gerektiğini, oysaki sigortacının sigortalısına yapmış olduğu ödemenin dekontu dosya içerisinde bulunmadığını, davacının öncelikle halefiyet hakkını haiz olup olmadığının tevsiki için sigortalısına yaptığı ödemenin dekontunu sunması gerektiğini, TBK 73. Maddesi gereğince davacı yanın taleplerinin zamanaşımına uğradığını, müvekkilinin sigortalının kusuru oranında sorumlu olacağından ve sigortalı araç sürücüsünün kusursuz olması sebebiyle başvurunun reddine karar verilmesi gerektiğini, kusur tespitine ilişkin mahkeme onaylı bilirkişi raporu olmaksızın maddi …ar ödemesi yapılması olanaksız olduğundan ve davacı tarafından ilgili eksik evraklar tamamlanmaksızın dava ikame edildiğinden davacının haksız taleplerinin reddi gerektiğini, her halükarda müvekkili şirketin sorumluluğunun sigortalısının kusuru oranında poliçe limitleri ile sınırlı olduğunu, uyuşmazlık konusu alacak haksız fiilden kaynaklandığından yasal faiz işletilmesi gerektiğini, alacak likit olmadığından icra inkar tazminatı talebinin reddi gerektiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER:
… İlçe Emniyet Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak Mahkememiz dava konusu 15/01/2020 günü saat 13:10 sıralarında Antalya ili … İlçesi … Caddesi … Sk. Kavşağı mevkinde … ve … plakalı araçların karışmış olduğu kazaya ilişkin belgelerin ve görüntülerin CD olarak mahkememize gönderilmesi ve ceza soruşturması açılıp açılmadığının bildirilmesi, ceza soruşturması açılmış ise soruşturma dosya bilgilerinin Mahkememize bildirilmesi istenilmiştir.
… Sigorta Anonim Şirketi’ne müzekkere yazılarak … plakalı aracın sigorta poliçesini ve … numaralı …ar dosyasının çıkartılarak mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
… Başkanlığı’na müzekkere yazılarak …- …- … plaka sayılı araçların mülkiyet bilgilerinin mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
… Sigorta Anonim Şirketi’ne müzekkere yazılarak … plaka sayılı araca ait ZMMS sigorta poliçesi ve …ar dosyasının mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
… İcra Dairesi’ne müzekkere yazılarak 2021/… esas sayılı dosyasının UYAP üzerinden mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
21/11/2022 tarihinde Makine Mühendisi, Sigorta uzmanı ve Ulaştırma ve Lojistik bilirkişisi vasıtası ile bilirkişi raporu alınmıştır.
06/10/2023 tarihinde Sigorta uzmanı bilirkişi ve Makine mühendisi bilirkişisi vasıtası ile bilirkişi raporu alınmıştır.
11/04/2023 tarihinde ATK … İhtisas dairesi vasıtası ile kusura ilişkin ATK raporu alınmıştır.
GEREKÇE:
Asıl dava, davacı sigortacının trafik kazası sebebiyle ödediği sigorta tazminatının kusurlu kişilere rücu talebine ilişkin takipte itirazın iptali istemine; birleşen dava ise, davacı sigorta şirketinin ödediği bedelin sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca iadesi istemine ilişkindir.
İcra İflas Kanunu’nun 67. maddesine göre takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir. Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkûm edilir.
İtirazın iptali davalarında dava konusu farklı sebeplere dayanabileceği için görev ve yetki hususu, dava konusunun niteliğine göre HMK ve özel kanunlar çerçevesinde gözetilmesi gerekir.
İtirazın iptali davaları, icra takibine bağlı davalar olup, takibe dayanak belgelere bağlı olarak yargılama yapılır. Yargıtay HGK’nun 11/02/2020 tarih, 2017/19-2076 E. ve 2020/117 K. sayılı ilamında belirtildiği üzere itirazın iptali davaları icra takibine bağlı davalardır. Alacağın varlığının genel hükümlere göre ispatlanması imkânı, takip talebinde yer alan borç sebebinden ve takip dayanağından uzaklaşmak anlamında düşünülmemelidir. Burada sadece icra mahkemesinin dar yetkisi nedeniyle inceleyemediği delillerin genel mahkemede serbestçe ancak borca bağlı olarak ileri sürülmesi olanağının varlığı söz konusu olmaktadır. Bu sebeple itirazın iptali davalarında alacaklı, takipte dayanmadığı belgeler dışındaki başka belgelere dayanamaz. Bu davaların konusu, icra takibine konu alacağın varlığıdır. Bu yönüyle itirazın iptali davalarının alacak davalarından farklı bir yönü bulunmamaktadır.
Davacı alacaklı yararına icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için davalı borçlunun itirazında haksız olması ve alacağın likit olması gerekir. Alacağın likit olmasından kasıt, alacağın belirlenebilir olmasıdır. Bunun yanında davalı borçlu yararına icra inkâr tazminatına hükmedilebilmesi için alacaklının takibinde haksız olması ve kötü niyetli olması gerekir.
Asıl ve birleşen davalara konu takip dosyalarının incelenmesinde takiplerin usul ve yasaya uygun olduğu, takiplerde yapılan itirazların ve açılan davaların süresinde olduğu anlaşılmıştır.
Davacı … Sigorta, dava dışı sigortalının maliki olduğu … plakalı aracın kasko sigortacısıdır. Davalı … Sigorta … plakalı aracın zorunlu trafik sigortacısı ve diğer Davalı … aracın malikidir. Birleşen davada Davalı … Sigorta ise, kazaya karışan … plakalı aracın sigortacısıdır. Dava konusu kaza 15/01/2020 tarihinde … ve … plakalı araçlar arasında meydana gelmiş ve kazaya … plakalı aracın sebep olduğu iddia edilmiştir. Davacı şirket asıl davaya konu ödemeyi 24/02/2020 tarihinde, birleşen davaya konu ödemeyi de 05/03/2021 tarihinde yaptığı görülmüştür. Ödeme tarihleri ile takip tarihleri dikkate alındığında zamanaşımı itirazlarının yerinde olmadığı kanaatine varılmıştır.
11/04/2023 tarihli ATK raporuna göre meydana gelen trafik kazasında … plakalı aracın %20, … plakalı aracın %80 kusurunun bulunduğu ve … plakalı aracın kusurunun bulunmadığı anlaşılmıştır. 06/10/2023 tarihli usul ve yasaya uygun olarak hazırlanan denetime elverişli bilirkişi raporuna göre, davacı sigortacının yaptığı ödemenin kadri maruf olduğu tespit edilmiştir. Kabul edilen kusur oranlarına göre davacının, davalılara 73.920 TL bedeli rücu edebileceği ve Davalı … Sigorta’nın teminat limiti olarak bu zararın 41.000 TL’lik kısmından sorumlu olacağı anlaşılmıştır.
TTK md. 1472 uyarınca, sigortacı tarafından sigortalısının talebi üzerine sigorta tazminatı ödemesi yapılması halinde sigortacı, sigortalısının haklarına halef olur. Başka bir anlatımla sigortacı, sigorta tazminatı ödemesine sebep teşkil eden somut olay akabinde, sorumlulara karşı, diğer tarafın onayını gerektirmeksizin, sigortalısına yaptığı ödemeyi ispat etmek koşuluyla, sigortalısının haklarına halef olur ve sigortalının, gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa, söz konusu hak, tazmin ettiği bedel kadar, sigortacıya intikal eder. Meydana gelen kaza ve kaza sonucu yapılan ödemelere ilişkin yukarıda açıklanan tespitler sonucunda; davacının dava dışı sigortalısına yaptığı ödeme kadar sigortalının haklarına halef olduğu ve takip ve dava hakkına sahip olduğu mahkememizce kabul edilmiştir. Bu kapsamda davacı sigorta şirketi, davalılardan davalıların kusuruna denk gelen zarar miktarını talep edebilir. Takipte toplam 100.760,30 TL talep edilmesine rağmen asıl alacak bedelinin %80’i oranında ve Davalı … Sigorta yönünden sigorta limitleri ile sınırlı olmak üzere sorumlu olduğu miktar gözetilerek asıl davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Mahkememizce hüküm kurulurken davanın türü de dikkate alınarak her bir davalı yönünden ayrı ayrı takipte sorumlu oldukları miktar gösterilerek karar verilmiştir. İşlemiş faiz talebine yönelik; ödeme tarihi 24/02/2020 ile takip tarihi 09/12/2020 arasında avans faizi oranında mahkememizce hesaplama yapılmıştır. TCMB verileri gözetilerek asıl alacak miktarlarına 13/06/2020 tarihine kadar 13,75 ve bu tarihten sonra 10,00 oranında avans faizi uygulanmıştır.
Birleşen dava yönünden ise talep, davacının, kazada zarar gören … plakalı araç için ödediği bedelin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iadesi talebine ilişkindir. Davacı, kendi sigortalısı tam kusurluymuş gibi ödeme yaptığını, ancak kazada kendi sigortalısının kusurlu olmadığını öne sürerek davalının sebepsiz zenginleştiğini iddia etmiştir. Yukarıda açıklandığı üzere meydana gelen kazada … plakalı aracın %20 ve … plakalı aracın %80 oranında kusuru vardır. Davalının sigortalısı olan … plakalı aracın ise, kusuru yoktur. Dolayısıyla davalının sorumluluğunda olan araçta meydana gelen zarardan davacı şirket ile birleşen davada taraf olmayan … plakalı aracın işletenleri müteselsil sorumludur. Müteselsil sorumlulukta her bir borçlu borcun tamamından sorumludur. Payından fazlasını ödemek zorunda kalan, diğer sorumlulara rücu edebilir. Somut olayda da davacı sigorta şirketi birleşen dava yönünden zarar görene karşı borcun tamamından sorumlu olduğundan yapılan ödeme sonucu davalının sebepsiz zenginleştiği kabul edilemez.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; yukarıda açıklanan sebeplerle asıl dava yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, alacak miktarı likit olmadığından ve yargılama sonucu ortaya çıktığından icra inkâr tazminatı talebi reddedilmiştir. Birleşen dava yönünden ise, davacının borcun tamamından sorumlu olması ve sebepsiz zenginleşme iddiası yerinde olmadığından davanın reddine karar verilmiş, davalının kötü niyet tazminatı talebi bulunmadığından bu hususta hüküm kurulmamıştır.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
A-Asıl dava yönünden:
1-Davalı … Sigorta A.Ş. yönünden davanın kısmen kabul kısmen reddine,
-…. İcra Müdürlüğü’nün 2020/… Esas sayılı takip dosyasında Davalı … Sigorta A.Ş.’nin yaptığı itirazın 44.745,52 TL’lik kısmının iptaline; takibin Davalı … Sigorta A.Ş. yönünden 41.000 TL asıl alacak ve 3.745,52 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 44.745,52 TL üzerinden asıl alacağa takip tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte devamına,
-Fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Davalı … Ltd. Şti. yönünden davanın kısmen kabul kısmen reddine,
-…. İcra Müdürlüğü’nün 2020/… Esas sayılı takip dosyasında Davalı … Ltd. Şti.’nin yaptığı itirazın 80.672,90 TL’lik kısmının iptaline; takibin Davalı … Ltd. Şti. yönünden 73.920 TL asıl alacak ve 6.752,90 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 80.672,90 TL üzerinden asıl alacağa takip tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte devamına,
-Fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-İcra inkâr tazminatı talebinin reddine,
B-Birleşen dava yönünden:
1-Davanın reddine,
Asıl Dava Yönünden :
1-Harçlar kanunu gereğince dava değeri üzerinden alınması gereken toplam 5.510,77-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 1.216,94-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 4.293,83-TL harcın ( davalı … Sigorta Anonim Şirketi’nin 2.381,35-TL’sinden sorumlu olması kaydıyla) davalılardan alınarak hazineye irad kaydına,
2-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 17.900,00-TL maktu vekalet ücretinin ( davalı … Sigorta Anonim Şirketi’nin 9.927,34-TL’sinden sorumlu olması kaydıyla) davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
3-Davalı … Sigorta Anonim Şirketi kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 17.900,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … Sigorta Anonim Şirketi’ne verilmesine,
4-Davalı … kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 17.900,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı …’ye verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan; 1.216,94-TL peşin harç, 80,70-TL başvurma harcı, 9.000,00-TL Bilirkişi ücreti, 1.850,00-TL ATK Faturası, 450,00-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 12.597,64-TL yargılama giderinin kabul red oranı dikkate alınarak 10.086,20-TL lik kısmının ( davalı … Sigorta Anonim Şirketi’nin 5.593,80-TL’sinden sorumlu olması kaydıyla) davalılardan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin ise Davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Zorunlu arabuluculuk başvurusu nedeniyle devletçe karşılanacak 1.360,00-TL arabuluculuk ücretinin kabul red oranı dikkate alınarak 1.088,87-TL lik kısmının ( davalı … Sigorta Anonim Şirketi’nin 603,88-TL’sinden sorumlu olması kaydıyla) davalılardan alınarak hazineye irad kaydına, kalan 271,13-TL lik kısmın ise davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
Birleşen Dava Yönünden ;
1-Harçlar kanunu gereğince alınması gereken 269,85-TL harcın mahsubu ile fazladan alınan 389,53-TL’nin yatıran tarafa iadesine,
2-Davalı … Sigorta kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 17.900,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak Davalı … Sigorta’ya verilmesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Zorunlu arabuluculuk başvurusu nedeniyle devletçe karşılanacak 1.320,00.-TL arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
5-Fazla yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının dosya kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,
Dair, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (… Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 04/12/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır