Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/145 E. 2023/589 K. 25.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/145 Esas
KARAR NO : 2023/589
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan), İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 10/03/2022
KARAR TARİHİ : 25/09/2023

Birleşen … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/… E. 2022/… K. Sayılı Dosyası
DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 31/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan), İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekilinin vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; … ’nun işletmesi davacı müvekkili şirket tarafından yürütüldüğünü, davalıya ait … plakalı araç ile 08.01.2021-07.04.2021 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler yapıldığını, geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerine 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30. maddesinin 7. Fıkrası gereğince, ihlalli geçiş tarihinden itibaren on beş günlük süre içerisinde geçiş bedellerini cezasız olarak ödeyebilme imkânı verilmekte ise de, işbu davaya konu ihlalli geçiş ücretlerinin anılan süre içerisinde ödenmediği, geçiş ücretlerinin süresi içerisinde ödenmemesi üzerine müvekkili şirketçe davalı aleyhine 30.11.2021 tarihinde … İcra Müdürlüğü’nün 2021/… e. Sayılı dosyası ile ödenmeyen geçiş ücretleri ve geçiş ücretlerine 6001 Sayılı Kanunun 30/5 maddesi uyarınca tahakkuk ettirilen geçiş ücretinin 4 katı tutarındaki gecikme cezası alacağının tahsili amacıyla icra takibi başlatıldığını, davalıya ödeme emri 12/12/2021 tarihinde tebliğ edildiğini, davalı borçlunun 12/12/2021 tarihinde itiraz ettiğini, ilgili icra Müdürlüğünce de söz konusu itirazın süresin de olması halinde takibin durdurulmasına karar verildiğini, davalının itirazları zaman kazanma amacı ile haksız ve kötü niyetle yapıldığından taraflarınca süresi içerisinde itirazın iptali davasının açıldığını, davalının borcun tamamına yönelik itirazlarının asılsız olduğunu, davalının mesleği/ ticari işi gereği ücretli otoyolu kullanmak olduğunu, araçlar ticari amaçla kullanıldığını, İİK madde 67/2 uyarınca icra inkar tazimatı şartlarının oluştuğunu, davalı aleyhine alacak ile birlikte en az %20 icra inkar tazminatına hükmedilmesinin gerektiğini, davanın kabulüne, davalının … İcra Müdürlüğü’nün 2021/… Esas sayılı dosyası kapsamında yapılan itirazın iptali ile, takibin 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un ilgili maddelerince geçiş ücretine uygulanan “ dört katı tutarındaki ceza ” ile avans faiz oranlarında yapılan değişiklikler uyarınca faizin değişen oranlarda kademeli olarak hesaplanması gerektiği göz önünde bulundurularak devamına, davalının İİK.m.67/2.maddesi uyarınca takip konusu alacağın %20′ sinden az olmamak üzere İcra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/… esas 2022/… karar sayılı dosyasında davacı vekilinin vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; Davalı … ‘ne ait … plakalı araç ile 02/04/2021 — 29/07/2021 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler yaptığını, Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerine, 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30. maddesinin 7. Fıkrası gereğince, ihlalli geçiş tarihinden itibaren on beş günlük süre içerisinde geçiş bedellerini cezasız olarak ödeyebilme imkânı verilmekte ise de, işbu davaya konu ihlalli geçiş ücretlerinin anılan süre içerisinde ödenmediğinin tespit edildiği, Geçiş ücretlerinin süresi içerisinde ödenmemesi üzerine müvekkili şirketçe; davalı şirket aleyhine … İcra Müdürlüğü’nün 2021/… E. sayılı dosyası ile ödenmeyen geçiş ücretleri ve geçiş ücretlerine 6001 Sayılı Kanun’un 30/5 maddesi uyarınca tahakkuk ettirilen geçiş ücretinin 4 katı tutarındaki gecikme cezası alacağının tahsili amacıyla 15/12/2021 tarihinde icra takibi başlatıldığını, davalı şirkete ödeme emrinin UETS sistemi üzerinden 23/01/2022 tarihinde tebliğ edildiğini, davalı şirketin “Asıl alacak ve tüm fer’ilerine” itiraz ettiğini, ilgili İcra Müdürlüğünce de söz konusu itirazın süresinde olması halinde takibin durdurulmasına karar verildiğini, İcra dosyasında haksız bir şekilde takibe itiraz ederek takibin durmasına sebep olmasından davacı yararına İİK’nın 67/2 maddesi uyarınca 9020’den az olmamak kaidesiyle icra inkâr tazminatına hükmedilmesi gerektiğini, açıklanan nedenlerle, fazlaya ilişkin talep ve dava haklarımız saklı kalmak kaydıyla, Davanın kabulü ile; Davalı-Borçlunun …. İcra Müdürlüğü’nün 2021/…esas sayılı dosyası kapsamında yapılan itirazın iptali ile takibin devamına, davalı-borçlu Şirketin İlK.m.67/2.maddesi uyarınca takip konusu alacağın 9620’ sinden az olmamak üzere İcra inkâr tazminatına mahküm edilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin Davalı-Borçluya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP
Davalı vekilinin vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davacı yanın açmış bulunduğu davanın haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olup aşağıda arz ve izah edecekleri nedenlerle usul ve esastan davanın reddinin gerektiğini, davacı şirketin … A.Ş. vekili tarafından … plakalı araçlarının ihlalli geçiş yaptığı ve … İcra Müdürlüğü’nün 2021/… esas sayılı dosyasından 2.598,87 TL tutarında ödeme emri gönderdiğini belirttiği, söz konusu araçların ihlalli geçiş tarihlerinde 1. Sınıf … ürün hesap numaralı … cihazı ve bakiyesi mevcut bulunmakta olup …tarafından geçiş ihlalleri ile ilgili herhangi bir tebligatın yapılmadığını, sonuç olarak öncelikle görev ve yetki yönünden davanın reddine, haksız ve hukuka aykırı olarak müvekkili aleyhine ikame olunan davanın reddine hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen dosyada davalı vekilinin vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; müvekkili kurum adına tescilli … araç plakasına kayıtlı 1. Sınıf … ürün hesap numaralı … cihazını olduğunu, Kuruma ait tüm … cihazlarının … nolu Vakıfbank hesabına tanımlı olduğunu, kurumun hesabında sürekli olarak bakiye bulunduğunu, Arz ve izah edilen nedenlerle, öncelikle görev ve yetki yönünden davanın reddine, haksız ve hukuka aykırı olarak müvekkili idare aleyhine ikame olunan davanın reddine hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmektedir.
DELİLLER
… İcra Müdürlüğü’ nün 2021/… esas sayılı takip dosyası dosya arasına alınarak incelenmiştir.
… Bölge Müdürlüğü’ ne müzekkere yazılarak, 1. Sınıf … ürün hesap numaralı … plakalı aracın 08/11/2021 – 07/04/2021 ve devamındaki 15 gün boyunca … kayıtlarının mahkememize gönderilmesi istenmiştir.
… Bölge Müdürlüğü’ ne müzekkere yazılarak, davalıya ait … plakalı aracın … kartının 08/01/2021- 07/04/2021 tarihi ve devamındaki 15 günlük tarih aralığında hesap bakiye hareketlerini gösterir evraklar ile … geçiş ücreti tahsilatlarına ilişkin herhangi bir bankaya verilmiş otomatik ödeme talimatı verilip verilmediği verildi ise ilgili banka bilgilerinin mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
… Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü’ ne müzekkere yazılarak, davalıya ait … plakalı aracın … kartının 08/01/2021- 07/04/2021 tarihi ve devamındaki 15 günlük tarih aralığında hesap bakiye hareketlerini gösterir evraklar ile … geçiş ücreti tahsilatlarına ilişkin herhangi bir bankaya verilmiş otomatik ödeme talimatı verilip verilmediği verildi ise ilgili banka bilgilerinin mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.
Karayolları Genel Müdürlüğü Ana Kontrol Merkezi Başmühendisliği Birimi’ ne müzekkere yazılarak, davalıya ait … plakalı aracın … nda 08/01/2021- 07/04/2021 tarihlerinde ve devamındaki 15 günlük tarih aralığında tüm gün boyu herhangi bir sistem arızasının bulunup bulunmadığı hususunun araştırılarak mahkememize bilgi verilmesi istenilmiştir.
… ‘ na müzekkere yazılarak, … sayılı araçların 08/01/2021- 07/04/2021 tarihleri ve sonrasındaki mülkiyet bilgilerinin araştırılarak mahkememize bilgi verilmesi istenilmiştir.
Alanında uzman Mali Müşavir bilirkişi …aracılığı ile 27.04.2023 tarihinde bilirkişi raporun alınmıştır.
GEREKÇE:
Asıl dava, …. İcra Müdürlüğü’nün 2021/… Esas sayılı takip dosyasında, birleşen dava ise, …. İcra Müdürlüğü’nün 2021/… Esas sayılı takip dosyasında itirazın iptali istemine ilişkindir.
İcra İflas Kanunu’nun 67. maddesine göre takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir. Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkûm edilir.
İtirazın iptali davalarında dava konusu farklı sebeplere dayanabileceği için görev ve yetki hususu, dava konusunun niteliğine göre HMK ve özel kanunlar çerçevesinde gözetilmesi gerekir.
İtirazın iptali davaları, icra takibine bağlı davalar olup, takibe dayanak belgelere bağlı olarak yargılama yapılır. Yargıtay HGK’nun 11/02/2020 tarih, 2017/19-2076 E. ve 2020/117 K. sayılı ilamında belirtildiği üzere itirazın iptali davaları icra takibine bağlı davalardır. Alacağın varlığının genel hükümlere göre ispatlanması imkânı, takip talebinde yer alan borç sebebinden ve takip dayanağından uzaklaşmak anlamında düşünülmemelidir. Burada sadece icra mahkemesinin dar yetkisi nedeniyle inceleyemediği delillerin genel mahkemede serbestçe ancak borca bağlı olarak ileri sürülmesi olanağının varlığı söz konusu olmaktadır. Bu sebeple itirazın iptali davalarında alacaklı, takipte dayanmadığı belgeler dışındaki başka belgelere dayanamaz. Bu davaların konusu, icra takibine konu alacağın varlığıdır. Bu yönüyle itirazın iptali davalarının alacak davalarından farklı bir yönü bulunmamaktadır.
Davacı alacaklı yararına icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için davalı borçlunun itirazında haksız olması ve alacağın likit olması gerekir. Alacağın likit olmasından kasıt, alacağın belirlenebilir olmasıdır. Bunun yanında davalı borçlu yararına icra inkâr tazminatına hükmedilebilmesi için alacaklının takibinde haksız olması ve kötü niyetli olması gerekir.
Somut olayda takip sebebi ihlalli geçişe dayanmaktadır. Ücretli otoyollardan geçiş sözleşme sorumluluğu doğurmaktadır. Davalı borçlu, ücretli otoyoldan geçerek geçiş ücretini ödeme borcunu yüklenmiş olur. 6001 sayılı Kanun’un 30/5. maddesi “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. Bununla birlikte, bu maddenin yedinci fıkrasına tabi olmak üzere ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlerden, ödemekle yükümlü oldukları geçiş ücreti ile birlikte bu ücretin bir katı ceza tahsil edilir. Ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beşinci günden sonra ise geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte dört katı tutarında ceza, araç sahibine ücret toplama sistemlerinde tanımlı olan bilgiler doğrultusunda, en az on beş gün önceden kısa mesaj, e-posta, ihbarname, e-devlet bildirimi vb. yöntemlerinden en az biriyle bilgi verilir. Bu tutar genel hükümlere göre tahsil edilir.” şeklindedir. Aynı maddenin 7. fıkrasına göre geçiş tarihinden itibaren 15 gün içinde geçiş ücretini ödeyen kişiler hakkında ceza uygulanmaz.
İhlalli geçişlere ilişkin açılan davalar hizmet sözleşmesine dayalı bir para alacağına ilişkin olması sebebiyle TBK md. 89 ve HMK md. 10 hükümleri uyarınca yetkili mahkeme belirlenir.
Yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler uyarınca ücretli otoyollardan geçiş yapan kişiler, geçiş ücretini ödemekle yükümlü olup, ödemenin yapılıp yapılmadığını takip etmek zorundadır. … BAM … HD 2019/… Esas ve 2022/… Karar sayılı ilamında “Geçiş esnasında ödeme olmadığında veya … veya … sisteminden provizyon alınamadığı takdirde gişe çıkışlarındaki bariyerler açılmadığından, davalı ücret ödemeden geçiş yaptığını bilmektedir. … ve … kartlarından para çekilmemesi halinde davalı geçiş ücretini ödemek zorundadır.” şeklinde karar vererek geçiş yapanların ödeme yapmadığını bildiğini kabul etmiştir.
İcra inkâr tazminatına ilişkin olarak ise Yargıtay 3. HD 2022/3213 Esas ve 2022/5927 Karar sayılı ilamında “…bu nedenle davacı şirketin 6001 sayılı Kanun’un 30 uncu maddesinin beşinci fıkrası uyarınca geçiş ücreti ile kesinleşmiş olan dört katı tutarındaki cezadan ibaret olan alacağını takibe konu ettiği, alacak miktarının belirlenebilir (likit) nitelikte olduğu gözetilerek, alacak miktarının tamamı üzerinden davacı lehine icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerekirken…” şeklinde karar vererek, geçiş ücreti ile cezai bedelin likit olduğunu içtihat etmiştir.
Asıl ve birleşen davaya konu takip dosyalarının incelenmesinde, takiplerin usul ve yasaya uygun olduğu, davalı borçlu tarafında yapılan itirazların ve davacı tarafından açılan davaların süresi içinde bulunduğu anlaşılmıştır. Takiplere konu alacaklar, … plakalı araç ile davacının işletmesinde bulunan otoyoldan ücret ödemeksizin geçiş yapılması sebebiyle meydana gelen ihlalli geçiş alacağına ilişkindir.
Trafik sicil kaydının incelenmesinde … plakalı aracın davalı adına kayıtlı olduğu görülmüştür. Asıl davada geçiş kayıtlarının incelenmesinde 08/01/2021 – 07/04/2021 tarihleri arasında 32 kez, birleşen davada 02/04/2021 – 29/07/2021 tarihleri arasında 39 kez ücret ödemeden geçiş yapıldığı tespit edilmiştir. Geçiş kayıtlarının karşılaştırılmasında her iki takibe ve davaya konu edilen geçişlerin farklı olduğu, farklı noktalarda geçişlerin yapıldığı anlaşılmıştır. Alanında uzman bilirkişi tarafından hazırlanan denetime elverişli 27/04/2023 tarihli bilirkişi raporunda, takip talebindeki miktarlar gözetilerek talebe bağlılık ilkesi uyarınca asıl davada, davacının 456,00 TL geçiş ücreti, 1.824,00 TL ceza bedeli, 270,19 TL işlemiş faiz ve 48,68 TL KDV alacağı; birleşen davada ise, davacının 412,00 TL geçiş ücreti, 1.648,00 TL ceza bedeli, 165,80 TL işlemiş faiz ve 29,83 TL KDV alacağı talep edilebileceği hesaplanmıştır. Her ne kadar davacı … hesabının bağlı bulunduğu banka hesabında yeteri kadar bedelin bulunduğunu iddia etmiş ise de, yukarıda açıklandığı üzere hesapta yeteri kadar para bulunması sorumluluktan kurtulmak için yeterli değildir. Ücretli otoyoldan geçiş yapanların geçiş ücretinin ödendiğini kontrol etme yükümlülüğü bulunmaktadır. Geçiş ücreti ödenmediği sürece borçtan ve cezai bedelden sorumluluk devam eder.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; yukarıda açıklanan sebeplerle asıl davanın ve birleşen davanın kabulüne karar verilmiş, iki davada da alacağın likit olması ve takibin durduğu gözetilerek alacağın yüzde yirmisi oranında icra inkâr tazminatına karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda izah edilen gerekçeye istinaden;
A-Asıl dava yönünden;
1-Davanın kabulüne,
-…. İcra Müdürlüğü’nün 2021/… Esas sayılı takip dosyasında davalı borçlunun yaptığı itirazın iptaline; takibin 2.280,00 TL asıl alacak, 270,19 TL işlemiş faiz ve 48,68 TL KDV olmak üzere toplam 2.598,87 TL üzerinden, asıl alacağa takip tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faiziyle birlikte devamına,
2-519,78 TL icra inkâr tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
B)Birleşen …. ATM 2022/… Esas sayılı dosyası yönünden;
1-Davanın kabulüne,
-…. İcra Müdürlüğü’nün 2021/… Esas sayılı takip dosyasında davalı borçlunun yaptığı itirazın iptaline; takibin 2.060,00 TL asıl alacak, 165,80 TL işlemiş faiz ve 29,83 TL KDV olmak üzere toplam 2.255,63 TL üzerinden, asıl alacağa takip tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faiziyle birlikte devamına,
2-451,13 TL icra inkâr tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
C-Asıl Dava Yönünden:
1-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunun gereğince, dava değeri üzerinden alınması gereken toplam 269,85-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 80,70-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 189,15-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
2-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 2.598,87-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Davacı tarafından yapılan; 80,70-TL Başvuru Harcı, 80,70-TL Peşin/nisbi Harcı, 3.000,00-TL Bilirkişi ücreti, 141,00-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 3.302,40.-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Zorunlu arabuluculuk başvurusu nedeniyle devletçe karşılanan 1.560,00.-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
D-Birleşen Dava Yönünden:
1-Karar tarihinde yürürlükte bulunan, Harçlar kanunu gereğince dava değeri üzerinden alınması gereken toplam 269,85-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 80,70-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 189,15-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
2-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 2.255,63-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Davacı tarafından yapılan; 80,70-TL Başvuru Harcı, 80,70-TL Peşin/nisbi Harcı, 1.500,00-TL Bilirkişi ücreti, 192,00-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 1.853,40TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Zorunlu arabuluculuk başvurusu nedeniyle devletçe karşılanan 1.560,00.-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
E-Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıranlara iadesine,
Dair, miktar itibariyle istinaf sınırı altında kaldığından KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 25/09/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır