Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/760 E. 2022/723 K. 28.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/760 Esas
KARAR NO : 2022/723
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/12/2021
KARAR TARİHİ : 28/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı- Borçluya ait … plakalı araç ile 04.11.2016-20.10.2017 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin 39 adet ihlalli geçiş yapıldığı, İşletme hakkı müvekkil şirkette bulunan köprü ve otoyollardan geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerine, 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü’nün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30. maddesinin 7. Fıkrası gereğince, ihlalli geçiş tarihinden itibaren on beş günlük süre içerisinde geçiş bedellerini cezasız olarak ödeyebilme imkânı verilmekte ise de, işbu davaya konu ihlalli geçiş ücretlerinin anılan süre içerisinde ödenmediği tespit edildiği, Geçiş ücretlerinin süresi içerisinde ödenmemesi üzerine Davalı-Borçlu aleyhine …. İcra Müdürlüğü’nün 2017/… E Esas sayılı dosyası ile ödenmeyen geçiş ücretleri ve geçiş ücretlerine 6001 Sayılı Kanun’un 30/5. maddesi uyarınca tahakkuk ettirilen geçiş ücretinin 10 katı tutarındaki gecikme cezası, işlemiş faiz ve KDV alacağının tahsili amacıyla icra takibi başlatıldığı, Davalı-Borçlu tarafından 25.12.2017 tarihinde “borca, ve faize” itiraz edildiği, ilgili İcra Mi ince de söz konusu itirazın süresinde olması halinde takibin durdurulmasına karar verildiği, İstanbul Arabuluculuk görüşmelerinin anlaşamama şeklinde tamamlandığı, yasa değişikliği sonrası on katı gecikme cezasının 4 kata indirildiği, Uyuşmazlık konusu takibe konu alacak miktarında azalma meydana geldiği, Dava konusu tutarın yasal mevzuat çerçevesinde belirlenmiş olduğundan taraflarca bilinebilir ve likit nitelikte olduğu hüküm altına alınmış olup davanın kabulü ile takibin devamı yanında Davalı- borçlu taraf aleyhine en az 9620 tutarında icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerektiği, davalı borçlunun aleyhine …. İcra Müdürlüğü’ nün 2017/… esas sayılı dosyası kapsamında BAK ve Yargıtay kararları doğrultusunda 308,45.-TL geçiş ücreti, 1.091,40.- TL gecikme cezası olmak üzere toplam 1.399,85 TL asıl alacak,84,14 TL İşlemiş faiz ve 15,15 TL KDV olmak üzere toplam 1.499,14 TL üzerinden itirazın iptalini ve takip talebinde gösterilen şartlarda takibin devamını talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun tebligat çıkartılmış olmasına rağmen süresi içerisinde cevap vermemiş olduğu görüldü.
DELİLLER:
… İcra Müdürlüğü’ nün 2017/… esas sayılı dosyası UYAP üzerinden dosya arasına alınarak incelenmiştir.
Karayolları alanında uzman bilirkişi aracılığı ile, 30/06/2022 tarihinde bilirkişi raporu alınmıştır.
… ‘ ne müzekkere yazılarak, davalı … ‘a ait … plakalı aracın … nda 04/11/2016-20/10/2017 tarihlerinde ve devamındaki 15 günlük tarih aralığında tüm gün boyu herhangi bir sistem arızasının bulunup bulunmadığı hususunun araştırılarak mahkememize bilgi verilmesi istenilmiştir.
… Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü’ ne müzekkere yazılarak, davalı … ‘a ait … plakalı aracın … kartının 04/11/2016-20/10/2017 tarihi ve devamındaki 15 günlük tarih aralığında hesap bakiye hareketlerini gösterir evraklar ile … geçiş ücreti tahsilatlarına ilişkin herhangi bir bankaya verilmiş otomatik ödeme talimatı verilip verilmediği verildi ise ilgili banka bilgilerinin araştırılarak mahkememize bilgi verilmesi istenilmiştir.
… ‘ na müzekkere yazılarak, … plakalı aracın 04/11/2016-20/10/2017 tarihleri ve sonrasındaki mülkiyet bilgilerinin araştırılarak mahkememize bilgi verilmesi istenilmiştir.
GEREKÇE:
Dava dilekçesinin tetkikinden; davanın itirazın iptali davası olduğu anlaşıldı.
İcra İflas Kanunu’nun 67. maddesine göre takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir. Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkûm edilir.
İtirazın iptali davalarında dava konusu farklı sebeplere dayanabileceği için görev ve yetki hususu, dava konusunun niteliğine göre HMK ve özel kanunlar çerçevesinde gözetilmesi gerekir.
İtirazın iptali davaları, icra takibine bağlı davalar olup, takibe dayanak belgelere bağlı olarak yargılama yapılır. Yargıtay HGK’nun 11/02/2020 tarih, 2017/19-2076 E. ve 2020/117 K. sayılı ilamında belirtildiği üzere itirazın iptali davaları icra takibine bağlı davalardır. Alacağın varlığının genel hükümlere göre ispatlanması imkânı, takip talebinde yer alan borç sebebinden ve takip dayanağından uzaklaşmak anlamında düşünülmemelidir. Burada sadece icra mahkemesinin dar yetkisi nedeniyle inceleyemediği delillerin genel mahkemede serbestçe ancak borca bağlı olarak ileri sürülmesi olanağının varlığı söz konusu olmaktadır. Bu sebeple itirazın iptali davalarında alacaklı, takipte dayanmadığı belgeler dışındaki başka belgelere dayanamaz. Bu davaların konusu, icra takibine konu alacağın varlığıdır. Bu yönüyle itirazın iptali davalarının alacak davalarından farklı bir yönü bulunmamaktadır.
Davacı alacaklı yararına icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için davalı borçlunun itirazında haksız olması ve alacağın likit olması gerekir. Alacağın likit olmasından kasıt, alacağın belirlenebilir olmasıdır. Bunun yanında davalı borçlu yararına icra inkâr tazminatına hükmedilebilmesi için alacaklının takibinde haksız olması ve kötü niyetli olması gerekir.
Somut olayda takip sebebi ihlalli geçişe dayanmaktadır. Ücretli otoyollardan geçiş sözleşme sorumluluğu doğurmaktadır. Davalı borçlu, ücretli otoyoldan geçerek geçiş ücretini ödeme borcunu yüklenmiş olur. 6001 sayılı Kanun’un 30/5. maddesi “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. Bununla birlikte, bu maddenin yedinci fıkrasına tabi olmak üzere ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlerden, ödemekle yükümlü oldukları geçiş ücreti ile birlikte bu ücretin bir katı ceza tahsil edilir. Ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beşinci günden sonra ise geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte dört katı tutarında ceza, araç sahibine ücret toplama sistemlerinde tanımlı olan bilgiler doğrultusunda, en az on beş gün önceden kısa mesaj, e-posta, ihbarname, e-devlet bildirimi vb. yöntemlerinden en az biriyle bilgi verilir. Bu tutar genel hükümlere göre tahsil edilir.” şeklindedir. Aynı maddenin 7. fıkrasına göre geçiş tarihinden itibaren 15 gün içinde geçiş ücretini ödeyen kişiler hakkında ceza uygulanmaz.
İhlalli geçişlere ilişkin açılan davalar hizmet sözleşmesine dayalı bir para alacağına ilişkin olması sebebiyle TBK md. 89 ve HMK md. 10 hükümleri uyarınca yetkili mahkeme belirlenir.
Yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler uyarınca ücretli otoyollardan geçiş yapan kişiler, geçiş ücretini ödemekle yükümlü olup, ödemenin yapılıp yapılmadığını takip etmek zorundadır. İstanbul BAM 17. HD 2019/… Esas ve 2022/… Karar sayılı ilamında “Geçiş esnasında ödeme olmadığında veya … veya … sisteminden provizyon alınamadığı takdirde gişe çıkışlarındaki bariyerler açılmadığından, davalı ücret ödemeden geçiş yaptığını bilmektedir. … ve … kartlarından para çekilmemesi halinde davalı geçiş ücretini ödemek zorundadır.” şeklinde karar vererek geçiş yapanların ödeme yapmadığını bildiğini kabul etmiştir.
İcra inkâr tazminatına ilişkin olarak ise Yargıtay 3. HD 2022/3213 Esas ve 2022/5927 Karar sayılı ilamında “…bu nedenle davacı şirketin 6001 sayılı Kanun’un 30 uncu maddesinin beşinci fıkrası uyarınca geçiş ücreti ile kesinleşmiş olan dört katı tutarındaki cezadan ibaret olan alacağını takibe konu ettiği, alacak miktarının belirlenebilir (likit) nitelikte olduğu gözetilerek, alacak miktarının tamamı üzerinden davacı lehine icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerekirken…” şeklinde karar vererek, geçiş ücreti ile cezai bedelin likit olduğunu içtihat etmiştir.
Somut olayda davacı taraf, davalının … plakalı aracı ile 04/11/2016 – 20/10/2017 tarihleri arasında işletme hakkına sahip olduğu otoyoldan ücret ödemeden geçiş yaptığını belirterek takip başlatmış ve bu takibe karşı yapılan itirazın iptali için işbu davayı açmıştır.
Mahkememizce yapılan incelemeler ve alınan bilirkişi raporu doğrultusunda, … plakalı aracın bildirilen tarihlerde davalı borçlu adına kayıtlı olduğu, aracın ticari maksatla kullanıldığı ve davalının belirtilen tarihlerde 39 kez ücret ödemeden geçiş yaptığı anlaşılmıştır. Yukarıda açıklanan yasal mevzuat kapsamında davacının, bu ihlalli geçişlere ilişkin 308,45 TL geçiş ücreti, 1.091,40 TL ceza bedeli, 84,14 TL işlemiş faiz ve 14,15 TL KDV bedeli talep etme hakkı bulunmaktadır.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak ele alındığında; yukarıda açıklanan sebeplerle davanın kabulüne ve alacak miktarı likit olduğundan %20 oranında icra inkar tazminatının kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davanın KABULÜNE,
…. İcra Müdürlüğü’nün 2017/… esas sayılı takip dosyasında davalı borçlunun yaptığı itirazın 1.498,14-TL’lik kısmının iptaline; takibin 308,45-TL geçiş ücreti, 1.091,40-TL geçiş cezası olmak üzere 1.399,85-TL asıl alacak, 84,14-TL işlemiş faiz, 14,15-TL kdv toplamı 1.498,14-TL üzerinden devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren artan oranlarda yıllık %9,75 oranında faiz işletilmesine,
2-İcra inkar tazminatının kabulü ile 299,63-TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre hesaplanan 1.498,14-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 102,41-TL Karar ve İlam Harcından, peşin harç olan 59,30-TL’nin mahsup edilerek eksik kalan 43,11-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
5-Davacı tarafından yapılan; 59,30-TL Başvuru Harcı, 59,30-TL Peşin/nisbi Harcı, 900,00-TL Bilirkişi ücreti, 154,30-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 1.172,90-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Zorunlu arabuluculuk başvurusu nedeniyle devletçe karşılanacak 1.320,00.-TL arabuluculuk ücretinin davalılardan tahsili ile hazineye irat kaydına,
7-Karar kesinleştiğinde yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının yatıranlara iadesine,
Dair, miktar itibariyle istinaf sınırı altında kaldığından KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.28/11/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır